ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ / Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ / Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

P R O J E C T / Ε Ρ Ε Υ Ν Η Τ Ι Κ Η Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Α΄ Τετράμηνο (Σεπτέμβριος 2014 – Ιανουάριος 2015) Β΄ Τετράμηνο (Φεβρουάριος – Ιούνιος 2015) Ο ρατσισμός στον κινηματογράφο

Ο Ι Ο Μ Α Δ Ε Σ Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ «ΜΑΘΗΤΕΣ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ» Αθηνά Διαμαντή / Κάλλια Βιόλατζη Μυρτώ Τζιάκα /Βάσω Καραμάνου «ΒΛΕΠΩ ΤΟ ΡΑΤΣΙΜΟ ΜΕ ΑΛΛΟ ΜΑΤΙ» Μιχαέλα Νικολάου Ουρανία Καραγκάνη / Μαρία Σπυρέλλη Ραφαήλ Δημάκης / Ιωάννα Ιορδάνου «ΓΙΑΤΙ ΡΑΤΣΙΣΤΕΣ ΚΙ ΟΧΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ;» Ευσταθία Μαντζάρη / Ηλιάνα Σαγνού Άλμπι Ιστρέφι / Νάσια Τεντολούρη «ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕ ΑΠΟΨΗ» Δέσποινα Μάγειρα / Μαρία Μαδέλλη Αντζελίνα Ανέμου / Γεωργιάννα Μπανταβάνη

ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΔΑΜΕ, ΜΕΛΕΤΗΣΑΜΕ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΑΜΕ… Το αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες. Η Λίστα του Σίντλερ. Ο Μισισιπής καίγεται. Οι Νύφες.

ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ [1] 1 η ΟΜΑΔΑ:  Ο ρατσισμός. Έννοια και περιεχόμενο.  Σκέψεις για το αντισημιτισμό του Χίτλερ. Ποιες διαφορές υποτίθεται ότι δικαιολογούν τις διακρίσεις (π. χ., στο φύλο, τo χρώμα, εθνικότητα κ. α.); Πιστεύετε ότι από μόνες τους αυτές οι διαφορές χωρίζουν τους ανθρώπους σε ανώτερους και κατώτερους; Επιχειρηματολογήστε. Μπορείτε να δώσετε τον δικό σας ορισμό για τον ρατσισμό;

Λόγου χάριν… από τον μαθητή Ραφαήλ Δημάκη…

ΥΠΟΕΡΩΤΗΜΑ [1] Να σχολιάσετε τον τίτλο της ταινίας σε σχέση με το περιεχόμενό της… Ο τίτλος της ταινίας «Το αγόρι με τις ριγέ πιτζάμες», σε σχέση με το περιεχόμενό της είναι συμβατός, διότι ο δημιουργός της ήθελε να τονίσει τί υπέστησαν οι Εβραίοι από τη θηριωδία του Ναζισμού κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ειδικότερα, στην ταινία διαπίστωσα τη βαναυσότητα των Γερμανών Ναζιστών έναντι σε παιδιά διαφορετικής εθνικότητας, γεγονός που δείχνει την άμεση σύνδεση του ρατσισμού με τον εθνικισμό.

ΥΠΟΕΡΩΤΗΜΑ [2] Ποιες διαφορές υποτίθεται ότι «δικαιολογούν» τη ρατσιστική συμπεριφορά αρκετών προσώπων της ταινίας, εκτός βέβαια, του βασικού ήρωα, του Μπρούνο; Η ρατσιστική συμπεριφορά αρκετών ηρώων «δικαιολογείται» από το γεγονός ότι οι Γερμανοί Ναζιστές ήταν εχθρικοί προς την εθνικότητα των Εβραίων. Αυτό φαίνεται σχεδόν σε κάθε στιγμή της ταινίας, όπου οι Εβραίοι είναι η κατώτερη φυλή και εθνικότητα, σε σχέση πάντα με τους Γερμανούς, που θεωρούσαν τον εαυτό τους ανώτερο από κάθε άλλο λαό.

ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ [2] 2 η ΟΜΑΔΑ:  Προκαταλήψεις και ρατσισμός.  Να χαρακτηρίσετε τους μετανάστες χρησιμοποιώντας πρώτα ρατσιστική και έπειτα αντι-ρατσιστική γλώσσα. Πότε και από ποιους μαθαίνουμε το ρατσισμό; Mε ποιον τρόπο συντελείται αυτή η μάθηση και τι αποτελέσματα έχει; Να καταγράψετε πρόσφατα παραδείγματα ρατσισμού και ξενοφοβίας στην Ελλάδα.

ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ [3] 3 η ΟΜΑΔΑ:  Ρατσισμός και εθνικισμός.  Υπάρχουν αμιγή έθνη ή αμιγείς λαοί στην ιστορία;  Πώς δημιουργείται και εξελίσσεται ένας πολιτισμός;  Τί σχέση έχει ο ρατσισμός με τον εθνικισμό;

Λόγου χάριν… από την μαθήτρια Μαρία Μαδέλλη…

ΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ Υπάρχουν αμιγή έθνη ή αμιγείς λαοί στην ιστορία; Η καθαρότητα ενός λαού ή ενός έθνους μπορεί να αναφέρεται σε γενετικές – ανθρωπολογικές παραμέτρους ή κριτήρια, σε πολιτισμικά, σε εθνικά, σε γλωσσικά, σε θρησκευτικά. Λόγω των πολέμων, των μετακινήσεων, των επιγαμιών, των κατακτήσεων χωρών, είναι πολύ δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι κάποιος λαός είναι αμιγής. Το ναζιστικό όραμα της δημιουργίας ενός καθαρού έθνους, με την εξόντωση ομάδων του πληθυσμού και την επιστράτευση της ευγονικής, για τη δημιουργία ανθρώπων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, προσκρούει σε κάθε έννοια λογικής και ηθικής. Ο πολιτισμός ανέκαθεν βασιζόταν στην ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των διαφόρων ομάδων και στην επεξεργασία τους με τρόπο που να μετουσιώνονται σε κάτι νέο. Στην εποχή μας, ιδιαίτερα, λόγω της παγκοσμιοποίησης δεν υπάρχουν πολιτιστικά στεγανά, άρα πολιτισμικά αμιγείς λαοί.

ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ [4] 4 η ΟΜΑΔΑ:  Μας αφορά η καταπίεση άλλων μελών μιας κοινωνικής ομάδας; Γιατί;  Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την οποιαδήποτε καταπίεση;  Αξίζει κανείς να παλεύει για τα ανθρώπινα δικαιώματα;

akal/tsiakalos_book.pdf akal/tsiakalos_book.pdf ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Γ. ΤΣΙΑΚΑΛΟΣ, Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, εκδ. Επίκεντρο, Αθήνα 2012

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [2] ΖΗΣΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Ο ευρωπαϊκός ρατσισμός. Εισαγωγή στο φυλετικό μίσος. Ιστορική κοινωνιολογική και πολιτική μελέτη, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000

Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας…