Απόκλίσεις της σπονδυλικής στήλης Σκολίωση, Κύφωση, Λόρδωση

Σκολίωση

Σκολίωση Ως σκολίωση χαρακτηρίζεται η  πλάγια κάμψη της σπονδυλικής στήλης στη θωρακική και οσφυική μοίρα με ταυτόχρονη στροφή ενός ή περισσοτέρων σπονδύλων προς την κυρτή πλευρά. Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες σκολίωσης, η κατασκευαστική και η λειτουργική σκολίωση.

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

Η κατασκευαστική σκολίωση Η κατασκευαστική σκολίωση αποτελεί μη αναστρέψιμη μορφή και προκαλείται από: νευρομυικές διαταραχές (π.χ. εγκεφαλική παράλυση, κακώσεις σπονδυλικής στήλης, εκφυλιστικά νευρολογικά σύνδρομα ή μυασθένειες)  παθήσεις των οστών (ατελής σπόνδυλος, κατάγματα, ραχίτιδα)

Κατασκευαστική σκολίωση ιδιοπαθείς διαταραχές των οποίων η αιτιολογία παραμένει άγνωστη. Η ιδιοπαθής σκολίωση μπορεί να είναι νηπιακή (3 – 10 χρόνια, συχνότερη στα αγόρια), εφηβική (10 χρόνια - μέχρι τη σκελετική ωρίμανση, συχνότερη στα κορίτσια) και των ενηλίκων

Λειτουργική σκολίωση Η λειτουργική σκολίωση αποτελεί αναστρέψιμη μορφή σκολίωσης Αιτίες της εμφάνισής: η ανισοσκελία, η ανταλγική στάση σώματος (στάση ανακούφισης λόγω ύπαρξης μυοσκελετικού πόνου) η ασύμμετρη εικόνα του σώματος λόγω κακής στάσης.

Συμπτώματα τελείως ασυμπτωματικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα πόνος στη θωρακική ή κατώτερη οσφυική μοίρα (ως αποτέλεσμα δευτεροπαθών εκφυλιστικών αλλοιώσεων στις σπονδυλικές αρθρώσεις) κόπωση μετά από πολύωρο κάθισμα ή υιοθέτηση συγκεκριμένης στάσης

Συμπτώματα καρδιοαναπνευστική δυσχέρεια ασυμμετρία στην εικόνα του σώματος (εμφανισιακά προβλήματα όπως άνισο ύψος ώμων) απώλεια της ισορροπίας στην όρθια θέση

Η σκολίωση στην παιδική και εφηβική ηλικία Με βάση την ηλικία εμφάνισης, η ιδιοπαθής σκολίωση χωρίζεται σε τρεις τύπους: -Νηπιακή σκολίωση: Από τη γέννηση μέχρι 3 ετών -Παιδική σκολίωση: Από 3 έως 9 ετών -Εφηβική σκολίωση: Από 9 έως και 18 Η τελευταία αποτελεί και το 80% όλων των περιπτώσεων της ιδιοπαθούς σκολίωσης.

Εξέλιξη σκολίωσης Ο κίνδυνος της προόδου της ιδιοπαθούς σκολίωσης είναι αυξημένος κατά την εφηβεία, κυρίως κατά τη φάση της μέγιστης ανάπτυξης κορίτσια αρχίζει στην ηλικία των 11 αγόρια στην ηλικία των 13 και διαρκεί και στα δύο φύλα μέχρι τα 18.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η σκολίωση προκαλεί παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, αλλά όχι πόνο ένας ώμος ψηλότερα από τον άλλο προπέτεια μίας ωμοπλάτης προπέτεια ή υψηλότερη θέση των πλευρών από τη μία πλευρά ένας γοφός προέχει ή είναι υψηλότερα από τον άλλο ασυμμετρία μέσης

Εξέταση σκολίωσης Το πιο συνηθισμένο τεστ για τη διάγνωση μικρών και χωρίς εμφανή παραμόρφωση σκολιώσεων είναι το τεστ της επίκυψης (Adam's test), κατά το οποίο ο μαθητής σκύβει με τα χέρια και γόνατα τεντωμένα προς τα πόδια του, ενώ ο γιατρός παρακολουθεί την πλάτη κυρίως από πίσω Το επόμενο βήμα για τη διάγνωση είναι η ακτινογραφία.

Adam's test

Που οφείλονται οι αποκλίσεις;

Οι αποκλίσεις οφείλονται σε... Παθολογικά , κληρονομικά αίτια Έλλειψη άσκησης του μυϊκού συστήματος Κακή στάση του σώματος στην καθιστή ή την όρθια θέση (π.χ. στο σχολείο, κατά τη διάρκεια της μελέτης στο σπίτι κ.λπ.), Άνιση κατανομή του βάρους του σώματος λόγω μονόπλευρης και μακροχρόνιας μεταφοράς φορτίου

Αντιμετώπιση σκολίωσης Κυρτώματα που είναι κάτω από 10 μοίρες δεν θεωρούνται σκολίωση αλλά ασυμμετρία της ΣΣ Αν το κύρτωμα είναι από 20 με 40 μοίρες, τότε εφαρμόζεται κηδεμόνας

Αντιμετώπιση σκολίωσης Τα κυρτώματα που πιθανόν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται μετά την εφηβεία (σκολίωση των ενηλίκων), και είναι μεγαλύτερα των 50 μοιρών, τότε χρειάζεται συνεχείς παρακολούθηση και το άτομο θα πρέπει να φορέσει κηδεμόνα ή ακόμη να υποβληθεί και σε χειρουργική επέμβαση

Ειδικός κηδεμόνας (νάρθηκας) για την αντιμετώπιση της σκολίωσης

Η θεραπευτική άσκηση βελτιώνει την ευκαμψία του ατόμου μέσω διάτασης της κοίλης πλευράς της σκολίωσης, αυξάνει τη μυϊκή δύναμη του κορμού καθώς και όλων των μυών υπεύθυνων για τις στροφικές κινήσεις άνω και κάτω άκρων ανακούφιση μυϊκών σπασμών και πόνων βελτίωση του καρδιοαναπνευστικού έργου ψυχολογική στήριξη του ατόμου

Ασκησιολόγιο Οι ασκήσεις χωρίζονται: Στις προληπτικές, που εφαρμόζονται κυρίως στις μοίρες <20, και αποσκοπούν στην ανάπτυξη της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και την βοηθούν να είναι πιο εύκαμπτη και με πρωταρχικό στόχο την αποφυγή επιδείνωσης της σκολίωσης.

Ασκησιολόγιο Οι ασκήσεις χωρίζονται: Στις συντηρητικές, που εφαρμόζονται στις μοίρες 20-40, με ειδικό ασκησιολόγιο για την κινητοποίηση της σπονδυλικής στήλης και την ισχυροποίηση των αδύναμων μυών.

Ασκήσεις Συμμετρικές ασκήσεις ωμορραχιαίων μυών, των κοιλιακών και των κατ’ ισχίων αρθρώσεων που αναπτύσσουν εξίσου την αριστερή κα την δεξιά πλευρά καθώς και ασκήσεις που δυναμώνουν τους εκτείνοντες μύες της ράχης Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών, μη συμμετρικές, ανάλογα με το κυρτό της σκολίωσης

Ασκήσεις Ασκήσεις ισορροπίας και ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης Αναπνευστικές ασκήσεις για την διατήρηση ευλυγισίας του στήθους και γίνονται σε συνδυασμό με την σωστή στάση του σώματος

Αθλήματα που πρέπει να αποφεύγονται: Για σκολίωση μικρότερη από 20ο δεν υπάρχουν απαγορεύσεις Για 20ο – 30ο και 30ο – 50ο υπάρχει περιορισμός: ενόργανη, ρύθμική γυμναστική καλιτεχνικό πατινάζ αγωνισττική πετοσφαίριση

Αθλήματα που πρέπει να αποφεύγονται: Επιτρέπεται η συμμετοχή στον σχολικό και ψυχαγωγικό αθλητισμό με χαμηλές εντάσεις και φορώντας κηδεμόνα Δύσκολη και απαγορευτική η συμμετοχή στον υψηλό αγωνιστικό αθλητισμό τα αθλήματα επαφής το σκι, ο στίβος και τα παιχνίδια με την μπάλα

Αθλήματα που επιτρέπονται Αθλήματα ψυχαγωγίας και αναψυχής όπως: Η ιππασία, το τέννις, το πινγκ- πονγκ, είναι δραστηριότητες με άτομα με σκολίωση, με έμφαση στην ιππασία ( θεραπευτική ιππασία), αφού δημιουργεί σωστή στάση του σώματος, συμμετρία και ευθυγράμμιση, στατική ισορροπία, σταθερότητα της κεφαλής, καθώς και βελτίωση της ψυχολογικής κατάστασης

Αθλήματα που επιτρέπονται Για τις καμπύλες που είναι 50ο συνίσταται οι αερόβιες δραστηριότητες (πχ κολύμβηση, ποδηλασία, πεζοπορία ) ώστε να ενισχύεται η αερόβια ικανότητα και να αυξάνεται η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου

Θωρακοοσφυϊκή αριστερή Άσκηση και θεραπεία Θωρακοοσφυϊκή αριστερή ενδυνάμωση διάταση

Κολύμβηση Με την κολύμβηση έχουμε: Καλή κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης Ανακούφιση από πιθανούς πόνους Σωστή στάση σώματος Αναπτύσσετε καλή καρδιοαναπνευστική λειτουργία σε ένα θώρακα που περιορίζετε λόγο του κηδεμόνα. Ενδείκνυται κατά τη διάρκεια εφαρμογής του κηδεμόνα

Κύφωση Ως κύφωση χαρακτηρίζεται η υπερβολικά αυξημένη καμπυλότητα της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Κατασκευαστικά η κύφωση μπορεί να παρουσιαστεί αρχικά κατά την παιδική ηλικία και μπορεί να εκδηλωθεί περισσότερο με τη σκελετική ωρίμανση, με μεγαλύτερο βαθμό ανάπτυξής της κατά την εφηβεία.

Κύφωση Η καμπυλότητα της κύφωσης μπορεί να είναι ομαλή (στρογγυλή κύφωση) ή μπορεί να εξελιχθεί σε ένα πιο τραχύ πρότυπο με μεγαλύτερη γωνίωση. Η γωνιώδης κύφωση αποτελεί τη πιο σοβαρή εκδήλωση της δυσμορφίας. Οι κύριες αιτίες της στρογγυλής κύφωσης είναι : η κύφωση λόγω κακής στάσης,  η εκ γενετής κύφωση η νόσος Scheuermann’s

Κύφωση κακής στάσης σε νεαρά άτομα κυρίως εφηβικής ηλικίας λόγω αδυναμίας των μυών και συνδέσμων της ραχιαίας επιφάνειας του κορμού πόνο και μυική κόπωση Σπάνια προκαλεί μόνιμες παραμορφώσεις στους σπονδύλους και δεν οδηγεί σε σοβαρή μορφή καμπυλότητας της σπονδυλικής στήλης ή σε άλλες διαταραχές όπως νευρολογικές, καρδιακές και αναπνευστικές.

Κύφωση Scheuermann’s ηλικίες μεταξύ 12 και 15 ετών τρεις ή παραπάνω σπόνδυλοι αποκτούν σφηνοειδές σχήμα και ανωμαλίες στις τελικές τους πλάκες, με απότοκο θωρακικό ή θωρακοοφυικό άλγος. Η πιο σπάνια μορφή κύφωσης αποτελεί η εκ γενετής η οποία προκύπτει από διαταραχές της ομαλής ανατομικής ανάπτυξης των σπονδύλων  κατά την εμβρυακή ζωή.

Κύφωση στην 3η ηλικία Άλλες διαταραχές τα συμπιεστικά κατάγματα λόγω οστεοπόρωσης, οι αρθρίτιδες, η αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθροπάθεια, τοπικές μολύνσεις στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης και όγκοι.

Κύφωση και άσκηση Διάταση θωρακικών μυών Ενδυνάμωση ραχιαίων και άνω πλάτης

Κύφωση και Άσκηση διάταση ενδυνάμωση

Λόρδωση Η κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης κατά την οποία : το κυρτό μέρος παρουσιάζεται στην οπίσθια επιφάνεια. αυξημένη πρόσθια κλίση της πυέλου εμπρός κάμψη των ισχίων, θωρακική κύφωση πρόσθια κλίση της κεφαλής αποτέλεσμα ανισορροπία στη συνεργασία των μυικών συστημάτων όπου άλλα μυικά συστήματα είναι βραχυσμένα και άλλα παρουσιάζουν μυική αδυναμία.

Λόρδωση Αίτια η παρατεταμένη κακή στάση σώματος η εγκυμοσύνη η παχυσαρκία η εφηβεία

Λόρδωση Τα παραπάνω προκαλούν μεγάλο φορτίο στους συνδέσμους και τις αντίστοιχες αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης,  αυξάνουν την ενδοδισκική πίεση, ενώ μπορεί να συμπιέσουν αιμοφόρα αγγεία και τις μήνιγγες του νωτιαίου μυελού με επακόλουθο πόνο.

Λόρδωση – αποκατάσταση Για την αντιμετώπιση της λόρδωσης έμφαση σε ασκήσεις ευλυγισίας για κοιλιακούς, ραχιαίους και γλουτιαίους και διάτασης για λαγονοψωίτη, δικέφαλο μηριαίο, ορθό μηριαίο και ραχιαίους. Ταυτόχρονη ενδυνάμωση των κοιλιακών μυών

Λόρδωση και Άσκηση διάταση ενδυνάμωση

ΣΩΣΤΕΣ ΚΑΙ ΛΑΘΟΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΟΣ

Σωστή θέση σώματος 1. Ο αγκώνας θα πρέπει να είναι στο ύψος του τραπεζιού. 2. Η πλάτη της καρέκλας θα πρέπει να στηρίζει τη σπονδυλική στήλη στο ύψος της λεκάνης. 3. Το κάθισμα της καρέκλας θα πρέπει να έχει μια ελαφρά κλίση προς τα εμπρός. 4. Και τα δύο πόδια θα πρέπει να ακουμπούν στο δάπεδο.

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: Υπερέκταση ΣΩΣΤΗ: Ραχη στο οριζόντιο επίπεδο

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: Ανύψωση ΣΩΣΤΟ: Ανύψωση των 2 ποδιών ταυτόχρονα ποδιών με λυγισμένα γόνατα

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: Υπερέκταση του λαιμού και το πόδι πάνω από το οριζόντιο επίπεδο ΣΩΣΤΟ: το πόδι στο οριζόντιο επίπεδο

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: Κάμψη με ταυτόχρονη στροφή του κορμού ΣΩΣΤΟ: διάταση οπίσθιων μηριαίων και ραχιαίων με ασφάλεια

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: Περιστροφές του κεφαλιού ΣΩΣΤΟ: Κλίση της κεφαλής δεξιά αριστερα πάνω κάτω

Λανθασμένες ασκήσεις που πρέπει να αποφεύγονται ΛΑΘΟΣ: άσκηση κοιλιακών ανύψωση μέχρι επάνω ΣΩΣΤΟ: πιο ασφαλής η άσκηση κοιλιακών χωρίς την πλήρη έγερση του κορμού

Ο ασφαλέστερος τρόπος να ανασηκώνουμε αντικείμενα από το έδαφος

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!