Εικόνα - Ήχος - Βίντεο: Που, Πως, Τι & Γιατί... ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΕΙΔΗ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠ/ΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΗΧΟΣ ΒΙΝΤΕΟ

Τα δομικά στοιχεία πολυμέσων Εικόνα, Ήχος, Video δημιουργία - επεξεργασία - χρήση Δημήτριος Γ. Λιόβας

Προέλευση εικόνων: Ψηφιοποίηση εικόνας μέσω σαρωτή

ΟΝΟΜΑ Μορφοποίησης Επέκταση αρχείου ΠλεονεκτήματαΜειονεκτήματα Συνηθισμένη Χρήση TIFF (Tagged Image File) *.tif Ασυμπίεστη πληροφορία χωρίς απώλειες.. Συμβατό με όλες τις πλατφόρμες υλικού και λογισμικού Μεγάλο μέγεθος αρχείου Δύσκολο στην αποθήκευση Αρχειοθέτηση ψηφιακών εικόνων με όλη την αρχική πληροφορία διαθέσιμη GIF (CompuServe Graphics Interface Format) *.gif Μικρό μέγεθος, εύκολη αποθήκευση και μεταφορά, δυνατότητα διαφάνειας Περιορισμός χρωμάτων στα 256 Εικόνες grayscale, εικόνες με διαφάνεια ή εικόνες με λίγα χρώματα JPEG (Joint Photo graphics Expert Group) *.jpg Προσφέρει «πραγματικό χρώμα» (16,8 Μ) και δυνατότητα καθορισμού του βαθμού συμπίεσης Απωλεστική συμπίεση Παρουσίαση εικόνων συνεχούς τόνου (πχ. φωτογραφίες) στο Web PSD (PhotoShop images) *.psd Διατηρεί πλήθος πληροφοριών (πχ. channels, layers, paths) για την ολοκληρωμένη επεξεργασία της εικόνας. Συμβατό μόνον με συγκεκριμένες εφαρμογές Δεν χρησιμοποιείται στο Web Ενδιάμεση φόρμα αποθήκευσης για παραπέρα επεξεργασία της εικόνας. BMP (Standard Windows Bitmap) *.bmp Αποδίδει καλά σε εφαρμογές των Windows και του OS/2 Απώλεια πληροφορίας, δύσκολο στη διαπλα- τφορμική μεταφορά του Σε εφαρμογές των Windows CDR (Corel Draw)) *.cdr Μικρό μέγεθος αρχείου, ομαλή αναπαράσταση καμπυλών Μη φωτορεαλιστική Γραμματοσειρές, λογότυπα, σχεδιαγράμματα Βασικές μορφοποιήσεις (formats) αρχείων εικόνας

Δημιουργούνται από: Είδη: & Χαρτογραφικές Είδη: Διανυσματικές & Χαρτογραφικές εικόνες Αποτελούνται από αντικείμενα σχεδίασης (γραμμές, ορθογώνια, ελλείψεις ή τόξα) τα οποία βασίζονται σε ειδικά μαθηματικά μοντέλα. α. Διανυσματικές εικόνες (vector graphics) -Τα προγράμματα δημιουργίας και επεξεργασίας διανυσματικής εικόνας όπως το Corel Draw, το Adobe Illustrator κ.α.. -Τo Microsoft Officeσαν αντικείμενα σχεδίασης και γραφικές παραστάσεις -Τo Microsoft Office σαν αντικείμενα σχεδίασης και γραφικές παραστάσεις

β. Χαρτογραφικές ή ψηφιογραφικές εικόνες (bitmap graphics) -Την ψηφιοποίηση εικόνων μέσω σαρωτή -Τις ψηφιακές φωτογραφικές και εικονοληπτικές μηχανές -Την σύλληψη εικόνων από τη οθόνη του υπολογιστή -Την ψηφιοποίηση εικόνων βίντεο ή τηλεόρασης μέσω ειδικής κάρτας -Τα προγράμματα δημιουργίας και επεξεργασίας χαρτογραφικής εικόνας όπως η Ζωγραφική, το Photoshop, το Paint Shop Pro, κ.α. Δημιουργούνται από: Χαρακτηρίζονται από: - Την ανάλυση (resolusion) (72-100ppi), ( ppi), ( ppi) - Το χρωματικό βάθος (color depth) (1bit_2), (8bit_256), (24bit_2 24 ) - Τη διάσταση(size) - Τη διάσταση (size)Είδη Αποτελούνται από μια διάταξη κανονικών τετράγωνων ψηφίδων που είναι γνωστές και σαν εικονοστοιχεία (picture elements ή pixels).

Μέγεθος του αρχείου ψηφιογραφικής εικόνας = (αριθμός pixels) x (βάθος χρώματος) = [(pixels κατά πλάτος) x (pixels κατά ύψος)] x (βάθος χρώματος) = [(ανάλυση x πλάτος) x (ανάλυση x ύψος)] x (βάθος χρώματος) (256 x 192)pixels x 24bit = p x 24bit = bits = = bytes = 147 KB

Επεξεργασία εικόνας Εισαγωγή εικόναςΕισαγωγή εικόνας Ρύθμιση της σωστής ανάλυσης,Ρύθμιση της σωστής ανάλυσης, Κοπή και στρέψηΚοπή και στρέψη Ρύθμιση των χρωμάτων, των τόνων και της αντίθεσηςΡύθμιση των χρωμάτων, των τόνων και της αντίθεσης Επεξεργασία σε επιλεγμένες περιοχέςΕπεξεργασία σε επιλεγμένες περιοχές Εφαρμογή ειδικών φίλτρωνΕφαρμογή ειδικών φίλτρων Εισαγωγή κειμένουΕισαγωγή κειμένου Αποθήκευση - ΣυμπίεσηΑποθήκευση - Συμπίεση Προγράμματα επεξεργασίας ΖωγραφικήΖωγραφική Adobe PhotoshopAdobe Photoshop Photo PaintPhoto Paint Paint Shop Pro κ.α.Paint Shop Pro κ.α.

Συμπίεση αρχείου ψηφιογραφικής εικόνας -Συμπίεση χωρίς απώλειες (LZW) *.TIF, *.PSD -Συμπίεση με απώλειες (JPEG) *.JPG Α Γ Β

α. Εικόνα και γραφικά περιεχομένου Φωτογραφίες Σκίτσα Γραφικές παραστάσεις Διαγράμματα οργάνωσης - ροής Εικόνα και γραφικά β. Εικόνα και γραφικά περιβάλλοντος Φόντο οθόνης Εργαλεία πλοήγησης Πλήκτρα ενεργειών Χρήση

Ηχος: Τροποι προελευσης: 1. Ψηφιοποίηση αναλογικού ήχου

Βασικές μορφοποιήσεις (formats) αρχείων ήχου ΕπέκτασηΠρότυποΠεριγραφή.rifRIFF Αναπτύχθηκε από την Microsoft και υποστηρίζει αρχεία ψηφιακού ήχου WAV και MIDI..wavWave Αποτελεί το πρότυπο αποθήκευσης ψηφιακού ήχου και είναι υποσύνολο του πρότυπου RIFF..midMIDI Διεθνές πρότυπο για την αποθήκευση μουσικών αρχείων MIDI..aifAIFF Δημιουργήθηκε από την Apple αλλά χρησιμοποιείται σε όλες τις πλατφόρμες. Υποστηρίζει δειγματοληψία 32 bit..rmiRMI Αναπτύχθηκε από την Microsoft για αρχεία MIDI..mp3MPEG-layer 3 Πρότυπο συμπιεσμένων αρχείων ήχου. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διακίνηση αρχείων μουσικής στο διαδίκτυο..wmaWMA Windows Media Audio. Αναπτύχθηκε από την Microsoft με στόχο την υποστήριξη απωλεστικής συμπίεσης..raReal Audio Προορίζεται για την άμεση αναπαραγωγή ήχων μέσω του διαδικτύου.

α. Ήχος MIDI (Musical Instrument Digital Interface) Μορφές Δημιουργείται από ηλεκτρονικά μουσικά όργανα (Synthesizers) Πληροφορίες που καταγράφονται: -Η νότα -Το όργανο που παρήγαγε τη νότα -Η ένταση με την οποία πατήθηκε - Ο χρόνος που έμεινε πατημένο το πλήκτρο

β. Ψηφιακός ήχος με παλμοκωδική κωδικοποίηση (PCM) - Τη συχνότητα δειγματοληψίας (sampling rate) - Το μέγεθος δείγματος (sampling size) Χαρακτηρίζεται από: Δημιουργείται μέσω της σύνδεσης των εισόδων της κάρτας ήχου με: -Μικρόφωνο -Αναλογική έξοδο (line out) διαφόρων ηχητικών συσκευών (μαγνητόφωνα, ενισχυτές, ηλεκτρικά μουσικά όργανα κλπ.) Μορφές

Η συχνότητα δειγματοληψίας καθορίζει τον αριθμό των δειγμάτων πλάτους του αναλογικού σήματος (α) αναλογικό σήμα (β) Ψηφιακό σήμα με χαμηλή συχνότητα δειγματοληψίας (γ) Ψηφιακό σήμα με υψηλή συχνότητα δειγματοληψίας Το μέγεθος δείγματος είναι ο αριθμός των bits που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση κάθε δείγματος του αναλογικού σήματος

Μέγεθος του αρχείου ήχου = συχνότητα δειγματοληψίας (Hz) x μέγεθος δείγματος (bits) x διάρκεια (sec) 44100Hz x 16bit x 60sec = bits = bytes = = KB = 5,046 MB Για στερεοφωνικό ήχο 2 x 5,046 MB = 10,09 MB διάρκειας 1 λεπτού:

Συμπίεση αρχείου ήχου Συνήθως επιτυγχάνεται μέσω της απόρριψης πληροφοριών από ήχους με συχνότητες έξω από τα όρια του φάσματος των ακουστικών συχνοτήτων (20 Hz – Hz) Πλάτος Συχνότητα Σήμα κυρίαρχου ήχου Περιοχή ήχων παραπλήσιας συχνότητας και χαμηλότερης έντασης που δεν γίνονται αντιληπτοί από το ανθρώπινο αυτί

Πρότυπα Συμπίεσης MPEG - MPEG-1 - MPEG-1 Audio Layer I - MPEG-1 Audio Layer I - MPEG-1 Audio Layer II - MPEG-1 Audio Layer II - MPEG-1 Audio Layer III ή MP3 - MPEG-2 - Υποστηρίζει πολυκάναλη ηχητική κωδικοποίηση και αποτελεί τη βάση του DVD Video - Υποστηρίζει πολυκάναλη ηχητική κωδικοποίηση και αποτελεί τη βάση του DVD Video - MPEG-3 - MPEG-4 - Η έρευνά του συνεχίζεται και προσφέρει μεγαλύτερες συμπιέσεις εικόνας και ήχου για χρήση πολυμεσικών εφαρμογών κυρίως στο Διαδίκτυο - Η έρευνά του συνεχίζεται και προσφέρει μεγαλύτερες συμπιέσεις εικόνας και ήχου για χρήση πολυμεσικών εφαρμογών κυρίως στο Διαδίκτυο

Άλλα πρότυπα - WMA (Windows Media Audio) Βασίζεται στις ίδιες βασικές συμπίεσης με το MP3 με άριστη ποιότητα αναπαραγωγής και με μεγαλύτερη ακόμη συμπίεση στα 64 kbps (τα τραγούδια που είναι προστατευμένα δεν μπορούν να μεταδοθούν ελεύθερα). Βασίζεται στις ίδιες βασικές συμπίεσης με το MP3 με άριστη ποιότητα αναπαραγωγής και με μεγαλύτερη ακόμη συμπίεση στα 64 kbps (τα τραγούδια που είναι προστατευμένα δεν μπορούν να μεταδοθούν ελεύθερα). - MP3 PRO Είναι η εξέλιξη του MP3 και μπορεί να προσφέρει την ίδια ποιότητα με το MP3 στο μισό μέγεθος των αρχείων. Είναι η εξέλιξη του MP3 και μπορεί να προσφέρει την ίδια ποιότητα με το MP3 στο μισό μέγεθος των αρχείων. - RA (Real Audio) Προορίζεται για την άμεση αναπαραγωγή ήχων μέσω του διαδικτύου χωρίς να προηγείται το κατέβασμα των αρχείων ήχου στο σκληρό δίσκο με ποιότητα σχεδόν σαν του CD. Προορίζεται για την άμεση αναπαραγωγή ήχων μέσω του διαδικτύου χωρίς να προηγείται το κατέβασμα των αρχείων ήχου στο σκληρό δίσκο με ποιότητα σχεδόν σαν του CD. - AC3 Dolby Digital Το πρότυπο που υποστηρίζει κωδικοποίηση/αποκωδικοποίηση πολυκάναλου ήχου (6 κανάλια) για τον οικιακό κινηματογράφο. Το πρότυπο που υποστηρίζει κωδικοποίηση/αποκωδικοποίηση πολυκάναλου ήχου (6 κανάλια) για τον οικιακό κινηματογράφο.

Επεξεργασία ήχου Εισαγωγή ήχουΕισαγωγή ήχου Αντιγραφή, αποκοπή, επικόλληση ηχητικού τμήματοςΑντιγραφή, αποκοπή, επικόλληση ηχητικού τμήματος Ρύθμιση έντασης και συχνότητας,Ρύθμιση έντασης και συχνότητας, Αλλαγή χρονικής διάρκειαςΑλλαγή χρονικής διάρκειας Μείξη ήχωνΜείξη ήχων Απαλοιφή θορύβουΑπαλοιφή θορύβου Εισαγωγή διαφόρων εφέΕισαγωγή διαφόρων εφέ ΣυμπίεσηΣυμπίεση Προγράμματα επεξεργασίας Sound Forge της SonicSound Forge της Sonic SoundEdit της MacromediaSoundEdit της Macromedia Adobe Audition (Cool Edit)Adobe Audition (Cool Edit) WaveStudio της Creative κ.α.WaveStudio της Creative κ.α.

α. Ήχος περιεχομένου Ήχος β. Ήχος περιβάλλοντος Χρήση - Αφηγήσεις για γεγονότα ή περιστατικά που σχετίζονται με το θέμα - Μαρτυρίες (Ιστορικό Ντοκουμέντο – Απαγγελία ενός ποιήματος) - Εκφωνήσεις περιεχομένων εφαρμογής – οδηγίες πλοήγησης – Επεξηγήσεις - Ενίσχυση του μηνύματος (αέρας – φωνές ζώων) - Μουσική επένδυση - Ηχητικά εφέ

Προέλευση ψηφιακών Video clip Μέσω κάρτας σύλληψης από αναλογικό VideoΜέσω κάρτας σύλληψης από αναλογικό Video Μέσω κάρτας σύλληψης με τηλεοπτικό δέκτη, από τηλεοπτικό σήμαΜέσω κάρτας σύλληψης με τηλεοπτικό δέκτη, από τηλεοπτικό σήμα Αντιγραφή video clip από κάμερα DVΑντιγραφή video clip από κάμερα DV Αντιγραφή αρχείων video από διάφορα αποθηκευτικά μέσαΑντιγραφή αρχείων video από διάφορα αποθηκευτικά μέσα Κατέβασμα αρχείων video από το διαδίκτυοΚατέβασμα αρχείων video από το διαδίκτυο Απόσπαση video-clip (extraction) από DVD, SVCD, VCDΑπόσπαση video-clip (extraction) από DVD, SVCD, VCD Σύλληψη της απεικόνισης της οθόνης του υπολογιστήΣύλληψη της απεικόνισης της οθόνης του υπολογιστή Κ.λπ., κ.λπ.…Κ.λπ., κ.λπ.…

ΕΙΔΗ video: 1. Αναλογικό video Συστήματα Κάθετη ανάλυση Ταχύτητα εναλλαγής πλαισίων Λόγος εικόνας PAL (Phase Alternating Line)625254:3 NTSC (National Television Systems Committee) 52529,974:3 Βασικά Χαρακτηριστικά ΒΙΝΤΕΟΚΑΣΕΤΕΣ

2. Ψηφιακό video Δημιουργείται: -Με ψηφιοποίηση αναλογικού video μέσω της κάρτας σύλληψης -Με χρήση τεχνολογίας DV Είσοδος Y/C ή S-Video (S-VHS, Hi8) (S-VHS, Hi8) Είσοδος Composite (VHS, 8mm) Είσοδος ήχου Είσοδος – Έξοδος ψηφιακού βίντεο-ήχου (IEEE 1394 ή FireWire)

Μέγεθος του αρχείου ψηφιακού Video = Μέγεθος πλαισίου (pixels) x ταχύτητα εναλλαγής πλαισίων x χρωματικό βάθος (bits) x διάρκεια (sec) (720 x 576) (pixels) x 25 x 24 (bits) x 1 (sec) = (pixels) x 25 x 24 (bits) x 1 (sec) = bits = bytes = = KB = 29,66 MB Για ένα λεπτό = 29,66 x 60 =1779,78 MB Με στερεοφωνικό ήχο = 1779,78 MB + 10,09 MB=1790,68 MB= 1,74 GB - Τη συχνότητα δειγματοληψίας (sampling rate) - Την ταχύτητα εναλλαγής των πλαισίων (frame rate) - Το μέγεθος των πλαισίων (frame size) - Το χρωματικό βάθος (color depth) Χαρακτηρίζεται από:

3. Το ψηφιακό βίντεο υψηλής ευκρίνειας (HDV) - -Πολύ Υψηλές Αναλύσεις 720p (1280x720pixel), - -Λόγος πλευρών 16:9 - Συμπίεση α) MPEG-2 ή MPEG-4 Χαρακτηριστικά Πλεονεκτήματα - Μεγαλύτερη ανάλυση (720 ή 1080) άρα περισσότερη ευκρίνεια - Άριστη απόδοση χρωματικής πληροφορίας

Επεξεργασία Video Σύλληψη ή εισαγωγή videoΣύλληψη ή εισαγωγή video Αντιγραφή, αποκοπή, επικόλληση video clipΑντιγραφή, αποκοπή, επικόλληση video clip Εισαγωγή εφέ αλλαγής πλάνουΕισαγωγή εφέ αλλαγής πλάνου Εφαρμογή ειδικών φίλτρων σε video clipΕφαρμογή ειδικών φίλτρων σε video clip Εισαγωγή αρχείων ήχουΕισαγωγή αρχείων ήχου Εισαγωγή αρχείων εικόνας και γραφικώνΕισαγωγή αρχείων εικόνας και γραφικών Εισαγωγή κειμένου και τίτλωνΕισαγωγή κειμένου και τίτλων Ρύθμιση έντασης clip ήχουΡύθμιση έντασης clip ήχου Αλλαγή χρονικής διάρκειας video clipΑλλαγή χρονικής διάρκειας video clip Εξαγωγή και συμπίεση video, εικόνας, ήχουΕξαγωγή και συμπίεση video, εικόνας, ήχου Προγράμματα επεξεργασίας Premiere της AdobePremiere της Adobe Final Cut της AppleFinal Cut της Apple Media Composer της Avid κ.α..Media Composer της Avid κ.α..

Τεχνικές συμπίεσης video (compressor/decompressor ή codec) Χωρική συμπίεση (Ενδοπλαισιακή)Χωρική συμπίεση (Ενδοπλαισιακή) Χρονική συμπίεση (Διαπλαισιακή)Χρονική συμπίεση (Διαπλαισιακή) Συμπίεση με ή χωρίς απώλειεςΣυμπίεση με ή χωρίς απώλειες Ασύμμετρη και συμμετρική συμπίεσηΑσύμμετρη και συμμετρική συμπίεση

α. Video περιεχομένου Βίντεο β. Video βοήθειας Χρήση - Έμφαση σε συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με το θέμα - Αναλυτική παρουσίαση πολύπλοκων διαδικασιών - Παρουσίαση ιστορικών ντοκουμέντων και μαρτυριών - Επεξήγηση δυσνόητων εννοιών - Δημιουργία κατάλληλης διάθεσης - Οδηγίες πλοήγησης και χρήσης της εφαρμογής

Στρατηγική συλλογής και χρησιμοποίησης στοιχείων πολυμέσων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αναζήτηση πηγαίου υλικούΑναζήτηση πηγαίου υλικού Αξιολόγηση ποιότητας πηγαίου υλικούΑξιολόγηση ποιότητας πηγαίου υλικού Επεξεργασία πηγαίου υλικούΕπεξεργασία πηγαίου υλικού Ενσωμάτωση του πολυμεσικού υλικού στο εκπαιδευτικό σενάριοΕνσωμάτωση του πολυμεσικού υλικού στο εκπαιδευτικό σενάριο Διαμόρφωση τελικής μορφής του υλικούΔιαμόρφωση τελικής μορφής του υλικού Αναπαραγωγή του τελικού εκπαιδευτικού υλικού.Αναπαραγωγή του τελικού εκπαιδευτικού υλικού. **************************************************************