Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων Δομή και Χαρακτηριστικά ΣΥΑ
Δομή Παρουσίασης Ορισμός Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων (ΣΥΑ) Χαρακτηριστικά ΣΥΑ Δομή ΣΥΑ Ανάπτυξη των ΣΥΑ 2
Τι είναι τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων ; 3
Διαφορετικές ερμηνείες ανάλογα με την οπτική γωνία που υιοθετείται: Έμφαση στη λειτουργία του συστήματος και την επικοινωνία του συστήματος με το χρήστη Εστίαση στη διαδικασία ανάπτυξης του συστήματος Έμφαση στα συστατικά του συστήματος Έμφαση στο τρόπο χρήσης και τις δυνατότητες του συστήματος 4
Τι είναι τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων; Συστήματα που συνδυάζουν τις διανοητικές ικανότητες των ανθρώπων με αυτές των Η/Υ με αντικειμενικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των λαμβανομένων αποφάσεων. Είναι βασιζόμενα σε Η/Υ και αφορούν την επίλυση ημιδομημένων προβλημάτων [2]. 5
Τι είναι τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων; Είναι ένα αλληλεπιδραστικό, ευέλικτο και ευκολοπροσαρμόσιμο βασισμένο στους υπολογιστές πληροφοριακό σύστημα το οποίο χρησιμοποιεί κανόνες απόφασης, μοντέλα και βάση μοντέλων συνεργαζόμενη με βάσεις δεδομένων. Διαθέτοντας τη γνώση του αποφασίζοντα, οδηγεί σε ειδικές, υλοποιήσιμες αποφάσεις. Ένα ΣΥΑ υποστηρίζει τη λήψη πολύπλοκων αποφάσεων βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητά του. [1] 6
Η διεπιστημονικότητα των ΣΥΑ Επιχειρησιακή Έρευνα: θεωρητικό πλαίσιο για την ανάλυση αποφάσεων Επιστήμη της συμπεριφοράς: θεωρητικό πλαίσιο για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι επεξεργάζονται τις πληροφορίες και λαμβάνουν αποφάσεις Επιστήμη της πληροφορικής: εργαλεία για την ανάπτυξη ΣΥΑ, σχετικά με το υλικό και το λογισμικό Διοικητική επιστήμη και Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης: Εργαλεία σχεδίασης και χειρισμού βάσεων δεδομένων 7
Χαρακτηριστικά των Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων 8
Υποστήριξη στη διαδικασία λήψης αποφάσεων Τα πληροφοριακά συστήματα διοίκησης (MIS) υποστηρίζουν τη νοητική φάση Η επιχειρησιακή έρευνα υποστηρίζει τη φάση επιλογής και σχεδίασης Τα ΣΥΑ υποστηρίζουν όλες τις φάσεις της διαδικασίας λήψης απόφασης 9
Δυνατότητες και χαρακτηριστικά των ΣΥΑ Υποβοηθούν τους αποφασίζοντες «επεκτείνοντας τις δυνατότητές τους»: επιταχύνοντας την αναζήτηση δεδομένων επιταχύνοντας την επεξεργασία δεδομένων ενισχύοντας την εξαγωγή συμπερασμάτων ενισχύοντας τη μνήμη του αποφασίζοντος ενισχύοντας τις γνώσεις του αποφασίζοντος (π.χ. μέσω παροχής πρόσβασης σε σχετικές γνώσεις άλλων) 10
Δυνατότητες και χαρακτηριστικά των ΣΥΑ Είναι εύκολα και φιλικά στη χρήση (συνήθως παρέχει Γραφική Διεπαφή Χρήστη –GUI) Προσαρμόσιμα στις ανάγκες, στις αξίες και στην διάθεση απέναντι στον κίνδυνο του αποφασίζοντος Ενσωματώνουν τη γνώση αυτού ή των άλλων (δεδομένα, μοντέλα, επεξεργασίες, κανόνες κ.λ.π.), Αλληλεπιδρούν με το χρήστη οδηγώντας στη βελτίωση των αποφάσεων και τη βελτίωση του συστήματος 11
Δυνατότητες και χαρακτηριστικά των ΣΥΑ Υποστηρίζουν ημιδομημένες ή και αδόμητες αποφάσεις ενός ή και περισσοτέρων ιεραρχικών επιπέδων Υποστηρίζουν ατομική και ομαδική λήψη αποφάσεων Υποστηρίζουν και τις τέσσερις φάσεις λήψης απόφασης (νοητική, σχεδίασης, επιλογής και ολοκλήρωσης) Αποσκοπούν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και όχι της αποδοτικότητας 12
Δομή των Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων 13
Υποσυστήματα 14
Υποσύστημα α π οφασίζοντα - χρήστη Δύο κύριες ομάδες χρηστών: α) Οι αποφασίζοντες που έχουν αποφασιστικό ρόλο στον καθορισμό και την ανάλυση των απαιτήσεων β) Οι αναλυτές απόφασης που ειδικεύονται στον τομέα εφαρμογής του συστήματος 15
Υ π οσύστημα ε π ικοινωνίας χρήστη - συστήματος Περιλαμβάνει το σύνολο των μέσων που παρεμβάλλονται μεταξύ του χρήστη και του συστήματος Τμήμα επικοινωνίας Χρήστη – Συστήματος: Πληκτρολόγιο, ποντίκι, scanner, κτλ. Τμήμα επικοινωνίας Συστήματος-Χρήστη: Οθόνη, εκτυπωτής, κτλ. Τμήμα πληροφόρησης χρήστη: Συνεχής ροή πληροφοριών σχετικά με τις δυνατότητες του συστήματος και τη βέλτιστη εκτέλεση εργασιών 16
Υ π οσύστημα ε π ικοινωνίας χρήστη - συστήματος Διαφορετικοί τύποι συστημάτων επικοινωνίας: Γραμμή εντολών, Μενού επιλογής, Σύστημα ερωτο-απαντήσεων Συστήματα επικοινωνίας με γραφικές δυνατότητες Πολυμέσα – Υπερκείμενα Εικονική πραγματικότητα 17
Υποσύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων Το λογισμικό που ασχολείται με τη συστηματική αποθήκευση, αναζήτηση και συντήρησης δεδομένων Ικανοποιεί της απαιτήσεις των χρηστών για πληροφόρηση, χωρίς οι ίδιοι να ασχολούνται με τις λεπτομέρειες επεξεργασίας δεδομένων Ενημερώνει τις βάσεις δεδομένων, συσχετίζει δεδομένα, ανακτά δεδομένα, κτλ. 18
Υποσύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων 19
Υποσύστημα διαχείρισης μοντέλων Ένα μοντέλο είναι μία απλοποιημένη αναπαράσταση ή αφηρημένη έκφραση της πραγματικότητας Αποτελείται από το σύνολο των μοντέλων του συστήματος Απαλλάσσει τον χρήστη από τις εργασίες αποθήκευσης και επεξεργασίας της βάσης μοντέλων (όπως το υποσύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων απαλλάσσει το χρήστη από της εργασίες αποθήκευσης και επεξεργασίας της βάσης δεδομένων) 20
Εναλλακτική Αρχιτεκτονική: Το Υποσύστημα Γνώσης 21
Εναλλακτική Αρχιτεκτονική: Το Υποσύστημα Γνώσης 22 Διαχείριση δεδομένων (data management): Περιλαμβάνει τις βάσεις δεδομένων, οι οποίες περιλαμβάνουν δεδομένα Διεπαφή χρήστη (user interface). Ο χρήστης μπορεί να επικοινωνήσει και να διευθύνει το ΣΥΑ μέσω του υποσυστήματος αυτού. Διαχείριση μοντέλων (model management). Αυτό περιλαμβάνει το λογισμικό με χρηματοοικονομικά, στατιστικά, διοικητικής επιστήμης ή άλλα ποσοτικά μοντέλα που παρέχουν τις αναλυτικές ικανότητες του συστήματος και ένα κατάλληλο λογισμικό πρόγραμμα διαχείρισης για να διαχειρίζεται τα μοντέλα. Διαχείριση γνώσης (knowledge management). Αυτό το σύστημα μπορεί να υποστηρίζει οποιοδήποτε άλλο υποσύστημα ή να ενεργεί σαν ανεξάρτητο συστατικό, παρέχοντας τη γνώση για τη λύση του συγκεκριμένου προβλήματος. Αυτό το υποσύστημα είναι διαθέσιμο σε μερικά μόνο ΣΥΑ.
Ανάπτυξη Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων 23
Στάδια ανάπτυξης ΣΥΑ Ανάλυση υποστήριξης αποφάσεων Δομημένες συνεντεύξεις Ανάλυση αποφάσεων Ανάλυση δεδομένων Τεχνική ανάλυση Αξιολόγηση και επιλογή λογισμικού για την ανάπτυξη του ΣΥΑ Ανάπτυξη πρωτοτύπου Επιχειρησιακή ανάπτυξη και υποστήριξη 24
Στάδια ανάπτυξης ΣΥΑ 25 Σχεδίαση
Σύνοψη Τα ΣΥΑ υποστηρίζουν ακόμα που λαμβάνουν ημιδομημένες και αδόμητες αποφάσεις συνδυάζοντας την ανθρωπινά κρίση και τις δυνατότητες των H/Y. Υποστηρίζουν άτομα και ομάδες. Υποστηρίζουν ολκές τις φάσεις της διαδικασίας λήψης απόφασης. 26
27 Βιβλιογραφία [1] Ματσατσίνης N. (2010), Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών [2] Keen P.G. and Scott-Morton (1978), Decision support systems: An organizational perspective, Reading, MA: Addision-Wesley 27