ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ Το δέρμα, ο υποδόριος ιστός και ο μυϊκός ιστός αποτελούν τα μαλακά μόρια του σώματος. Οι κακώσεις των μαλακών μορίων διακρίνονται σε κλειστές (θλάσεις) και ανοιχτές (τραύματα).

ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ (ΘΛΑΣΕΙΣ) Χαρακτηρίζονται από ένα ιστορικό κάκωσης και τοπικά πόνο, οίδημα (πρήξιμο), ερυθρότητα, θερμότητα και εκχύμωση (μελάνιασμα). Πρώτες βοήθειες: Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα για 10 λεπτά. Προσοχή, ο πάγος να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το δέρμα, γιατί προκαλεί εγκαύματα (τυλίγουμε τον πάγο με γάζα ή απαλό πανί). Επιδέστε με ελαστικό επίδεσμο. (θα μειώσει τον πόνο και το πρήξιμο) Ανυψώστε το τραυματισμένο μέλος. Βγάλτε ακτινογραφία εάν χρειαστεί .

ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ (ΤΡΑΥΜΑΤΑ) Τύποι Τραυμάτων:

Πρώτες βοήθειες: 1. Έλεγχος της αιμορραγίας: εφαρμογή πίεσης πάνω στο τραύμα και ανύψωση του μέλους 2. Προφύλαξη από περαιτέρω μόλυνση: όλα τα τραύματα πρέπει να θεωρούνται μολυσμένα. Για να μειώσετε τον κίνδυνο της μόλυνσης: Πλύνετε καλά τα χέρια σας ή φορέστε γάντια. Αν το τραύμα είναι βρώμικο καθαρίστε το, βάζοντάς το κάτω από τρεχούμενο νερό. Στεγνώστε το τραύμα με αποστειρωμένη γάζα ή καθαρό μαλακό πανί. Καθαρίστε το τραύμα και το δέρμα γύρω του με αντισηπτικό. Καλύψτε το τραύμα με αποστειρωμένη γάζα ή αυτοκόλλητο επίδεσμο. Αν το άτομο δεν έχει εμβολιαστεί με αντιτετανικό εμβόλιο, πρέπει εντός 24 ωρών να κάνει αντιτετανικό ορό και εμβόλιο. 3. Ακινητοποίηση της τραυματισμένης περιοχής.

ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ Είναι η μερική ή πλήρης ρήξη των συνδέσμων μιας άρθρωσης, η οποία δεν ακολουθείται από μετατόπιση των αρθρικών επιφανειών. Συμπτώματα: χαρακτηρίζονται από πόνο και ευαισθησία της περιοχής, οίδημα, εκχύμωση (αιμάτωμα) και δυσκινησία. Επιδεινώνονται με την κίνηση. Πρώτες βοήθειες: Εφαρμόστε ψυχρά επιθέματα (πάγο τυλιγμένο σε πανί ή κομπρέσες με παγωμένο νερό) Περιδέστε την άρθρωση με ελαστικό επίδεσμο για να την ακινητοποιήσετε. Τοποθετήστε το μέλος σε αναπαυτική θέση. Δώστε παυσίπονο. Πηγαίνετε στο νοσοκομείο για ακτινολογικό έλεγχο.

ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα στην άρθρωση για 10- 15 λεπτά. συνοδεύεται από μετατόπιση των αρθρικών επιφανειών, όταν κάποια ισχυρή δύναμη ενεργεί άμεσα ή έμμεσα στην άρθρωση. Συμπτώματα: Παραμόρφωση, δυνατός - αφόρητος πόνος με την κίνηση, έλλειψη κινητικότητας, όχι απαραίτητα οίδημα και εκχύμωση. Πρώτες Βοήθειες: Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα στην άρθρωση για 10- 15 λεπτά. Ακινητοποιήστε την άρθρωση χρησιμοποιώντας κάποιο πρόχειρο νάρθηκα. Τοποθετήστε το μέλος σε αναπαυτική θέση. Άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο για ανάταξη. ΠΡΟΣΟΧΗ! Απαγορεύεται η ανάταξη από μη ειδικό ιατρό (γίνεται μόνο από ορθοπεδικό)

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΑΝΩ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΚΡΩΝ Είδη καταγμάτων: 1. Κλειστά, όταν δεν υπάρχει ανοιχτό τραύμα και διακρίνονται σε: Ρωγμώδη Τέλεια, απλά Συντριπτικά 2. Ανοιχτά ή επιπεπλεγμένα, όταν το οστικό άκρο διαπερνά την επιφάνεια του δέρματος και προκαλεί βλάβη μαλακών μορίων. Συμπτώματα: Πόνος πολύ δυνατός, οίδημα και εκχύμωση (πρήζεται και μαυρίζει), παραμόρφωση και βράχυνση μέλους, αδυναμία κίνησης, παράδοξη κίνηση, κριγμός στην ψηλάφηση. Τέλειο, απλό Συντριπτικό Ρωγμώδες Τέλειο, απλό Συντριπτικό Ανοιχτό

Πρώτες βοήθειες σε κλειστό κάταγμα: Ακινητοποιήστε πλήρως το μέλος. Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα. Ενθαρρύνετε το θύμα. Ακινητοποιήστε την περιοχή με τοποθέτηση νάρθηκα. Ανυψώστε το μέλος σε αναπαυτική θέση. Καλέστε ασθενοφόρο για τη μεταφορά στο νοσοκομείο.

Πρώτες Βοήθειες σε ανοιχτό κάταγμα: Καλύψτε το τραύμα με αποστειρωμένη γάζα και ασκήστε πίεση για να ελέγξετε την αιμορραγία. ΜΗΝ πιέζετε κατευθείαν πάνω σε οστικό άκρο που προέχει. Χωρίς να αγγίξετε το τραύμα με τα δάχτυλά σας, τοποθετήστε καθαρά επιθέματα επάνω και γύρω από τη γάζα. Τοποθετήστε επίδεσμο γύρω από τη γάζα και τα επιθέματα, για να σταθεροποιηθούν. Ακινητοποιήστε το μέλος όπως στα κλειστά κατάγματα. Θεραπεύστε το θύμα για σοκ. Ελέγχετε την κυκλοφορία (σφυγμό) περιφερειακά του επιδέσμου κάθε 10 λεπτά.

ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑΓΜΑ ΚΡΑΝΙΟΥ Κάθε τραυματισμός ή κάταγμα του κρανίου μπορεί να συνοδεύεται από κάκωση του εγκεφάλου. Γι’ αυτό το λόγο όλες οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις θεωρούνται σοβαρές, ακόμη κι αν δεν υπάρχει κανένα σημείο τραυματισμού. • Κατάγματα κρανίου χωρίς συμπτώματα πέραν του πόνου πρέπει να παρακολουθούνται για αρκετές ημέρες, γιατί μπορεί να δημιουργηθεί αιμάτωμα. • Σοβαρά είναι τα κατάγματα της βάσης του κρανίου που συνοδεύονται από εκροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού ή αιμορραγικού υγρού από τη μύτη ή τα αυτιά.

Πιθανά συμπτώματα: εμφανής κάκωση- τραύμα στο κεφάλι, έντονος πονοκέφαλος, εκροή εγκεφαλονωτιαίου ή αιμορραγικού υγρού από τη μύτη ή τα αυτιά, έμετοι, διαταραχές συνείδησης μέχρι και κώμα, ανισοκορία, στίγματα αίματος στα μάτια, διαταραχές σφυγμού, επιπόλαιη αναπνοή, σπασμοί ή παραλύσεις, διαταραχές του λόγου. Πρώτες βοήθειες: Ακινητοποιήστε το κεφάλι του θύματος με τις παλάμες σας (υποπτευθείτε πιθανή κάκωση αυχένα). Ζητήστε από κάποιον να τοποθετήσει ρούχα στις δύο πλευρές του αυχένα ή κατασκευάστε και τοποθετήστε πρόχειρο κολάρο. Ελέγξτε εάν έχει αισθήσεις, ρωτώντας τον «είσαι καλά;»

Εάν ΔΕΝ έχει αισθήσεις (δεν αντιδρά σε ερεθίσματα): Καλέστε ασθενοφόρο. • Ανοίξτε τον αεραγωγό του θύματος • Ελέγξτε την αναπνοή και την κυκλοφορία: εάν ΔΕΝ αναπνέει, κάντε ΚΑΡΠΑ. • Σκεπάστε το θύμα. • ΠΡΟΣΟΧΗ! Μην εμποδίζετε την εκροή αίματος ή εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Μην επιχειρήσετε εσείς να μεταφέρετε το θύμα. Για τη σωστή μεταφορά χρειάζονται εκπαιδευμένα άτομα.

Εάν έχει αισθήσεις: Ρωτήστε το θύμα και αξιολογήστε την κατάσταση. Κρατήστε το ζεστό - Ενθαρρύνετέ το. Ελέγξτε το επίπεδο συνείδησης κάθε 10 λεπτά. (Ο πάσχων απαντά στις ερωτήσεις; Απαντά μόνο σε άμεσες ερωτήσεις; Απαντά με ασάφεια;. Δεν απαντά σε ερωτήσεις, αλλά υπακούει σε κινητικές εντολές; Αντιδρά μόνο στον πόνο; Δεν αντιδρά καθόλου;)

ΔΙΑΣΕΙΣΗ ΔΙΑΣΕΙΣΗ Είναι μια κατάσταση διάχυτης, παροδικής εγκεφαλικής βλάβης. Περιγράφεται σαν τράνταγμα του μυαλού. Συμπτώματα: Σύντομη απώλεια συνείδησης, με επιπόλαιη αναπνοή, ωχρό πρόσωπο, δέρμα κρύο και κολλώδες, σφυγμό γρήγορο και αδύνατο. Κατά την ανάνηψη μπορεί να υπάρχει ζάλη, ναυτία ή έμετος και αστάθεια βάδισης. Όταν ξαναβρεί τις αισθήσεις του, το θύμα έχει αμνησία των γεγονότων πριν ή μετά το ατύχημα και υπνηλία. ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν η απώλεια συνείδησης επιμένει πιθανότατα έχει δημιουργηθεί εγκεφαλικό αιμάτωμα.

Πρώτες Βοήθειες: Ακινητοποιήστε το θύμα. Εάν έχει τις αισθήσεις του: Ελέγχετε το επίπεδο ανταπόκρισης κάθε 10- 15 λεπτά, τις πρώτες 3 ώρες. Στο διάστημα αυτό ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να κοιμηθεί. Πηγαίνετε στο νοσοκομείο για περαιτέρω έλεγχο. Εάν είναι αναίσθητο: Ακινητοποιήστε το κεφάλι του θύματος. Ανοίξτε τον αεραγωγό με την τεχνική της ώθησης της κάτω γνάθου. Καλέστε το 166. Διατηρήστε το θύμα ζεστό. Ελέγχετε αναπνοή και σφυγμό κάθε 10 λεπτά.

ΚΑΤΑΓΜΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Συμπτώματα: Πολύ έντονος πόνος, πιθανή εξωτερική παραμόρφωση. Αν το κάταγμα συνοδεύεται από βλάβη του νωτιαίου μυελού: κατάργηση της αισθητικότητας και της κινητικότητας (παραπληγία- τετραπληγία) κάτω από τη θέση της βλάβης, ή μη φυσιολογική αίσθηση (κάψιμο, μούδιασμα), πιθανή ακράτεια. Πρώτες Βοήθειες: ΑΥΣΤΗΡΗ ακινησία κεφαλιού και σώματος. Κλήση ασθενοφόρου.

ΕΓΚΑΥΜΑ Το βαθμό, δηλαδή το πόσο βαθύ είναι το έγκαυμα. ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Τα εγκαύματα μπορεί να προκληθούν από καυτό ή εξαιρετικά κρύο σώμα, από διαβρωτικές ουσίες (χημικό έγκαυμα) και από ακτινοβολία (π.χ ηλιακό έγκαυμα). Το ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί επίσης να προκαλέσει θερμικό έγκαυμα. Η βαρύτητα ενός εγκαύματος εξαρτάται από τους εξής παράγοντες: Το βαθμό, δηλαδή το πόσο βαθύ είναι το έγκαυμα. Την έκταση, δηλαδή τι επιφάνεια του σώματος καταλαμβάνει το έγκαυμα. Την εντόπιση: πιο σοβαρά είναι τα εγκαύματα στο πρόσωπο, στο περίνεο και τα άκρα των χεριών και των ποδιών. Την ηλικία: παιδιά κάτω των 2 χρόνων και ενήλικες άνω των 60 χρόνων κινδυνεύουν περισσότερο. Την συνύπαρξη άλλων παθήσεων ή κακώσεων. Την ύπαρξη εισπνευστικών εγκαυμάτων.

ΕΚΤΑΣΗ ΕΓΚΑΥΜΑΤΟΣ Το σώμα του ενήλικα χωρίζεται σε ανατομικές περιοχές που αντιπροσωπεύουν το 9%, και/ή κλάσματα ή πολλαπλάσσια του 9%

Ο κανόνας των Εννέα

Ο κανόνας των 9 Χρησιμοποιείται για: Εκτίμηση βαρύτητας εγκαύματος Καθοδήγηση αντικάστασης υγρών

ΒΑΘΟΣ ΕΓΚΑΥΜΑΤΟΣ

Πρώτες Βοήθειες: Αφαιρέστε όσα ρούχα δεν έχουν κολλήσει, δαχτυλίδια και κοσμήματα. Δροσίστε γρήγορα το καμένο μέρος με κρύο νερό ή βρεγμένες κομπρέσες, (όχι πάγο) και για 10’. Στεγνώστε με καθαρό πανί και καλύψτε με γάζα. Σε εκτεταμένο έγκαυμα, σκεπάζετε με γάζες ή σεντόνι και μεταφέρετε το θύμα στο νοσοκομείο. Αν υπάρχουν φυσαλίδες, ΜΗΝ τις τρυπάτε. Αν κάποια είναι έτοιμη να σπάσει, τρυπήστε στη βάση της με αποστειρωμένη βελόνα. Αν υπάρχει ανοιχτή φυσαλίδα βάλτε αντισηπτικό, μια βαζελινούχο γάζα και μια αποστειρωμένη γάζα.

Γενικές Οδηγίες: Δύο εγκαυματικές επιφάνειες δεν πρέπει να ακουμπούν μεταξύ τους. Δεν πιέζουμε την καμένη περιοχή, δεν αφαιρούμε το καμένο δέρμα. Δεν χρησιμοποιούμε βούτυρο, οδοντόκρεμα ή άλλα γιατροσόφια. Σε έγκαυμα από ηλεκτρισμό, σε χημικό έγκαυμα, σε 3ου βαθμού έγκαυμα ή 2ου βαθμού εκτεταμένο, σε έγκαυμα προσώπου ή περινέου ΠΑΝΤΑ ζητάμε ιατρική βοήθεια.

ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΖΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΥΟΥ ΗΛΙΑΣΗ Πρόκειται για διαταραχή που παρατηρείται σε άτομα που εκτίθενται υπερβολικά στον ήλιο. Συμπτώματα: Πονοκέφαλος, ζάλη, ναυτία, έμετοι, ζεστό- ερυθρό- ξηρό δέρμα, υπερπυρεξία, απώλεια αισθήσεων, σπασμοί. Πρώτες Βοήθειες: Μεταφέρετε τον πάσχοντα σε σκιερό μέρος και τοποθετήστε τον σε ημικαθιστή θέση. Αφαιρέστε τα ρούχα του. Τοποθετήστε υγρές –κρύες κομπρέσες στο κεφάλι, το μέτωπο, τις μασχάλες και τη βουβωνική περιοχή για να τον δροσίσετε. • Αν έχει τις αισθήσεις του δώστε του να πιεί δροσερό νερό.

ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ