Φαρμακοβιομηχανία και Οικονομική Ανάπτυξη Κωνσταντίνος Παναγούλιας Αναπληρωτής Πρόεδρος ΣΦΕΕ Athens Intercontinental 17 Μαρτίου 2016

Η σημασία του κλάδου φαρμάκων στην Εθνική Οικονομία Οι εξαγωγές φαρμακευτικών π ροϊόντων κατέχουν τη 2 η θέση στο σύνολο των 100 σημαντικότερων π ροϊόντων εξαγωγής στον κόσμο. Η άμεση ε π ίδραση του κλάδου στο ΑΕΠ υ π ολογίζεται στα €1,52 δις, ενώ, αν συνυ π ολογιστούν και οι έμμεσες ε π ιδράσεις καθώς και η συμβολή της αύξησης στην κατανάλωση, το συνολικό π οσό ανέρχεται στα €7,55 δις (~4% του Ελληνικού ΑΕΠ ). Η συνολική ε π ίδραση του φαρμακευτικού κλάδου στην α π ασχόληση υ π ερβαίνει τις θέσεις εργασίας. Α π ασχολεί εξειδικευμένο π ροσω π ικό υψηλής ειδίκευσης. ο κλάδος α π οτελεί έναν α π ό τους σημαντικότερους ανα π τυξιακούς π υλώνες της Ελληνικής Οικονομίας, και έχει δυνατότητα να καταγράψει υψηλούς ρυθμούς ανά π τυξης στο άμεσο μέλλον H υιοθέτηση του μοντέλου της ανοιχτής καινοτομίας, δημιουργεί τις π ροϋ π οθέσεις για τη διείσδυση ελληνικών ε π ιχειρήσεων στον ανα π τυσσόμενο χώρο των φαρμακευτικών βιομηχανιών

Προϋποθέσεις Ανάπτυξης Σταθερό και προβλέψιμο περιβάλλον Θεσμική συνεργασία μεταξύ βιομηχανίας & κυβέρνησης 166 νομοθετικές π αρεμβάσεις σε 5 χρόνια !!

Η επίδραση της παραγωγής και διάθεσης φαρμακευτικών προϊόντων στην εγχώρια οικονομία υποχώρησε την περίοδο  Η κάμψη της δραστηριότητας στον κλάδο παραγωγής φαρμάκου και η μείωση των πωλήσεων από φαρμακαποθήκες και φαρμακεία είχε ως συνέπεια τη μείωση της συνεισφοράς του κλάδου ( σε απόλυτους όρους ) στην εγχώρια οικονομία για την χρονική περίοδο

Έντονη μείωση στην απασχόληση του κλάδου εάν συμπεριληφθούν όλες οι επιδράσεις 5  Η συνολική επίδραση του κλάδου στην απασχόληση υποχώρησε το 2014 στις 87 περίπου χιλ. θέσεις εργασίας από 148 χιλ. το 2010 ( μείωση κατά 60,9 χιλ. απασχολούμενους ή -41%).  Έτσι, αν και ο κλάδος του φαρμάκου καταφέρνει να διατηρήσει τις θέσεις εργασίας που προσφέρει, η μειωμένη δραστηριότητα επηρεάζει την εργασία στους κλάδους - προμηθευτές και σε εκείνους που επηρεάζονται ευρύτερα από την κατανάλωση.  Στο σύνολο των απασχολούμενων της χώρας η συνολική επίδραση από την παραγωγή και την εμπορία φαρμακευτικών προϊόντων υποχώρησε στο 2,5% το 2014 από 3,4% το Πηγή : ΙΟΒΕ / ΣΦΕΕ « Οικονομικό αποτύπωμα της παραγωγής και διάθεσης φαρμακευτικών προϊόντων στην ελληνική οικονομία »

Αρνητικά επηρεάστηκαν και τα φορολογικά έσοδα από τις φαρμακευτικές για το Δημόσιο 6  Τα συνολικά φορολογικά έσοδα, λαμβάνοντας υπόψη τη διάχυση της ζήτησης για τα προϊόντα του κλάδου στο σύνολο της εγχώριας οικονομίας, ήταν το 2014 χαμηλότερα κατά €142 εκατ. σε σχέση με το αντίστοιχο επίπεδο του Πηγή : ΙΟΒΕ / ΣΦΕΕ « Οικονομικό αποτύπωμα της παραγωγής και διάθεσης φαρμακευτικών προϊόντων στην ελληνική οικονομία »

Προτάσεις Ανάπτυξης Ι. Ανάπτυξη Κλινικής Έρευνας Διαθέτει την τεχνογνωσία και το ανθρώ π ινο κεφάλαιο για τη δημιουργία υψηλής π ροστιθέμενης αξίας στη βιοτεχνολογία και τη βιοϊατρική ε π ιστήμη Μ π ορεί να συμμετέχει στα διακρατικά δίκτυα ερευνητικών κέντρων α π ό όλο τον κόσμο π ου χρησιμο π οιούν οι διεθνείς φαρμακευτικές ε π ιχειρήσεις για να ανα π τύξουν και να δοκιμάσουν τα π ροϊόντα τους Μ π ορεί να α π οτελέσει κέντρο έρευνας και ανά π τυξης της διαγνωστικής τεχνολογίας, δεδομένου του μεγάλου αριθμού διαγνωστικών κέντρων με εγκαταστάσεις υψηλού ε π ι π έδου και του μεγάλου αριθμού ε π αγγελματιών υγείας υψηλού ε π ι π έδου Μ π ορεί να ανα π τύξει ε π ιχειρηματικότητα και να συμμετάσχει α π οτελεσματικά στη διαδικασία έρευνας και ανά π τυξης νέων μορίων στοχεύοντας στην π αραγωγή π ρωτότυ π ων φαρμάκων Τα οφέλη της Κλινικής Έρευνας είναι π ολυσήμαντα, καθώς εξασφαλίζει ταχεία π ρόσβαση των ασθενών σε νέες θερα π είες, άρα σε καλύτερη υγειονομική π ερίθαλψη, ενώ π αράλληλα ενισχύει την Εθνική Οικονομία με την εισροή σημαντικών κεφαλαίων α π ό το εξωτερικό, εισάγει ερευνητική τεχνογνωσία, π ροσφέρει νέες θέσεις εργασίας, διαρκή εκ π αίδευση & αξιο π οίηση του ανθρώ π ινου δυναμικού σε εξειδικευμένους τομείς. Η Ελλάδα Η κάθε ΚΜ κατά μ. ό αποδίδει €250,000, και επιδρά πολλαπλασιαστικά στο ΑΕΠ της χώρας με όφελος €500,000

Προτάσεις Ανάπτυξης ΙΙ. Σχεδιασμός μηχανισμού φορολογικών αναπτυξιακών κινήτρων Εκτιμώμενα οφέλη Ενδυνάμωση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων του κλάδου. Αύξηση των δαπανών έρευνας στις επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα την τεράστια συμβολή των δαπανών Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης ( ΕΤΑ ) στο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης. Υπολογίζεται ότι για κάθε αύξηση κατά 1% των δαπανών ΕΤΑ των επιχειρήσεων ( περίπου €4 εκ., τα δύο προηγούμενα έτη ), το ΑΕΠ αυξάνεται κατά 0,07% ( ήτοι, περίπου €140 εκατ.). Ενίσχυση εγχώριας απασχόλησης και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Καινοτομία και τεχνολογική ανάπτυξη ΙΟΒΕ 2012, Φορολογική μεταχείριση δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας των επιχειρήσεων. %

Έρευνα & Ανάπτυξη του φαρμακευτικού κλάδου στην Ευρώπη EFPIA 2013€ million Germany6.063 Belgium2.493 Spain950 Austria453 Poland203 Cyprus85 Greece80 Source: EFPIA Facts & Figures 2014, Farmaindustria

Προτάσεις Ανάπτυξης ΙΙΙ. Ενίσχυση εξωστρέφειας - επιχειρηματικότητας Η υποστήριξη δράσεων για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων πρέπει να αποτελέσει βασική στρατηγική στόχευση της Ελληνικής πολιτείας, καθώς τα αποτελέσματα θα είναι άκρως ενισχυτικά για την Εθνική Οικονομία. Η λήξη μεγάλου αριθμού π ατεντών τα ε π όμενα χρόνια, αλλά και η αναμενόμενη αύξηση της χρήσης φθηνότερων φαρμάκων, δημιουργεί π ροο π τικές ανά π τυξης στην π αραγωγή γενοσήμων φαρμάκων στην Ελλάδα Παραγωγή γενόσημου φαρμάκου Συμμετοχή της χώρας στη διαδικασία π αραγωγής π ρωτότυ π ων φαρμάκων με την υ π οστήριξη ερευνητικών εργαστηρίων και Πανε π ιστημιακών Ιδρυμάτων για την ανά π τυξη νέων μορίων Παραγωγή νέου ελληνικού φαρμάκου Μεταφορά τεχνογνωσίας α π ό τις διεθνείς στις ελληνικές ε π ιχειρήσεις καθώς και ένα π λέγμα συνεργασιών π ου π εριλαμβάνει αν π τυξη -π αραγωγή και διάθεση Συνεργασία ελληνικών & διεθνών εταιρειών

25% κατ΄ όγκο των φαρμάκων των διεθνών εταιρειών παρασκευάζεται στην Ελλάδα

Συνεργασίες και Υγιής ανταγωνισμός

Προτάσεις Ανάπτυξης IV. Διασύνδεση έρευνας με την παραγωγή Δράσεις συνεργατικών π ρογραμμάτω ν και ενίσχυση της ε π ιστημονικής γνώσης στα Πανε π ιστημια κά Ιδρύματα για τη διασύνδεση της Έρευνας με την Παραγωγή. Ενίσχυση της Έρευνας και της Καινοτομίας, ώστε ο τομέας να α π οκτήσει την κλίμακα και την α π οδοτικότητ α π ου α π αιτείται σε ένα π αγκόσμιο π εριβάλλον και να μ π ορέσει να αντα π εξέλθει α π οτελεσματι κά στο διεθνή ανταγωνισμό. Συνεχείς π ροκηρύξεις για την ενίσχυση διαδικασιών δημιουργίας καινοτομιών και όχι π εριορισμένες σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Παροχή εναλλακτικών ε π ιλογών ενίσχυσης, π έραν της ε π ιχορήγησης ό π ως : χορήγηση φοροα π αλλαγ ών, α π αλλαγή α π ό τμήμα των εργοδοτικών εισφορών ή ε π ιδότηση αυτών. Ενίσχυση λειτουργίας των γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας των π ανε π ιστημίω ν (technology transfer offices) και θέσ π ιση καταλληλων key performance indicators. (KPIs) Εκτιμώμενα οφέλη Βελτίωση ανταγωνιστικότητας των ε π ιχειρήσεων π ου δραστηριο π οιούνται στη χώρα. Ανά π τυξη νέων π ροϊόντων υψηλής π ροστιθέμενης αξίας. Α π ορρόφηση μεγάλου π οσοστού π ροσω π ικού υψηλού ε π ιστημονικού ε π ι π έδου και μείωση του φαινομένου brain drain/personal Grexits (π άνω α π ό 130,000 α π όφοιτοι έχουν εγκαταλείψει την χώρα )

Καλές ε π ιδόσεις σε δείκτες εισροών ( α π όφοιτοι τριτοβάθμιας εκ π αίδευσης, δημόσια χρηματοδότηση ε π ιχειρήσεων για καινοτομία ) Ικανο π οιητικό ε π ί π εδο εκ π αίδευσης του ανθρώ π ινου δυναμικού Μεγάλο π λήθος και π οιότητα ερευνητικών δημοσιεύσεων Πηγή: Innovation Union Scoreboard,

Χαμηλές δα π άνες R&D όλων των φορέων έρευνας ( ε π ιχειρήσεων, π ανε π ιστημίων, δημοσίου κλ π) Πηγή: Innovation Union Scoreboard, 2013 Ισχνές επιδόσεις στην κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας Μικρή εμπορική αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας Αλλά … χαμηλές θέσεις στους π ερισσότερους δείκτες (π νευματική ιδιοκτησία, δια βίου μάθηση, ιδιωτικές δα π άνες για Ε & Α ) 15