Ζαφειριάδης Κυριάκος

Διαπιστώσεις Μα, οι καθηγητές μου είπαν ότι είναι δυσλεξικός! Σίγουρα έχει δυσλεξία! Διαβάζει κομπιαστά, παραλείπει γραμματάκια, προσθέτει, αντικαθιστά το -π- με το -φ- κ.λπ. Καλά, εγώ νομίζω πως έχει Νοητική Υστέρηση

Αφετηρία Αξιολόγηση: Διαδικασία ή αποτέλεσμα Μονοδιάστατο/ηΣτιγματιστικό/ήΕτικετοποιεί το άτομο Συγχρονική διαδικασία

Μελέτη αναφοράς Στη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων του γυμνασίου η συζήτηση έχει ανάψει. -Μα, παίρνει τον λόγο ο Κυριάκος, έχω την άποψη πως οι μαθητές του Α3 συμπεριφέρονται σα είναι ακόμη στο Δημοτικό. Με τη μεγαλύτερη άνεση σηκώνονται και βγαίνουν από την τάξη ή μιλάνε μεταξύ τους. Και συνεχίζει η Λαμπρινή: Κοιτάξτε γραπτό, λέει ανεμίζοντας την Έκθεση ενός μαθητή, τι στόχους για τον γραπτό λόγο να ακολουθήσω με βάση το ΑΠΣ που μας λέει συνέχεια ο σχολικός σύμβουλος. Οι περισσότεροι μαθητές δεν μπορούν να συντάξουν ένα στοιχειωδώς αποτελεσματικό γραπτό. -Αυτά δεν είναι τίποτε. Θέλω να σας πω ότι εδώ και 20 ημέρες η Χρυσούλα από το Α3 κάθε διάλειμμα κατεβαίνει στο γραφείο και μου λέει πως της πονά η κοιλιά, νιώθει ότι θα λιποθυμήσει και παίρνει συνέχεια τηλέφωνο στη μάνα της. Μάλιστα, συχνά κλαίει αναίτια. Συμπληρώνει ο υποδιευθυντής. -Όπως μου τα λέτε, αυτοί είναι ανώριμοι! κλείνει τη συζήτηση η διευθύντρια.

Αναπτυξιακές προσδοκίες εκπαιδευτικών Ποιες αναπτυξιακές προσδοκίες έχουν οι καθηγητές από τους μαθητές του Α3;

Αναπτυξιακές προσδοκίες ΓνωστικέςΣυναισθηματικέςΣυμπεριφορικές

Διαδικασίες πρώιμης ανίχνευσης και αναπτυξιακής καθυστέρησης (IDEA, 2002) 1.Γνωστική ανάπτυξη 2.Κινητικές δεξιότητες 3.Δεξιότητες επικοινωνίας 4.Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη 5.Προσαρμοστική λειτουργία

Ανάπτυξη ΑθροιστικήΣταδιακή Επιτεύγματα: Ανάλογα με την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης

Κατευθυντήριες γραμμές Τι αποτελεί «φυσιολογική εκδοχή»; Τι αποτελεί σοβαρή απόκλιση από το «φυσιολογικό»;

Νοητική καθυστέρηση και αναπτυξιακές διαταραχές Νοητική καθυστέρηση και αναπτυξιακές διαταραχές.pptx

1 η αρχή 1.Η «φυσιολογική ανάπτυξη» συνήθως προχωρά ακολουθώντας μια κανονική και προβλέψιμη πορεία.

Κυριότερες δεξιότητες που πρέπει να κατακτηθούν. Αναμενόμενες ικανότητες. Περιορισμοί Εφηβεία Ταυτότητα/σύγχυση ρόλων Αφαιρετικός συλλογισμός Αμφισημία (ανάμικτα συναισθήματα) Επιστροφή στον εγωκεντρισμό Έννοια του εαυτού σχετίζεται με τους άλλους

2 η αρχή Οι συμπεριφορές με δυσπροσαρμογή αντιπροσωπεύουν αποκλίσεις από τη «φυσιολογική αναπτυξιακή πορεία».

Φυσιολογικές παραλλαγές ή ατομικές διαφορές Μερικά παιδιά αναπτύσσονται πιο γρήγορα Άλλα παιδιά επιτυγχάνουν τους αναπτυξιακούς στόχους με πιο γρήγορο ρυθμό. Ορισμένοι μαθητές υπολείπονται από τους άλλους στην ανάπτυξη κοινωνικών ή συναισθηματικών δεξιοτήτων που μπορούν με τη σειρά τους να επηρεάσουν την εμφάνιση σοβαρότερων κοινωνικών δυσκολιών στο μέλλον.

Μη λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες Η γυμνάστρια περιγράφει τη Μαρία: Τι να σας πω! Είναι αδέξια στις κινήσεις της. Δεν μπορεί να περπατήσει σε ευθεία γραμμή. Αφήστε που δεν μπορεί να παίξει μπάσκετ ή ρακέτες! Α, και να ήταν μόνο αυτό; Δεν μπορεί να κατανοήσει τον προσωπικό της χώρο, πέφτει πάνω στα άλλα παιδιά, δεν ισορροπεί, πέφτει και χτυπά. Ενώ αργεί πάρα πολύ φτιάξει την τσάντα της, όταν τελειώσουμε.

Και συνεχίζει: Επίσης, ξέχασα να πω, πως έχει δυσκολίες να διακρίνει τις οπτικές πληροφορίες και να οργανώσει το οπτικο/χωρικό της πεδίο. Το λόγο παίρνει η συνάδελφος της Αγγλικής «Και πού να ακούσετε για τις ελλιπείς κοινωνικές της δεξιότητες!». Δηλαδή; Ρωτούν οι συνάδελφοι με απορία! Να, συνεχίζει αυτή, δε φαίνεται να κατανοεί τους κοινωνικούς κανόνες, οι εκφράσεις του προσώπου είναι ακατάλληλες, δεν εδραιώνει επαφή με τα μάτια. Εγώ παρατήρησα πως είναι συνέχεια απομονωμένη, χωρίς παρέες, τονίζει η φιλόλογος. Μάλιστα, δεν κατανοεί τον μεταφορικό λόγο, ενώ θα έλεγα πως είναι και φλύαρη! Μη λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες

Ωστόσο, συμπληρώνει, αποκωδικοποιεί τον γραπτό λόγο με άνεση και χωρίς λάθη, μολονότι, όπως λέει ο Ιωσήφ, στα Μαθηματικά αποτυγχάνει! Μα, τότε πρόκειται για Asperger!! Μη λεκτικές μαθησιακές δυσκολίες

Αναπτυξιακή διαδρομή Όσο περισσότερο ο μαθητής απομακρύνεται από την αναπτυξιακή του πορεία, τόσο δύσκολο είναι να επανέλθει. Πρόταση: Πρώιμη παρέμβαση.

Αρχή του ίσου αποτελέσματος Η παιδαγωγική συνεδρίαση βρίσκεται σε εξέλιξη. Θέμα; Η συμπεριφορά της Σταυρούλας, η οποία φέτος φοιτά στη Β΄ τάξη. -Τι να σας τα λέω! παίρνει τον λόγο η Μαρία. Παρατήρησα πως τελευταία κάθεται στα τελευταία θρανία ολομόναχη. Δεν κάνει παρέα με κανέναν, δε συμμετέχει στις ομάδες, είναι αποτραβηγμένη. Μάλιστα, διαπίστωσα πως είναι συνέχεια σκεφτική και κατηφής. Ερώτηση: Πού μπορεί να οφείλονται τα προβλήματα της συμπεριφοράς της Σταυρούλας;

Αρχή του ίσου αποτελέσματος Όμοια συμπτώματα μπορεί να προκύψουν από διαφορετικές αφετηρίες

Μελέτη αναφοράς -Αναμενόμενο ήταν, παρεμβαίνει ο υποδιευθυντής. Έμαθα ότι ο πατέρας του Σταύρου έφυγε στη Γερμανία, ενώ αυτός έμεινε με τη μητέρα του, η οποία έχει πρόβλημα υγείας. Συνάδελφοι, συνεχίζει ο διευθυντής, ας μην είμαστε υπερβολικοί. Ούτε ο πρώτος είναι αλλά ούτε και ο τελευταίος. Μόνο αυτός αντιμετωπίζει δυσκολίες στην οικογένεια; Κατά τη γνώμη μου, αυτά δε δικαιολογούν τη συμπεριφορά του. Παράδειγμα, η δίδυμη αδελφή του. Άριστη μαθήτρια, υπεύθυνη, συνεργάσιμη, δε δημιουργεί κανένα πρόβλημα. -Από την άλλη, όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι και έφηβος, κλείνει τη συζήτηση ο υποδιευθυντής. Ερώτηση: Γιατί η αδελφή του Σταύρου δεν εκδηλώνει την ίδια συμπεριφορά;

Αρχή του πολλαπλού αποτελέσματος (wilmshurst, 2011) Άτομα που βιώνουν όμοιες περιστάσεις μπορεί να εκδηλώσουν διαφορετικές συμπεριφορές.

Πού να σας τα λέω, παίρνει τον λόγο θυμωμένη η Λαμπρινή. Ο Σταύρος στο Β2 δε λέει να βελτιωθεί. Δεν προσέχει, δε φέρνει τετράδια, γελάει όλη την ώρα, κινείται συνέχεια. Δεν προσέχει στο μάθημα! - Καλά, μόνο αυτός εκδηλώνει προβλήματα συμπεριφοράς; επισημαίνει ο υποδιευθυντής. Στη Β΄ τάξη οι μισοί σχεδόν είναι άτακτοι. -Μα, τι μου λέτε; Αντιδρά ο Θεολόγος. Εγώ θυμάμαι πως πέρυσι η συμπεριφορά του Σταύρου ήταν εξαιρετική. Ήταν ευγενικός, πράος, ήρεμος. -Εμένα μου λες; Προσθέτει η Μαρία. Κάθε ώρα τα ίδια έχουμε… 3 η αρχή

Η δυσπροσαρμοστική συμπεριφορά μπορεί να εκδηλώνεται με διαφοροποιήσεις (σοβαρές, μέτριες, βαριές). Αξιολογούμε την ένταση, τη διάρκεια, τη συχνότητα. 3 η αρχή

4 ος παράγοντας: Παράγοντες ατομικοί, διαπροσωπικοί, περιβαλλοντικοί και πολιτισμικοί επηρεάζουν τις αποκλίσεις στην ανάπτυξη. 4. Παράγοντες ατομικοί, διαπροσωπικοί, περιβαλλοντικοί και πολιτισμικοί επηρεάζουν τις αποκλίσεις στην ανάπτυξη. Θεωρία του καταναγκασμού

Συστημική θεώρηση Μακρο- κοινωνικό Εξω-κοινωνικό Μικρο- κοινωνικό Μαθητής- Άτομο

Ιδιοσυγκρασία Εύκολη ιδιοσυγκρασία Ευπροσάρμοστα Σταθερό και καθιερωμένο πρόγραμμα (ρυθμικότητα) Ανταποκρίνονται κοινωνικά (προσέγγιση) Θετική εξωτερική εικόνα (χαμόγελο) Δύσκολο παιδί Δυσκολία να ακολουθήσουν ένα προβλέψιμο πρόγραμμα Τάση να αντιδρούν σε καινούριες καταστάσεις (προσαρμοστικότητα) Εκρήξεις θυμού, δυνατά ξεσπάσματα σε φορτισμένες καταστάσεις (αρνητική διάθεση) Βραδυψυχικό πάιδί Επιφυλακτικό Αναστολές Απόσυρση σε νέες καταστάσεις

Θεωρία του καταναγκασμού Σύνδεση της συμπεριφοράς με το οικογενειακό πλαίσιο και την αλληλεπίδραση γονέων και παιδιών που ανακυκλώνουν διαρκώς αρνητικά αποτελέσματα.

Αρχή της επιγένεσης Η ποιότητα των ενδο-οικογενειακών σχέσεων επηρεάζει το προικοδοτικό υλικό του ατόμου.

Μεσο-σύστημα Η επικοινωνία μεταξύ των συστημάτων. Αν διακοπεί η επικοινωνία μεταξύ οικογένειας και σχολείου (μικροσυστήματα), τότε οι πιθανότητες προόδου ενδέχεται να διακυβευτούν σοβαρά.

5. Οι δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές μπορούν να κατανοηθούν από πολλές θεωρητικές προσεγγίσεις. Βιολογικές προσεγγίσεις Συμπεριφοριστικές Ψυχοδυναμικές Κοινωνικο-πολιτισμικές Γνωστική προσέγγιση Προσέγγιση των οικογενειακών συστημάτων. 5 η αρχή: Πολλές θεωρητικές προσεγγίσεις συμβάλλουν στην κατανόηση της δυσπροσαρμοστικής συμπεριφοράς

Μελέτη αναφοράς Ο Γιάννης, μαθητής της Α΄ γυμνασίου, ενώ στην αρχή της σχολικής χρονιάς κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες, για να ξεχωρίσει στην τάξη του, όμως τελευταία άρχισε να αποσύρεται. Αδιαφορεί για τα μαθήματα, δεν έχει φίλους και δεν μπορεί να συγκεντρωθεί. Η επίσκεψη στους ειδικούς δεν απέδωσε κάτι δεδομένο. Ο πρώτος ανέφερε πως πρόκειται για κληρονομική προδιάθεση, γιατί και η μητέρα του είχε εκδηλώσει ανάλογες συμπεριφορές ως έφηβη. Ο δεύτερος πιστεύει πως η καταθλιπτική προδιάθεση του παιδιού οφείλεται στην απόρριψή του μετά από πρόταση που έκανε σε ένα κορίτσι. Ο τρίτος ειδικός επισημαίνει πως η κατάθλιψη προέρχεται από τις ενδοοικογενειακές συνθήκες (ανεργία πατέρα και η απώλεια του αγαπημένου μητρικού παππού). Ένας τέταρτος ειδικός που επισκέφτηκαν θέλει να συνεργαστεί με τους καθηγητές και τους συμμαθητές του Γιάννη, ενώ προτείνει και τη συμβουλευτική στους γονείς του.

Τα βασικά χαρακτηριστικά της ΔΕΠ-Υ συνδέονται με: Γενετική μεταβίβαση Εγκεφαλικές δομές Εγκεφαλική λειτουργία Δραστηριότητα νευροδιαβιβαστών

Περί το 50% των γονέων με ΔΕΠ-Υ έχουν ένα παιδί με διαταραχή. Μελέτες σε διδύμους υποστηρίζουν ότι στο 75% των περιπτώσεων η διαταραχή οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες

2. Εγκεφαλικές δομές Μετωπιαίο σύστημα Έλικα προσαγωγίου Βασικά γάγγλια

3. Εγκεφαλική λειτουργία Οι εκτελεστικές λειτουργίες είναι οι προπομποί της επεξεργασίας των πληροφοριών, χάρη στην ικανότητά τους να διαχειρίζονται, να κατευθύνουν, και να ελέγχουν την πορεία μιας δραστηριότητας.

Συμπεριφορική αναστολή Εσωτερίκευση ομιλίας Αυτορρύθμιση συναισθήματος Κεντρικός έλεγχος/ευφράδεια/σύνταξη Ευελιξία, επιμονή στον στόχο, Επαναδέσμευση στο έργο

4. Δραστηριότητα νευροδιαβιβαστών Οι κατεχολαμίνες (ντομαμίνη, νορεπινεφρίνη, επινεφρίνη) έχουν συσχετιστεί με την προσοχή και την κινητική δραστηριότητα

Οι πλευρές του μη «φυσιολογικού»

ΔΕΠ-Υ Οι επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν ότι 2% έως 10% των μαθητών εμφανίζουν χαρακτηριστικά της ΔΕΠ-Υ. 1.Διαφορετικά εργαλεία διάγνωσης 2.Πολιτιστικοί παράγοντες 3.Διαφοροποιήσεις στον προσδιορισμό του «αποδεκτού» και του «κανονικού».

Μελέτη αναφοράς Την προηγούμενη βδομάδα, στην αυλή είχαμε ένα περιστατικό αρκετά ανησυχητικό, αφηγείται ο Μαθηματικός. Την ώρα που είχα εφημερία, στην αυλή βρέθηκε μια αράχνη και ο Γιάννης, μαθητής της Γ΄, σαν την είδε, άρχισε να τρέμει και να τραυλίζει. Έγινε κατακίτρινος και ήταν έτοιμος να λιποθυμήσει. -Σιγά, αυτό δεν είναι τίποτε, παρεμβαίνει ο γυμναστής. Είναι κάτι που αφορά αυτόν. Εμένα μ’ ενδιαφέρει η συμπεριφορά του στην τάξη. Για παράδειγμα, η Μαρία κάθε μέρα με τη συμπεριφορά της ενοχλεί τους πάντες. Μιλά συνέχεια, κουνιέται με την καρέκλα, κινεί το θρανίο, περιστρέφεται συνεχώς, σαν ηφαίστειο σας λέω… Ερώτηση: Ποια συμπεριφορά θεωρείται ως αποκλίνουσα; Με ποια κριτήρια το προσδιορίζετε;

Απόκλιση ΔυσφορίαΣτο άτομοΣτην ομάδαΕπικινδυνότηταΣτο άτομο Στην ομάδα

Χαρακτηριστικά της απόκλισης ΈντασηΔιάρκειαΣυχνότητα