ΙΕΚ ΑΙΓΕΑΣ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ
Το «στυλ των εντολών». Το «στυλ πρακτική εξάσκηση των ασκουμένων». Το «στυλ της αμοιβαίας διδασκαλίας». Το «στυλ του αυτοελέγχου». Το «στυλ διαφοροποίησης του βαθμού διδασκαλίας». Το «στυλ με καθοδηγούμενη ανακάλυψη». Στυλ που προάγουν τη δημιουργικότητα. Σύγκριση μεταξύ στυλ.
Οι σκοποί του μαθήματος φυσικής αγωγής: Καθορίζουνόχι μόνο το τι διδάσκεται, αλλά και το πώς αυτόδιδάσκεται. Ο τρόπος που γίνεται το μάθημα επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη των κινητικών, γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων των παιδιών.
Ο τρόπος που οργανώνεται το μάθημα μπορεί να δώσει ή να μη δώσει την ευκαιρία στους μαθητές να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον.
Το είδος των ερωτήσεων που κάνει ο καθηγητής μπορεί να δώσει ή να μη δώσει περιθώρια για προβληματισμό των μαθητών και αντίστοιχα να βοηθηθεί ή να μη βοηθηθεί η ανάπτυξη της κριτικής τους ικανότητας (αυταρχικόστιλ, όχι περιθώρια για συζήτηση και προβληματισμό).
1.Το «στυλ των εντολών». 2.Το «στυλ πρακτική εξάσκηση των ασκουμένων». 3.Το «στυλ της αμοιβαίας διδασκαλίας». 4.Το «στυλ του αυτοελέγχου». 5.Το «στυλ διαφοροποίησης του βαθμού διδασκαλίας». 6.Το «στυλ με καθοδηγούμενη ανακάλυψη».
Είναι ο τρόπος διδασκαλίας, κατά τον οποίο οι ασκούμενοι απλά εκτελούν υπακούοντας στις εντολές που παίρνουν.
Αυτό το στυλ διδασκαλίας είναι αναγκαίο σε δραστηριότητες που απαιτούν υψηλό βαθμό ακρίβειας, υψηλό βαθμό ασφάλειας, συγχρονισμού και ομοιομορφίας (π.χ. Συγχρονική κολύμβηση, μπαλέτο, χοροί, αναρρίχηση, ενόργανη γυμναστική, κωπηλασία, αερόμπικ).
Το στυλ των εντολών ή του παραγγέλματος, θεωρείται αποτελεσματικός τρόπος διδασκαλίας για να ενισχύσει το κοινό αίσθημα της ομάδας και να υποτάσσει τις ανάγκες του ατόμου σε αυτές του συνόλου(π.χ. Στρατιωτική γυμναστική και στρατιωτικές και μαθητικές παρελάσεις).
Το στυλ παραγγέλματος, στην Ελλάδα, επικράτησε σχεδόν απόλυτα μέχρι τα μέσα του’70 και σε μικρότερο βαθμό χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.
Με το στυλ παραγγέλματος το μόνο που ζητείται από τους ασκούμενους είναι να ανταποκριθούν απλώς με ακρίβεια σε κάποια εντολή. Πολύ λίγες γνωστικές λειτουργίες λαμβάνουν χώρα.
Το στυλ εντολών για να είναι αποτελεσματικό(να επιτευχθούν οι στόχοι συγχρονισμού, ακρίβειας) απαιτεί συνεχή προσοχή του γυμναστή σε όλη τη διάρκεια της γύμνασης.
Δεν απαιτεί κανένα προβληματισμό από τους ασκούμενους. Εκτεταμένη χρήση του στυλ εντολών αναστέλλει την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και δημιουργικής σκέψης.
Ότι επιτυγχάνεται συγχρονισμός στην κίνηση και ομοιομορφία. Ότι μεγιστοποιείται ο χρόνος άσκησης των ασκουμένων(π.χ. στοαερόμπικ).
Όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος εξάσκησης των μαθητών στο μάθημα τόσο περισσότερο βελτιώνονται οι δεξιότητες που διδάσκονται στο μάθημα φ.α. Η εξάσκηση σε «σταθμούς» συμβάλλει στην αύξηση του ωφέλιμου χρόνου μάθησης.
Ο έλεγχος του καθηγητή σε αυτό το στιλ αφορά κυρίως σε δύο τομείς: Στην οργάνωση του μαθήματος. Στην τεχνική που επιδεικνύουν οι μαθητές.
Το να διδάσκει ο ένας μαθητής τον άλλον, βοηθάει στην αύξηση της επίδοσης, ιδιαίτερα μαθητών χαμηλών ικανοτήτων, την αύξηση εσωτερικής παρακίνησης και ευχαρίστησης στο μάθημα, τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης των μαθητών στο μάθημα και την ισχυροποίηση της αυτοεκτίμησης(για αποτελεσματική επικοινωνία και σύναψη κοινωνικών σχέσεων).
Μειώνει το άγχος και τις συμπεριφορές που διαταράσσουν το μάθημα.
Στην ανάπτυξη συνεργασίας των παιδιών. Στην ανάπτυξη των κοινωνικών ικανοτήτων(αποτελεσματική επικοινωνία με άλλους, εύκολη σύναψη κοινωνικών σχέσεων, αποφυγή άσκοπων συγκρούσεων). Στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και υπευθυνότητας.
Δεν έχουν πολλά πρότυπα αμοιβαίας διδασκαλίας μεταξύ των μαθητών και τους φαίνεται κάτι νέο, όμως γι’ αυτό το λόγο είναι και προκλητικό.
Η ικανότητα των αθλουμένων να κατανοούν από μόνοι τους το πόσο καλά τα πάνε σε μια άσκηση, είναι ιδιαίτερα σημαντική στη μαθησιακή διαδικασία.
Η ικανότητα αυτή μπορεί να αναπτυχθεί με την εμπειρία και με τη διδασκαλία που στοχεύει στην ανάπτυξη του αυτοελέγχου. Η χρήση του αυτοελέγχου σε συνδυασμό με την τεχνική καθορισμού στόχων, έχει θετικά αποτελέσματα στη μάθηση και παρακίνηση των μαθητών
Αν οι μαθητές ασκούνται. Αν πραγματικά προσπαθούν να ελέγξουν τον εαυτό τους. Αν κάνουν σωστές παρατηρήσεις στον εαυτό τους. Αν δίνουν τις κατάλληλες οδηγίες για να ξεπεράσουν το οποιοδήποτε πρόβλημα. Αν η επανάληψη της εκτέλεσης είναι σωστή.
Για βελτίωση της μάθησης και παρακίνησης των μαθητών, ο βαθμός διδασκαλίας των ασκήσεων πρέπει να είναι προσαρμοσμένος στα μέτρα του κάθε μαθητή. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να τροποποιούν το βαθμό δυσκολίας της άσκησης από μόνα τους.
Αυτό το στυλ διδασκαλίας ονομάζεται και «στυλ μη αποκλεισμού». Αυτό το στυλ δίνει τη δυνατότητα σε παιδιά διαφορετικών αθλητικών ικανοτήτων να συμμετέχουν ταυτόχρονα στο μάθημα.
Κανένας δεν αποκλείεται από το μάθημα ακόμη κι αν έχει κινητικές δυσκολίες
Προσαρμόζοντας το βαθμό δυσκολίας στα μέτρα του κάθε μαθητή, δεν αποκλείεται κανείς από το μάθημα ή το παιχνίδι. Μ’αυτό τον τρόπο παρακινούνται μαθητές όλων των ικανοτήτων και ενισχύεται το κλίμα ισότητας στο μάθημα.
Τα παιδιά λαμβάνουν ενεργό μέρος στη διαπίστωση της ορθότητας της πληροφορίας που δέχονται. Η κριτική τους ικανότητα αυξάνεται(αφούτα ίδια τα παιδιά διαπιστώνουν το γιατί πρέπει να γίνει μια άσκηση με αυτό τον τρόπο και όχι άλλον, τι είδους δεξιότητα χρειάζεται σε κάθε περίπτωση).
Δε δέχονται παθητικά την πληροφορία, αλλά είναι τα ίδια που τη δημιουργούν, καθώς ενισχύει την ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στο μάθημα. Η παρακίνηση αυξάνεται.
Διατύπωση σειράς ερωτήσεων. Επικοινωνία με τους μαθητές.
Ποτέ να μη λέει την απάντηση. Πάντα να περιμένει την απάντηση του μαθητή. Να δίνει συχνή ανατροφοδότηση. Να επαναλαμβάνει την ερώτηση με διαφορετικό τρόπο. Να διατηρεί ένα κλίμα αποδοχής και υπομονής.
Περιγράφονται τέσσερα ακόμη στυλ: «Της αποκλίνουσας παραγωγικότητας» (να μάθει ο μαθητής να δημιουργεί νέες ασκήσεις, εναλλακτικούς τρόπους κίνησης, νέα παιχνίδια, να τροποποιεί υπάρχοντα παιχνίδια και να προσαρμόζει τους κανόνες αθλημάτων στις ανάγκες της παρέας).
«Το πρόγραμμα που σχεδιάζει ο μαθητής», «της πρωτοβουλίας του μαθητή» και «της αυτοδιδασκαλίας» (τα τρία τελευταία στυλ στοχεύουν στην πλήρη αυτονόμηση του μαθητή, οι μαθητές μαθαίνουν να σχεδιάζουν ένα πρόγραμμα άσκησης από μόνοι τους, να το εφαρμόζουν στην πράξη, να αξιολογούν την πρόοδό τους και να το τροποποιούν ανάλογα με τις ανάγκες τους).
Με το αμοιβαίο στυλ διδασκαλίας οι μαθητές δέχονται περισσότερο ανατροφοδότηση και αύξηση υπευθυνότητας από ότι από τα άλλα στυλ διδασκαλίας. Το αμοιβαίο στυλ διδασκαλίας συμβάλλει στη μείωση των αντικοινωνικών συμπεριφορών στο μάθημα, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τα στυλ εντολών και πρακτικής διδασκαλίας.
Το στυλ διαφοροποίηση του βαθμού δυσκολίας αυξάνει περισσότερο την παρακίνηση των μαθητών, σε σχέση με το στυλ εντολών και ίσως της πρακτικής εξάσκησης.
Το στυλ διαφοροποίηση του βαθμού δυσκολίας έχει θετικότερη επίδραση σε θέματα γνώσεων από ότι το πρακτικό στιλ(αυτοπαρατήρηση και προβληματισμός).
Το στυλ καθοδηγούμενης ανακάλυψης έχει περισσότερα γνωστικά οφέλη από ότι το στυλ εντολών(δεν υπάρχουν διαφορές ως προς την ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων).
Το στυλ αποκλίνουσας παραγωγικότητας δίνει πολύ περισσότερες ευκαιρίες στα παιδιά να τροποποιήσουν, να προσαρμόσουν ή να συνδυάσουν κινήσεις που γνωρίζουν και να παράγουν καινούριες κινήσεις από ότι τα στιλ εντολών και πρακτικής ξάσκησης.