ΠΕΡΙΠΛΟΚΟΤΗΤΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ. ΛΟΓΙΚΗ Στα περισσότερα παιδιά, η ευχέρεια στη ροή της ομιλίας, είναι εφικτή όταν οι σημασιολογικές και συντακτικές απαιτήσεις.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΕΡΙΠΛΟΚΟΤΗΤΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ. ΛΟΓΙΚΗ Στα περισσότερα παιδιά, η ευχέρεια στη ροή της ομιλίας, είναι εφικτή όταν οι σημασιολογικές και συντακτικές απαιτήσεις."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΕΡΙΠΛΟΚΟΤΗΤΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΩΝ

2 ΛΟΓΙΚΗ Στα περισσότερα παιδιά, η ευχέρεια στη ροή της ομιλίας, είναι εφικτή όταν οι σημασιολογικές και συντακτικές απαιτήσεις είναι χαμηλές. Συνήθως αυτό είναι ευκολότερο στο επίπεδο μίας λέξης απ’ ότι όταν λέμε μία ιστορία ή κάνουμε ερωτήσεις.

3 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΛΕΞΗΣ 1.Παιχνίδια μνήμης: ενώ χρησιμοποιεί μία τεχνική τροποποίησης του τραυλισμού ή αύξησης της ευχέρειας, το παιδί κατονομάζει μία εικόνα αφού πρώτα τη γυρίσει. 2.Gofish and outburst games. Αυτά τα παιχνίδια χρησιμοποιούν εικόνες ή εικόνες με λέξεις για την εκμαίευση μεμονωμένης απάντησης που μπορεί να δείξει και να ενισχύσει ο κλινικός.

4 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ 3. Φάρμα ζώων: ο κλινικός και το παιδί με τη σειρά του ο καθένας επιλέγει ζώα από ένα κουτί και τα τοποθετεί στη φάρμα. Το παιδί κατονομάζει τα ζώα και τα βάζει στη φάρμα. Το παιδί μπορεί επίσης να μιμηθεί τον ήχο του κάθε ζώου ή να δώσει όνομα στο κάθε ζωάκι. 4. “Secret Grab Bag”. Ο κάθε παίκτης παίρνει μία κάρτα από ένα κουτί και λέει το όνομα, χρώμα, λειτουργία κ.λπ. Μία εναλλακτική είναι να τοποθετήσετε έναν αριθμό αντικειμένων σε μία τσάντα και ο κάθε παίκτης να πιάνει ένα αντικείμενο και δια της αφής να το περιγράφει και να το αναγνωρίζει. Μετά βγάζει το αντικείμενο και βλέπει αν μάντεψε σωστά.

5 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ 5. παιχνίδια ανάκλησης λέξεων διαφόρων τύπων, τα οποία διευκολύνουν την πρόσβαση στο νοητικό λεξικό και την οργάνωση ενδυναμώνοντας τους συσχετισμούς. Α) το παιδί ενώνει αντικείμενα ή κάρτες που είναι παρόμοια. Β) αντώνυμα: παρουσιάζονται στο παιδί και ανταποκρίνεται λέγοντας το αντίθετο. Γ) serial cueing: ο κλινικός ξεκινάει μέρος μίας αλληλουχίας και αφήνει το παιδί να το συνεχίσει (π.χ. Δευτέρα, Τρίτη, …) Δ) συμπλήρωση προτάσεων

6 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ 6. Παιχνίδια ταξινόμησης (κατηγοριοποίηση, συσχετισμοί) 7. Παιχνίδια ομοιοκαταληξίας

7 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΦΡΑΣΗΣ 1.Συνδυασμοί λέξεων 2.Συγκεκριμένες φράσεις: το παιδί απαντά στη σειρά του, για παράδειγμα, έχω τη μοβ κάρτα 3.Παιχνίδια μνήμης 4.Παιχνίδια με κάρτες 5.“simon says”

8 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 1.Κάρτες με ρήματα 2.Επαγγέλματα 3.Βιβλία με εικόνες 4.Σειροθετήσεις ιστοριών 5.Ανάγνωση προτάσεων 6.Guessing games – παιχνίδια μαντέματος 7.Ερωτήσεις-απαντήσεις σε διάφορες κατηγορίες (μαθηματικών, λεξιλογίου, επιστήμης)

9 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 1.Αφήγηση περασμένων γεγονότων 2.Ερωτήσεις «τι λείπει;», «πού είναι το λάθος;» 3.Ερωτήσεις «τι θα γινόταν εάν;» 4.Το παιδί μπορεί να φέρει εικόνες ή αντικείμενα από το σπίτι και να τα περιγράψει 5.Βιβλία χωρίς λέξεις 6.Ανάγνωση ποιημάτων με ομοιοκαταληξία 7.Χρήση αντικειμένων 8.Αναδιήγηση ιστορίας 9.Δίνοντας οδηγίες 10.Ολοκλήρωση ιστορίας

10 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ 1.Role-playing 2.Επίλυση προβλημάτων 3.Να εκφέρει γνώμη 4.Ιδιωματισμοί, παροιμίες και γλωσσικές αναλογίες 5.Ανέκδοτα 6.Γενικές συζητήσεις

11 ΜΕΙΩΣΗ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ Ένας από τους πρώτους στόχους στη θεραπεία των μικρών παιδιών είναι η απαλοιφή ή μείωση συναισθημάτων όπως της τιμωρίας, της σύγχυσης, ανυπομονησίας, ενοχής και εχθρικότητας.

12 Μείωση της τιμωρίας Η αρνητική συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου που τραυλίζει προκύπτει όπως είδαμε από την απόρριψη και τη τιμωρία που του επιβάλλουν οι ακροατές του. Ο λογοθεραπευτής ασχολείται αρκετή ώρα με τους γονείς ώστε να τους βοηθήσει να καταλάβουν ότι αυτά τα ευάλωτα παιδιά χρειάζονται επιείκεια και όχι τιμωρία.

13 Μειώνοντας τη σύγχυση Τα παιδιά στα πρώτα στάδια της διαταραχής συνήθως βιώνουν μία μικρή σύγχυση αν έχουν έστω και λίγο κατανοήσει τι γίνεται. Τα παιδιά που δεν έχουν καταλάβει το γιατί, αρχίζουν να αισθάνονται ότι το να μιλούν είναι μία πολύ δύσκολη δουλειά. Ένα από τα πιο άσχημα πράγματα είναι ότι η ηλικία εκμάθησης της γλώσσας συμπίπτει με την ύπαρξη πολλών ταμπού στην καθημερινότητα. Κατά τη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας, είναι τόσα πολλά αυτά που πρέπει να μάθει ένα παιδί ότι δεν πρέπει να κάνει.

14 Μειώνοντας τη σύγχυση Όταν συμβουλεύουμε τους γονείς πρέπει να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν το ρόλο αυτής της σύγχυσης στον τραυλισμό. Δε μπορούμε να τους ζητήσουμε να σταματήσουν να είναι φορείς πολιτισμικών τους ιδεών. Οι ανάγκες τους για ένα ήσυχο, με τάξη σπίτι θα διαταρασσόταν τότε. Μαθαίνουν ότι ο καθένας μας πρέπει να μάθει να αναχαιτίζουμε κάποιες από τις νηπιακές μας παρορμήσεις εάν θέλουμε να ζούμε σε μία πολιτισμένη κοινωνία.

15 Μειώνοντας τη σύγχυση Προκύπτει τότε ένα δίλημμα: Από τη μια πλευρά, για να μειώσουμε τον τραυλισμό, πρέπει να μειώσουμε τη σύγχυση Από την άλλη πλευρά εάν το κάνουμε αυτό δημιουργούμε μία συνεχή ενόχληση στο σπίτι που θα φέρει τη τιμωρία από κάπου αλλού, έξω από το σπίτι.

16 Μειώνοντας τη σύγχυση Η λύση στο δίλημμα αυτό είναι να βοηθήσουμε τους γονείς να κάνουν δύο πράγματα: 1.Να μειώσουν τον αριθμό των δυσάρεστων εμπειριών των παιδιών 2.Και να ενισχύσουν την ανοχή τους στη σύγχυση

17 Αυξάνοντας την ανεκτικότητα στη σύγχυση Υπάρχουν δύο τρόποι να γίνει αυτό: 1.Ο ένας είναι μέσω της κατανόησης των άλλων, ότι και οι γονείς έχουν δικαιώματα 2.Ο δεύτερος είναι μέσω της απευαισθητοποίησης ή προσαρμογής.

18 Μειώνοντας την ανυπομονησία, την ενοχή και εχθρικότητα μπορούμε να μειώσουμε αυτά τα συναισθήματα μειώνοντας τις τιμωρίες, έχοντας άλλες διεξόδους πέρα από τον τραυλισμό δείχνοντας ακόμη περισσότερο την αγάπη τους οι γονείς στο παιδί που τραυλίζει

19 Μειώνοντας την ανυπομονησία, την ενοχή και εχθρότητα Αυτά τα ταμπού κατά της συναισθηματικής απελευθέρωσης μπορούν να αλλάξουν για κάποια παιδιά με τη συμβουλευτική γονέων, αλλά μερικοί γονείς είναι οι ίδιοι απαγορευτικοί. Υπάρχουν και γονείς οι οποίοι δε συνεργάζονται, που δε δέχονται τη συμβουλευτική. ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟΤΕ

20 ΠΑΙΓΝΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να απελευθερώσουν αυτά τα κρυφά, απαγορευμένα συναισθήματα μέσω της παιγνιοθεραπείας. Μία ευκαιρία να γνωρίσουν έναν ενήλικα που κατανοεί και δέχεται τα συναισθήματά τους, που ανταμείβει την έκφρασή τους είτε αυτή είναι προφορική είτε μέσω του παιχνιδιού.

21 ΠΑΙΓΝΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Η παιγνιοθεραπεία βέβαια δεν είναι απαραίτητη για όλα τα παιδιά.

22 ΔΡΑΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Σε αυτή τη μέθοδο τα παιδιά καθοδηγούνται από έναν ενήλικα, επινοούν ένα έργο, παίρνουν διάφορα μέρη και επινοούν τους δικούς τους διαλόγους. Τα παιδιά συχνά επιλέγουν και παίζουν ρόλους που θα τα βοηθήσουν να εκφράσουν τα δικά τους έντονα συναισθήματα. Είναι ιδιαίτερα αποδοτική μέθοδος σε παιδιά που συγκρούονται με τα αδέρφια τους, υπάρχει ανταγωνιστικότητα, σε παιδιά που φοβούνται τη βία από άλλα παιδιά στο σχολείο, ή σε παιδιά που δέχονται πειράγματα από τους συμμαθητές τους στο σχολείο.

23 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ Οι γονείς χρειάζονται εκπαίδευση και πληροφόρηση, αλλά η συμβουλευτική γονέων δεν είναι μόνο αυτό. Χρειάζονται ανακούφιση από τις δικές τους ανησυχίες, ενοχές και εχθρότητα. Έχουν την ανάγκη να μιλήσουν για τα δικά τους συναισθήματα μπροστά σε έναν ενήλικα με κατανόηση.

24 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ Έχουν ανάγκη να μάθουν να βλέπουν το παιδί που τραυλίζει πιο αντικειμενικά. Μαζί με τον κλινικό εξερευνούν όλα τα προβλήματα του παιδιού όχι μόνο τον τραυλισμό του. Κάνοντάς το αυτό συχνά συνειδητοποιούν τις προσπάθειές τους για τελειότητα, τις δικές τους συγκρούσεις στην παιδική τους ηλικία, τις δικές τους σχέσεις με τους γονείς τους στο παρελθόν.

25 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ Υπάρχουν πολλά θέματα στη συμβουλευτική γονέων που είναι δύσκολα να επιλυθούν. Κάποιοι γονείς πρέπει να παραπεμφθούν σε ψυχίατρο. Με κάποιους άλλους στις συνεδρίες πρέπει αρχικά να γίνεται μόνο πληροφόρηση. Το βάθος της συμβουλευτικής σχέσης εξαρτάται από την εκπαίδευση και την ικανότητα του κλινικού και από τη σοβαρότητα της διαπροσωπικής τους σχέσης.

26 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ο Bryngelson, πρότεινε τη χρήση του εθελοντικού τραυλισμού, ως ένα μέρος αυτού που ονομάζει «αντικειμενική στάση» Ο Bloodstein περιγράφει τη λογική αυτής της τεχνικής ως εξής: μία αντικειμενική στάση εκ μέρους του ατόμου που τραυλίζει δείχνει την ικανότητά του να μιλάει για τον τραυλισμό του ελεύθερα με τους άλλους.

27 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ο Bryngelson πρότεινε ότι ο ασθενής πρέπει να τραυλίζει συνειδητά ώστε να φέρει τον τραυλισμό σε συνειδητό επίπεδο, και να μπορέσει να το τροποποιήσει. Εάν κατά τη διάρκεια του εθελοντικού τραυλισμού προκύψει ακούσιος τραυλισμός ο ασθενής πρέπει να συνεχίσει να επαναλαμβάνει τη λέξη μέχρι να τη λέει έχοντάς την σε έλεγχο.

28 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Η Vivien Shehan αναφέρει ότι ο εθελοντικός τραυλισμός βοηθάει το άτομο που τραυλίζει να ανέχεται ατέλειες στην ευχέρεια του λόγου, και του επιτρέπει να δουλεύει στον τραυλισμό του κατά τη διάρκεια φυσιολογικής ροής της ομιλίας, όταν ο φόβος είναι σε χαμηλά επίπεδα. Μόνο όταν τα άτομα που τραυλίζουν ξέρουν πώς να τραυλίσουν θα χαλαρώσουν και θα νιώσουν άνετα ως ομιλητές. Ο Levy επισημαίνει τη χρησιμότητα του εθελοντικού τραυλισμού, δηλώνοντας ότι το άτομο αντιμετωπίζει του φόβους του τραυλισμού άμεσα. Είναι το αντίθετο της αποφυγής, που δεν επιτρέπει στα άτομα αυτά να ελέγξουν τις προβλέψεις τους για το που θα τραυλίσουν.

29 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ενισχύει την αυτοπεποίθηση του ασθενή Μπορεί να προσεγγίσει τον τραυλισμό, χωρίς να τον αποφύγει Να επιτρέψει στους άλλους να μάθουν ότι τραυλίζει και να μη φοβάται μήπως το ανακαλύψουν μόνοι τους Μπορεί να ελέγξει τις προβλέψεις του για τις αντιδράσεις των άλλων Ελέγχει τον τρόπο που τραυλίζει, χωρίς να είναι σε ένταση Ελέγχει τα συναισθήματά του για τον τραυλισμό του, μπορεί να τραυλίσει και να το ελέγξει

30 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ενώ αυτή η προσέγγιση είναι πολύ λογική για τους κλινικούς και λογικά αποδεκτή από τους ασθενείς, οι κλινικοί πρέπει να δώσουν επιπλέον επιχειρήματα για να «πουλήσουν» αυτή την προσέγγιση.

31 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Τρόποι για να μειώσει την ανησυχία που δημιουργείται όταν χρησιμοποιείται ο εθελοντικός τραυλισμός είναι οι παρακάτω:  Πρέπει να δοθούν ακριβείς, προσεκτικές οδηγίες, η λογική αυτής της προσέγγισης και όσες φορές χρειαστεί.  Πρέπει να δίνεται υλικό προς ανάγνωση, ώστε ο ασθενής να ανατρέχει σε αυτό εκτός θεραπευτικού πλαισίου και να το δείχνει σε σημαντικούς γι’ αυτόν ανθρώπους που μπορούν να τον βοηθήσουν.  Είναι χρήσιμο εάν οι κοντινοί άνθρωποι του πελάτη μας κατανοήσουν τη λογική και προετοιμαστούν να έχουν ενεργό ρόλο στο να ενθαρρύνουν τον πελάτη να τραυλίσει εθελοντικά και να τον υποστηρίζουν στην προσπάθειά του.

32 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ο εθελοντικός τραυλισμός δεν πρέπει να εισάγεται πολύ νωρίς στη θεραπεία. Ο ασθενής θα πρέπει να έχει φτάσει σε ένα βαθμό απευαισθητοποίησης πρώτα στον τραυλισμό του. Σε ομαδική θεραπεία τα παλαιότερα μέλη συνεισφέρουν σημαντικά στο να βοηθούν τα νεότερα μέλη να τραυλίσουν εθελοντικά, καθώς γνωρίζουν τα οφέλη του. Ο κλινικός θα πρέπει να είναι σε θέση να δείξει τον εθελοντικό τραυλισμό, ώστε ο πελάτης να δει πως θα είναι πριν το προσπαθήσει. Ο ασθενής θα πρέπει να χρησιμοποιεί αυτή τη τεχνική σε ασφαλή για αυτόν μέρη, πρώτα στην αίθουσα θεραπείας όπου τα λάθη μπορούν να σημειωθούν, μετά με ανθρώπους που νιώθουν καλά και τέλος σε πιο δύσκολές καταστάσεις.

33 ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ Ένας ασθενής μπορεί να χρησιμοποιεί πιο εύκολα αυτή τη τεχνική με ανθρώπους που γνωρίζει ώστε να πει σε αυτούς τους ανθρώπους τι κάνει. Άλλοι βέβαια προτιμούν να χρησιμοποιούν την τεχνική με αγνώστους τους οποίους και δε θα ξαναδούν.

34 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Η ταχυλαλία έχει οριστεί ως αποδιοργανωμένη ομιλία. Ωστόσο, η αναγνώρισή της είναι δύσκολη επειδή συνήθως συνυπάρχει με άλλες γλωσσικές και μαθησιακές δυσκολίες. Δεν παρουσιάζουν βέβαια όλα τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες ταχυλαλία Λόγω της οργανικής και πιθανώς κληρονομικής βάσης της ταχυλαλίας, είναι κλινικά συνετό να πραγματοποιείται μία συνάντηση με όλα τα μέλη της οικογένειας

35 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Το περιβάλλον της ομιλίας και οι απαιτήσεις σχετικά με την ομιλία στο άτομο με ταχυλαλία, είναι σημαντικά. Εάν τα άλλα μέλη της οικογένειας χρησιμοποιούν γρήγορο ρυθμό ομιλίας ή έχουν φτωχές πραγματολογικές δεξιότητες, μπορεί να επιδεινώσουν τις δυσκολίες του ατόμου με ταχυλαλία, δε του δίνονται σωστά μοντέλα δημιουργικής επικοινωνίας και δείχνουν ότι η ομιλία θα επωφεληθεί εκτός σπιτιού

36 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Η διάγνωση της ταχυλαλίας μπορεί να είναι δύσκολο να καθοριστεί στην πρώτη συνεδρία, γι’ αυτό μπορεί να καθοριστεί και μετά από μερικές ημέρες ή εβδομάδες. Ο βαθμός σοβαρότητας της ταχυλαλίας είναι πιο δύσκολο να καθοριστεί Η ταχυλαλία είναι δύσκολο να καθοριστεί σε παιδιά προσχολικής ηλικίας επειδή η ομιλία δεν είναι ώριμη. Στα μεγαλύτερα παιδιά σημάδια ταχυλαλίας μπορεί να οφείλονται σε αποτυχία προηγούμενης θεραπείας, έλλειψη επίγνωση των δυσρυθμιών ή και αδιαφορία για τις δυσρυθμίες

37 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Μία παραπομπή για αναπνευστικές δυσκολίες μπορεί να αποτελεί ένδειξη ταχυλαλίας. Δεν έχει αίσθηση του ρυθμού, της σύνταξης, ή δείκτες όπως όρια μεταξύ των λέξεων ή τονισμού και μιλάει μέχρι να τελειώσει ο αέρας. (θεραπευτικός στόχος)

38 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Υπάρχουν δύο είδη ταχυλαλίας: Η ταχυλαλία που συνδέεται κυρίως με την ομιλία (overarticulation) Η άλλη κατηγορία αφορά περισσότερο τον λόγο (δλδ προβλήματα ομιλίας τα οποία προκύπτουν από τα προβλήματα έκφρασης και εύρεσης λέξεων) Μία από τις πιο σοβαρές εκδηλώσεις της ταχυλαλίας είναι η συμπεριφορά που μοιάζει με την αφασία τύπου Wernicke, με γρήγορη, μη ρυθμική, χωρίς συνοχή ομιλία, η οποία περιέχει ακατάλληλους ήχους και δεν έχει καθόλου νόημα. Στο άλλο άκρο, η ταχυλαλία μπορεί να μη γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτή, με λίγο πιο γρήγορο από το κανονικό ρυθμό, έλλειψη ρυθμού, επαναλήψεις, προβλήματα εύρεσης λέξεων ή δυσκολίες στην εκφραστική γραμματική)

39 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Μεταξύ των δύο άκρων υπάρχει ένα πλήθος συμπεριφορών που χαρακτηρίζουν τα άτομα με ταχυλαλία Μία περίεργη συμπεριφορά η οποία παρατηρείται σε πολλά παιδιά είναι η εισχώρηση ακατάλληλων παύσεων εντός των λέξεων, οι οποίες σχετίζονται με δυσκολίες αναπνοής

40 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Ο τραυλισμός μπορεί να συνυπάρχει με τη ταχυλαλία, αλλά είναι απαραίτητο να γίνεται η διάκριση ώστε να χρησιμοποιούνται οι κατάλληλες θεραπευτικές τεχνικές Ο πιο αργός ρυθμός και η αύξηση της προσοχής στην τροποποίηση της ομιλίας είναι συνήθως αποτελεσματικές και αποτελούν δείκτη διαφοροδιάγνωσης Εκτός από τον τραυλισμό, η ταχυλαλία μπορεί να συνυπάρχει και με διάφορες άλλες καταστάσεις όπως η υπερκινητικότητα, οι μαθησιακές δυσκολίες και το σύνδρομο Asperger.

41 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Τα άτομα που παρουσιάζουν ταχυλαλία έχουν δυσκολία ελέγχου και επίγνωσης της ομιλίας τους, αλλά αυτό δε σημαίνει πως διακρίνονται από ευαισθησία ή δεν έχουν επίγνωση των επιδράσεων της ομιλίας τους στους άλλους

42 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ ALAN 10 ΕΤΩΝ Ένα πολύ έξυπνο αγόρι Φαίνεται πως είχε σύνδρομο Asperger Η ομιλία του χαρακτηριζόταν από ακατάλληλες παύσεις στις λέξεις και φράσεις οι οποίες έκαναν την ομιλία του ακατάληπτη Του άρεσαν πολύ οι κάρτες των παιχνιδιών τις οποίες ήθελε να εξηγεί συνέχεια στα άλλα παιδιά τα οποία δεν είχαν τις ίδιες ικανότητες να χρησιμοποιούν αυτές τις κάρτες Μετά από λίγο τα άλλα παιδιά χάνουν το ενδιαφέρον τους και φέρονται βαριεστημένα ή φεύγουν.

43 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Οι έφηβοι μπορεί επίσης να έχουν συναισθηματικές αντιδράσεις στην αντίδραση του ακροατή. Μία παραπομπή σ’ έναν ψυχολόγο ή σύμβουλο που ειδικεύονται στην προσωπική ανάπτυξη μπορεί να είναι ωφέλιμη.

44 STUTTERINGCLUTTERING Ο ασθενής είναι ενήμερος της δυσκολίας του Ο ασθενής δεν είναι ενήμερος της δυσκολίας του Η ομιλία χειροτερεύει όταν ό ασθενής συγκεντρώνεται στο να μιλάει με ευχέρεια Η ομιλία καλυτερεύει όταν ο ασθενής προσέχει Η αυθόρμητη ομιλία μπορεί να είναι καλύτερη από την ανάγνωση ή την κατευθυνόμενη ομιλία Η αυθόρμητη ομιλία είναι χειρότερη από την ανάγνωση και την κατευθυνόμενη ομιλία Η ομιλία είναι χειρότερη με αγνώστουςΗ ομιλία είναι καλύτερη με αγνώστους Οι σύντομες λέξεις ή φράσεις ελέγχονται καλύτερα Οι λέξεις ή οι σύντομες φράσεις ΔΕΝ ελέγχονται εύκολα

45 STUTTERINGCLUTTERING Οι επαναλήψεις μπορεί να μη βελτιώσουν την ευχέρεια Οι επαναλήψεις βελτιώνουν την ευχέρεια Οι επαναλήψεις ήχων και συλλαβών είναι συχνές Παρουσιάζονται λιγότερες επαναλήψεις ήχων και συλλαβών Λιγότερα γλωσσικά προβλήματαΠερισσότερα γλωσσικά προβλήματα Φυσιολογικός ρυθμός ομιλίας όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα Πολύ γρήγορος ρυθμός ομιλίας Λιγότερα αρθρωτικά λάθηΠολλά αρθρωτικά λάθη

46 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Αν και πολλές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του τραυλισμού χρησιμοποιούνται και στη θεραπεία της ταχυλαλίας, κάποιες πλευρές είναι διαφορετικές. Ένα παιδί με ταχυλαλία, βελτιώνει τη ροή της ομιλίας όταν συνειδητοποιήσει τις δυσκολίες του.

47 ΤΑΧΥΛΑΛΙΑ Μείωση ταχύτητας ομιλίας Αύξηση της χρήσης ρυθμού, των αλλαγών στο ύψος της φωνής και των παύσεων για την ενίσχυση της σημασίας αυτών που λέγονται Αναγνώριση των συμπεριφορών που δείχνουν την παρουσία αποδιοργανωμένης ομιλίας Αύξηση της ικανότητας εύρεσης λέξεων και εμπλουτισμού του λεξιλογίου Ενίσχυση της ενημερότητας της δομής της γλώσσας Χρήση δραστηριοτήτων καθυστερημένης ανατροφοδότησης

48 ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΟΜΙΛΙΑΣ 1.Ο κλινικός με το παιδί διαβάζουν λίστες λέξεων όσο πιο γρήγορα γίνεται, με ότι αυτό συνεπάγεται. Μετά οι λέξεις διαβάζονται εναλλάξ με γρήγορο και αργό ρυθμό. Τελικά, όλες οι λέξεις διαβάζονται με αργό ρυθμό. 2.Λίστες ή κάρτες διαβάζονται με προσοχή με σκόπιμο επιτονισμό και επιμήκυνση του τελικού ήχου κάθε λέξης 3.Ο κλινικός και το παιδί επιλέγουν ζευγάρια λέξεων και αναμιγνύουν τον τελευταίο ήχο μία λέξης με τον πρώτο ήχο της άλλης, χρησιμοποιώντας πολύ αργό ρυθμό και σκόπιμες επιμηκύνσεις.

49 ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΟΜΙΛΙΑΣ 4. Εάν εύκολο παιχνίδι με κάρτες, όπως το UNO, με μικρές φράσεις, με τον κάθε παίκτη να διακρίνει τη κάθε λέξη, χωρίζοντάς την με μία παύση από την επόμενη λέξη (π.χ. Έχω…μία…μπλε…κάρτα). Αφού επιτευχθεί αυτός ο στόχος, χρησιμοποιούνται «τραβήγματα» στην αρχή και στο τέλος της λέξης. Σιγά σιγά οι παύσεις μειώνονται, και οι φράσεις λέγονται με συνεχή φώνηση, και τα «τραβήγματα» να πραγματοποιούνται σε όλες τις λέξεις.

50 ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΟΜΙΛΙΑΣ Σε μία δραστηριότητα η οποία απαιτεί παραγωγή ομιλίας ή ανάγνωση, ο κλινικός και το παιδί εναλλάξ δίνουν στοιχεία ο ένας στον άλλον για παύσεις τουλάχιστον δύο δευτερολέπτων, «τραβώντας» τον τελευταίο ήχο μίας λέξης και τον πρώτο ήχο της επόμενης.

51 ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΟΥ ΡΥΘΜΟΥ ΟΜΙΛΙΑΣ 5. Ζητάμε από το παιδί να αναγνωρίσει τρεις φορές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, και να σημειώσει πότε ένιωσε πίεση, με ποιον μιλούσε, ποιο ήταν το θέμα, και πώς αντιμετώπισε αυτό που ένιωσε.

52 Αύξηση της χρήσης ρυθμού, των αλλαγών στο ύψος της φωνής και των παύσεων για την ενίσχυση της σημασίας αυτών που λέγονται Ξοδέψτε λίγο χρόνο να παρακολουθήσετε και να ακούσετε τους παρουσιαστές των ειδήσεων, την ανάγνωση ποιημάτων και να αναγνωρίσετε τα σημεία όπου υπάρχει ποικιλία στον ρυθμό, στο ύψος της φωνής και στον ρυθμό, και τις παύσεις που χρησιμοποιούν για να τονίσουν κάποια σημεία. Τμήματα αυτών των καταγραφών μπορούν να απομονωθούν και να τα μιμηθούν και ο κλινικός και το παιδί και να νιώσουν πώς είναι να μιλούν με αυτό τον τρόπο. Να ενθαρρύνεται η υπερβολή στη μίμηση κάποιων συμπεριφορών

53 Αύξηση της χρήσης ρυθμού, των αλλαγών στο ύψος της φωνής και των παύσεων για την ενίσχυση της σημασίας αυτών που λέγονται Επιλέξτε έναν αριθμό προτάσεων και ζητήστε από το παιδί να διαβάσει την κάθε πρόταση δύο φορές, χρησιμοποιώντας διαφορετικό ρυθμό και επιτονισμό. Σταδιακά αυξήστε τον αριθμό των αναγνώσεων μέχρι το παιδί να διαβάζει την κάθε πρόταση με πέντε διαφορετικούς τρόπους. Για να καταλάβετε πώς ο επιτονισμός μπορεί να αλλάξει το νόημα, καταγράψτε αυτές τις προσπάθειες και συζητήστε, αναγνωρίζοντας τους τρόπους με τους οποίους το νόημα άλλαξε.

54 Αναγνώριση των συμπεριφορών που δείχνουν την παρουσία αποδιοργανωμένης ομιλίας Ο κλινικός χρησιμοποιεί μία συμπεριφορά (όπως η παύση στη μέση της λέξης) στην ομιλία του ενώ παίζει ένα απλό παιχνίδι. Ζητείται από το παιδί να αναγνωρίσει αυτή τη συμπεριφορά και να μετρήσει πόσες φορές παρατηρήθηκε βάζοντας βώλους σε ένα ποτήρι. Μετά ζητείται από το παιδί να χρησιμοποιήσει αυτή τη συμπεριφορά, και κάθε φορά που τη χρησιμοποιεί θα επιβραβεύεται.

55 Αύξηση της ικανότητας εύρεσης λέξεων και εμπλουτισμού του λεξιλογίου Με τη βοήθεια ενός παιχνιδιού συνδυάστε στόχους ομιλίας (αργός ρυθμός, αύξηση του κιναισθητικού ελέγχου της άρθρωσης, απαλά ξεκινήματα και απαλές επιμηκύνσεις) με τον εμπλουτισμό λεξιλογίου.

56 Αύξηση της επίγνωσης σε επίπεδο συλλαβής και λέξης 1.Χρησιμοποιήστε ένα παιχνίδι με συλλαβές και πείτε στο παιδί να φτιάξει όσες περισσότερες λέξεις μπορεί χρησιμοποιώντας αυτές τις κάρτες.

57 Αύξηση της επίγνωσης σε επίπεδο συλλαβής και λέξης Μία καλή δραστηριότητα για γενίκευση είναι να ζητήσουμε από το παιδί να χωρίσει μία σελίδα από ένα βιβλίο που διαβάζει σε συλλαβές. Στην κλινική ο ειδικός θα διαπιστώσει εάν έχουν χωριστεί σωστά και το παιδί θα πρέπει να το διαβάσει τονίζοντας ισοδύναμα όλες τις συλλαβές του κειμένου.

58 Ενίσχυση της ενημερότητας της δομής της γλώσσας Ζητήστε από το παιδί να εντοπίσει σε ένα κείμενο όλους τους επιθετικούς προσδιορισμούς που το ενδιαφέρουν. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας το παιδί διαβάζει το κείμενο, τονίζοντας διαφορετικά ή αυξάνοντας (ή μειώνοντας) την ένταση ή το ύψος στο κάθε επίθετο. Σε άλλες συνεδρίες εντοπίστε ουσιαστικά, προθέσεις, ρήματα

59 Ενίσχυση της ενημερότητας της δομής της γλώσσας Για να τονίσετε την επίδραση των χρόνων των ρημάτων στη γλώσσα και τη δομή της πρότασης, μπορείτε να μετατρέπετε την πρόταση σε παθητική φωνή ή σε μελλοντικό χρόνο. Για τα παιδιά που χρησιμοποιούν περιφραστικό λόγο όταν μιλούν ή δεν γίνονται σαφή, ο θεραπευτής αναπτύσσει αντίστοιχα δείγματα ομιλίας και ζητά από το παιδί να τα απλοποιήσει χωρίς να τους αλλάξει το νόημα.

60 Δραστηριότητες καθυστερημένης ακουστικής ανατροφοδότησης Δύο στόχοι συνδυάζονται συνήθως με την καθυστερημένη ακουστική ανατροφοδότηση: Υπερβολικά αργός ρυθμός για την ενίσχυση της κιναισθητικής ενημερότητας και Φυσιολογικός ή γρήγορος ρυθμός

61 Δραστηριότητες καθυστερημένης ακουστικής ανατροφοδότησης Για αργό ρυθμό Ανάγνωση κειμένων δυσκολίας ανάλογης της χρονολογικής ηλικίας ή περιγραφικής δραστηριότητας με έναν πολύ αργό ρυθμό, «τραβώντας» την κάθε συλλαβή της κάθε λέξης Μόλις το παιδί επιτύχει αυτόν τον στόχο, θα πρέπει να μην υποκύπτει στην πίεση στην επικοινωνία. Ο κλινικός θα μιλάει πολύ γρήγορα αλλά το παιδί θα πρέπει να διατηρεί τον αργό ρυθμό.