Η ενίσχυση της κτηνοτροφίας στη Νέα ΚΑΠ Εισήγηση: Πεβερέτος Παναγιώτης Πρόεδρος ΣΕΚ Μέλος ΔΣ ΠΑΣΕΓΕΣ Απρίλιος, 2015 Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γενική Διεύθυνση Γεωργίας & Αγροτικής Ανάπτυξης

Ο σημαντικός ρόλος του κλάδου: Στην αγροτική οικονομία και τη συνολικότερη οικονομία της χώρας Στην περιφερειακή αγροτική ανάπτυξη και στη διατήρηση του κοινωνικού ιστού της υπαίθρου. Στην παραγωγή εξαιρετικά ποιοτικών προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας πολλά από οποία είναι ΠΟΠ µε κυριότερα, το τυρί ΦΕΤΑ (ΠΟΠ) και το ΓΙΑΟΥΡΤΙ, το οποίο ως στραγγιστό έχει καθιερωθεί με μεγάλη επιτυχία στην παγκόσμια αγορά τροφίμων. H Ελλάδα εκτρέφει το μεγαλύτερο αριθμό αιγών μεταξύ των 28 ΚΜ Παράγει το 30% περίπου του παραγόμενου στην Ε.Ε πρόβειου γάλακτος Η ελληνική κτηνοτροφία 2

Με την κτηνοτροφία ασχολούνται περίπου οικογένειες κτηνοτρόφων, που πρακτικά σημαίνει ότι οι απασχολούμενοι υπερβαίνουν τις άτομα. Παράγονται περίπου τόνοι κρέατος, τόνοι γάλακτος, τόνοι αυγά. Χιλιάδες επιχειρήσεις κύρια μικρομεσαίες δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση – εμπόριο – μεταφορές, εξαρτώμενες από την κτηνοτροφική παραγωγή. Πολύ μεγάλο βάρος της φυτικής παραγωγής εξαρτάται από την ύπαρξη και λειτουργία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 3 Η ελληνική κτηνοτροφία

4

5

Ο τομέας του γάλακτος  Η παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος μειώθηκε τα τελευταία χρόνια.  Η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος, σήμερα βρίσκεται στους τόνους περίπου. Οι ανάγκες της χώρας μας σε γάλα και τυροκομικά είναι τόνοι.  Χιλιάδες κτηνοτρόφοι εγκαταλείπουν το επάγγελμα Η ελληνική κτηνοτροφία Τα βασικότερα προβλήματα 6

Ο τομέας του κρέατος Στις εισαγωγές πρώτο έρχεται το κρέας και τα παρασκευάσματα κρέατος Η ελληνική αγορά εισάγει: Το 80 % τουλάχιστον του βόειου κρέατος (σε μορφή σφάγιου και ζώντων ζώων). Tο 70 % τουλάχιστον του χοίρειου κρέατος Το 15% περίπου του κρέατος πουλερικών Η ελληνική κτηνοτροφία Τα βασικότερα προβλήματα 7

Η ελληνική κτηνοτροφία Τα βασικότερα προβλήματα Υψηλό κόστος παραγωγής : Οι Ζωοτροφές αποτελούν το 70% περίπου του συνολικού κόστους λειτουργίας της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης. Αυξημένα χρέη λόγω δανείων Έλλειψη αδειών σταβλικών εγκαταστάσεων Προβλήματα ζωονόσων (όπως ο καταρροϊκός πυρετός και η ευλογιά) Υπέρμετρα αυξημένοι φορολογικοί συντελεστές Ελληνοποιήσεις σε κρέας και γάλα 8

Ένα από τα σημαντικά προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί στη χώρα μας είναι η επιλεξιμότητα των βοσκοτόπων, με σοβαρά προβλήματα σε ότι αφορά στην καταβολή των ενισχύσεων προς τους κτηνοτρόφους (ενιαία ενίσχυση, εξισωτική αποζημίωση, πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας κ.α.) Διαχειριστικά σχέδια βόσκησης Ο ΣΕΚ έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση στο Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης προκειμένου να προχωρήσουμε άμεσα στη σύνταξη των προσωρινών διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης σε συνεργασία με τις οργανώσεις μέλη μας ανά Περιφερειακή Ενότητα. Βοσκότοποι 9

Σύμφωνα με τη νέα ΚΑΠ ( Καν.1307/2013) ως μόνιμος βοσκότοπος και μόνιμος λειμώνας νοείται:  Η γη που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη αγρωστωδών ή άλλων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών με φυσικό τρόπο (αυτοφυή) ή με καλλιέργεια (σπαρμένα) και δεν έχει περιληφθεί στην αμειψισπορά επί πέντε έτη ή περισσότερο,  μπορεί να περιλαμβάνει άλλα είδη, όπως θάμνους και/ή δένδρα που προσφέρονται για βοσκή, υπό τον όρο ότι επικρατούν τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά καθώς και εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση των κρατών μελών,  γη που προσφέρεται για βοσκή και εντάσσεται σε καθιερωμένες τοπικές πρακτικές όπου τα αγρωστώδη και λοιπά ποώδη κτηνοτροφικά φυτά παραδοσιακά δεν επικρατούν στις εκτάσεις βοσκής. Βοσκότοποι 10

Βασική επιδίωξη: Να αντικατασταθούν όλα τα στρέμματα που απεντάχθηκαν με άλλες επιλέξιμες εκτάσεις για την απρόσκοπτη και χωρίς προβλήματα είσπραξη των ενισχύσεων. Να αποδοθούν οι βοσκότοποι στους πραγματικούς κτηνοτρόφους με μακροχρόνια "μίσθωση",το τίμημα της οποίας θα πρέπει να είναι ένα ελάχιστο και συμβολικό τέλος. Να αξιοποιηθούν όλοι οι βοσκότοποι της χώρας και με την ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων στις περιοχές NATURA, προστατεύοντας ταυτόχρονα και το περιβάλλον. Βοσκότοποι 11

ΠΕ1 25% ΠΕ2 47% ΠΕ3 28% Βοσκότοποι Αροτραίες Καλλιέργειες Δενδρώδεις (πολυετείς) Καλλιέργειες Κτηνοτροφία: Αύξηση κονδυλίων στις άμεσες ενισχύσεις από 19% σε 25%. 12 Νέα ΚΑΠ Α) Άμεσες ενισχύσεις Εθνική επιλογή - Κατανομή εθνικού φακέλου

Βοσκότοποι: εκτάρια, 25% κονδυλίων εθνικού φακέλου Εκατ. ευρώ428,22423,17418,13413,52408,91 €/ στρέμμα24,0623,7723,4923,2322,97 Άμεσες ενισχύσεις - Σύγκλιση στις περιφέρειες Βοσκότοποι 13

Συνδεδεμένη Ενίσχυση – Κτηνοτροφία Τομείς 1) Αιγοπρόβατα (ορεινές /μειονεκτικές περιοχές, πεδινές περιοχές) 2) Θηλυκά βοοειδή 3) Πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή 4) Κτηνοτρόφοι κάτοχοι ειδικών δικαιωμάτων 14

Συνδεδεμένη Ενίσχυση Προϋπολογισμός Πρόταση ΣΕΚ Εξάντληση του ποσοστού 10% ( 8% για όλους τους τομείς και 2% για τα πρωτεϊνούχα φυτά). 15 Εθνική επιλογή Διατίθεται ποσοστό 7,4% του εθνικού φακέλου. (Μ.Ο. /εξαετίας)

Αίγες ή/και προβατίνες ηλικίας άνω του έτους. Ορεινές/μειονεκτικές περιοχές: Παράδοση τουλάχιστον 6 τόνων γάλακτος σε μεταποιητικές βιομηχανίες. Πεδινές περιοχές: Παράδοση τουλάχιστον 10 τόνων γάλακτος σε μεταποιητικές βιομηχανίες. Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα ≤ cfu / ml. Εφαρμογή των απαιτήσεων για την αναγνώριση και καταγραφή των αιγοπροβάτων. 1. Αιγοπρόβατα: Εθνική επιλογή 16

Η συνδεδεμένη ενίσχυση να δοθεί στην παραγόμενη ποσότητα γάλακτος κάθε κτηνοτρόφου και όχι ανά κεφαλή ζώου, λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένες ποιοτικές προδιαγραφές του προϊόντος, όπως συνέβη στο παρελθόν με την εφαρμογή των ποιοτικών χαρακτηριστικών του άρθρου 69 του Κανονισμού 1782/2003. Αιγοπρόβατα: Πρόταση ΣΕΚ 17

2. Θηλυκά βοοειδή: Εθνική επιλογή 18  Θηλυκά βοοειδή ηλικίας 18 μηνών έως 12 ετών.  Να έχουν γεννήσει στο έτος ενίσχυσης.  Ελάχιστος αριθμός ζώων ανά εκμετάλλευση, 6 ζώα.  Εφαρμογή των απαιτήσεων για την αναγνώριση και την καταγραφή των ζώων

Συνδεδεμένη ενίσχυση βοοειδών: Πρόταση ΣΕΚ Α) Γαλακτοπαραγωγός Αγελαδοτροφία: Στήριξη της γαλακτοπαραγωγικής αγελαδοτροφίας, η οποία συρρικνώνεται σε αριθμό μονάδων, σε όγκο παραγωγής, σε αριθμό ζώων. Ενίσχυση 24 € /τόνο παραγόμενου γάλακτος ή 180€ /αγελάδα Β) Κρεοπαραγωγός βοοτροφία : Ενίσχυση : 300 € ανά μοσχίδα ηλικίας άνω των 16 μηνών που διατηρείται για αναπαραγωγή υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει στο κοπάδι ταύρος καθαρής κρεοπαραγωγικής φυλής ή πιστοποιητικό τεχνητής σπερματέγχυσης. Ενίσχυση 250 ευρώ ανά παραγόμενο μοσχάρι (αρσενικό και θηλυκό) ηλικίας τουλάχιστον 12 μηνών, που οδηγείται στη σφαγή. 19

Συνδεδεμένη ενίσχυση βοοειδών: Πρόταση ΣΕΚ Ειδική ενίσχυση 250 € / ανά αγελάδα ελληνικών φυλών ( κόκκινη και ξανθιά) που είναι καταγεγραμμένες στα γενεαλογικά βιβλία (επίσημα βιβλία εγγραφής). Πάχυνση βοοειδών Ενίσχυση 280 €/ ζώο για τα βοοειδή ελληνικής παραγωγής και εκτροφής που σφάζονται άνω των 300 κιλών σφαγίου βάρους. Ενίσχυση έως 150 € ανά ζώο για όσα ανήκουν στην κατηγορία της πεντάμηνης εκτροφής. 20

Πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή. Έκταση: εκτάρια 3. Ψυχανθή που προορίζονται για ζωοτροφές: Εθνική επιλογή Ποσά ενίσχυσης (εκατ. ευρώ) 76,926,846,766,68 Εκτιμώμενη ενίσχυση (€/ εκτάριο)

Στήριξη της παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών Πρόταση ΣΕΚ Η μεταφορά πόρων στην κτηνοτροφία για την καλλιέργεια κτηνοτροφικών ψυχανθών δεν επαρκεί στη στόχευση για επάρκεια ζωοτροφών με χαμηλό κόστος για τους κτηνοτρόφους και αντικατάσταση των 500 χιλ. τόνων σόγιας που εισάγονται. Απαιτείται: Χρήση του μέτρου στο μέγιστο ποσοστό 2% του ετήσιου εθνικού ανώτατου ορίου (40 εκ € ετησίως), όπως προβλέπει άλλωστε η νέα ΚΑΠ. Προτεραιότητα να δοθεί στην κτηνοτροφία και ιδιαίτερα στους κατά κύριο επάγγελμα κτηνοτρόφους. Η ανά στρέμμα ενίσχυση να μην είναι μικρότερη από 35€ 22

Ποσά ενίσχυσης (εκ €) 3029,6529,2928,9728,65 Εκτιμώμενη ενίσχυση €/ΜΜΖ Κτηνοτρόφοι που διέθεταν ειδικά δικαιώματα το 2014 και δεν διαθέτουν επιλέξιμα εκτάρια το Θα ενισχύονται ανάλογα με τον αριθμό των Μονάδων Μεγάλων Ζώων που διαθέτουν. Ελάχιστος αριθμός ζώων ανά εκμετάλλευση 3 ΜΜΖ. Εφαρμογή των απαιτήσεων για την αναγνώριση και την καταγραφή των ζώων. Δεν δικαιούνται καμία άλλη συνδεδεμένη ενίσχυση. 4. Κτηνοτρόφοι κάτοχοι ειδικών δικαιωμάτων: Εθνική επιλογή 23

Β) Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 Μέτρα όπως: Επενδύσεις για τη βελτίωση των επιδόσεων & της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (τα γνωστά Σχέδια Βελτίωσης). Επενδύσεις στη μεταποίηση εμπορία και /ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων. Ενισχύσεις εκκίνησης επιχείρησης για νέους γεωργούς. Ενισχύσεις περιοχών που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα. Καλή μεταχείριση ζώων Σύσταση Ομάδων και Οργανώσεων παραγωγών. 24 Στοχευμένες δράσεις - Β΄ Πυλώνας:

Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 Στοχευμένες δράσεις - Β΄ Πυλώνας: Μέτρο 9: Προβλέπει κίνητρα για τη σύσταση Ομάδων Παραγωγών - Οργανώσεις Παραγωγών με βάση το επιχειρηματικό τους σχέδιο και δίνει προτεραιότητα στις Οργανώσεις Παραγωγών που δραστηριοποιούνται στον κτηνοτροφικό τομέα. Οι Οργανώσεις Παραγωγών και ιδίως οι Συνεταιρισμοί θα πρέπει να έχουν στρατηγικό ρόλο στην ανασυγκρότηση της κτηνοτροφίας, όπως συμβαίνει σε όλες τις ανεπτυγμένες κτηνοτροφικά χώρες της ΕΕ 25

Στην ήδη πολύπλοκη αγορά του ισχυρού ανταγωνισμού και των υψηλών απαιτήσεων των πελατών, ο αγρότης - κτηνοτρόφος θα είναι ΜΟΝΟΣ του; Συνεργατισμός για: Μείωση του κόστους παραγωγής και των επενδύσεων Βελτίωση της τυποποίησης – συσκευασίας Αντιμετώπιση από κοινού των προκλήσεων της αγοράς Ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των παραγωγών Διεύρυνση του αριθμού των αγοραστών Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 –

Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οι Κτηνοτρόφοι έχουν δημιουργήσει και μικρές μεταποιητικές μονάδες αξιοποιώντας την παραγωγή ή μέρος αυτής. Καθετοποίηση της παραγωγής - σύγχρονες επιχειρηματικές πρακτικές : Για αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων. Για να αντλήσει υπεραξία ο παραγωγός από τους «ενδιάμεσους» κρίκους της αλυσίδας. Καινοτόμες δράσεις : ώστε τα προϊόντα να παραμείνουν στην πρώτη προτίμηση των καταναλωτών, να ξεχωρίσουν, χωρίς να χάνουν την αυθεντικότητα και την ποιότητά τους. Καινοτομία και επιχειρηματικότητα 27

Συμπεράσματα Η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας είναι πάντα το ζητούμενο Η σχέση 70:30 ανάμεσα στην ακαθάριστη αξία της φυτικής και της ζωικής παραγωγής ποτέ δεν ανατράπηκε, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η ενίσχυση του κλάδου μέσω της νέας ΚΑΠ είναι ουσιαστικά στήριξη της εθνικής οικονομίας και της ελληνικής περιφέρειας. Απαιτείται εθνική στρατηγική για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και ουσιαστική συνεργασία της πολιτείας με τις οργανώσεις των αγροτών- κτηνοτρόφων για τη χάραξή της. Μπορούμε να εξασφαλίσουμε την αυτάρκεια της χώρας σε γάλα και κρέας, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε. 28

Ευχαριστώ για την προσοχή σας 29