1 ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΕΙΣ
2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Πρόκειται για λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια του γένους Mycoplasma. Δεν έχουν κυτταρικό τοίχωμα για αυτό και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα κοινά αντιβιοτικά, όπως η πενικιλίνη. Για τον ίδιο λόγο δεν αντιδρούν στη χρώση Gram
3 ΒΟΟΕΙΔΗ
4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ Mycoplasma mycoides ssp. mycoides Ο τύπος αυτός είναι ο πρώτος που απομονώθηκε και το πιο παθογόνο από αυτά που προσβάλλουν τα ζώα. Οι παθογενετικοί μηχανισμοί δεν έχουν καθοριστεί πλήρως υπάρχει υποψία ότι ενέχεται στην παραγωγή τοξίνης Η τοξίνη μάλλον δρα στη λειτουργία των κροσσών των κυττάρων του αναπνευστικού και παράλληλα προκαλεί ανοσοκαταστολή
5 ΜΕΤΑΔΟΣΗ-ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Μεταδίδεται με την εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων Τα μολυσμένα ζώα εμφανίζουν πολύ υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα(10- 90%) Παρουσιάζουν : Υψηλό πυρετό Επιπόλαια αναπνοή και ρογχώδη εκπνοή Η διαδρομή συνήθως είναι μακράς διάρκειας από 2-8 εβδομάδες με βραδεία ανάνηψη, μπορεί όμως το νόσημα να είναι υπεροξείας ή υποξείας διαδρομής
6 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ Μακροσκοπικά εμφανίζουν ινιδώδη πλευροπνευμονία - “μαρμαρώδη” εμφάνιση του πνεύμονα
7 Αρθρίτιδα
8 Εκτροφές που δεν έχουν προβλήματα μυκοπλάσμωσης ενθαρρύνονται να υιοθετήσουν αυστηρότερα μέτρα αποφυγής εισαγωγής του προβλήματος, όπως καλλιέργεια από υλικό της έξω ακουστικής οδού, για τους ταύρους και γάλακτος για τις μοσχίδες, που εισέρχονται στην εκτροφή. Πρωτόγαλα στους μόσχους μετά από επεξεργασία (55 C X 60 min) Νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης
9 ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ
10 ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΟΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ Προκαλείται από το Mycoplasma mycoides και το M.mycoides capri. Το πρώτο προκαλεί μια υψηλά μεταδοτική πλευροπνευμονία στις αίγες,η οποία ανταποκρίνεται στην κλασσική περιγραφή της νόσου και μεταδίδεται με τα σταγονίδια ρινικών εκκρίσεων.
11 ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ-ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η νοσηρότητα φθάνει το 100%,ενώ η θνησιμότητα το %. Εκδηλώνεται με: Πυρετό Δύσπνοια Βήχα Ρινικό έκκριμα
12 ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ Τυπικές αλλοιώσεις είναι: Μεγάλη ποσότητα αχυρόχρωμου ορώδους υγρού στη θωρακική κοιλότητα Οξεία ινιδώδης πνευμονία, η οποία συνοδεύεται από ινιδώδη πλευρίτιδα
13 ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ(2) Η τάση της νόσου να σχηματίζει νεκρωτικά υπολείμματα είναι μικρότερη απ’ ότι στη μεταδοτική πλευροπνευμονία των βοοειδών και οι αλλοιώσεις μπορούν να αποκατασταθούν αργά στα επιζώντα ζώα. Έχουν περιγραφεί σηψαιμικές μορφές της νόσου,χωρίς τις ειδικές αλλοιώσεις της αναπνευστικής οδού. Σε ορισμένες περιπτώσεις περιπτώσεις παρατηρούνται επίσης: Ινιδώδης περικαρδίτιδα Ινωδοπυώδης αρθρίτιδα και Μηνιγγίτιδα
14 ΜΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ(ΑΤΥΠΙΚΗ) ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΑΤΩΝ Στην πρόκληση της νόσου ενοχοποιούνται το Mycoplasma ovipneumoniae,η Pasteurella haemolytica βιότυπος Α και ίσως ο ιός της Parainfluenza-3. Είναι χρόνια μεταδοτική νόσος των προβάτων όχι συχνά θανατηφόρος που προσβάλλει πρόβατα μέχρι 1 έτους,ενίοτε όμως και ενήλικα.
15 ΜΕΤΑΔΟΣΗ Γίνεται αποκλειστικά από την αναπνευστική οδό και οι προβατίνες θεωρούνται αποκλειστική πηγή μόλυνσης των αμνών, την αναπνευστική οδό των οποίων, οι μικροοργανισμοί αποικίζουν 1-2 ημέρες μετά την γέννηση. Η ενζωοτική μορφή της νόσου παρατηρείται, όταν ο αριθμός των μικροοργανισμών στον οργανισμό αυξηθεί και αρχίζουν να αποβάλλονται με τις εκκρίσεις.
16 ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Παράγει ήπιας μόνο μορφής αλλοιώσεις στους πνεύμονες. Αυτό όμως επιτρέπει τη δευτερογενή εισβολή και εγκατάσταση της P.haemolytica, η οποία επιδεινώνει την κατάσταση. Αποδείχτηκε ότι το μυκόπλασμα υφίσταται στους πνεύμονες περισσότερο από 7 μήνες μετά την αρχική λοίμωξη, ενώ η Pasteurella απομακρύνεται σε τρεις μήνες.
17 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Καταβολή δυνάμεων Βήχας Ρινικό έκκριμα Υπέρπνοια και δύσπνοια
18 ΛΟΙΜΩΔΗΣ ΑΓΑΛΑΞΙΑ(ΠΑΡΜΑΡΑ)
19 Πρόκειται για ενός είδους μαστίτιδας που προκαλείται από το Mycoplasma agalactiae. Προκαλεί ταυτόχρονα αρθρίτιδα και αποβολή
20 Η απομόνωση μπορεί να γίνει από το γάλα των μολυσμένων ζώων αλλά και να ανιχνευθούν μέσω της ορολογικής εξέτασης (ELISA). Τα συμπτώματα δεν είναι σοβαρά αλλά σταματάει η γαλακτοπαραγωγή για έναν έως τρεις μήνες. Για να επανέλθει η γαλακτοπαραγωγή στα μολυσμένα ζώα,όσο το δυνατόν πιο γρήγορα,πρέπει αυτά να αρμέργονται καλά πρωί- βράδυ,έστω και αν έχουν ελάχιστο μολυσμένο γάλα.
21 ΠΡΟΛΗΨΗ-ΕΜΒΟΛΙΑ Η καλύτερη πρόληψη για τις μυκοπλασμώσεις είναι η σωστή διατροφή των ζώων καθώς και ο σταβλισμός τους σε ζεστούς χώρους. Η απομόνωση των μολυσμένων ή ύποπτων ζώων είναι επιβεβλημένη. Όσον αφορά την μολυσματική αγαλαξία θα πρέπει το γάλα που δίνεται στα αμνοερίφια να είναι παστεριωμένο.
22 Λοιμώδης αγαλαξία Υπάρχουν στο εμπόρια ζωντανά (πιο αποτελεσματικά αλλά μπορεί να προκαλέσουν τη νόσο) αλλά και κάποια νεκρά εμβόλια (πιο ασφαλή αλλά ακριβά) Νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης.
23 ΧΟΙΡΟΙ
24 ΕΝΖΩΟΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ(ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ) Οφείλεται στο Mycoplasma hyopneumoniae(M.suipneumoniae). Είναι μεταδοτική νόσος με παγκόσμια εξάπλωση και σπουδαία οικονομική σημασία για τις εκτροφές των χοίρων. Για πολλά χρόνια η αιτία της νόσου ήταν άγνωστη και λανθασμένα χρησιμοποιούνταν ο όρος “πνευμονία εξ ιού”. Στη συνέχεια επικράτησε η ονομασία ενζωοτική πνευμονία, η οποία σήμερα τείνει να αντικατασταθεί από πολλούς συγγραφείς με την ονομασία μυκοπλασματική πνευμονία του χοίρου.
25 ΜΕΤΑΔΟΣΗ-ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Η μετάδοση γίνεται με την εισπνοή σταγονιδίων ρινικών εκκρίσεων, που εκπέμπονται από μολυσμένους χοίρους ή με την απ’ ευθείας επαφή των υγιών με αυτούς. Το μυκόπλασμα εγκαθίσταται στην αναπνευστική οδό εντοπιζόμενο στα κροσσωτά κύτταρα του επιθηλίου της τραχείας των βρόγχων και των βρογχίων. Έτσι υπάρχει απώλεια των κροσσών και των κροσσωτών κυττάρων που έχει ως συνέπεια τη μη φυσιολογική κάθαρση της αναπνευστικής οδού από τα προϊόντα των εκκρίσεων.
26 ΜΟΡΦΕΣ-ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Η νόσος συνήθως έχει χρόνια διαδρομή Οξεία μορφή μόνο όταν εισβάλλει σε παρθένες εκτροφές. Στην οξεία μορφή παρατηρείται: Υψηλός πυρετός 40,5-41,7 Αναπνευστική δυσφορία και βήχας Στις χρόνιες μορφές ο βήχας είναι το κύριο σύμπτωμα κυρίως τις πρωινές ώρες, όταν τα ζώα ενοχληθούν.
27 Οι προσβεβλημένες περιοχές διακρίνονται σαφώς από τον υγιή πνευμονικό ιστό,από το ελαφρώς ρόδινο χρώμα μέχρι αυτό του δαμάσκηνου,ανάλογα με την ηλικία της αλλοίωσης.
28 ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Οφείλεται στο Mycoplasma hyosynoviae και στο M. hyorhinis. Το M.hyosynoviae προσβάλλει τους χοίρους ηλικίας εβδομάδων ενώ το M.hyorhinis προσβάλλει τα χοιρίδια έως δύο μηνών περίπου.
29 ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ M. hyosinoviae: Θερμοκρασία φυσιολογική Χωλότητα Οίδημα στις αρθρώσεις M. hyorhinis: Ανορεξία Πυρετός έως και 40 C Μείωση ρυθμού ανάπτυξης Εξωγκωμένες αρθρώσεις κυρίως του γονάτου,αγκώνα,ώμου και ταρσού.
30 ΔΙΑΓΝΩΣΗ- ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική διάγνωση Απομόνωση του Μ.hyosynoviae από αρθρικό υγρό.Το αρθρικό υγρό των μολυσμένων χοίρων είναι καφέ-κίτρινου χρωματισμού και διαυγές. Στο M.hyorhinis το αρθρικό υγρό είναι αυξημένος ο αριθμός των λεμφοκυττάρων και έχει οροινώδη μορφή. Διαφορική γιάγνωση γίνεται από τις άλλες ασθένειες που προκαλούν χωλότητα: Haemofilus parasuis, Streptococcus suis, Actinobaccilus suis καθώς και από την οστεοχόνδρωση.
31 ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΧΟΙΡΟΥΣ Για το M.hyopneumoniae χρησιμοποιούνται νεκρά εμβόλια τα οποία είναι διαθέσιμα σε δύο μορφές:μία ή δύο δόσεις τα αντισώματα των οποίων διαρκούν μέχρι την σφαγή στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνεται νωρίς(σε ηλικία 1 εβδομάδος). Η δεύτερη δόση γίνεται 2 με 3 εβδομάδες αργότερα.
32 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΕΩΝ Είναι παρόμοια στα παραπάνω είδη ζώων και συνίσταται στην χορήγηση τιαμουλίνης,τυλοζίνης ή λινκομυκίνης σε ενέσιμη μορφή. Η χορήγηση πρέπει να ξεκινήσει τις πρώτες μέρες εμφάνισης των συμπτωμάτων ώστε να έχουμε αποτελεσματική αντιμετώπιση και διαρκεί 3-5 ημέρες. Διαφορετικά ο θάνατος σε πολλές περιπτώσεις επέρχεται σε διάστημα λίγων ημερών. Όμως δεν είναι το καλύτερο μέσο αντιμετώπισης γιατί στοιχίζει και δεν είναι πάντα 100% αποτελεσματική.
33 ΠΤΗΝΑ
34 ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Οφείλεται στο M.gallisepticum και προσβάλλει τα ορνιθοειδή σε οποιοιδήποτε ηλικία, με μεγάλη θνησιμότητα. Τα συμπτώματα πολλές φορές δεν γίνονται αντιληπτά, τα πτηνά παρουσιάζουν καθυστέρηση αναπτύξεως, μειωμένη κατανάλωση τροφής, αναπνευστικά προβλήματα (φτέρνισμα, ρινικό έκκριμα κλπ) Οι αλλοιώσεις είναι ορώδες εξίδρωμα σε όλες τις αναπνευστικές οδούς.
35 Περικαρδίτιδα και περιηπατίτιδα σε κοτόπουλο ηλικίας οκτώ εβδομάδων.
36 ΜΕΤΑΔΟΣΗ-ΕΛΕΓΧΟΣ Είναι κάθετη μέσω του αυγού αλλά και οριζόντια μέσω της άμεσης επαφής των πτηνών. Για να ελεγχθεί η νόσος πρέπει να απομακρυνθούν τα μολυσμένα πτηνά, στα οποία πρέπει να χορηγηθούν αντιβιοτικά. Ωστόσο η χορήγησή τους δεν εξαλείφει συνήθως την ασθένεια. Υπάρχει επιπλέον και εμβόλιο (ζωντανό) το οποίο πρέπει να χορηγείται αερογενώς.Προορίζεται για τις αυγοπαραγωγές όρνιθες και όχι για τα άγρια πηνά στα οποία μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο ένα στέλεχος του μυκοπλάσματος.
37 ΙΠΠΟΕΙΔΗ Δεν έχει πλήρως διευκρινισθεί αν ένας μόνο παράγοντας προκαλεί την νόσο.Παρά το γεγονός ότι ορισμένα μυκοπλάσματα,όπως το Μ.equirhinis και M.felis απομονώθηκαν από το αναπνευστικό σύστημα των αλόγων,εντούτις όμως δεν φαίνεται να προκαλούν αυτά νόσηση. Η νόσος είναι περισσότερο συνήθης στους δρόμωνες ίππους και εκδηλώνεται με πυρετό,ανορεξία,δύσπνοια,υποδόριο οίδημα και συνοδεύεται από οξεία ή χρόνια φλεγμονή του υπεζωκότα με εξίδρωση υγρού στη θωρακική κοιλότητα,πλευρίτιδα και πνευμονία.
38 ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική Ορολογική (ELISA) Απομόνωση παίρνοντας επίχρισμα από την τραχεία. Ταυτοποίηση(αιμοσυγκόληση)
39 Έλεγχος μυκοπλάσμωσης (γενικά) Στα πτηνά επειδή την περίοδο ζευγαρώματος αυξάνει το stress, η πρόληψη πρέπει να γίνεται πριν και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου Απομάκρυνση των άρρωστων πτηνών Αντιβιοτικά δεν βοηθούν ιδιαίτερα επειδή τα πτηνά μένουν φορείς, αλλά μειώνουν το μικροβιακό φορτίο στο περιβάλλον Management για αποφυγή stress
40 Σε εκτροφές ζώων χωρίς κανένα σύμπτωμα, θα πρέπει η διαχείριση της εκτροφής να γίνεται «κλειστά». Παράλληλα έλεγχος ζώων με καλλιέργεια υλικού που λαμβάνεται από τον έξω ακουστικό πόρο. Προσοχή στην αγορά νέων ζώων.
41 Σε εκτροφές ζώων με ιστορικό ή υποψία, διασφάλιση της καλής λειτουργίας της αμελκτικής μηχανής, αποφυγή stress και μαστίτιδων. Εάν υπάρχουν παράσιτα στον ακουστικό πόρο συνιστάται η προληπτική χορήγηση ιβερμεκτίνης σε δύο δόσεις ανά 7 ημέρες, σε όλα τα ενήλικα ζώα. Τα νεαρά ζώα δεν παίρνουν πρωτόγαλα (θέρμανση στους 56C για 20-60min) και τους δίδεται μόνο παστεριωμένο γάλα
42 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ειδική παθολογία των κατοικιδίων μηρυκαστικών (Θωμάς Α. Τσαγγάρης,Θεσσαλονίκη 1996) Handbook of Pig Medicine (Peter GG Jackson) Vaccines for Veterinary Application (A.R.Peters) Κτηνιατρική Φαρμακολογία (Σάββας Μούζουρας,Αθήνα 1996) Μικρή Κτηνιατρική Εγκυκλοπαίδεια (Λουκάς Ευσταθίου)
43 Ερωτήσεις αυτό-αξιολόγησης Ποια είναι η σχέση ύπαρξης κυτταρικού τοιχώματος σε ένα βακτήριο και ανταπόκρισης στην πενικιλίνη Ποιες είναι οι μυκοπλασμώσεις των βοοειδών/μ. μηρυκαστικών/ χοίρου/ίππου/ πτηνών; Τι είναι ινώδης πλευροπνευμονία; Με ποια εξέταση γίνεται ο έλεγχος ρουτίνας σε επίπεδο εκτροφής για τη λοιμ. πλευρ/νία των βοοειδών; Τι εννοούμε άτυπη πνευμονία, από ποια βακτήρια προκαλείται στα αιγοπρόβατα Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της λοιμώδους αγαλαξίας; Εργασία Παστεριδίαση των παραγωγικών ζώων