ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ (1) Επιστήμη με κλινικές/επικοινωνιακές δεξιότητες – όχι τέχνη Επαγγελματισμός (εθελοντισμός, ηρωισμός, έργο αγάπης?) Επιστήμη: οργανωμένη, συστηματική γνώση (συνοχή, ακρίβεια, γενίκευση) Συσχέτιση παρατηρήσεων εννοιολογικά, εξαγωγή νοήματος, διάκριση υποκείμενης νομοτέλειας (σχέσεις αιτίας-αποτελέσματος, εξάρτηση παρατήρησης από τη θεωρία) Εκλεκτική άντληση αρχών/γνώσεων από βασικές επιστήμες, προσαρμογή στην κλινική πράξη Περιγραφή, ερμηνεία, πρόβλεψη, τροποποίηση Ιστορική αναδρομή: F. Nightingale, Β. Αμερική (αξιολόγηση εκπαίδευσης, στελέχωσης, προώθηση έρευνας)
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ (2) Με βάση τις αναφορές των θεωρητικών Νοσηλευτικής: - το νοσηλευτικό παράδειγμα έχει δεχθεί επιρροές από τη βιολογία, την ψυχολογία (ανθρωπιστικές θεωρίες) και την υπαρξιακή φιλοσοφία Στόχοι νοσηλευτικής: προαγωγή υγείας, πρόληψη ασθένειας/επιδείνωσης/επιπλοκών, προαγωγή ασφάλειας/αυτονομίας/λειτουργικότητας ασθενή
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Διπλωματούχοι νοσηλευτές (Registered Nurses, Α.Ε.Ι. ή Α.Τ.Ε.Ι.): έμφαση στη θεωρία, προσανατολισμός προς διοίκηση, εκπαίδευση, έρευνα Πρακτικοί Νοσοκόμοι (Licensed Practical Nurses), διετούς φοίτησης (ΙΕΚ, ΤΕΕ, μέσες τεχνικές επαγγελματικές σχολές): κυρίως πρακτικές δεξιότητες Μεταπτυχιακές σπουδές – Διδακτορικό Δίπλωμα: εξειδίκευση, έλεγχος ποιότητας (διάρκεια, διδάσκοντες, υλικοτεχνική υποδομή), αναγνώριση προσόντος Συγκρότηση Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΝΕ- 2004): περιφρούρηση επαγγέλματος (έκδοση αδειών άσκησης), προώθηση αυτονομίας, προαγωγή ατομικών ικανοτήτων, συνολικής ποιότητας φροντίδας, συμμετοχή στα κέντρα λήψης αποφάσεων
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ (1) Το στοιχείο που συγκροτεί και προσδιορίζει ένα πεδίο δραστηριοτήτων ως επιστήμη Ξεκινά από την κλινική παρατήρηση / εμπειρία (αναγνώριση προβλήματος) - απαραίτητη η επαρκής επαφή με το υπάρχον σύστημα υγείας και μια συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών Προϋποθέτει βαθιά γνώση θεωρητικού υποβάθρου (αναζήτηση και αξιολόγηση πρόσφατης σχετικής βιβλιογραφίας, διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων) Σήμερα υπάρχουν 60 περίπου νοσηλευτικά περιοδικά υψηλής βαρύτητας - σε συνεργασία με τους συλλόγους νοσηλευτών: - πρόταση θεμάτων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που κρίνονται ως πρώτης προτεραιότητας για μελλοντική έρευνα
Νοσηλευτική Έρευνα 1 α Η Νοσηλευτική έρευνα έχει τριπλό σκοπό. - Να βελτιώσει την ποιότητα Νοσηλευτικής φροντίδας. - Να αυξήσει και στηρίξει τις Νοσηλευτικές γνώσεις. - Να δώσει ακριβείς πληροφορίες σχετικά με κάθε αλλαγή που εμφανίζεται στη Νοσηλευτική οργάνωση, εκπαίδευση ή στη καθημερινή άσκηση του Νοσηλευτικού έργου.
Νοσηλευτική Έρευνα 1β Είναι ανάγκη να προετοιμαστούν Νοσηλευτές με γνώσεις στη μεθοδολογία της έρευνας, ικανοί να αναλάβουν ερευνητικό έργο για τον εμπλουτισμό σε γνώσεις και την επιστημονική κατοχύρωση της Νοσηλευτικής. Είναι ανάγκη να προετοιμαστούν Νοσηλευτές με γνώσεις στη μεθοδολογία της έρευνας, ικανοί να αναλάβουν ερευνητικό έργο για τον εμπλουτισμό σε γνώσεις και την επιστημονική κατοχύρωση της Νοσηλευτικής.
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ (2) Πρόκληση για νοσηλευτές: η ανάδειξη σπουδαιότητας της φροντίδας υψηλής ποιότητας (εκπαίδευση / στελέχωση) με βάση συγκεκριμένες - μετρήσιμες παραμέτρους Διαπιστωμένη δυσκολία ενσωμάτωσης ερευνητικών ευρημάτων στην κλινική πρακτική: - Η παράδοση -ανασταλτικός παράγοντας; αίσθηση ασφάλειας-άνεσης μέσω επανάληψης, διοικητικοί / οικονομικοί λόγοι, ανεπαρκής στελέχωση, αδυναμία αναζήτησης-αξιολόγησης ερευνητικών δεδομένων, διαφορές μεταξύ χωρών. Ανάγκη περιορισμού αυτο-αναφορικής έρευνας, περισσότερη έρευνα στραμμένη στον ασθενή. Ανάγκη περισσότερων μελετών που εστιάζουν σε κλινικά σημαντικά ερωτήματα άμεσα σχετιζόμενα με τη νοσηλευτική πράξη
Στάδια βασισμένα σε ενδείξεις ή στην έρευνα νοσηλευτικής πρακτικής: - Συστηματική διερεύνηση-αναγνώριση ανεπαρκειών υπάρχοντος συστήματος υγείας - Ανεύρεση - κριτική εκτίμηση νεότερων ερευνητικών δεδομένων - Μετατροπή της γνώσης σε προτεινόμενες λύσεις και προσδιορισμός κατάλληλων αλλαγών της νοσηλευτικής πρακτικής - Αξιολόγηση: ευεργετικές συνέπειες και πιθανοί κίνδυνοι για τον ασθενή, επίδραση στο προσωπικό και στάση αυτού απέναντι στην αλλαγή - Ανάπτυξη μηχανισμών που να εγγυώνται τη διατήρηση της νέας πρακτικής ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ (3)
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Δεν αφορά μόνο Προϊστάμενους / Τομεάρχες / Διοικητές, αλλά και υπεύθυνους βάρδιας. Προγραμματισμός δραστηριοτήτων, οργάνωση (κατανομή καθηκόντων - ανάθεση ευθύνης), επίβλεψη/έλεγχος, κινητοποίηση (επιβράβευση- επίπληξη), συντονισμός, καθοδήγηση προσωπικού Αρχές διοίκησης: πειθαρχία, δικαιοσύνη (αμεροληψία), αξιοποίηση ατομικών δυνατοτήτων, ευελιξία, προσαρμοστικότητα, διατήρηση υψηλού ηθικού, προσωπικό παράδειγμα, ενθάρρυνση πρωτοβουλιών Αυταρχική / φιλελεύθερη / χαλαρή ηγεσία: τρόπος και απαιτήσεις λειτουργίας τμήματος, νοοτροπία προσωπικού Υποστελέχωση: ανάγκη καθορισμού προτεραιοτήτων, αποδοχή χαμηλότερου επιπέδου φροντίδας
ΑΣΚΗΣΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πρωτοβάθμια (εξωνοσοκομειακή) Φροντίδα Υγείας: Κέντρα Υγείας, Σταθμοί Πρώτων Βοηθειών, Πολυϊατρεία του ΙΚΑ, Εξωτερικά Ιατρεία νοσοκομείων - βάση συστήματος υγείας, πολύ σπουδαία η δομική / λειτουργική της οργάνωση με βάση τις ανάγκες πληθυσμού Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας: μικρά (νομαρχιακά- περιφερειακά) νοσοκομεία περιορισμένων δυνατοτήτων Τριτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: μεγάλα νοσοκομεία (κυρίως πανεπιστημιακά) με πληρότητα δυνατοτήτων (εξειδικευμένες διαγνωστικές- θεραπευτικές επεμβάσεις, Μονάδες) Ιδιωτική – Δημόσια Υγεία Κλειστά – Ανοικτά Τμήματα Ιατρική-Νοσηλευτική-Διοικητική-Τεχνική Υπηρεσία