Μ. Schommer
Ερευνητικό ερώτημα : Ποιες επιδράσεις έχουν οι πεποιθήσεις των μαθητών για τη φύση της γνώσης και της μάθησης ( προσωπική επιστημολογία ) στην κατανόηση ; Από ανασκόπηση της βιβλιογραφίας : Perry (1968): Οι μαθητές περνούν από αναπτυξιακά στάδια ως προς τις επιστημολογικές τους πεποιθήσεις. Αρχικό στάδιο : Γνώση σωστή ή λάθος ( απλή, συγκεκριμένη και βέβαιη ) Πίστη σε αυθεντίες Τελικό στάδιο : Υπάρχουν πολλές πλευρές και πιθανές απαντήσεις σε θέματα γνώσης Κάποια στιγμή δεσμευόμαστε ισχυρά αλλά αβέβαια με κάποιες ιδέες
Ryan (1984): Μελέτη εκπαιδευτικών συνεπειών των επιστημολογικών πεποιθήσεων Κατηγοριοποιήση μαθητών σε : Δυιστές με κριτήρια για κατανόηση προσανατολισμένα σε γεγονότα ( ανάμνηση γεγονότων ) Σχετικιστές με κριτήρια για την κατανόηση προσανατολισμένα στο περιεχόμενο ( παραφράσεις και εφαρμογές ) Dweck & Leggett (1988) έρευνα για πεποιθήσεις σχετικά με τη φύση της ευφυΐας Αμετάβλητη ή μεταβλητή ( δυνατότητα βελτίωσης ) Schoenfeld (1983, 1985) έρευνα για γεωμετρικές αποδείξεις Μόνο οι χαρισματικοί φτιάχνουν θεωρήματα Πίστη σε γρήγορη τύπου « όλα ή τίποτα » γνώση
Ερευνητική υπόθεση : Υπάρχουν 5 διαστάσεις των επιστημολογικών πεποιθήσεων Δομή ( απλή γνώση ) Βεβαιότητα Πηγή της γνώσης ( πίστη σε αυθεντίες ) Έλεγχος απόκτησης γνώσης ( εγγενής ικανότητα ) και Ταχύτητα απόκτησης γνώσης ( γρήγορη μάθηση )
1 ο Πείραμα Σκοπός : έλεγχος της ιδέας ότι οι επιστημολογικές πεποιθήσεις είναι ένα σύνολο σχετικά ανεξάρτητων πεποιθήσεων & διερεύνηση παραγόντων που προδιαθέτουν τους μαθητές να έχουν συγκεκριμένες επιστημολογικές πεποιθήσεις Υποκείμενα : 117 σπουδαστές κολλεγίου ( μάθημα ψυχολογίας ) 149 φοιτητές Πανεπιστημίου ( μάθημα ψυχολογίας, μάθημα φυσικής )
Υλικό : Τέστ λεξιλογίου Έρευνα χαρακτηριστικών των υποκειμένων : Προσωπικά χαρακτηριστικά και οικογενειακό υπόβαθρο Ηλικία Φύλο Έτος στο σχολείο Επάγγελμα γονέων Επίπεδο μόρφωσης γονέων Τρόπος ανατροφής Χαρακτηριστικά της οικογενειακής δομής Προσκόλληση σε κανόνες Ενθάρρυνση για ανεξαρτησία Κλίμακα μέτρησης : 1: Σπάνια ως 5: πάντα Επιστημολογικό ερωτηματολόγιο
Μέθοδος Ομαδική χορήγηση σε σπουδαστές κολλεγίων & φοιτητές Πανεπιστημίου ( μάθημα ψυχολογίας ) Ατομικά & ανεξάρτητα σε φοιτητές Πανεπιστημίου ( μάθημα φυσικής ) Αποτελέσματα & Συζήτηση 1. Αποτίμηση επιστημολογικών πεποιθήσεων Από παραγοντική ανάλυση των 12 υποομάδων προέκυψαν 4 παράγοντες που ευθύνονται για το 55,2% της συνολικής διακύμανσης
Η ικανότητα μάθησης είναι εγγενής ( εγγενής ικανότητα ) Η γνώση είναι διακριτή & αναμφίβολη ( απλή γνώση ) Η μάθηση είναι γρήγορη και όλα ή τίποτα ( γρήγορη μάθηση ) Η γνώση είναι βέβαιη ( βέβαιη γνώση ) Συμπέρασμα : ομάδα ανεξάρτητων πεποιθήσεων & όχι ένας μόνο παράγοντας
2. Διερεύνηση προβλεπτικών παραγόντων για τις επιστημολογικές πεποιθήσεις Κατηγοριοποίηση σε 5 ομάδες : 1.Κοινωνικά / προσωπικά ( ηλικία φύλο ) 2.Γνωστικά ( έτος φοίτησης γλωσσική ικανότητα ) 3.Εκπαιδευτικό περιβάλλον & ευκαιρίες ( επάγγελμα εκπαίδευση γονέων ) 4.Ενθάρρυνση για ανεξαρτησία ( έκφραση γνώμης & αμφισβήτηση αποφάσεων γονέων ) 5.Συμμόρφωση με κανόνες / οδηγίες ( αυστηρότητα γονέων σε κανόνες ή θρησκεία )
Συμπεράσματα Ισχυρή επίδραση σε απλή γνώση και γρήγορη μάθηση Η ηλικία μοναδικός παράγοντας πρόβλεψης για πίστη στην εγγενή ικανότητα μάθησης Κανένας προβλεπτικός παράγοντας για βεβαιότητα γνώσης αλλά στο 2 ο πείραμα προέκυψε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τις τάξεις που είχαν παρακολουθήσει σε ανώτερη εκπαίδευση
2 ο Πείραμα Σκοπός : Αναζήτηση σχέσεων μεταξύ επιστημολογικών πεποιθήσεων και πλευρών της κατανόησης. Πιο συγκεκριμένα : 1. Επιδράσεις των επιστημολογικών πεποιθήσεων σε 1.Εξαγωγή συμπερασμάτων 2.Επίδοση σε δοκιμασία ελέγχου 3.Αυτοαξιολόγηση του επιπέδου κατανόησης 2. Μπορούν οι επιδράσεις να γενικευτούν σε διαφορετικά γνωστικά πεδία ; Σχεδιασμός : Διάβασμα εδάφιου από κοινωνικές επιστήμες ( ψυχολογία ) ή από φυσικές επιστήμες ( διατροφή ) Συμπλήρωση έργων κατανόησης
Υποκείμενα : 86/117 σπουδαστές κολλεγίων που συμμετείχαν στο 1 ο πείραμα 41 διάβασαν το εδάφιο ψυχολογίας & 45 διάβασαν το εδάφιο διατροφής Υλικό : Εδάφια χωρίς συμπεράσματα από : Ψυχολογία ( θέμα : επιθετικότητα, περιεχόμενο : 4 θεωρίες, λύση με σύνθεση θεωριών ) Διατροφή ( θέμα : βιταμίνη Β -6, περιεχόμενο : αντικρουόμενες θεωρίες, λύση αβεβαιότητα ) Τεστ γραπτών συμπερασμάτων Τεστ ελέγχου κατανόησης (10 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ) Προηγούμενη γνώση Αυτοαξιολόγηση ( από 1 έως 4, μέτρηση της ψευδαίσθησης της γνώσης )
Διαδικασία Τυχαία διανομή Επόμενη συνάντηση χορήγηση τεστ Κωδικοποίηση αποτελεσμάτων με βάση την απλότητα ( απλό - σύνθετο ) και τη βεβαιότητα ( βέβαιο – αβέβαιο )
Αποτελέσματα Σχέση επιστημολογικών πεποιθήσεων & γραπτά συμπεράσματα Η γρήγορη μάθηση προβλέπει υπεραπλουστευμένα συμπεράσματα Η βέβαιη γνώση προέβλεπε βέβαια συμπεράσματα Η προηγούμενη γνώση προέβλεπε βέβαια συμπεράσματα Μη στατιστικά σημαντική επίδραση του γνωστικού πεδίου ή αλληλεπίδραση του με τους επιστημολογικούς παράγοντες Σχέση επιστημολογικών πεποιθήσεων & δοκιμασίας ελέγχου – αυτοαξιολόγηση Η γρήγορη μάθηση προβλέπει την επίδοση Η γρήγορη μάθηση προβλέπει την υπερεκτίμηση της κατανόησης
Γενικά συμπεράσματα Η προσωπική επιστημολογία μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα σύνολο ανεξάρτητων πεποιθήσεων Αυτές οι πεποιθήσεις έχουν διακριτές επιδράσεις στην κατανόηση & τη μάθηση Οι επιστημολογικές πεποιθήσεις επηρεάζονται από το οικογενειακό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο Οι επιδράσεις αυτές ισχύουν και μετά την απομόνωση άλλων μεταβλητών που επηρεάζουν την κατανόηση και τη μάθηση Οι επιδράσεις αυτές γενικεύονται σε 2 γνωστικά πεδία.
Συζήτηση Φαίνεται ότι η πεποίθηση στη γρήγορη μάθηση επηρεάζει τον τρόπο επεξεργασίας των πληροφοριών ( ελάχιστη σύνθεση πληροφοριών ) και την αυτοαξιολόγηση της κατανόησης ( υπερεκτίμηση ). Οι επιστημολογικές πεποιθήσεις επηρεάζουν και την κριτική ανάλυση της γνώσης. Η πίστη σε βέβαιη γνώση οδηγεί στην διαστρέβλωση των πληροφοριών για να καταλήξουμε σε βέβαια συμπεράσματα. Από τη συσχέτιση των επιστημολογικών πεποιθήσεων και των χαρακτηριστικών των σπουδαστών προκύπτει ότι ανώτερο επίπεδο μόρφωσης των γονέων και ενθάρρυνση για ανεξαρτησία οδηγούν σε ανάπτυξη πιο σύνθετου συστήματος επιστημολογικών πεποιθήσεων των παιδιών. Δυνατότητα απαντήσεων μέσω των επιστημολογικών πεποιθήσεων σε ερωτήματα άλλων θεωριών όπως : Θεωρία σχημάτων : Γιατί κάποιοι μαθητές δεν μπορούν να συνθέσουν τις πληροφορίες ; Μεταγνώση : Γιατί κάποιοι μαθητές αποτυγχάνουν να αυτοαξιολογηθούν σωστά ;