Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας: Σωματική, ψυχική υγεία και ποιότητα ζωής στη μυθιστοριογραφία και ποίηση Τάξη Β ’ Υπεύθυνοι προγράμματος : Λαμπίρη Αργυρή Γκουνταμάνη Τριανταφυλλιά

Επιλογή του προγράμματος Από την αρχή υπήρχαν διάφορα προβλήματα με τις σχέσεις μεταξύ των παιδιών. Έπειτα από παρατήρηση και καταγραφή της συμπεριφοράς των παιδιών, τα συμπεράσματα ήταν τα εξής: Από την αρχή υπήρχαν διάφορα προβλήματα με τις σχέσεις μεταξύ των παιδιών. Έπειτα από παρατήρηση και καταγραφή της συμπεριφοράς των παιδιών, τα συμπεράσματα ήταν τα εξής:  Υπήρχαν αρκετές συγκρούσεις μεταξύ τους,  Αντιζηλίες  Θέματα διαχείρισης θυμού  Επιθετική συμπεριφορά  Γενικότερα ανωριμότητα στη διαχείριση διαφόρων θεμάτων που προέκυπταν  Βωμολοχία από κάποια παιδιά και στο οικογενειακό αλλά και στο σχολικό περιβάλλον.  Μαθησιακές δυσκολίες

Στόχοι του προγράμματος  Καλλιέργεια του αισθήματος της αυτοεκτίμησης στα παιδιά  Εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων μέσα από την καλλιέργεια αισθημάτων φιλίας, αγάπης, ειρηνικής συμβίωσης  Βελτίωση της συμπεριφοράς των παιδιών  Εκμάθηση τρόπων διαχείρισης θυμού  Εκμάθηση τρόπων αντιμετώπισης της βίας  Ολοκλήρωση της προσωπικότητας των παιδιών  Ανάπτυξη του αισθήματος συνεργασίας και αλληλεγγύης

Διαθεματικές συνδέσεις με γνωστικά αντικείμενα Πεδία σύνδεσης με τα αντίστοιχα προγράμματα σπουδών αποτέλεσαν:  Τα γλωσσικό μάθημα για να αντιμετωπιστούν προβλήματα δυσαναγνωσίας και δυσορθογραφίας, ώστε να εξαλειφθούν συναισθήματα έλλειψης αυτοεκτίμησης που οδηγούσαν σε επιθετική συμπεριφορά. Κυρίως δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην επεξεργασία συγκεκριμένων παραμυθιών και διηγημάτων.  Έγινε διαθεματικη σύνδεση με το μάθημα της μουσικής,τραγουδώντας τραγούδια με θέμα την αγάπη και την συμπόνια, αλλά και με τα εικαστικά, ζωγραφίζοντας τα συναισθήματα τους.

Διαθεματικές συνδέσεις με γνωστικά αντικείμενα  Τέλος με τη θεατρική αγωγή επιδιώχθηκαν βιωματικές δραστηριότητες, όπως παιχνίδια ρόλων και παντομίμα, ενώ με την προετοιμασία της δικής τους παράστασης έγιναν πιο υπεύθυνοι κι ενισχύθηκαν τα φιλικά τους συναισθήματα.

Η αξία του παραμυθιού ως μέσο θεραπείας «Βαθύτερο νόημα βρίσκεται στα παραμύθια που μου έλεγαν στα παιδικά μας χρόνια, παρά στην αλήθεια που μας διδάσκει η ζωή» (The Piccolomini ΙΙΙ, 4). «Βαθύτερο νόημα βρίσκεται στα παραμύθια που μου έλεγαν στα παιδικά μας χρόνια, παρά στην αλήθεια που μας διδάσκει η ζωή» (The Piccolomini ΙΙΙ, 4). Δεν είναι τυχαίο που πολλοί μελετητές ασχολήθηκαν με το παραμύθι και τη σημασία που μπορεί να παίξει στα παιδιά. Όπως έχει λοιπόν αναφερθεί σε αρκετές έρευνες: Δεν είναι τυχαίο που πολλοί μελετητές ασχολήθηκαν με το παραμύθι και τη σημασία που μπορεί να παίξει στα παιδιά. Όπως έχει λοιπόν αναφερθεί σε αρκετές έρευνες: 1. Το παραμύθι εγγίζει προβλήματα της οικογενειακής ζωής και κυρίως, αυτά που έχουν να κάνουν με ενδοοικογενειακές σχέσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς, στα παιδιά με τα αδέρφια τους. Μέσα από αυτά τα παραμύθια τα παιδιά είναι σαν να παρακολουθούν ένα σενάριο, που πραγματεύεται κάποια δικά τους προβλήματα και υπαγορεύει λύσεις, που τα ίδια τα παιδιά δεν έχουν την εμπειρία να βρουν.

. 2. Το παραμύθι βοηθά τα παιδιά να ξεπερνάνε τη φυσική σωματική του ατέλεια και κατωτερότητα σε σχέση με τους ενηλίκους, να συμφιλιώνεται με το σώμα του και να αποκτά εμπιστοσύνη στον εαυτό του. 3. Βοηθά το παιδί να ανεξαρτητοποιηθεί και να ολοκληρώσει την προσωπικότητα του. 4. Το παραμύθι μπορεί να βοηθήσει το παιδί να διαχειριστεί τη σχέση του με τα πρόσωπα του περιβάλλοντος, αλλά και να εντοπίσει τρόπους, που θα το βοηθήσουν να διαχειριστεί καταστάσεις που μόνο του θα ήταν δύσκολο να βρει.

. Για να τραβήξει μια ιστορία πραγματικά το ενδιαφέρον του Για να τραβήξει μια ιστορία πραγματικά το ενδιαφέρον του παιδιού, πρέπει να το διασκεδάζει και να ξυπνά την περιέργειά του. παιδιού, πρέπει να το διασκεδάζει και να ξυπνά την περιέργειά του. Για να εμπλουτίσει τη φαντασία του, πρέπει να κεντρίσει τη φαντασία του. Να βοηθά να αναπτύσσεται η νοημοσύνη του και να βλέπει τις συγκινήσεις του. Να ανταποκρίνεται στις αγωνίες και τις εμπνεύσεις του. Να βοηθά να συνειδητοποιεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει υπαγορεύοντας του λύσεις στα προβλήματα που το απασχολούν και δίνοντας του ευκαιρία να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στο μέλλον του. Για να εμπλουτίσει τη φαντασία του, πρέπει να κεντρίσει τη φαντασία του. Να βοηθά να αναπτύσσεται η νοημοσύνη του και να βλέπει τις συγκινήσεις του. Να ανταποκρίνεται στις αγωνίες και τις εμπνεύσεις του. Να βοηθά να συνειδητοποιεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει υπαγορεύοντας του λύσεις στα προβλήματα που το απασχολούν και δίνοντας του ευκαιρία να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στο μέλλον του. ( Σακελλάριος 1995 ) ( Σακελλάριος 1995 )

Έτσι τα συγκεκριμένα παραμύθια επιλέχτηκαν με γνώμονα τη διασκέδαση των παιδιών,την πυροδότηση της περιέργειας και της φαντασίας τους, τη διέγερση της νοημοσύνης τους και την καλλιέργεια της έμπνευσής τους, ώστε να ατενίσουν το μέλλον τους με αισιοδοξία. Έτσι τα συγκεκριμένα παραμύθια επιλέχτηκαν με γνώμονα τη διασκέδαση των παιδιών,την πυροδότηση της περιέργειας και της φαντασίας τους, τη διέγερση της νοημοσύνης τους και την καλλιέργεια της έμπνευσής τους, ώστε να ατενίσουν το μέλλον τους με αισιοδοξία.

Γνωρίσαμε ένα ένα τα βιβλία που θα επεξεργαζόμασταν…

Σε πρώτη φάση γνωρίσαμε τις επιπτώσεις του πολέμου και την αξία της ειρήνης…  Διαβάσαμε το παραμύθι με τίτλο ‘Γιατί’  Συζητήσαμε το περιεχόμενό του  Μιλήσαμε για τις επιπτώσεις του πολέμου σε μια χώρα  Καταλάβαμε την αξία της ειρηνικής συμβίωσης  Τα παιδιά προβληματίστηκαν, έκαναν ερωτήσεις, συζήτησαν μεταξύ τους πως θα ήταν αν ζούσαμε από κοντά τον πόλεμο  Τα παιδιά αποτύπωσαν στις ζωγραφιές τους την ειρήνη και τον πόλεμο

Μέσα από το βιβλίο με τίτλο «Γιατί το ροζ ελεφαντάκι έπεσε σε θλίψη και τι έκανε για να το ξεπεράσει», μάθαμε… Πως είναι να αποχωρίζεσαι κάποιον που αγαπάς και τι μπορείς να κάνεις για να το ξεπεράσεις. Μέσα από όλο αυτό… Πως είναι να αποχωρίζεσαι κάποιον που αγαπάς και τι μπορείς να κάνεις για να το ξεπεράσεις. Μέσα από όλο αυτό…  Τα παιδιά έμαθαν πώς να διαχειρίζονται τέτοιες καταστάσεις  Κατέθεσαν τις δικές τους ιστορίες  Συζητήσαμε και βγάλαμε τα συμπεράσματα μας

Διαβάσαμε… «Το Μικρό Βιβλίο της Φιλίας» «Το Μικρό Βιβλίο της Ευγένειας» «Το Μικρό Βιβλίο των Καλών Τρόπων»  Μιλήσαμε για την αξία της Φιλίας, μάθαμε τους «κανόνες» μιας σωστής φιλίας, τι σημαίνει να βοηθάμε τους άλλους και να είμαστε δίπλα τους.  Γνωρίσαμε τους Ευγενικούς και Καλούς τρόπους συμπεριφοράς  Κάναμε συζήτηση, τα παιδιά έθεσαν ερωτήσεις και κατέθεσαν προσωπικά τους βιώματα.  Φτιάξαμε τους δικούς μας κανόνες για τα παραπάνω θέματα.

Βιβλίο : Ικμπάλ Γνωρίσαμε με τον Ικμπάλ, τον ήρωα του παιδικού βιβλίου, για τα δικαιώματα του παιδιού και την παιδική εργασία. Μάθαμε…  Τι είναι η παιδική εργασία  Ποια είναι τα δικαιώματα των παιδιών  Μιλήσαμε για την καταπάτηση των δικαιωμάτων σε διάφορες χώρες

Βιβλίο : Για να ζήσουμε μαζί Διαβάζοντας το βιβλίο αυτό, το οποίο περιέχει ιστορίες βγαλμένες από την καθημερινή ζωή :  Τα παιδιά μπήκαν στη θέση των ηρώων, έμαθαν τι είναι η βία, πότε μια συμπεριφορά θεωρείται βίαιη, γιατί μπορεί να γίνουμε βίαιοι και πώς να ελέγξουμε τις βίαιες αντιδράσεις μας.  Μέσα από τη δεύτερη ιστορία του βιβλίου μας, μιλήσαμε για τη βία στην καθημερινή μας ζωή, πώς να λέμε «όχι» σε ό,τι μας είναι αφόρητο, πώς να λέμε «όχι» σεβόμενοι το νόμο.  Κάναμε μια ιστορική αναδρομή σε πολύ γνωστές προσωπικότητες, (Γκάντι, Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, Νέλσον Μαντέλα ) που πέρασαν τη ζωή τους μαχόμενοι ενάντια στις αδικίες με μη βίαιο τρόπο. Μιλήσαμε για τη Διεθνή Αμνηστία και το έργο της.

.  Ακολούθησε συζήτηση, προβληματισμός και τα παιδιά αποτύπωσαν σε δικές τους καρτέλες, το συναίσθημα του θυμού, πότε νιώθουμε έτσι και γιατί θα μπορούσε ο κάθε ένας να εκδηλώσει βίαιη συμπεριφορά.  Τέλος, ακολουθήσαμε κάποιες δραστηριότητες που προτείνει το ίδιο το βιβλίο, κάνοντας διάφορα παιχνίδια – τεστ. Θα ήθελα να συμπληρώσω εδώ, ότι η παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου στα παιδιά, έγινε σχεδόν ταυτόχρονα με την παρουσίαση project στο σχολείο μας για την ημέρα κατά της σχολικής βίας. Αυτό φυσικά, έγινε για την καλύτερη εμπέδωση του περιεχομένου και των εννοιών που χρησιμοποιήσαμε. Θα ήθελα να συμπληρώσω εδώ, ότι η παρουσίαση του συγκεκριμένου βιβλίου στα παιδιά, έγινε σχεδόν ταυτόχρονα με την παρουσίαση project στο σχολείο μας για την ημέρα κατά της σχολικής βίας. Αυτό φυσικά, έγινε για την καλύτερη εμπέδωση του περιεχομένου και των εννοιών που χρησιμοποιήσαμε.

Παράρτημα με εικόνες…

Τα παιδιά αποτύπωσαν στο χαρτί την ειρήνη και τον πόλεμο, το ουράνιο τόξο και τη σύνδεση των χρωμάτων με τα συναισθήματα…

Το κάθε βιβλίο ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία…

Τα παιδιά δούλεψαν σε ομάδες. Η πρώτη ομάδα…

Η δεύτερη ομάδα…

Συζήτησαν πολύ, προβληματίστηκαν και εξωτερίκευσαν συναισθήματα συγκίνησης, κυρίως την στιγμή που κάποιος κατέθετε ένα προσωπικό του βίωμα. Συζήτησαν πολύ, προβληματίστηκαν και εξωτερίκευσαν συναισθήματα συγκίνησης, κυρίως την στιγμή που κάποιος κατέθετε ένα προσωπικό του βίωμα.

Τα παιδιά έγραψαν τη δική τους διασκευή του μύθου του «Ο ψεύτης βοσκός»

Λίγα συμπεράσματα… Τα παιδιά έδειξαν ιδιαίτερη ευαισθησία σε πολλά θέματα. Μάλιστα, κάποια από αυτά τους βοήθησαν να διαχειριστούν τις μεταξύ τους σχέσεις και να βελτιώσουν το κλίμα που επικρατούσε στην τάξη. Κατάλαβαν την αξία της φιλίας, της αγάπης, της ειρηνικής συμβίωσης, της αλληλοβοήθειας… Κατέθεσαν προβληματισμούς και μπήκαν στη θέση των ηρώων τους…