Αρθρίτιδα των οπισθίων (ζυγοαποφυσιακών) αρθρώσεων (facet joint arthrosis)   Παθολογία: - Καταστροφή αρθρικού χόνδρου, υμενίτιδα, δημιουργία οστεόφυτων, μείωση μεσάρθριου διαστήματος   Συνήθως επηρεάζει Α1/2 & κάτω αυχενική μοίρα   Ακτινογραφικές αλλαγές: - Καταστροφή χόνδρου facet - Μείωση μεσάρθριου διαστήματος - Δημιουργία οστεόφυτων γύρω από την άρθρωση - Μεσοσπονδύλιος δίσκος & σώματα- Φυσιολογικά

Συμπτώματα   Ηλικιακή κατηγορίας: > 60 ετών   Πόνος στον αυχένα   Συνοδά συμπτώματα: Πονοκέφαλος, ζάλη, ναυτία κ.α.   Δυσκαμψία αυχένα με 24ωρες διακυμάνσεις (π.χ. αύξηση πόνου το πρωί, μείωση πόνου με ήπια άσκηση)   Κριγμός (οπίσθια)

Κλινικά σημεία  Περιορισμένη τροχιά κίνησης-ακολουθεί πρότυπο του θυλακικού πατέντου  Αλλαγές σε δερμοτόμιο (σε εμπλοκή ν. ρίζας)  Επιδείνωση συμπτωμάτων με θέσεις ή κινήσεις που δημιουργούν συμπίεση στις αρθρικές επιφάνειες των facet (π.χ. έκταση +/- ομόπλευρη στροφή)

Κατανομές αντανακλώμενου πόνου από ζυγοαποφυσιακή άρθρωση A3/4 A5/6 A2/3 A4/5 A6/7 A0/1A0/1

Σύνδρομο μυοπεριτονιακού πόνου (myofascial pain syndrome)  Σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από πόνο (τοπικό ή πιο εκτεταμένο-αντανακλώμενο) σε συγκεκριμένη περιοχή μέσω μηχανικής πίεσης ευαίσθητων σημείων  Τα σημεία πυροδότησης (trigger points) αποτελούν σημεία υπερ- ευαισθησίας ή υπερτονίας που αφορούν μία τεταμένη λωρίδα (μυϊκή /μυοπεριτοναϊκή) μέσα σε έναν μυ Περιοχές πόνου σε ενεργά trigger points του στερνοκλειδομαστοειδή

Χαρακτηριστικά των trigger points (TrP)   Συγκεκριμένα ευαίσθητα σημεία γραμμωτών μυών που εκδηλώνουν μία τεταμένη λωρίδα (taut band) ή ‘γρομπαλάκι’ (nodule) κατά την ψηλάφηση   Δημιουργούν τοπικό ή αντανακλώμενο πόνο   Συχνά δημιουργούν και μία τοπική μυϊκή σύσπαση (μικρο- σύσπαση)   Περιορισμένη ελαστικότητα μυός   Μπορεί να είναι είτε ανενεργά /σε λανθάνουσα κατάσταση (ευαίσθητα μόνο υπό ψηλάφηση) ή ενεργά (δημιουργία πόνου τοπικού /αντανακλώμενου)   Επίσης παρουσιάζουν και υπερευαισθησία (νευρογενούς αιτιολογίας) - συγκεντρώνουν ένα σύμπλεγμα από ευερέθιστους αλγοϋποδοχείς (sensitised nociceptors)   Ενεργοποιούνται μέσω φλεγμονής /τραυματισμού /υπέρχρησης ή χρόνιας τάσης μαλακών μορίων /καταστάσεων άγχους/ ψύξη

ΣΠΟΝΔΥΛΟ- ΛΥΣΗ/ΛΙΣΘΗΣΗ

Χαρακτηριστικά κλινικής εξέτασης σπονδυλολίσθησης Χαρακτηριστική στάση Χαρακτηριστικό σκαλί (step) κατά την ψηλάφηση

Σύνδρομα στάσης: Ανω και κάτω χιαστό σύνδορμο Βραχύνσεις Χαλάρωση

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ Μυϊκή θλάση Κήλη ΜΔΟστεοαρθ ριτιδα Σπονδυική Στένωση Σπονδυλολ ίσθηση Σκολίωση Ηλικία >50< Πρότυπο- εντόπιση πόνου ΟΜΣΣ μονόπλευρ α ΟΜΣΣ, πόδι (μονό- πλευρα) ΟΜΣΣ, (μονό- πλευρα) Πόδι (αμφο- τερόπλευρα) ΟΜΣΣ Έναρξη πόνου Οξεία (προηγούμ ενα επεισόδια) Απροσδιόρ ιστη Όρθιος Καθιστός Σκυφτός Τεστ ανορθ. σκέλους -+-+ (με αυξημένη τάση) -- Απλή Ακτι- νογραφία

Σκολίωση Αναφέρεται στην οποιαδήποτε πλάγια απόκλιση της ΣΣ στο μετωπιαίο επίπεδο Τύποι σκολίωσης 1.Οργανική  Μη αναστρέψιμη σκολίωση  Υπάρχει πλάγια απόκλιση & στροφή ΣΣ  Προεξοχή πρόσθιας επιφάνειας θώρακα  Κάμψη ΣΣ δημιουργεί οπίσθιο εξόγκωμα 2.Μη οργανική ή Λειτουργική  Αναστρέψιμη σκολίωση  Χωρίς στροφικές ανωμαλίες  Διόρθωση κυρτώματος με κάμψη ή αλλαγή θέσης

Ταξινόμηση σκολίωσης  Οργανική σκολίωση  Συγγενής  Νευρομυϊκή  Παραλυτική  Ιδιοπαθής  Λειτουργική σκολίωση  Ανισοσκελία  Ασύμμετρη στάση  Σπασμός σπονδυλικών μυών λόγω τραυματισμού ή άλλων μυοσκελετικών παθήσεων (π.χ. κήλη δίσκου κτλ.)

ΚΥΦΟΣΚΟΛΙΩΣΗ

ΣΚΟΛΙΩΣΗ – Κλειδιά Αξιολόγησης Ύψος ώμων Ύψος ώμων Προεξοχές (ισχίου, λεκάνης, πλευρών) Προεξοχές (ισχίου, λεκάνης, πλευρών) Ασυμμετρίες πτυχώσεων Πλάγια κάμψη (οργανική ή λειτουργική μορφή) Πλάγια κάμψη (οργανική ή λειτουργική μορφή) Έξω στρ. ώμου Έξω στρ. ώμου Ανισοσκελία Ανισοσκελία Thomas test Thomas test Πέλματα Πέλματα

Οργανικές σκολιώσεις  Ιδιοπαθής σκολίωση  Αποτελούν το 85% των σκολιώσεων  Αγνώστου αιτιολογίας  Νευρομυϊκή σκολίωση  Αποτελούν το 15-20% των σκολιώσεων  Είναι αποτέλεσμα συγγενών ή επίκτητων νευρικών /μυϊκών ανωμαλιών

Χαρακτηριστικά σκολίωσης  Διεύθυνση ορίζεται από την κυρτότητά της ορίζεται από την κυρτότητά της  Κυρτώματα  μείζων - είναι το μεγαλύτερο & σημαντικότερο (συνήθως βρίσκεται στην θωρακική μοίρα)  αντισταθμιστικό - υπάρχει λίγο πιο πάνω/κάτω του μέγιστου & είναι αντίθετης διεύθυνσης (είναι είτε οργανικό είτε λειτουργικό)  διπλό - υπάρχει όταν & οι δύο παραμορφώσεις είναι της ίδιας σοβαρότητας

Ακτινογραφική εκτίμηση σκολίωσης 1. Γωνία Cobb - εκφράζεται σε º και προκύπτει από την γωνία που σχηματίζεται από τις εφαπτόμενες στην άνω τελική πλάκα του άνω ακραίου σπονδύλου & την κάτω τελική πλάκα του κάτω ακραίου σπονδύλου του κυρτώματος  <10° θεωρούνται φυσιολογικές  Μικρές <20°  Μεσαίες 20° - 50°  Μεγάλες >50° 2. Στροφική παραμόρφωση 3. Διαφορά σπονδυλοπλευρικών γωνιών

Παρατήρηση σκολίωσης  Ασυμμετρία στο επίπεδο ώμων, προεξοχή ή ασυμμετρία ωμοπλατών (επίπεδο κυρτού)  Ασύμμετρο κενό μεταξύ άνω άκρου & κορμού  Ανύψωση ή ασυμμετρία ισχίου & λεκάνης  Κεφάλι με παρέκκλιση από το κέντρο  αυξημένη οσφυϊκή λόρδωση

Δοκιμασία επίκυψης Επίκυψη ασθενή έως 90º Επίκυψη ασθενή έως 90º Προσδιορισμός αν η σκολίωση είναι οργανική ή λειτουργική Προσδιορισμός αν η σκολίωση είναι οργανική ή λειτουργική Οργανική: εμφανή προεξοχή κατά την επίκυψη Οργανική: εμφανή προεξοχή κατά την επίκυψη Λειτουργική: συμμετρία στην θωρακική μοίρα (χωρίς προεξοχή) Λειτουργική: συμμετρία στην θωρακική μοίρα (χωρίς προεξοχή)

Μέτρηση σκολιωτικού ήβου με σκολιόμετρο (scoliometer)

ΣΚΟΛΙΩΣΗ Μετά τα 11 χρ παρακολούθηση κάθε 6-9 μήνες Μετά τα 11 χρ παρακολούθηση κάθε 6-9 μήνες <20 μοιρ. Συχνή παρακολούθηση έως ωρίμανση <20 μοιρ. Συχνή παρακολούθηση έως ωρίμανση >20 μοίρ. Κηδεμόνας, παρακολούθηση >20 μοίρ. Κηδεμόνας, παρακολούθηση Μετά τη σκελετική ωρίμανση Μετά τη σκελετική ωρίμανση <30 μοίρ. Όχι εξέλιξη >30 μοίρ.  1 μοίρα / έτος >40 μοιρ. χειρουργείο

ΣΚΟΛΙΩΣΗ Μετά τα 11 χρ παρακολούθηση κάθε 6-9 μήνες Μετά τα 11 χρ παρακολούθηση κάθε 6-9 μήνες <20 μοιρ. Συχνή παρακολούθηση έως ωρίμανση <20 μοιρ. Συχνή παρακολούθηση έως ωρίμανση >20 μοίρ. Κηδεμόνας, παρακολούθηση >20 μοίρ. Κηδεμόνας, παρακολούθηση Μετά τη σκελετική ωρίμανση Μετά τη σκελετική ωρίμανση <30 μοίρ. Όχι εξέλιξη >30 μοίρ.  1 μοίρα / έτος >40 μοιρ. χειρουργείο

Νόσο του Scheuermann  Ιδιοπαθής νόσος  Προσβάλλει κυρίως εφήβους  Αποτελεί δομική παραμόρφωση στο προσθιοπίσθιο επίπεδο της θωρακικής ή θωρακοσφυϊκής μοίρας  Βλάβη του πρόσθιου χείλους των δακτυλιοειδών αποφύσεων των θωρακικών σπονδύλων με αποτέλεσμα την αναστολή ανάπτυξης αυτών

Νόσο Scheuermann’s (ακτινογραφική απεικόνιση) Προσβάλλει>3 θωρακικά επίπεδα με παραμόρφωση >5º ανά σπόνδυλο (χαρακτηριστικό σχήμα «σφήνας» (σε πλάγια ακτινογραφία)

Κλινική εικόνα  Θωρακική κύφωση (είτε με κορυφή στο Θ8/9 είτε στο Θ11/12)  Πόνος κατά την διάρκεια της ανάπτυξης (μπορεί όμως να είναι και τελείως ασυμπτωματική)  Πόνος στις ακανθώδεις αποφύσεις μετά από δραστηριότητα  Πόνος κατά την ψηλάφηση θωρακικών σπονδύλων  Βραχυσμένοι ισχιοκνημιαίοι

 Ανήκει στις σπονδυλοαρθροπάθειες  Χαρακτηρίζεται από φλεγμονή γύρω από την την έκφυση του συνδέσμου στο οστούν (που ονομάζεται enthesis), καθώς και σχετίζεται με το αντιγόνο HLA-B27  Αποτελεί χρόνια άσηπτη φλεγμονώδη νόσο της σπονδυλικής στήλης, των ιερολαγώνιων & άλλων μεγάλων αρθρώσεων και εκδηλώνεται κυρίως με δυσκαμψία & πόνο στην θωρακοσφυϊκή περιοχή Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ΑΣ)

 Επηρεάζει νέους ενήλικες, κυρίως ηλικίας ετών *  Σταδιακή, χωρίς λόγο έναρξη συμπτωμάτων  Πόνος στον θώρακα ή/και οσφυϊκή μοίρα *  Διάρκεια πάνω από 3 μηνών *  Πρωινή δυσκαμψία *  Βελτίωση με άσκηση αλλά χωρίς απόλυτη ανακούφιση *  Περιορισμό τροχιάς οσφυϊκής /θωρακικής μοίρας σε προσθιοπίσθιο & μετωπιαίο επίπεδο *  Περιορισμένη έκπτυξη θώρακα  Θετικό HLA-B27 (αιματολογική εξέταση)  Ατλαντο-ινιακή χαλαρότητα  Μπορεί να εμφανίσουν αρθρίτιδα και ορισμένες περιφερικές αρθρώσεις π.χ. ισχία, ώμοι, γόνατα  Συμπτώματα σε άλλα όργανα όπως μάτια, πνεύμονες, καρδιά κτλ. Κλινικά σημεία

Τροποποιημένα κριτήρια (Νέας Υόρκης) για την διάγνωση ΑΣ  Κλινικά κριτήρια  Οσφυαλγία > 3 μηνών που βελτιώνεται με άσκηση αλλά δεν ανακουφίζεται από ανάπαυση  Περιορισμό τροχιάς οσφυϊκής μοίρας σε προσθιοπίσθιο & μετωπιαίο επίπεδο  Περιορισμένη έκπτυξη θώρακα σε σχέση με φυσιολογικές τιμές ανά ηλικιακή κατηγορία  Ακτινολογικά κριτήρια  Ιερολαγωνίτιδα βαθμού  2 αμφοτερόπλευρα ή μονόπλευρα  Διάγνωση ΑΣ αν ισχύουν τα εξής:  Τα 3 κλινικά κριτήρια  το ακτινολογικό κριτήριο + ένα κλινικό κριτήριο

 Ασαφή αρθρικά όρια με αποτέλεσμα την διάβρωση αυτών (ιδιαίτερα ιερολαγονίων), εξαφάνιση ενδοαρθρικού διαστήματος, υποχόνδρια σκλήρυνση & τετραγωνισμός των σπονδυλικών σωμάτων  Οστεοποίηση των σπονδυλικών συνδέσμων με σχηματισμό οστικών γεφυρών & συνένωση σπονδυλικών σωμάτων με χαρακτηριστική εικόνα «bamboo» της σπονδυλικής στήλης Χαρακτηριστικά ακτινολογικά ευρήματα ΑΣ

Χαρακτηριστική στάση ατόμου με ΑΣ

ΑΝΙΣΟΣΚΕΛΙΑ- ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΕΡΟΛΑΓΟΝΙΩΝ

Schober – κινητικότητα ΟΜΣΣ Απόσταση από -5εκ κάτω από οπ. Άνω λαγόνιες άκανθες έως +10 σε πλήρη κάμψη πρέπει να αυξηθεί κατά > 5 εκ.

ΔΙΑΛΛΕΙΠΟΥΣΑ ΧΩΛΟΤΗΤΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ  ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΕΥΡΟΓΕΝΗΣ Κατανομή  Γαστροκ.Ενδέχεται και όλο το σκέλος Πόνος  Κράμπαμούδιασμα Σε ανηφόρα  ναιοχι Απόσταση εμφάνισης  συγκεκριμ. Ποικίλη Ψηλάφιση παλμού  ασθενήςφυσιολογική Σπονδ. Κινητικότητα  φυσιολογ.περιορισμένη

Κεντρική σταθερότητα (core stability)= Έλεγχος κορμού σε συνδιαστικές κινήσεις