Achilleas Kostoulas

Διαπιστώσεις Αγγλικά και ετερότηταΗ ετερότητα ως αυτοσκοπός; Ερευνητικά δεδομένα Γλωσσικά ζητήματαΠαιδαγωγικά ζητήματαΠιστοποίηση / Πολιτισμός Βιβλιογραφική επισκόπηση Ποια είναι η «γλώσσα στόχος»; Πως πρέπει να διδάσκουμε τα Αγγλικά; Γιατί πρέπει να διδάσκουμε τα Αγγλικά; 2

i. Ποια είναι η «γλώσσα στόχος»; ii. Πως πρέπει να διδάσκονται τα Αγγλικά; iii. Γιατί πρέπει να διδάσκονται τα Αγγλικά; 3

 Τα πρότυπα προέρχονται από την ελίτ των γλωσσικών κοινοτήτων (ΝΑ Αγγλία, Αν. ΗΠΑ).  Οι αποκλίσεις από τα πρότυπα συνιστούν «ενδιάμεσες γλώσσες» / «γλωσσικά απολιθώματα» 4

 Υπάρχουν «αμιγείς» γλωσσικές κοινότητες;  Προάγεται η διεθνής επικοινωνία μέσω προτύπων που αναφέρονται σε περιορισμένες γλωσσικές κοινότητες;  Ποιος είναι ο ρόλος των νέων γλωσσικών ποικιλιών (λ.χ. Αγγλικά της Ινδίας;) 5

ΕΤΕΡΟΚΑΘΟΡΙΖΟΜΕΝΗ  Τα πρότυπα προέρχονται από την ελίτ των γλωσσικών κοινοτήτων (ΝΑ Αγγλία, Αν. ΗΠΑ).  Οι αποκλίσεις από τα πρότυπα συνιστούν «ενδιάμεσες γλώσσες» / «γλωσσικά απολιθώματα» ΑΥΤΟΚΑΘΟΡΙΖΟΜΕΝΗ  Η αναφορά σε περιοριστικά ρυθμιστικά πρότυπα συνιστά «ελλειμματική Γλωσσολογία»  Οι τοπικές ιδιαιτερότητες αποτελούν εκφάνσεις της «Αγγλικής Κοινής» (English as Lingua Franca) 6

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ  Υπάρχει ένας «σωστός», «σύγχρονος», «επιστημονικός» τρόπος διδασκαλίας.  Συνδυασμός επικοινωνιακών δραστηριοτήτων και ασκήσεων που εστιάζουν στον τύπο. ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ  Η διδακτική πράξη δεν (πρέπει να) δεσμεύεται από μεθοδολογική ορθοδοξία.  Οι διδακτικές προσεγγίσεις πρέπει να προσαρμόζονται στο κοινωνικό / ιστορικό περιβάλλον. 7

ΧΡΗΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ  Η διδασκαλία της Αγγλικής είναι αμιγώς ωφέλιμη  Η πολυγλωσσία είναι πολιτικά ουδέτερη ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ  Η διάχυση της Αγγλικής έχει (και) αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις  Η διδασκαλία της Αγγλικής γίνεται σε βάρος άλλων γλωσσών. 8

Πρότυπη Αγγλική Αγγλική Κοινή Επικοινωνιακή προσέγγιση Υπέρβαση της μεθόδου Χρηστική αντίληψη Κριτική αντίληψη Τριβές Υπόδειγμα ΔιεθνοποίησηςΥπόδειγμα Διαφοροποίησης Τι; Γιατί; Πώς; 9

i. Ερευνητικά ερωτήματα ii. Παρουσίαση του Κέντρου Ξένων Γλωσσών iii. Μεθοδολογία 10

1. Ποιες γλωσσικές ποικιλίες διδάσκονται και γιατί; 2. Ποιες είναι οι κυρίαρχες μεθοδολογικές προτιμήσεις και γιατί; 3. Ποιοι σκοποί προάγονται μέσω της διδασκαλίας της Αγγλικής στο χώρο αυτό; 11

Ιδιωτικό Κέντρο Ξένων Γλωσσών Μεγάλη πόλη της ΒΔ Ελλάδας 9 διδάσκοντες Περίπου 400 μαθητές (κυρίως ανήλικοι) 12

Διδάσκοντες (Συνεντεύξεις) Διδασκόμενοι (Ερωτ/λόγια) Διδακτικό Υλικό Συλλογή Δεδομένων Ανάλυση Περιεχομένου Ανάλυση Δεδομένων «Πυκνή» περιγραφή Εμπειρικά Θεμελιωμένη Θεωρία (Περιγραφικά Δεδομένα) 13

i. Γλωσσικά ζητήματα ii. Παιδαγωγικά ζητήματα iii. Πιστοποίηση – πολιτισμός 14

Υπόδειγμα διεθνοποίησης Υπόδειγμα διαφοροποίησης Εκπαιδευτικοί «[Οι μαθητές] κάνουν πολλά λάθη, επειδή μπερδεύονται από τα Ελληνικά» «Ό, τι και να κάνεις, αυτά τα λάθη δεν ξεριζώνονται» Μαθητές «εάν δε μπορούμε να χρησιμοποιούμε τη σωστή προφορά ποτέ δε θα καταφέρουμε να συνεννοηθούμε με έναν Άγγλο» Η Βρετανική προφορά είναι: «δήθεν», «μπερδεμένη γιατί δε διαβάζουν όλα τα γράμματα», «αφύσικη» Διδακτικό υλικό Ηχογραφημένα κείμενα με Βρετανική (83%) ή σπανιότερα Αμερικανική προφορά (17%). Πολύ σποραδικές αναφορές σε άλλες ποικιλίες (n = 2). 15

Υπόδειγμα διεθνοποίησης Υπόδειγμα διαφοροποίησης Εκπαιδευτικοί «Πιστεύω πολύ στην ομαδική εργασία» «Ενημερώνομαι διαρκώς για τις τελευταίες εξελίξεις – TBL, επικοινωνιακή διδασκαλία…» «Τα παιδιά δεν είναι μαθημένα σ’ αυτόν τον τρόπο εργασίας» «Αν δεν [διδάσκω δασκαλοκεντρικά] δε θα βγει ποτέ η ύλη» Μαθητές «η γραμματική αν και τη βαριέμαι είναι σημαντική» «χωρίς τη γραμματική και το λεξιλόγιο δε μπορεί κανείς να μιλήσει Αγγλικά» Διδακτικό υλικό Στη γραμματική αντιστοιχούν το: 42 % των σελίδων 36 % των μαθημάτων 16

Υπόδειγμα διεθνοποίησης Υπόδειγμα διαφοροποίησης Εκπαιδευτικοί «Όσο κι αν θέλεις να το προωθήσεις το ΚΠγ, στην πράξη στερείται σοβαρότητας» Μαθητές «Αποφάσισα να μάθω Αγγλικά για να πάρω το πτυχίο» «αποφάσισα να αλλάξω φροντιστήριο όταν ήμουν C' Senior και γιατί δεν είχα δώσει για κανένα πτυχίο» «Όταν πάρω το lower θα συνεχίσω για proficency» «Το καλύτερο [πιστοποιητικό] είναι το Cambridge, αλλά είναι δύσκολο Διδακτικό υλικό Ασκήσεις προετοιμασίας για εξετάσεις: FCE / CAE / CPE (23% σελίδων) ECCE / ECPE (46% σελίδων) Edexcel / LTE (19% σελίδων) Ασκήσεις προετοιμασίας για εξετάσεις: ΚΠγ(12% σελίδων) 17

Υπόδειγμα διεθνοποίησης Υπόδειγμα διαφοροποίησης Εκπαιδευτικοί «Πρέπει να μάθουν και για το πολιτιστικό περιβάλλον της άλλης χώρας – της Αγγλίας δηλαδή» «Δεν μπορείς να τα ξεχωρίσεις: ο Αγγλικός πολιτισμός και η Αγγλική γλώσσα είναι αλληλένδετα» Μαθητές Διδακτικό υλικό Πολιτισμικά στοιχεία από: Ηνωμένο Βασίλειο (51% σελίδων) ΗΠΑ (18% σελίδων) Αυστραλία (7% σελίδων) Πολιτισμικά στοιχεία από: Ελλάδα (4% σελίδων) Άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (12% σελίδων) Άλλες χώρες (8% σελίδων) 18

Υπόδειγμα Διεθνοποίησης Πιστοποίηση από ξένους φορείς Αγγλοκεντρικά πολιτιστικά πρότυπα Πρότυπη γλώσσα Υπόδειγμα Διαφοροποίησης Γραμματικο-κεντρική προσέγγιση Δασκαλοκεντρική παιδαγωγική 19

i. Αγγλικά και ετερότητα ii. Η διαφοροποίηση ως αυτοσκοπός; 20

ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Η διάχυση της Αγγλικής:  υπακούει σε ντετερμινιστικούς κανόνες  οδηγεί σε πολιτιστική ομοιομορφία  Πρέπει να ανασχεθεί ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΜΑΣ  Υπάρχουν περιθώρια διαφοροποίησης 21

 Στη μελέτη μας, η ετερότητα εκφράσθηκε ως απόρροια ιδιαίτερα συντηρητικών παιδαγωγικών καταβολών.  Οι επιλογές αυτές είναι ωφέλιμες; 22

Ζητούμενα:  Να διαφυλάσσει την ετερότητα  Να εξαντλεί τα περιθώρια διαφοροποίησης όπου υπάρχουν  Να μην εδράζεται μόνο σε ιδεολογικά κριτήρια 23

Υπάρχουν ερωτήσεις; 24