ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΣ Ρενάτα Κώττη Στέφανος Πανόπουλος

Σταλινισμός ως έννοια σύστημα διακυβέρνησης του Ιωσήφ Στάλιν ως ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης ο τρόπος που άσκησε την εξουσία στα ζητήματα της δημοκρατίας και της ελευθερίας λόγου Σήμερα: κάθε αυταρχική μέθοδο όταν καταλογίζεται σε κομμουνιστικές κυβερνήσεις ή κόμματα. επινοήθηκε από τον Λάζαρ Καγκανόβιτς, συνεργάτη του Στάλιν Ωστόσο: - χρήση από αντιπάλους της Αριστεράς ή από αριστερούς που δεν υιοθετούν το «σταλινικό» σπάνια χρήση από τους υποστηρικτές (σταλινικός -> μαρξιστής- λενινιστής)

Τα πρώτα χρόνια Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς Τζουγκατσβίλι (Σόσο) Γέννηση: 18 Δεκεμβρίου 1878, Γεωργία μητέρα: πλύστρα, πατέρας: τσαγκάρης 1888: τοπική εκκλησιαστική σχολή υποτροφία για θεολογική σχολή -Ρώσικα -1 η επαφή με μαρξισμό -“Messame Dassy” (ή Mesame Dasi) -1899: αποβολή

Γεγονότα : εξορία στη Σιβηρία, δραπέτευσε 1904: εξορία στην Τιφλίδα, προσχωρεί στους μπολσεβίκους : άλλες δυο εξορίες 1912: δραπετεύει και πάει Πετρούπολη, Βιέννη 1913: επιστροφή σε Ρωσία, αλλά πάλι εξορία σε Σιβηρία {12 Ιανουαρίου 1913 υπογράφει 1 η φορά ως Στάλιν}

Γεγονότα : - Οκτωβριανή επανάσταση - επικράτηση μπολσεβίκων ( Βλαντιμίρ Λένιν) - λαϊκός κομισάριος μειονοτικών θεμάτων - μέλος του υπουργικού συμβουλίου - παράσημο κόκκινης σημαίας * Στο κόμμα συμμετείχαν Λ. Τρότσκι, Λ. Καμένεφ, Γκ. Ζηνόβιεφ, Ι. Στάλιν

Γεγονότα Μετά το 1917: -Στενός συνεργάτης και υποστηρικτής Λένιν -Μέλος του πολιτικού γραφείου (δηλ. ανώτατου διευθυντικού οργάνου του κόμματος) -{1921: πρόγραμμα «Νέας Οικονομικής Πολιτικής» (ΝΟΠ) από Λένιν} -3 Απριλίου 1922 : Γ.Γ. Κεντρικής Επιτροπής

«πολιτική διαθήκη», Λένιν (απόσπασμα) «..Ο Στάλιν είναι πολύ απότομος και το ελάττωμα αυτό, που είναι εντελώς ανεκτό στις προσωπικές σχέσεις κομμουνιστών αναμεταξύ τους, δεν είναι ανεκτό για κείνον που κατέχει τη θέση του Γενικού Γραμματέα…»

Ανάληψη εξουσίας Ιανουάριος 1928: εξορισμός Τρότσκι, ο οποίος και δολοφονείται στο Μεξικό 1929: γίνεται ουσιαστικά ηγέτης της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ)

Σταλινική περίοδος ( ) 1929: υιοθετεί τη ΝΟΠ και ξεκινά τα «Πενταετή προγράμματα Ανάπτυξης», τα οποία ήταν 3 (1 ο : , 2 ο : , 3 ο : ) Βασικοί στόχοι εκβιομηχάνιση κολεκτιβοποίηση

!!! !!! Κολεκτιβοποίηση: Κολεκτίβα: εργατική ή αγροτική ένωση, οι αρχές της οποίας βασίζονται σε σοσιαλιστικές θεωρίες { collectivus: συγκεντρωτικός- περιληπτικός} Κολεκτιβισμός: μορφή κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης, που βασίζεται στον σοσιαλισμό και στην οποία όλα τα μέσα παραγωγής αποτελούν ιδιοκτησία ενός συλλογικού οργάνου ( π.χ. του κράτους)

Βασικά μέτρα των προγραμμάτων 1.Βαριά βιομηχανία 2.Κολεκτιβοποίηση των εργοστασίων και των καλλιεργήσιμων γαιών 3.Επιβολή κρατικού ελέγχου στην οικονομία 4.Εθνικοποίηση όλων των βιομηχανιών 5.Επιβολή κεντρικού σχεδιασμού στην παραγωγή

~ στην πράξη ~ Οικοδόμηση εργοστασίων τεχνολογίας αγροτικής οικονομίας Μεταφορά εργοστασίων και επανεγκατάσταση αυτών από τα δυτικά στα Ουράλια (πυροβόλα, πολυβόλα, σφαίρες κλπ.) Αντικατάσταση των μικρών γεωργικών κλήρων με μεγάλης εκτάσεως μηχανοποιημένα αγροκτήματα

Αποτελέσματα Αποκατάσταση ισορροπίας καπιταλιστικής κοινωνίας και προετοιμασία εδάφους για καπιταλιστική ανάπτυξη Ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας αλλά μείωση αγροτικής παραγωγής Άμεση και ολοκληρωτική εξάλειψη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας «πέρασμα από το μικρό στο μεγάλο αγροτικό νοικοκυριό» = ο αγροτικός τομέας στην κρατική εξουσία

Τα αντίστοιχα ποσοστά Ποσοστό εργατών σε μεγάλα εργοστάσια Ακαθάριστο βιομηχανικό προϊόν Αγροτική παραγωγή ,10 %95,7% 31%95,7% 44,7%104%

!!! Το νόμισμα έχει αντίκρισμα στην οικονομία γενικά

1936: σταλινικό σύνταγμα άμεση ταυτόχρονη εκλογή για όλες τις βαθμίδες των σοβιέτ από τα τοπικά μέχρι το Ανώτατο σοβιέτ Κατάργηση της στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων σε τμήματα του πληθυσμού το δικαίωμα για εκλογή και ψήφο σε όλους τους πολίτες της ΕΣΣΔ Κατάργηση της διαφοράς στην αντιπροσώπευση στο Ανώτατο σοβιέτ που υπήρχε ανάμεσα στις πόλεις και τις αγροτικές περιοχές «Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ» ως θεσμός μετονομασία των σοβιέτ αντιπροσώπων των εργατών, αγροτών και μαχητών του Κόκκινου Στρατού σε σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργαζομένων Καπιταλισμός -> σοσιαλισμός

Ωστόσο: Λιμός του Συστηματικός εκφοβισμός Τρόμος Καταπίεση Λογοκρισία «εποχή μεγάλης Εκκαθάρισης» ( ) «δίκες της Μόσχας»

Διετία ονομάστηκε από τη ΕΣΣΔ "Αγροτική Μεταρρύθμιση" Το ΚΚΣΕ (Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης) με διοίκηση της Ουκρανικής ΣΣΔ( Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία) -> κατάσχεση σιτηρών, μη σιτηρών και ζώων Απαγόρευση της μετακίνησης του αγροτικού πληθυσμού στις πόλεις.  Θάνατος ανθρώπων σε διάρκεια 500ων ημερών.

«εποχή της Εκκαθάρισης» ( ) Νέο πογκρόμ κατά των πολιτικών αντιφρονούντων από GPU (= μυστική αστυνομία) Εξορίες Συλλήψεις εκτελέσεις ΘΕΜΕΛΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ

1935: συνελήφθηκαν εκτελέστηκαν 1936: συνελήφθηκαν εκτελέστηκαν 1937: συνελήφθηκαν εκτελέστηκαν 1938: συνελήφθηκαν εκτελέστηκαν

«Δίκες της Μόσχας» η Δίκη των 16 η Δίκη των 16 (Αύγουστος 1936) η Δίκη των 17 η Δίκη των 17 (Ιανουάριος 1937) η Δίκη των στρατηγών του Κόκκινου στρατού η Δίκη των στρατηγών του Κόκκινου στρατού (Ιούνιος 1937) η Δίκη των 21 η Δίκη των 21 (Μάρτιο του 1938)

«Ο Στάλιν και οι συνεργάτες του». Σκίτσο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Aux Ecoutes» το 1938, την εποχή του Μεγάλου Τρόμου

Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος 1939: γερμανο-σοβιετικό Σύμφωνο Μη Επιθέσεως « Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ» { στην ΕΣΣΔ η Ανατολική Πολωνία, οι Βαλτικές Χώρες, η Βεσαραβία και η Βόρεια Μπουκοβίνα} Ιούνιος 1941: επίθεση Γερμανών 1943: μάχη στο Στάλινγκραντ ( συνάντηση στην Τεχεράνη) Φεβρουάριος 1945: διάσκεψη της Γιάλτας

Ψυχρός Πόλεμος : βιομ. Παραγωγή ξεπερνά προπολεμικό επίπεδο κατά 73% (4 ο πρόγραμμα) 1948: - παραγωγικότητα 73% - έσοδα εργατών αυξήθηκαν - αμερικανικό μονοπώλιο - ατομική δύναμη η ΕΣΣΔ

Θάνατος του Στάλιν 5 Μαρτίου 1953 : πεθαίνει «Η καρδιά του συντρόφου και συνεχιστή της μεγαλοφυΐας του σκοπού του Λένιν, του σοφού ηγέτη και δασκάλου του Κομμουνιστικού Κόμματος και της Σοβιετικής Ένωσης, έπαψε να χτυπά» εγκαινιάζεται η περίοδος της αποσταλινοποίησης

Συνολικά- Σταλινισμός Υψηλός συγκεντρωτισμός- προσωπολατρεία Παρακολούθηση-έλεγχος της καθημερινής ζωής των πολιτών από μυστικές υπηρεσίες Πολιτική καταστολή στο ιδεολογικό πεδίο, με ποινικοποίηση απόψεων αντίθετων Έλλειψη διάκρισης της εκτελεστικής από τη δικαστική εξουσία (δες Σύνταγμα) Εκβιομηχάνιση Κολεκτιβοποίηση Ορθόδοξος κομμουνισμός ή «οικονομικός σταλινισμός»