ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΝΝΑ ΓΑΛΟΥΠΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΤΑΠΑΝΑ ΣΤΑΜΑΤΙΑ

Αποτελέσματα Μελέτης: Οι στρατηγικές βοήθησαν τους συμμετέχοντες να αντιμετωπίσουν τις άμεσες επιπτώσεις του εκφοβισμού, εντούτοις δεν απάλλαξαν τους συμμετέχοντες από τις ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις του bullying.

Στόχος Μελέτης Να προσδιορίσει τους διάφορους μηχανισμούς αντιμετώπισης που χρησιμοποιούνται από τους συμμετέχοντες. Να συζητηθούν οι άμεσες επιπτώσεις από τη χρήση των εν λόγω μηχανισμών.

Ορισμός Bullying To bullying είναι η φυσική, ψυχολογική ή επιθετική συμπεριφορά που έχει ως στόχο να προκαλέσει δυσφορία ή βλάβη σ’ ένα υποψήφιο θύμα. Το 2010, περίπου 2,7 εκατομμύρια παιδιά ήταν θύμα εκφοβισμού.

Στρατηγικές Αντιμετώπισης Υπάρχουν πολλές στρατηγικές αντιμετώπισης που χρησιμοποιούνται από τα παιδιά. Οι στρατηγικές αυτές μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο διακριτές κατηγορίες: 1. Στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων 2. Επιθετικές στρατηγικές

Για παράδειγμα μερικές στρατηγικές που χρησιμοποιούν τα παιδιά είναι : Μέθοδος αποφυγής Επιθετικές στρατηγικές Συγχώρεση Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της συγχώρεσης είναι ότι δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τα παιδιά να διαχειρίζονται τη ντροπή που νιώθουν αναγνωρίζοντας τα συναισθήματά τους.

Συμμετέχοντες μελέτης Ricardo: Ισπανικής καταγωγής /11 χρονών/ μαθητής. -συνεσταλμένος/ απόμακρος/ πάσχει από δυσπραξία. - βιώνει λεκτική και σωματική βία Aaron: Αφρό-αμερικανός/ 13 χρονών/ μαθητής. -κοινωνικός/ αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες. -βιώνει λεκτική και σωματική βία

Tammie: Aφρό-αμερικανή/12 χρονών/μαθήτρια. - ντροπαλή και ευαίσθητη - οι ‘εκφοβιστές’ εστιάζουν στο βάρος της, βιώνει λεκτική και σωματική βία. Sandra: Aφρό-αμερικανή/ 12 χρονών/μαθήτρια. - αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες. - βιώνει λεκτική και σωματική βία. Iris: Ισπανικής καταγωγής/ 12 χρονών/μαθήτρια. - απόμακρη, ήσυχη, αποστασιοποιημένη - οι ‘εκφοβιστές’ εστιάζουν στο βάρος της, βιώνει λεκτική και σωματική βία.

Τρόπος μελέτης Η άδεια για την μελέτη χορηγήθηκε από την επιτροπή του σχολείου, την συγκατάθεση τους έδωσαν και τα παιδιά-συμμετέχοντες. Οι συμμετέχοντες παρατηρήθηκαν 1. σε δομημένο χώρο όπως η αίθουσα διδασκαλίας, το εστιατόριο, το γυμναστήριο 2. σε μη δομημένο χώρο όπως διαδρόμους στο μπάνιο και στην αυλή του σχολείου. - Έμφαση δόθηκε στους μη δομημένους χώρους καθώς εκεί παρατηρήθηκαν περισσότερες επιθέσεις εκφοβισμού.

Ο ερευνητής χρησιμοποίησε το ρόλο του πλήρους παρατηρητή έτσι ώστε οι συμμετέχοντες να βρίσκονται στο φυσικό τους περιβάλλον. - αν και τα παιδιά είχαν επίγνωση της μελέτης, δεν γνώριζαν πως ήταν μέρος της. Γνώρισαν τον ερευνητή ως μέλος του προσωπικού του σχολείου.

Η παρατήρηση διήρκησε 6 μήνες, 4ις ώρες την ημέρα. Οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν σε γραφείο του σχολείου και είχαν διάρκεια 60 – 90 λεπτά για το κάθε παιδί. Στο πλαίσιο της συνέντευξης ο ερευνητής εξήγησε τους σκοπούς και τους στόχους της μελέτης στους συμμετέχοντες.

Διαπιστώσεις έρευνας Ανάπτυξη υποστηρικτικών συστημάτων - Tammie: βρήκε υποστήριξη σε έναν συμμαθητή της ο οποίος τη βοήθα όποτε βρίσκεται αντιμέτωπη με τους εκφοβιστές της. - Iris: βρήκε υποστήριξη στη δασκάλα της κοινωνιολογίας η οποία σταματά τον εκφοβισμό όποτε αυτός συμβαίνει. - Ricardo: υποστηρικτής του Ricardo αποτελεί η μητέρα του η οποία ζητά την παρέμβαση του δασκάλου για τον εκτοπισμό του εκφοβισμού - Sandra: βρίσκει υποστήριξη στη γιαγιά της, με την οποία μένει.

Στρατηγικές αποφυγής του εκφοβισμού - Iris: όταν δέχεται επίθεση μέσα στην τάξη, σηκώνει το χέρι για να βγει έξω και έτσι φεύγει από την περιοχή. - Ricardo: προαισθάνεται τις περισσότερες φορές ότι κάτι θα συμβεί και φεύγει από την περιοχή. - Aaron: όταν του γίνεται επίθεση προσπαθεί να βρει έναν τρόπο να ξεφύγει από την περιοχή, χωρίς να σκεφτεί το γεγονός ότι μπορεί να φανεί δειλός.

Η Sandra και η Iris διέκοπταν τις σκέψεις τους την ώρα της επίθεσης με θετικές σκέψεις όπως: κάποια αγαπημένη εκπομπή στην τηλεόραση κ.α. Η Sandra και ο Aaron χρησιμοποιούσαν την τεχνική της συγκάλυψης των συναισθημάτων. Δηλαδή αντιδρούσαν και συμπεριφέρονταν με την εντελώς αντίθετη από την προσδοκώμενη συμπεριφορά.

Γενικά, τα παιδιά : Προτιμούσαν να περνούν χρόνο με φίλους κατά τις μη επιβλεπόμενες ώρες του σχολείου Προσπάθησαν να «γίνουν φίλοι» με τα άτομα που τους εκφόβιζαν, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα Είχαν μέτρια προς χαμηλή επίδοση στο σχολείο ενώ ο Aaron και η Sandra είχαν μαθησιακές δυσκολίες. Με τις προληπτικές στρατηγικές οι συμμετέχοντες απεύφευγαν τις επιθέσεις ενώ με τις επιθετικές αντιδρούσαν επαρκέστερα σε αυτές.

Συμπεράσματα Οι διάφορες τεχνικές βοηθούσαν τους συμμετέχοντες να αποφεύγουν τις επιθέσεις ή να αντιδρούν κατάλληλα σε αυτές όμως δεν τους προστάτεψαν από την κατάθλιψη, το άγχος και την χαμηλή αυτοπεποίθηση που τους προκαλούνταν. Όποτε οι συμμετέχοντες επιδείκνυαν χαρακτηριστικά παθητικά ή προκλητικά συνέχιζαν να είναι θύματα. Τα κορίτσια πιο εύκολα για να ζητούσαν βοήθεια ενώ οι μαθητές του γυμνασίου προτιμούσαν να βασίζονται στη δική τους αυτάρκεια από το να ζητήσουν βοήθεια.

Προτάσεις Οι σχολικοί κοινωνικοί λειτουργοί είναι ιδανικοί για να αναγνωρίσουν και να ενισχύσουν τη στρατηγική επίλυσης προβλημάτων. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν φυσικοεκπαιδευτικές προσεγγίσεις για να διδάξουν στα παιδιά τεχνικές αποφυγής του bullying Και να προτείνουν στους καθηγητές στρατηγικές για την πρόληψη του bullying.