Ειδικές Πληροφορίες Συντήρησης

Απώλεια βάρους σε θερμοκρασία 8 ο έπειτα από 7 και 14 ημέρες συντήρηση Η απώλεια βάρους σε καρπούς ΝΟΠ παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση, στα οργανολη- πτικά χαρακτηριστικά και εν τέλει στην ποιότητά τους. Τα περισσότερα φρούτα χάνουν την εμπορευσιμότητά τους όταν χάσουν το 3-10 % του βάρους τους. A.B = [(Wo-W1)/W0 ]* 100 % Wo = Αρχικό βάρος W 1 = To βάρος του προϊόντος σε g την ημέρα της μέτρησης.

Στάδια ανάπτυξης του φυτού Το στάδιο ανάπτυξης στο οποίο θα συγκομιστεί το οπωροκηπευτικό προϊόν έχει μεγάλη σημασία για τη μετασυλλεκτική του συμπεριφορά, τη δυνατότητα συντήρησης και την ποιότητα. Ο όρος «συλλεκτική ή φυσιολογική ωριμότητα» αναφέρεται στην άριστη κατάσταση που το προϊόν αφου έχει ολοκληρώσει ορισμένες φάσεις της αύξησης και της ανάπτυξης είναι κατάλληλο για συγκεκριμένη χρήση, για κατανάλωση, για συντήρηση ή για βιομηχανική επεξεργασία. Ο όρος «εμπορική ωριμότητα» είναι το στάδιο εκείνο του φυτικού οργάνου που καλύπτει τις απαιτήσεις της αγοράς ή του χρήστη του προϊόντος.

Εκτίμηση του σταδίου ωριμότητας Μονάδες θερμότητας: Ως μονάδα θερμότητας θεωρείται 1 ο C για κάθε ημέρα πάνω από μια βασική θερμοκρασία (π.χ. 10 ο για τη μηλιά). Οι μονάδες θερμότητας υπολογίζονται από τα θερμομετρικά δεδομένα (μέση τιμή, ελάχιστο, μέγιστο θερμοκρασίας). Σε τρεις περιοχές της Βορείου Ελλάδας έχει εγκαταστασθεί το όργανο ΟΜΝΙDATA και χρησιμοποιείται για την εκτίμηση του σταδίου της συλλεκτικής ωριμότητας μήλων και αχλαδιών. Ημερομηνία συγκομιδής: Η ημερομηνία συγκομιδής τείνει να είναι η ίδια για μια ορισμένη περιοχή κάθε χρόνο. Συνήθως καθορίζεται από παρατηρήσεις πολλών ετών αλλά οι αποκλίσεις μπορεί να είναι πολύ μεγάλες όταν οι κλιματικές συνθήκες μεταβάλλονται από χρονιά σε χρονιά.

Πρόγνωση του χρόνου συγκομιδής Καρπική περίοδος: Είναι η μέση χρονική διάρκεια από την πλήρη άνθηση μέχρι την έναρξη της ωριμότητας για συγκομιδή. Ισχύει για πολλά λαχανικά των οποίων το εδώδιμο μέρος είναι ο καρπός. Το κριτήριο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ενδεικτικά για τον προσδιορισμό του σταδίου ωριμότητας. Το κριτήριο αυτό θεωρείται σταθερό για τα μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, κεράσια και συνήθως δεν εξαρτάται από τις καιρικές και καλλιεργητικές συνθήκες. Ο προσδιορισμός της καρπικής περιόδου πρέπει να βασίζεται σε προσεκτική λήψη παρατηρήσεων των ημερομηνιών πλήρους άνθησης και συγκομιδής. Στις μηλιές ποικιλίας Delicious η καρπική περίοδος είναι ημέρες. Για την ποικιλία Jonathan είναι ημέρες, ενώ για την ποικιλία Macintosh είναι ημέρες.

Εκτίμηση του σταδίου ωριμότητας 1) Καρπική περίοδος. 2) Ημέρες από τη σπορά ή τη μεταφύτευση. Ισχύει για πολλά λαχανικά όπως μαρούλι, σπανάκι, κρεμμυδάκια, σκόρδα, πράσσα, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολλο). 3) Μέγεθος (βάρος, διάμετρος, μήκος). 4) Στάδιο ανθοκεφαλής (αγκινάρα, κουνουπίδι, μπρόκολο). 5) Στάδιο ανάπτυξης καρπού (ανάλογα με τη χρήση) χέδρωπας ή σπόρος.

Φυλλώδη λαχανικά Μαρούλια, σπανάκι, αντίδια, ραδίκια, μαϊντανος, άνηθος κ.α. μονοετή ή πολυετή φυτά. Συγκομίζονται πράσινα και τρυφερά και εφόσον αποκτήσουν ορισμένο μέγεθος (μέγεθος φύλλων, ύψος φυτού) και πριν σποροποιήσουν. Μίσχοι φύλλων (σέλινο) - Το εδώδιμο τμήμα αποτελούν οι μίσχοι και μέρος των φύλλων που είναι χρώματος πράσινου ή και λευκού. Συγκομίζονται όταν αποκτήσουν ορισμένο μέγεθος φύλλων ή μήκος ποδίσκων. Οφθαλμός με φύλλα-Λάχανα (λάχανο λευκό, λαχανάκι βρυξελλών και άλλα). Συγκομίζονται με βάση το μέγεθος.

Μαρούλι Κριτήριο συγκομιδής το μέγεθος του φυτού. «Κεφαλωτά» όταν η κεφαλή έχει αναπτυχθεί πλήρως και με βάρος γρ. - Οι ποικιλίες τύπου «Σαλάτα» συγκομίζονται όταν έχουν αποκτήσει ικανοποιητικό μέγεθος και πριν σκληρύνουν τα φύλλα και αποκτήσουν πικρή γεύση. - Τα φυλλώδη λαχανικά είναι ευαίσθητα στην αφυδάτωση. Επιβάλλεται σε να διατηρούνται σε υγρό περιβάλλον ή να περιτυλίσσονται σε μεμβράνες για την αποφυγή απώλειας ύδατος (τροποποιημένη ατμόσφαιρα). Επίσης καλό είναι να προψύχονται. - Διάρκεια συντήρησης περιορισμένη, μεγάλες απώλειες. Ανώτατη επιτρεπτή απώλεια ύδατος 3-5 %. - Το μαρούλι προψύχεται στον 1 ο C και στη συνέχεια συντηρείται στους 0 ο C και Σ.Υ. 95 %. Για το «Κεφαλωτό» η διάρκεια συντήρησης είναι 2-3 εβδομάδες και για τη «Σαλάτα» 1 εβδομάδα.

Λάχανο Τα λάχανα συγκομίζονται με τα χέρια και με εξωτερικά φύλλα για προστασία. Λάχανα που συγκομίστηκαν με προσοχή και χωρίς μώλωπες μπορούν να συντηρηθούν για εβδομάδες ακόμη και μήνες. Το λαχανάκι των Βρυξελλών συγκομίζεται όταν αποκτήσει μέγεθος 2,4-4,8 εκ. είναι σφιχτό και έχει πράσινο χρώμα. Η συντήρηση γίνεται στους 0 ο C και Σ.Υ. 95 %. Με καλό αερισμό μπορούν να συντηρηθούν έως 5 εβδομάδες.

Λάχανο Η σπορά του λάχανου αρχίζει την 1 η εβδομάδα του Ιουλίου και συνεχίζεται καθόλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η συγκομιδή και συντήρηση αρχίζει μέσα Οκτωβρίου και συνεχίζεται καθόλη τη διάρκεια του Νοεμβρίου. Το λάχανο για νωπή χρήση κόβεται με 4-5 εξωτερικά φύλλα και συσκευάζεται σε κιβωτιο ή σε σάκο πολυαιθυλενίου.

Μπρόκολο Συγκομίζονται πριν την άνθηση και με βάση το μέγεθος. Τα μπρόκολα συγκομίζονται όταν η κεφαλή είναι καλά ανεπτυγμένη και σφικτή και τα άνθη κλειστά. Τα φύλλα απομακρύνονται και οι κεφαλές πωλούνται με το κομμάτι ή με βάση το βάρος. Παρουσιάζει υψηλή αναπνευστική δραστηριότητα και είναι πολύ ευαίσθητο στο αιθυλένιο και στους μώλωπες. Πρόψυξη μετά τη συγκομιδή είναι μεγάλης σημασίας για τη διατήρηση καλής ποιότητας. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (89,9%) και χάνει γρήγορα υγρασία (>3,5%). Άριστη θερμοκρασία συντήρησης: 0-1 ο C και Σ.Υ.: %. Συντήρηση ημέρες.

Κουνουπίδι Αποτελείται από μια λευκή, σφιχτή ανθοκεφαλή με κλειστά άνθη. Ώριμες κεφαλές έχουν διάμετρο τουλάχιστον 15 εκ. Χαλαρή κεφαλή ή προεξέχοντα ανθικά μέρη είναι σημάδια υπερωρίμανσης. Είναι πολύ ευαίσθητο στους μώλωπες και κακός χειρισμός δημιουργεί καφέτιασμα και σήψη. Επειδή είναι πολύ ευαίσθητο στο αιθυλένιο απαιτεί καλή επιλογή φιλμ περιτυλίγματος και θερμοκρασία συντήρησης 0 ο βαθμούς και Σ.Υ %, μέχρι 3 εβδομάδες.

Φασολάκια Τα φασολάκια αναπνέουν έντονα και είναι ευαίσθητα μετασυλλεκτικά. Απαιτείται πρόψυξη μετά την συγκομιδή στους 3-5 ο C. Στη συνέχεια αποθήκευση σε Σ.Υ % και θερμοκρασία 5-7 ημέρες. Διάρκεια συντήρησης 7-10 ημέρες.

Μπιζέλι Πρόψυξη του σπόρου στους 0 ο C είναι απαραίτητη γιατί αναπνέει έντονα και υποβαθμίζεται η ποιότητά του. Επεξεργασία του αρακά από την βιομηχανία γίνεται αμέσως μετά τη συγκομιδή ή μετά από μερικές ημέρες συντήρηση στους 0 ο. Το μπιζέλι μπορεί να συντηρηθεί για 1-2 εβδομάδες στους 0 ο και Σ.Υ %.