ΔΙΑΝΘΡΩΠIΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ KAI ΑΛΛΑ ΣΥΝΑΦΗ ΘΕΜΑΤΑ

Οι σχέσεις οι οποίες αναπτύσσονται στo πλαίσιo μιας ομάδας,όπως είναι η σχολική τάξη, επηρεάζονται από παράγοντες που προ- έρχονται: α) από την ίδια την ομάδα (ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ατόμων που τη συγκροτούν, η δομή της, η αποστολή της και η δυναμική που αναπτύσσεται στo πλαίσιό της) β) από το ευρύτερο κοινωνικο-πολιτιστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αυτή λειτουργεί (πρότυπα των διαφόρων κοινωνικών ρόλων, που με ποικίλους τρόπους, άμεσους και έμμεσους, καλλιεργούνται στα μέλη μιας κοινωνίας, οι προσδοκίες που απορρέουν από την υιοθέτηση των προτύπων αυτών, η κοινωνικο-πολιτική οργάνωση και η δομή μιας κοινωνίας, το πολιτιστικό και οικονομικό της επίπεδο και άλλα παρόμοια

Σχέσεις εκπαιδευτικών-μαθητών οι καλές σχέσεις μεταξύ δασκάλων και μαθητών έχουν πολλαπλές θετικές επιδράσεις στην προσωπική και ακαδημαϊκή ανάπτυξη των μαθητών, στην προσαρμοστικότητά τους στο ακαδημαϊκό περιβάλλον στις επιδόσεις τους, στην παρότρυνση και στην αυτοεκτίμησή τους

Oι καλές σχέσεις χαρακτηρίζονται από ανοικτότητα και διαφάνεια επικρατεί διακριτότητα, αμοιβαία φροντίδα και κατανόηση, αλλά και σεβασμός της ιδιαιτερότητας του καθενός, που επιτρέπει την αυτοανάπτυξή του και την ανεξαρτησία του. αυτές που διαμορφώνουν ανοικτό κλίμα, διασφαλίζουν τη συνεργασία επιτρέπουν την αποτελεσματική υλοποίηση του έργου του σχολείου και το συντονισμό των δραστηριοτήτων του.

Oι καλές σχέσεις στηρίζονται στο μεταξύ τους αλληλοσεβασμό, στην εντιμότητα, στην προσπάθεια ανταπόκρισης στις προσδοκίες και στις ανάγκες του άλλου, στην αλληλοκατανόηση, στην αξιοπρεπή συμπεριφορά και στην αλληλοϋποστήριξη. δυνατότητα της ελεύθερης έκφρασης ιδεών, δημιουργία ατμόσφαιρας που καθιστά δυνατή την εκδήλωση θετικών συναισθημάτων, αίσθηση της ύπαρξης κοινών ενδιαφερόντων, διαμόρφωση συνθηκών που διασφαλίζουν τη συνεκτικότητα της σχολικής τάξης, ισότιμη και δίκαιη αντιμετώπιση όλων και την αποτελεσματική μάθηση.

Οι σχέσεις αυτές συνδέονται με παράγοντες που αφορούν: α) στον ίδιο τον εκπαιδευτικό, β) στους μαθητές, γ) στη δυναμική της σχολικής τάξης, δ) στη λειτουργία της σχολικής μονάδας, ε) στις απαιτήσεις του ισχύοντος εκπαιδευτικού συστήματος, στ) στις επιδράσεις του ευρύτερου κοινωνικο- οικονομικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Παράγοντες σχετικοί με τους εκπαιδευτικούς α) η ηλικία τους, β) το φύλο τους, γ) τα κίνητρα επιλογής του επαγγέλματός τους, δ) το στυλ ηγεσίας που υιοθετούν (α) αυταρχικό, β) δημοκρατικό και γ) μη παρεμβατικό) ε) η επαγγελματική τους κατάρτιση, στ) η εμπειρία τους, ζ) ορισμένες ιδιότητες της προσωπικότητάς τους, η) η αντίληψη που έχουν για το ρόλο τους (α) την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεσή τους, β) την αγωγή και τις εμπειρίες τους, γ) το είδος της επαγγελματικής τους κατάρτισης, δ) την ιδεολογία που έχουν διαμορφώσει σχετικά με την αποστολή τους, ε) την επαγγελματική τους κοινωνικοποίηση, στ) τα κυρίαρχα κοινωνικά στερεότυπα ως προς την αποστολή του εκπαιδευτικού και ζ) τις απαιτήσεις του σχολικού συστήματος, θ) οι μέθοδοι διδασκαλίας που εφαρμόζουν.

Παράγοντες σχετικοί με τους μαθητές α) η ηλικία τους, β) το φύλο τους, γ) η εν γένει συμπεριφορά τους, δ) η επίδοσή τους, (Η καλή εξωτερική εμφάνιση των μαθητών, η προθυμία συμμόρφωσής τους στις εντολές των εκπαιδευτικών και στους σχολικούς κανονισμούς, η συνεπής εκτέλεση των σχολικών εργασιών, η προσπάθεια για συμμετοχή στο μάθημα, η επίδειξη της πρέπουσας συμπεριφοράς και η ευταξία) ε) η κοινωνικο-πολιτισμική τους προέλευση, στ) η αντίληψη που διαμορφώνουν για το ρόλο του εκπαιδευτικού (εξουσία του ειδικού, εκπρόσωπος της κοινωνικής εξουσίας, ψυχολογική εξουσία) ζ) οι στάσεις που υιοθετούν απέναντί του (αρνούνται, συχνά, να υπακούσουν στις εντολές του, δρόμο της φυγής, επιδοκιμασία του δασκάλου ή του καθηγητή)

Η κοινωνική δυναμική της τάξης και οι σχέσεις εκπαιδευτικών-μαθητών σύνθετο πλέγμα αλληλεπιδράσεων που ασκούνται στο πλαίσιο της ομάδας των ατόμων που απαρτίζουν τη σχολική τάξη, με βάση τις οποίες καθορίζονται οι συλλογικές τους συμπεριφορές, προσδιορίζονται ρόλοι των ατόμων στο εσωτερικό της και διαμορφώνεται η συνοχή της.

Ο τρόπος λειτουργίας του σχολείου, οι απαιτήσεις του εκπαιδευτικού συστήματος και η επίδρασή τους στις σχέσεις μαθητών- εκπαιδευτικών ρόλος του διευθυντή ο τρόπος με τον οποίο ασκεί τη διεύθυνση η ύπαρξη «οράματος» για την εξέλιξη του σχολείου και ο βαθμός στον οποίο το προσωπικό του σχολείου συμμερίζεται το όραμα αυτό και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, για να το υλοποιήσει. οικεία αναλυτικά προγράμματα

Η επίδραση του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος στις σχέσεις μαθητών – εκπαιδευτικών Το κοινωνικό πρότυπο για το μαθητή και οι σχέσεις που έμμεσα υπαγορεύει Το κοινωνικό πρότυπο για τον εκπαιδευτικό και οι σχέσεις που έμμεσα υπαγορεύει (π.χ λειτούργημα με ιεραποστολικό, περίπου, χαρακτήρα). Ο ρόλος της κοινωνικής προέλευσης των εκπαιδευτικών

Oι συγκρούσεις μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών α) η επαναλαμβανόμενη έλλειψη προσοχής στα όσα λέει ο δάσκαλος και η επίδειξη από το μαθητή γενικής αδιαφορίας για το μάθημα, β) η χρήση προσβλητικών ή ειρωνικών εκφράσεων του εκπαιδευτικού προς μαθητές (εφήβους κυρίως) ή η κριτική για τη συμπεριφορά τους και τον τρόπο ντυσίματός τους, γ) το αίσθημα ορισμένων μαθητών ότι ο δάσκαλος ή ο καθηγητής τους «τους έχει βάλει στο μάτι» και δεν τους συμπαθεί, το οποίο μπορεί να προκληθεί από τη μη ορθή αντιμετώπισή τους, δ) η επιβολή της πειθαρχίας μέσα από τον εξαναγκασμό, ε) η υπέρμετρη αυστηρότητα του εκπαιδευτικού και η αδυναμία του να ελιχθεί και να ξεπεράσει συγκρουσιακές καταστάσεις, στ) η εντύπωση εκ μέρους των μαθητών ότι ο εκπαιδευτικός τους αδικεί στη βαθμολογία ή λειτουργεί μεροληπτικά, και ζ) η ανάθεση μεγάλου όγκου σχολικών εργασιών (Σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι δυνατόν οι συγκρούσεις να έχουν ως υπόβαθρο διαφωνίες ιδεολογικού ή αξιακού χαρακτήρα ή εθνοπολιτισμικές αντιπάθειες και φυλετικές διακρίσεις

H κρίση του σχολείου και η διαταραχή των σχέσεων μαθητών και εκπαιδευτικών Σχέσεις μεταξύ συμμαθητών (αμοιβαίος σεβασμός, η αλληλεγγύη, η αλληλοϋπεράσπιση, η φιλία, η συντροφικότητα, το αίσθημα της εμπιστοσύνης, η συνεργασία και η σύμπραξη στην επίτευξη κοινών στόχων)

Σχέσεις σχολείου και οικογένειας Οι κοινωνικο-οικονομικές, μάλιστα, μεταβολές και οι επιπτώσεις της τεχνολογικής επανάστασης στις κοινωνικές σχέσεις Οι αυξανόμενες οικονομικές ανάγκες,

Οι εργασίες: να επιδιώκουν την προαγωγή της δημιουργικής ικανότητας του μα θητή και να αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, συνέχεια του σχολικού μαθήματος και όχι επανάληψή του. να υποδεικνύεται και ο τρόπος εκτέλεσής της ή τουλάχιστον να δίδονται στο μαθητή οι πηγές στις οποίες θα στηριχτεί και οι οποίες πρέπει να του είναι προσιτές. Σε περίπτωση που ο εκπαιδευτικός διαπιστώνει ότι οι εργασίες στο σπίτι εκτελούνται από άλλους και όχι από το μαθητή, οφείλει να καλεί τους γονείς και να τους εφιστά την προσοχή τους στο θέμα αυτό. Σχολείο και γονείς πρέπει, τέλος, να λαμβάνουν υπόψη τους τις περιορισμένες δυνατότητες και τα όρια αντοχής των παιδιών, για να μην τα παραφορτώνουν με πρόσθετες εργασίες, με μαθήματα μουσικής, ξένων γλωσσών, χορού κ.λπ.