Διάλεξη 2η O ΧΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Μάθημα: IΙΣΤΟΡΙΑ ΧΟΡΟΥ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΛΜΠΑΝΙΔΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής

Ο χορός κατά την προϊστορική εποχή  Προεξέχον στοιχείο είναι ο ρυθμός  Ο άνθρωπος χορεύει πριν ξεκινήσει για τη μάχη, με την ευκαιρία σημαντικών γεγονότων, θρησκευτικών γιορτών, πριν το κυνήγι, κατά τη γέννηση και το θάνατο.  Προηγείται ιστορικά ο μαγικός χορός και ακολουθεί ο θρησκευτικός  Βασικά σχήματα: κύκλος, ημικύκλιο  Η διάρκεια οδηγεί σε έκσταση (Αναστενάρια)

ΤΑΦΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

Ορολογία  Όρχηση=Χορογραφία, δεν στηριζόταν στον αυτοσχεδιασμό αλλά περισσότερο σε συγκεκριμένες κινήσεις.  Χορός=Εκτέλεση ελεύθερων ρυθμικών κινήσεων σύμφωνα με τη μουσική και τους στίχους  Ορχηστοδάσκαλος=δάσκαλος χορού  Προορχηστήρ=πρωτοχορευτής, κυβερνήτης  Κεχορευκώς=γνώστης του χορού, μορφωμένος

Ορολογία  Φοραί = Σύνολο κινήσεων  Σχήματα = Διάφοροι χορευτικοί σχηματισμοί (κύκλος, τόξο, λαβύρινθος)  Δείξεις = Εκφραστικές κινήσεις χεριών, κεφαλής, προσώπου.  Μονοχορία= Ατομικός χορός  Διχορία= Χορός σε ζευγάρια  Πολυχορία=Ομαδικός χορός

ΧΟΡΟΣ - ΟΡΧΗΣΗ  Πλάτων (Όρχηση -θείον δώρημα, Αχόρευτος απαίδευτος.Μέσο έκφρασης συναισθημάτων )  ΣΩΚΡΑΤΗΣ (Παμμερής άσκηση)  ΞΕΝΟΦΩΝ (Ελεύθερο μέσο συμμετρικής ανάπτυξης σώματος)  ΑΘΗΝΑΙΟΣ (Εκπαίδευση των νέων στο χορό με δημόσια δαπάνη)  Χορός= Παναρμόνιο μέσο αγωγής γιατί καλλιεργεί την ψυχή, εξασκεί το σώμα και τέρπει τους θεατές ( Λουκιανός)

Ο Χορός στην Εκπαίδευση Απόψεις  Συμπλήρωμα σωματικής άσκησης  Μέσο παιδαγωγικό και μέσο πολεμικής προετοιμασίας  Συμβάλλει στη δημιουργία «καλού»  Μέσο συμμετρικής σωματικής ανάπτυξης  Ο χορός εξασφαλίζει και το «τερπνόν» και το «χρήσιμον»  Προσφέρει ευκαμψία και δύναμη

Εκμάθηση Χορού

ΠΟΤΕ ΧΟΡΕΥΑΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ?  Στις θρησκευτικές –λατρευτικές εκδηλώσεις  Στην καθημερινότητά τους (συμπόσια, γάμοι, κηδείες)  Στο θέατρο  Στην περίοδο της εκπαίδευσης  Στην προετοιμασία του πολέμου  Για μαγικούς – θεραπευτικούς λόγος

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΧΟΡΩΝ  Από τις κινήσεις χορευτών (Επαγκωνισμός, Βίβασις)  Από τον τόπο καταγωγής του χορού (Κρητικός, Καρυάτις)  Από τους στίχους του τραγουδιού (Άνθεμα, βουκολιασμός)  Από τον ήχο του οργάνου (γίγγρα, συρβηνέων χορός)  Από το σκοπό της αναπαράστασης μέσω του χορού (χορός αρκούδας, χορός χοίρων, Γέρανος)  Από το όνομα του ευρετή (Πυρρίχιος χορός)

ΠΟΛΕΜΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ  Χορός των Κουρήτων (ενόπλιος χορός με φωνές και κτυπήματα στις γιορτές του Δία)  Πρύλη (Ενόπλιος επιτύμβιος χορός)  Πυρρίχιος χορός (Ενόπλια μιμική άσκηση του πολέμου με επιθετικές και αμυντικές κινήσεις, στροβιλισμούς, γονατίσματα και όλα τα τεχνάσματα της μάχης.  Γυμνοπαιδιαί (Χορεύονταν στη Σπάρτη προς τιμήν του Απόλλωνα όπου γυμνοί οι χορευτές μιμούνταν τις κινήσεις της μάχης

Ο ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΕΙΡΗΝΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ  Θρησκευτικοί χοροί (Γέρανος, Παιάνας, Ιεράκειο, Παρθένεια)  Λατρευτικοί-Εκστατικοί Χοροί (Διονυσιακοί χοροί, επιλήνιος χορός)  Θεατρικοί χοροί (ΤΡΑΓΩΔΙΑ-Διθύραμβος & Εμμέλεια, ΚΩΜΩΔΙΑ-Κόρδακας, ΣΑΤΥΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ- Σίκκινις)  Γαμήλιοι χοροί (Υμέναιος)  Χοροί συμποσίων  Χοροί πένθους  Υπόρχημα (= συνδυασμός χορού και παντομίμας)

Ζωόμορφοι χοροί Φορούσαν μάσκες για να: Αποκτήσουν τις ιδιότητες του ζώου Τιμήσουν το ιερό ζώο κάποιας θεότητας Να αυξήσουν τη γονιμότητα ενός κατοικιδίου

ΧΟΡΟΣ ΑΝΑΜΙΞ

ΧΟΡΟΣ ΚΑΡΥΑΤΙΔΩΝ

ΥΜΕΝΑΙΟΣ ΓΕΡΑΝΟΣ

Συνύπαρξη χορευτικών διαγωνισμών και γυμνικών αγώνων  Δήλια ή Απολλώνια  Μεγάλα Παναθήναια  Αδριάνεια Εφέσσου  Ελευθέρια Λάρισσας

Τα αρχαιότερα έπαθλα των χορευτικών αγώνων

Διαγωνισμός μονοχορίας