Εξελίξεις στον Παγκόσμιο και τον Ελληνικό Τουρισμό και στα Βασικά Μεγέθη της Ελληνικής Ξενοδοχίας το 2015 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ

2

Διεθνείς Αφίξεις Τουριστών ανά Περιοχή, Πηγή: UNWTO, Barometer 14, Jan ΠΕΡΙΟΧΕΣ /1214/1315/14 (σε εκατ.)(μερίδιο %)(% μεταβολή) ΚΟΣΜΟΣ ,04,74,24,4 Ευρώπη 386,6453,2489,4566,8580,3609,151,45,02,45,0 Ασία και Ειρηνικός 110,4154,0205,5249,9264,4177,023,46,85,84,8 Αμερική 128,2133,3150,2167,6181,7190,716,13,58,44,9 Αφρική 26,234,850,454,754,953,14,54,80,3-3,3 Μέση Ανατολή 22,433,754,749,152,454,14,6-3,46,73,1  Οι συνολικές διεθνείς αφίξεις αυξήθηκαν κατά 4,4% το 2015/14.  Η Ευρώπη παραμένει ο δημοφιλέστερος προορισμός των τουριστών παγκοσμίως, καθώς συγκεντρώνει το 51,4% των διεθνών αφίξεων.  Η Γαλλία βρίσκεται 1 η στην κατάταξη των χωρών με βάση τον αριθμό των αφίξεων, ενώ η Ελλάδα στην 15 η θέση (στοιχεία 2014).

Διεθνείς Τουριστικές Εισπράξεις ανά Περιοχή, Πηγή: UNWTO, Barometer 14, Jan ΠΕΡΙΟΧΕΣ /1214/13 Εισπράξεις ανά άφιξη 2013 (σε $) Εισπράξεις ανά άφιξη 2014 (σε $) (σε δις $) Δ%, εγχώρια νομίσματα, σταθ. τιμές ΚΟΣΜΟΣ ,24, Ευρώπη231,6409,5454,9492,9512,44,34, Ασία και Ειρηνικός85,3255,6329,3360,4377,68,54, Αμερική131,3180,7249,0264,2273,74,83, Αφρική10,330,534,035,636,32,32, Μέση Ανατολή16,852,248,045,849,6-5,55,0950  Οι διεθνείς τουριστικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 4% το 2014/13.  Οι μεγαλύτερες εισπράξεις ανά άφιξη παρατηρούνται στην Αμερική.  Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην 1 η θέση των χωρών με τις υψηλότερες τουριστικές εισπράξεις, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 19 η θέση (στοιχεία 2014).

Ποσοστιαία Μεταβολή Διεθνών Αφίξεων 2009 – 2014 και Εκτιμήσεις για το 2016 Πηγή: UNWTO, Barometer 14, Jan Μ.Ο Εκτίμηση Προβλέψεων για το 2016 ΚΟΣΜΟΣ6,5%4,6%4,7%4,6%4,2%4,4%3,8%+3,5% - +4,5% Ευρώπη3,1%6,4%3,9%4,8%2,4%5,0%2,8%+3,5% - +4,5% Ασία και Ειρηνικός13,2%6,2%7,1%6,9%5,8%4,8%6,2%+4% - +5% Αμερική6,3%3,6%4,5%3,1%8,4%4,9%3,5%+4% - +5% Αφρική9,3%-0,7%4,6%4,4%30,0%-3,3%5,2%+2% - +5% Μέση Ανατολή13,1%-9,6%2,2%-2,9%6,7%3,1%5,0%+2% - +5%

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ 6

 Εξέλιξη βασικών τουριστικών μεγεθών στην Ελλάδα Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ. 7  Παρατηρείται επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των αφίξεων και των εισπράξεων.  Οριακή αύξηση (σχεδόν στασιμότητα) των διανυκτερεύσεων το 2015

Ταξιδιωτικές Εισπράξεις κατά Λόγο Ταξιδιού (σε εκατ. ευρώ) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος 8 Περίοδος Προσωπικοί Λόγοι Επαγγελ- ματικοί λόγοι Σύνολο % Μεταβολή ως προς το προηγού- μενο έτος ΑναψυχήΣπουδές Λόγοι υγείας Επίσκεψη σε οικογέ- νεια Λοιποί λόγοι Σύνολο προσωπι- κών λόγων ,1306,440,3546,6472,49.701,9698, ,3-10, ,8282,129,8471,6620,48.865,7745,69.611,3-7, ,7223,935,2489,5596,19.791,3713, ,79, ,3193,327,4431,7602,29.859,9582, ,5-0, ,5190,420,3409,1639, ,8634, ,216, ,6180,629,6511,7604, ,8776, ,010, ,7170,637,3553,5705, ,9782, ,95,5  Οι τουριστικές εισπράξεις για λόγους αναψυχής αυξήθηκαν κατά 5,2% το 2015/14, ενώ αντίθετα για λόγους σπουδών μειώθηκαν κατά -5,5%.  Την ίδια περίοδο, οριακή αύξηση 0,7% κατέγραψαν οι τουριστικές εισπράξεις από τα επαγγελματικά ταξίδια.

 Αφίξεις μη κατοίκων κατά Χώρα Προέλευσης 9 ΧΩΡΕΣ Δ% 2014/13 Δ% 2015/14 Μερίδιο 2014 Μερίδιο 2015 I. ΕΥΡΩΠΗ ,4%6,4%88,4%87,8% ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ,9%13,0%60,1%63,5% Γαλλία ,0%4,0%6,6%6,4% Γερμανία ,5%14,3%11,2%11,9% Ην. Βασίλειο ,2%14,7%9,5%10,2% Ιταλία ,9%21,3%5,1%5,7% Ρωσία ,6%-59,0%5,7%2,2% IΙ. ΑΣΙΑ ,4%7,3%6,4% Κίνα ,6%16,0%0,2% Ισραήλ ,3%-41,2%0,9%0,5% Τουρκία ,5%18,0%4,4%4,9% IΙΙ. ΑΦΡΙΚΗ ,7%25,8%0,2%0,3% IV. ΑΜΕΡΙΚΗ ,0%23,0%4,0%4,6% Βραζιλία ,9%25,6%0,2%0,3% Η.Π.Α ,9%26,8%2,7%3,2% Καναδάς ,0%25,1%0,7%0,8% V. ΩΚΕΑΝΙΑ ,0%3,2%0,9% Αυστραλία ,8%0,0%0,8% VI. ΣΥΝΟΛΟ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ (*) ,0%7,1%100,0% (*) Χωρίς κρουαζιέρες. Πηγή: ΕΛ. ΣΤΑΤ, Έρευνα Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

 Ταξιδιωτική Δαπάνη Μη Κατοίκων 10 Έτος Δαπάνη ανά ταξίδι (€) Δαπάνη ανά διανυκτέρευση (€) Μέση διάρκεια παραμονής ,273,38, ,274,68, ,871,67, ,975,07,2 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδας (περιλαμβάνονται στοιχεία και για τις κρουαζιέρες επιπλέον της Έρευνας Συνόρων).

 Εξέλιξη του Εγχώριου Τουρισμού Έρευνα Διακοπών – Βασικά Τουριστικά Μεγέθη (αφορά σε ταξίδια με 4 ή περισσότερες διανυκτερεύσεις) 2014 ΣύνολοΕσωτερικόςΕξερχόμενος Τουρίστες Ταξίδια Διανυκτερεύσεις Δαπάνες ΣύνολοΕσωτερικόςΕξερχόμενος Τουρίστες Ταξίδια Διανυκτερεύσεις Δαπάνες Δ% 2014/08 ΣύνολοΕσωτερικόςΕξερχόμενος Τουρίστες-25,9%-25,5%-46,5% Ταξίδια-46,1%-45,2%-51,6% Διανυκτερεύσεις-40,3%-39,7%-43,9% Δαπάνες-66,1%-64,0%-72,2% Πηγή: Έρευνα Διακοπών, ΕΛ.ΣΤΑΤ. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

 Εξέλιξη Εισερχόμενου Τουρισμού στην Ελλάδα και σε Επιλεγμένες Ανταγωνίστριες Χώρες 12 % μεταβολή αφίξεων % μεταβολή εισπράξεων Πηγή: Εθνικές Στατιστικές Υπηρεσίες και Κεντρικές Τράπεζες των χωρών.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ 13

 Η Εποχικότητα του Ελληνικού Τουρισμού Μηνιαία κατανομή αφίξεων σε καταλύματα ξενοδοχειακού τύπου 14

 Μερίδια Αφίξεων και Δείκτες Εποχικότητας Μήνας Μερίδια Αφίξεων Ιανουάριος0,0200,0180,026 Φεβρουάριος0,0160,0150,022 Μάρτιος0,0200,0210,026 Απρίλιος0,0310,0330,040 Μάιος0,0820,0750,079 Ιούνιος0,1320,1220,129 Ιούλιος0,1820,1920,187 Αύγουστος0,2170,2200,212 Σεπτέμβριος0,165 0,155 Οκτώβριος0,0860,0840,079 Νοέμβριος0,0240,0300,027 Δεκέμβριος0,0220,0240,021 ΗΗΙ1.424,01.438,01.370,78 GINI45,52%46,05%43,31%

 Μερίδια Δαπανών και Δείκτες Εποχικότητας Μήνας Μερίδια Δαπανών Ιανουάριος0,0110,012 Φεβρουάριος0,010 Μάρτιος0,0120,014 Απρίλιος0,0240,0290,034 Μάιος0,0870,0760,087 Ιούνιος0,1410,1420,139 Ιούλιος0,2000,2080,209 Αύγουστος0,2400,2380,246 Σεπτέμβριος0,169 0,154 Οκτώβριος0,0750,0730,064 Νοέμβριος0,0160,0150,018 Δεκέμβριος0,0150,0140,013 ΗΗΙ1.607,01.617,91.610,96 GINI51,86%52,00%51,82%

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ 17

18  Διαχρονική Εξέλιξη της Ελληνικής Ξενοδοχίας  Ο ξενοδοχειακός κλάδος από το 1990 παρουσιάζει ανοδική πορεία.  Την περίοδο τα ξενοδοχεία αυξήθηκαν κατά 52% σε όρους μονάδων και κατά 80% σε όρους δωματίων.  Το μέσο μέγεθος των δωματίων αυξήθηκε κατά 19% από 35 δωμάτια το 1990 σε 41,6 το Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

19  Διαχρονική Εξέλιξη της Σύνθεσης της Ελληνικής Ξενοδοχίας 1990 – 2015 (σε όρους δωματίων)  Από το 1990 καταγράφεται σταθερή αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού.  Κατά την περίοδο το ποσοστό των ξενοδοχείων 5* αυξήθηκε κατά 486%.  Την ίδια περίοδο το ποσοστό των ξενοδοχείων που ανήκουν στις 2 ανώτερες κατηγορίες αυξήθηκε κατά 170%. Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

20  Ποσοστιαία Κατανομή Ξενοδοχειακού δυναμικού ανά Τύπο Καταλύματος και Κατηγορία, 2015  Τα Παραδοσιακά Ξενοδοχεία είναι καταλύματα μικρού μεγέθους (μέσο μέγεθος 11 δωμάτια).  Ανήκουν όμως σε υψηλές κατηγορίες, καθώς το 92% των παραδοσιακών ξενοδοχείων υπάγεται στις 3 ανώτερες κατηγορίες. Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

21  Κατανομή Ξενοδοχειακών Καταλυμάτων με βάση τη Λειτουργία τους, 2015 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ5*4*3*2*1*Γενικό άθροισμα Εποχική Συνεχής Σύνολο Ποσοστιαία Κατανομή Εποχική50,5%48,5%46,2%59,5% 54,3% Συνεχής49,5%51,5%53,8%40,5% 45,7% Σύνολο100,0% Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

22  Κατανομή Ξενοδοχειακού Δυναμικού ανά Διοικητική Περιφέρεια, 2015 (σε δωμάτια) Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος. Επεξεργασία ΙΤΕΠ.

23  Ετήσια Έρευνα για την Ξενοδοχειακή Αγορά, 2015 Ταυτότητα της έρευνας  Το ΙΤΕΠ σε συνεργασία με το ΞΕΕ πραγματοποιεί κάθε χρόνο έρευνα πεδίου ανάμεσα στα ελληνικά ξενοδοχεία με τη μέθοδο συμπλήρωσης ερωτηματολογίου.  Η έρευνα διεξάγεται κατά την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου.  Οι ξενοδόχοι καλούνται να δηλώσουν τη μέση πληρότητα, τη μέση τιμή διάθεσης δωματίου και την απασχόληση κατά τους μήνες Οκτώβριο, Μάιο και Αύγουστο.  Το δείγμα που συγκεντρώθηκε το 2015 αντιστοιχούσε στο 12,5% του συνολικού αριθμού των ξενοδοχείων, στα οποία είχε αποσταλεί το ερωτηματολόγιο.  Σε όρους δωματίων το ποσοστό συμμετοχής ανέρχεται στο 17%.  Το 2015, επίσης, ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική και η διαστρωματική κατανομή του δείγματος, καθώς ανταποκρίνεται στην πραγματική κατανομή των ξενοδοχείων τόσο σε περιφερειακό επίπεδο όσο και σε σχέση με την κατηγορία των ξενοδοχείων.  Οι μέσοι όροι που παρουσιάζονται στις αναλύσεις σταθμίζονται με βάση τον αριθμό των δωματίων κάθε μονάδας, τη σχετική κατανομή δωματίων ανάμεσα στις περιφέρειες και την αναλογία των δωματίων κάθε τάξης εντός της περιφέρειας. Με τη διαδικασία αυτή περιορίζεται η σχετική μεροληψία των εκτιμήσεων.  Για όλους τους υπολογισμούς και τις αναλύσεις που αφορούν στην εκτίμηση των βασικών μεταβλητών βάση αναφοράς αποτελεί το δωμάτιο και όχι η ξενοδοχειακή μονάδα ή οι κλίνες.

24  Μέσο Έσοδο ανά Δωμάτιο 2014 Πηγή: ΙΤΕΠ, Έρευνα πεδίου στα ξενοδοχεία της Ελλάδας 2015.

25  Εκτιμήσεις Ξενοδόχων για την πορεία του τζίρου τους το 2015 Πηγή: ΙΤΕΠ, Έρευνα πεδίου στα ξενοδοχεία της Ελλάδας  Το 59% των ξενοδόχων που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησαν ότι ο τζίρος τους θα αυξηθεί το  Τα ξενοδοχεία 5* και 3* αναμένουν για το 2015 αυξήσεις του τζίρου τους πάνω από το μέσο όρο. 68% και 63% αντίστοιχα.

26  Μέση Πληρότητα στα Ξενοδοχεία ανά Περιφέρεια Πηγή: ΙΤΕΠ, Έρευνα πεδίου στα ξενοδοχεία της Ελλάδας ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜάιοςΔ%ΑύγουστοςΔ% /1315/ /1315/14 Αττική (χωρίς νησιά) 57,5177,7284,9135,139,2658,2473,6378,2826,436,31 Κεντρική Ελλάδα (χωρίς Αττική) 33,7929,3234,97-13,2119,2468,2659,9569,17-12,1715,37 Ήπειρος - Θεσσαλία35,7735,9142,320,3917,8760,2663,5568,745,458,18 Μακεδονία - Θράκη44,0747,3953,437,5312,7668,9673,6476,166,783,43 Πελοπόννησος35,7335,6943,95-0,1123,1473,9483,2380,7012,56-3,03 Νησιά Βορ. Αιγαίου33,9443,6453,2928,5622,1176,4986,3785,3312,91-1,20 Κρήτη64,7766,9162,883,30-6,0294,6894,9492,640,27-2,42 Νησιά Νοτ. Αιγαίου52,0955,8656,287,220,7590,4494,8692,104,89-2,91 Νησιά Ιονίου49,2352,2853,946,203,1894,4895,1094,490,65-0,64 Σύνολο Χώρας50,8755,6857,009,452,3881,4986,8584,966,58-2,17

27  Κατανομή Μέσης Τιμής Διάθεσης των Δωματίων Πηγή: ΙΤΕΠ, Έρευνα πεδίου στα ξενοδοχεία της Ελλάδας Εύρος Πληρότητας Μάιος 2015Αύγουστος 2015 % Ξενοδοχείων Αθροιστική κατανομή (%) % Ξενοδοχείων Αθροιστική κατανομή (%) Μέση τιμή δωματίου <40 ευρώ 36,5 14,5 Μέση τιμή δωματίου ευρώ 33,770,233,147,6 Μέση τιμή δωματίου ευρώ 13,783,918,866,4 Μέση τιμή δωματίου ευρώ 7,291,211,477,8 Μέση τιμή δωματίου ευρώ 3,995,18,686,3 Μέση τιμή δωματίου ευρώ 1,596,63,289,5 Μέση τιμή δωματίου >151 ευρώ 3,4100,010,5100,0  Το 36,5% των ελληνικών ξενοδοχείων διαθέτουν τα δωμάτιά τους κάτω από 40 € το Μάιο, ενώ τον Αύγουστο το ποσοστό περιορίζεται στο 14,5%.  Το Μάιο μόνο το 5% των ελληνικών ξενοδοχείων διαθέτουν τα δωμάτιά τους πάνω από 100 €, ενώ αντίθετα τον Αύγουστο το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 14%.

28  Εκτίμηση της Συνολικής Απασχόλησης στα Ξενοδοχεία ανά Περιφέρεια Πηγή: ΙΤΕΠ, Έρευνα πεδίου στα ξενοδοχεία της Ελλάδας  Το 57% - 58% των απασχολουμένων στα ελληνικά ξενοδοχεία είναι γυναίκες.  Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο στα ξενοδοχεία χαμηλότερων κατηγοριών και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνει και το 90%.  Ο ξενοδοχειακός κλάδος προσφέρει εργασιακές ευκαιρίες στην ελληνική περιφέρεια και σε ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας.

29  Συμπεράσματα  Το 2015 ήταν θετική χρονιά για τον παγκόσμιο τουρισμό. Οι διεθνείς αφίξεις αυξήθηκαν κατά 4,4%.  Θετικά έκλεισε το 2015 και για τον ελληνικό τουρισμό, με αύξηση των αφίξεων κατά 7,6% και των εισπράξεων κατά 5,5%.  Ο εγχώριος τουρισμός επλήγη σημαντικά από την οικονομική κρίση κατά την περίοδο , με αποτέλεσμα τα ταξίδια των Ελλήνων στο εσωτερικό της χώρας να έχουν μειωθεί κατά 45% και στο εξωτερικό κατά 52% περίπου.  Το 2015 σημειώθηκε μείωση της εποχικότητας, κυρίως των αφίξεων και δευτερευόντως των δαπανών.  Τα ξενοδοχεία βελτίωσαν τις επιδόσεις τους κατά τους υπό εξέταση μήνες (Μάιο, Αύγουστο).  Οι προοπτικές του παγκόσμιου τουρισμού για το 2016 είναι θετικές, με εκτίμηση για αύξηση των αφίξεων κατά 3,5%-4,5%.  Θετικές διαγράφονται και οι προοπτικές του ελληνικού τουρισμού, αλλά με ενδεχόμενη επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης των βασικών τουριστικών μεγεθών.

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας 30