ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ - ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ» ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Αποτελεσματικότητα σχολικών μονάδων email: nandrea@edc.uoc.gr 1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ. Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής ΜΑΘΗΜΑ: Μέθοδοι και Τεχνικές Μελέτης και Αξιολόγησης Εκπαιδευτικών Μονάδων

2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ  Ορόσημο των ερευνών για το αποτελεσματικό σχολείο υπήρξε η μελέτη του Coleman και οι μετέπειτα αντίστοιχες των Jensen, Jencks και άλλων (Coleman et al. 1966, Jensen 1969, Jencks et al. 1972). Κεντρικό τους θέμα ήταν ο βαθμός επίδρασης του σχολείου στην αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων. Οι μελέτες αυτές υποστήριξαν ότι το οικογενειακό / κοινωνικό περιβάλλον των μαθητών καθορίζει αποφασιστικά την ακαδημαϊκή τους επίδοση και κατά συνέπεια το σχολείο έχει -σε σχέση με το περιβάλλον- μικρή επίδραση στα μορφωτικά αποτελέσματα (schools make no difference). ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Τα συμπεράσματα αυτά αμφισβητήθηκαν από μια σειρά νεώτερων μελετών κατά τη δεκαετία του ’70, οι οποίες έδωσαν ώθηση στην ανάπτυξη του λεγόμενου Κινήματος των Αποτελεσματικών Σχολείων (Movement of Effective Schools). (Weber, 1971, Summers - Wolfe, 1977, Hoover, 1978, Lezotte - Passalacqua, 1978, Brookover et al., 1979, Edmonds, 1979, Rutter et al., 1979, Gregory et al., 1980, Madaus et al., 1980, Murnane, 1981, Cohen, 1982, Purkey - Smith, 1983, Mackenzie, 1983, Lipsitz, 1984, Rosenholtz, 1985, Stedman, 1985, Cohn - Rosenholtz, 1985). Στις μελέτες αυτές υποστηρίχθηκε ότι υπάρχουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα των σχολείων τα οποία επηρεάζουν την πρόοδο των μαθητών και δίδουν μορφωτικά αποτελέσματα ανώτερα από εκείνα τα οποία θα προσδιόριζε η μορφωτική / κοινωνική τους προέλευση. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 1/6) Προς το τέλος της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές του ’80, το Κίνημα των Αποτελεσματικών Σχολείων κατέληξε στην παρου- σίαση καταλόγων, οι οποίοι περιελάμβαναν βασικούς παράγον- τες του αποτελεσματικού σχολείου και οι οποίοι θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν και σε άλλα σχολεία. Μελέτη ορόσημο στη θεματική αυτή, ήταν εκείνη του R. Edmonds (R. Edmonds, 1979). Σε αυτήν παρουσιάσθηκαν 5 παράγοντες οι οποίοι συνιστούν το αποτελεσματικό σχολείο: α.Ισχυρή διοίκηση του σχολείου. β.Σχολικό κλίμα το οποίο εγγυάται τη μαθησιακή πρόοδο. γ.Υψηλές προσδοκίες για τις μαθητικές επιδόσεις. δ.Σαφές πλαίσιο αξιολόγησης των μαθητικών επιδόσεων. ε.Έμφαση στην απόκτηση βασικών μορφωτικών δεξιοτήτων. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

5 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 2/6)   Σύμφωνα με τους Schoemaker (1982) και William (1985) τα αποτελεσματικά σχολεία διαθέτουν τα εξής χαρακτηριστικά:   Ασφαλές και κατάλληλα δομημένο περιβάλλον μάθησης το οποίο είναι επιβοηθητικό και διευκολύνει τη διεξαγωγή της διαδικασίας διδασκαλίας- μάθησης.   Διδακτική καθοδήγηση από ένα διευθυντή ο οποίος κατανοεί τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής διδασκαλίας.   Κοινό όραμα για την αποστολή του σχολείου, μέσω του οποίου δεσμεύεται για την κατανομή και ανάληψη ευθυνών, για τις διδακτικές προτεραιότητες και τις διαδικασίες αξιολόγησης.   Κλίμα υψηλών προσδοκιών από τους εκπαιδευτικούς για όλους τους μαθητές. Όλοι οι μαθητές είναι σε θέση να κατακτήσουν βασικές δεξιότητες.   Διάθεση επαρκούς χρόνου για να κατακτήσουν όλοι οι μαθητές βασικές δεξιότητες.   Συχνός και συστηματικός έλεγχος της προόδου των μαθητών, με στόχο τη βελτίωση της ατομικής επίδοσης αλλά και της διδασκαλίας.   Θετικό επικοινωνιακό πλαίσιο ανάμεσα στην οικογένεια και το σχολείο. Οι γονείς υποστηρίζουν την αποστολή του σχολείου και βοηθούν αποφασιστικά στην πραγμάτωσή της. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

6 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 3/6)   Πολλοί ερευνητές συνέβαλλαν στη συνέχεια αποφασιστικά στο να συμπεριληφθούν και άλλα χαρακτηριστικά.   Οι Kyle (1987) και Pate (1992):   Πίστη των εκπαιδευτικών ότι όλοι οι μαθητές μπορούν να έχουν υψηλές επιδόσεις.   Σαφείς στόχοι στη διδασκαλία και την αξιολόγησή της. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

7 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 4/6)   Οι Mortimore, Sammons, Stoll, et al. (1988):   Σωστή ηγετικά στάση του διευθυντή.   Συμμετοχή των αρχαιότερων εκπαιδευτικών στη διεύθυνση του σχολείου.   Συμμετοχή όλων των εκπαιδευτικών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.   Σταθερότητα στη δέσμευση των εκπαιδευτικών στην πολιτική του σχολείου.   Εργασιοκεντρικό περιβάλλον από την πλευρά των εκπαιδευτικών.   Επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών.   Έμφαση στην επιβράβευση και την ενθάρρυνση και όχι στην κριτική και την τιμωρία των μαθητών.   Διδασκαλία που προκαλεί τη διανόηση.   Προσεκτική και λεπτομερής τήρηση αρχείων με τις εργασίες των μαθητών, με στοιχεία προσωπικής και κοινωνικής ανάπτυξης.   Συστηματική ενασχόληση των γονέων με θέματα που αφορούν τη σχολική ζωή. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

8 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 5/6)   Οι Levine και Lezotte (1990):   Αίσθηση αισιοδοξίας από τους μαθητές.   Πολυπολιτισμική διδασκαλία και ευαισθησία.   Προσωπική ανάπτυξη των μαθητών.   Ισότιμες πρακτικές προώθησης των μαθητών.   Υπευθυνότητα των μαθητών απέναντι στη μάθηση. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

9 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (ερευνητικές προσεγγίσεις: 6/6)   Ο Kooper (1993):   Κλίμα εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές.   Γνώση και κατανόηση των γεγονότων που επηρεάζουν τη σχολική ζωή.   Ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στη διαδικασία διδασκαλίας–μάθησης και αξιολόγησης.   Κατανόηση των στόχων των δραστηριοτήτων από τους μαθητές.   Παροχή ευκαιριών και προκλήσεων στους μαθητές. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

10 ΟΙ 13 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Sammons, 1995, 2000)   Επαγγελματική καθοδήγηση   Κοινό όραμα και στόχοι   Επιβοηθητικό περιβάλλον μάθησης   Έμφαση στη διδασκαλία-μάθηση   Αποτελεσματική διδασκαλία   Υψηλές προσδοκίες   Θετική ενίσχυση των μαθητών   Έλεγχος προόδου των μαθητών   Δικαιώματα και υποχρεώσεις των μαθητών   Σχέσεις σχολείου – οικογένειας   Το σχολείο «οργανισμός μάθησης»   Σύνδεση με θεσμικούς φορείς   Αξιοποίηση μέσων-πόρων ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

11 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ  Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν πραγματοποιηθεί χιλιάδες έρευνες στο διεθνή χώρο αναφορικά με τα χαρακτηριστικά του αποτελεσματικού σχολείου.  Αποτελεσματικό σχολείο: ουτοπία ή πραγματικότητα;  Δεν είμαστε σε θέση να διακρίνουμε με σιγουριά το αποτελεσματικό από το αναποτελεσματικό ή μη αποτελεσματικό σχολείο. Δεν είμαστε σε θέση να περιγράψουμε ποια είναι ακριβώς τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένα σχολείο για να χαρακτηριστεί ως αποτελεσματικό.  Η ύπαρξη αντιφατικών ή αμφιλεγόμενων ερευνητικών δεδομένων απορρέει κυρίως από την πολυπλοκότητα της πράξης στο χώρο του σχολείου. Το σχολείο είναι ένας ιδιαίτερα πολύπλοκος αλλά και πολλές φορές απρόβλεπτος μηχανισμός. Μπορεί π.χ. ένα σχολείο να είναι αποτελεσματικό για μια ομάδα μαθητών και αναποτελεσματικό για μια άλλη. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

12 ΟΙ 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Ευρωπαϊκή Ένωση 2000, ΥΠΕΠΘ & Π. Ι. 2002)   Α. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΡΩΝ 1. Υλικοτεχνική υποδομή (ελλείψεις σχολικής μονάδας, περίσσευμα αιθουσών, αξιοποίηση διαθέσιμων χώρων, ασφάλεια χώρων, κατάσταση εξοπλισμού, αξιοποίηση οικονομικών πόρων, κ.λπ.) 2. Ανθρώπινο δυναμικό (ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς, επάρκεια σπουδών, επαγγελματική εμπειρία, κ.λπ.) 3. Οργάνωση της σχολικής ζωής (εφαρμογή διαταγμάτων και εγκυκλίων, λήψη αποφάσεων με βάση τις οργανωτικές δυνατότητες, κατανομή τάξεων, κριτήρια σημαντικότητας ενοτήτων, εναλλακτικά προγράμματα διδασκαλίας, κ.λπ.) 4. Μέσα διδασκαλίας (διδακτικό υλικό) (συγκρότηση σχολικού προγράμματος με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες, σχολικά εγχειρίδια, συνοχή διδασκαλίας – μάθησης, συνάφεια γνωστικών αντικειμένων, εξισορρόπηση έκτασης και βάθους της ύλης, κ.λπ.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

13 ΟΙ 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Ευρωπαϊκή Ένωση 2000, ΥΠΕΠΘ & Π. Ι. 2002)   Β. ΣΧΕΣΕΙΣ – ΚΛΙΜΑ 5. Φυσιογνωμία σχολικής μονάδας (σκοποί του συγκεκριμένου σχολείου, κανόνες δεοντολογίας, παράδοση του σχολείου, χαρακτηριστικά που αποδίδονται από κοινωνία, κ.λπ.) 6. Σχέσεις μεταξύ εκπαιδευτικών (κανόνες που διέπουν τις σχέσεις, ηγεσία ως δίαυλος επικοινωνίας, κατακόρυφοι και οριζόντιοι δίαυλοι, τυπικοί και άτυποι δίαυλοι, κ.λπ.) 7. Σχέσεις εκπαιδευτικών – μαθητών (αμοιβαιότητα σχέσεων, σχολικό κλίμα, κλίμα σχολικής τάξης, μαθητική κοινότητα, κ.λπ.) 8. Σχέσεις μαθητών μεταξύ τους (κουλτούρα και δυναμική της ομάδας, επικοινωνιακό πλαίσιο, κ.λπ.) 9. Σχέση σχολείου – οικογένειας (δίαυλοι επικοινωνίας, θεσμοθετημένες και άτυπες συναντήσεις, ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων, κ.λπ.) 10. Σχέση σχολείου με το θεσμικό του περιβάλλον (τοπική αυτοδιοίκηση, τοπικές αρχές, Ιδρύματα, φορείς και οργανώσεις, το σχολείο «μονοπωλιακός ναός» της γνώσης) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

14 ΟΙ 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Ευρωπαϊκή Ένωση 2000) - συνέχεια   Γ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 11. Διδασκαλία (ενεργή συμμετοχή μαθητών, σύνδεση με καθημερινή ζωή, βασικές έννοιες και δεξιότητες και όχι μεταβίβαση πληροφοριών, σαφήνεια στόχων, αξιο- ποίηση χρόνου διδασκαλίας, ποικιλία διδακτικών μεθόδων, επιστημονική ακρίβεια και σαφήνεια, αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών, κ.λπ.) 12. Μάθηση (αξιοποίηση φυσικής περιέργειας/δημιουργικότητας των μαθητών, ενθάρ- ρυνση ανάληψης πρωτοβουλιών για αυτόνομη μάθηση, καλλιέργεια δεξιο- τήτων, ανάληψη και ολοκλήρωση ατομικών/συλλογικών εργασιών, κ.λπ.) 13. Αξιολόγηση (συνάφεια μεθόδων/τεχνικών αξιολόγησης με στόχους, εγκυρότητα, αξιοπιστία, ανατροφοδότηση διδασκαλίας, ταξινόμηση υλικού αξιολόγησης, ενημέρωση γονέων, κ.λπ.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

15 ΟΙ 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Ευρωπαϊκή Ένωση 2000) - συνέχεια   Δ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 14. Φοίτηση (πρόωρη εγκατάλειψη, ελλιπής φοίτηση, πραγματικός χρόνος φοίτησης- φυσική παρουσία, ουσιαστικός χρόνος φοίτησης-ανταπόκριση στη μαθησιακή διαδικασία, κ.λπ.) 15. Επιδόσεις και πρόοδος (απόσταση από στόχους, ατομική πρόοδος, παράγοντες που επηρεάζουν την πρόοδο, κ.λπ.) 16. Συναισθηματική ανάπτυξη (το μεγάλο ζητούμενο, συναισθηματικές εκρήξεις, παραβατικές συμπεριφορές, ευκαιρίες συναισθηματικής ανάπτυξης, αρχαία τραγωδία, παραμύθι, ΄ζωγραφικός πίνακας, τραγούδι, θεατρικό παιχνίδι, παντομίμα, πολιτιστικές εκδηλώσεις, καλλιτεχνικές δραστηριότητες, παιχνίδια, άθληση, εκδρομές, οργανωμένες συναντήσεις, κ.λπ.) 17. Επαγγελματική – ακαδημαϊκή εξέλιξη (κλίσεις, επαγγελματικές συνθήκες και προοπτικές, προγράμματα σπουδών, κ.λπ.) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr

16 ΟΙ 17 ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ (Ευρωπαϊκή Ένωση 2000, ΥΠΕΠΘ & Π. Ι. 2002)   ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ;   Η συμβολή στην πνευματική καλλιέργεια και στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή;   Η προσοδοφόρα επαγγελματική αποκατάσταση;   Η ικανοποίηση των όποιων προσδοκιών του χ πελάτη; ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. Νίκος Ανδρεαδάκης, επίκουρος καθηγητής nandrea@edc.uoc.gr