ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ Επιμέλεια: Ειρήνη Μανωλοπούλου, Διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών, Διδάσκουσα Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων Πατρών σύμφωνα με το Π.Δ. 407/80

Ανάλυση νεκρού σημείου Νεκρό σημείο (breakeven point) ονομάζεται το επίπεδο δραστηριότητας της επιχείρησης, εκφρασμένο είτε σε μονάδες προϊόντος είτε σε αξία, όπου τα συνολικά έσοδα τις επιχείρησης ισούνται με τα συνολικά έξοδα.  Στο σημείο αυτό η επιχείρηση δεν πραγματοποιεί ούτε κέρδος ούτε ζημία. Η ανάλυση νεκρού σημείου επιδρά σε αποφάσεις όπως: --Καθορισμός τιμολογιακής πολιτικής. --Διαπραγματεύσεις εργασιακών συμβάσεων. --Σύνθεση κόστους (αναλογία σταθερού-μεταβλητού κόστους)

Ανάλυση νεκρού σημείου Έσοδα= Έξοδα Τιμή ανά μονάδα * Ποσότητα= Σταθερό Κόστος + Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα * Ποσότητα Ποσότητα *(Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα ) = Σταθερό Κόστος Επομένως Νεκρό Σημείο ποσότητα = Σταθερό Κόστος / Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα Και Νεκρό Σημείο χρηματικές μονάδες = Νεκρό Σημείο ποσότητα* Τιμή ανά μονάδα

Ανάλυση νεκρού σημείου Α Τιμή (ανά μονάδα)20,00€ Μεταβλητό κόστος (ανά μονάδα)12,00€ Σταθερό κόστος60.000€ Παράδειγμα Δίνονται τα κάτωθι στοιχεία για την επιχείρηση Α. Να βρεθεί το νεκρό σημείο σε επίπεδο μονάδων και χρηματικών μονάδων. Νεκρό σημείο (ποσότητα) =60.000/(20-12,00)=7.500 μονάδες Νεκρό σημείο (χρηματικές μονάδες) =60.000/(20-12,00)=7.500*20=€

Επιχειρηματικός κίνδυνος – Λειτουργική Μόχλευση Ο επιχειρηματικός κίνδυνος (business risk) πηγάζει από την αβεβαιότητα των προβλεπόμενων ταμειακών ροών μιας επιχείρησης, η οποία προέρχεται από την αβεβαιότητα των λειτουργικών κερδών που θα έχει η επιχείρηση. Λειτουργική Μόχλευση λέγεται η αντικατάσταση μεθόδων παραγωγής μεταβλητού κόστους με μεθόδους παραγωγής σταθερού κόστους, με σκοπό διάφορες μεταβολές στις πωλήσεις να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες μεταβολές στα καθαρά λειτουργικά κέρδη μιας επιχείρησης.  Μια επιχείρηση με υψηλότερη λειτουργική μόχλευση, χρειάζεται περισσότερες πωλήσεις για να καλύψει τα σταθερά κόστη. Μετά την επίτευξη του νεκρού σημείου ωστόσο κάθε αύξηση των πωλήσεων οδηγεί σε μεγαλύτερη αύξηση των κερδών. *Υψηλότερη λειτουργική μόχλευση συνεπάγεται υψηλότερο επιχειρηματικό κίνδυνο.

Βαθμός Λειτουργικής Μόχλευσης (ΒΛΜ) ΒΛΜ= Ποσοστιαία μεταβολή των κερδών προ φόρων και τόκων/ Ποσοστιαία μεταβολή των πωλήσεων=….φορές  Ο βαθμός λειτουργικής μόχλευσης είναι είδος ελαστικότητας, απεικονίζει την ευαισθησία των κερδών στην μεταβολή των πωλήσεων και μεταβάλλεται αναλόγως του επιπέδου πωλήσεων που εξετάζεται.  Υψηλότερος ΒΛΜ δείχνει ότι επιθετικότερη πολιτική τιμών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των κερδών. Σε οποιοδήποτε σημείο ΒΛΜ= (Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα )*Ποσότητα/ (Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα )*Ποσότητα – Σταθερό Κόστος

Βαθμός Λειτουργικής Μόχλευσης (ΒΛΜ) Παράδειγμα Έστω επιχείρηση ΧΧ με σταθερό κόστος € , μεταβλητό κόστος ανά μονάδα € 10, τιμή πώλησης ανά μονάδα € 15 και πωλούμενη ποσότητα € Να βρεθεί ο βαθμός λειτουργικής μόχλευσης και να ερμηνευθεί. ΒΛΜ = (15-10)* /{(15-10)* }= / =2,5 φορές --Σε μια ενδεχόμενη αύξηση των πωλήσεων κατά 10%, τα κέρδη προ φόρων και τόκων αναμένονται να αυξηθούν κατά 25%. --Σε μια ενδεχόμενη μείωση των πωλήσεων κατά 10%, τα κέρδη προ φόρων και τόκων αναμένονται να μειωθούν κατά 25%.

Χρηματοοικονομικός κίνδυνος – Χρηματοοικονομική Μόχλευση Ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος (business risk) είναι ο πρόσθετος κίνδυνος που αναλαμβάνουν οι μέτοχοι μιας επιχείρησης λόγω της απόφασης της επιχείρησης να χρηματοδοτηθεί με δανειακά κεφάλαια. Χρηματοοικονομική Μόχλευση είναι η χρησιμοποίηση των δανειακών κεφαλαίων για την αύξηση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων. Αυτό συμβαίνει όταν η αναμενόμενη απόδοση του ενεργητικού υπερβαίνει το κόστος των δανειακών κεφαλαίων (εναλλακτικά μπορεί να έχουμε αντίθετα αποτελέσματα).

Βαθμός Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης (ΒΧΜ) ΒΧΜ= Ποσοστιαία μεταβολή των κερδών προ διάθεσης ανά μετοχή/Ποσοστιαία μεταβολή των κερδών προ φόρων και τόκων=….φορές  Όταν χρησιμοποιείται χρηματοοικονομική μόχλευση μεταβολές στα κέρδη προ φόρων και τόκων επιφέρουν μεγαλύτερες μεταβολές στα κέρδη προ διάθεση ανά μετοχή Σε οποιοδήποτε σημείο ΒΧΜ= (Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα )*Ποσότητα-Σταθερό Κόστος/ (Τιμή ανά μονάδα - Μεταβλητό Κόστος ανά μονάδα )*Ποσότητα – Σταθερό Κόστος – Χρηματοοικονομικές δαπάνες

Βαθμός Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης (ΒΧΜ) Παράδειγμα Έστω η προηγούμενη επιχείρηση ΧΧ με σταθερό κόστος € , μεταβλητό κόστος ανά μονάδα € 10, τιμή πώλησης ανά μονάδα € 15 και πωλούμενη ποσότητα € Να βρεθεί ο βαθμός χρηματοοικονομικής μόχλευσης και να ερμηνευθεί αν το επενδυμένο κεφάλαιο της επιχείρησης ανέρχεται στις € και η επιχείρηση δανείζεται το 40% των κεφαλαίων της με 10%. Να βρεθεί ο βαθμός χρηματοοικονομικής μόχλευσης και να ερμηνευθεί. ΒΧΜ = {(15-10)* }/{(15-10)* *40%*10%}= / =1,064 --Σε μια ενδεχόμενη αύξηση των κερδών προ φόρων και τόκων κατά 10%, τα κέρδη προς διάθεση ανά μετοχή αναμένονται να αυξηθούν κατά 10,64%. --Σε μια ενδεχόμενη μείωση των κερδών προ φόρων και τόκων κατά 10%, τα κέρδη προς διάθεση ανά μετοχή αναμένονται να μειωθούν κατά 10,64%.

Πηγές Βασιλείου Δ. και Ηρειώτης Ν. (2008) «Χρηματοοικονομική Διοίκηση-Θεωρία και Πρακτική», Εκδόσεις Rosili, Αθήνα Brealey R.A., Myers S.C. and Allen F., «Αρχές Χρηματοοικονομικής των Επιχειρήσεων», Utopia, 2013