Εκπαίδευση και έρευνα για την παραγωγή καινοτομίας

Παρουσίαση με θέμα: "Εκπαίδευση και έρευνα για την παραγωγή καινοτομίας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Εκπαίδευση και έρευνα για την παραγωγή καινοτομίας
Συνέδριο: «Ελληνική Βιομηχανία: Προς την Οικονομία της Γνώσης» Αθήνα, 5 Ιουλίου 2006 Εκπαίδευση και έρευνα για την παραγωγή καινοτομίας Αντωνία Μοροπούλου Καθ. ΕΜΠ, Μέλος ΔΕ / ΤΕΕ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

2 Ανάγκη διαμόρφωσης ενός οράματος μεταβιομηχανικής Ευρώπης
για την ανάπτυξη της μεταβιομηχανικής Ευρώπης Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

3 Η σημερινή συγκυρία καθιστά την Ε&Τ μοχλό στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ανάπτυξης με ζητούμενη την εισαγωγή καινοτομιών, την οργάνωση της οικονομίας της γνώσης, την επιστημονική υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων, τόσο στον πρωτογενή τομέα, όσο και στη βιομηχανική ανάπτυξη με έμφαση στην κατασκευή, καθώς και στις υπηρεσίες. Η εκτίμηση τόσο της Λισσαβόνας όσο και Ελληνικών μελετών για το μέλλον της βιομηχανίας και της κατασκευής (ΙΟΒ, ΙΟΚ 2004) συνδέουν τόσο την αντιμετώπιση των κρίσιμων προβλημάτων της ανεργίας και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, όσο και της αύξησης της παραγωγικότητας και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας με την ενίσχυση της Ε&ΤΑ και την άμεση εισαγωγή και την ανάπτυξη των πορισμάτων της στην οικονομία, την πολιτική, καθώς και στην παράλληλη ενίσχυση των μηχανισμών μεταφοράς τεχνογνωσίας από την ΕΕ σε τρίτες χώρες. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

4 Στρατηγικός για την ΕΕ και την Ελλάδα είναι ο κλάδος της βιομηχανίας και η υποδειγματική Ε&Τ ανάπτυξη στα πλαίσιά του θα αποτελέσει μοχλό για την κρίσιμη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του. Γι’ αυτό και η ανταπόκριση στη συγκυρία συνδέεται με την ανάγκη διαμόρφωσης ενός οράματος για την ανάπτυξη της μεταβιομηχανικής Ευρώπης με έμφαση: στην αναδιάρθρωση της βιομηχανικής παραγωγής με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην ενίσχυση μεταφοράς διάχυσης και προβολής της Ε&Τ στον τομέα των κατασκευών ως υποδειγματικού κλάδου της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας στην ανάπτυξη, διαχείριση και διατήρηση του περιβάλλοντος με έμφαση στο δομημένο περιβάλλον, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, την ενέργεια και την αειφόρο ανάπτυξη στη σύνδεση της Ε&Τ με τη γεωργική βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή στην ενίσχυση της καινοτομίας στον τομέα των υπηρεσιών με έμφαση στην κοινωνία της πληροφορίας και στη ριζική αναδιάρθρωση του τουρισμού. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

5 μελετών για το μέλλον της ανάπτυξης (foresight studies)
Το όραμα αυτό θα πρέπει να αρθρωθεί ως προϊόν προβληματισμών, αναζητήσεων και διαλόγου ανάμεσα στους κοινωνικούς, οικονομικούς και Ε&Τ φορείς της Ευρώπης μέσα από την υποστήριξη μελετών για το μέλλον της ανάπτυξης (foresight studies) ημερίδων αναζήτησης και διαλόγου (exploratory workshops) Το ΤΕΕ στην κατεύθυνση αυτή έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες και συμβάλλει στους Ευρωπαϊκούς προβληματισμούς στους τομείς της Έρευνας – Τεχνολογίας και της εκπαίδευσης για την παραγωγή καινοτομίας. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

6 Γι’ αυτό και στα πλαίσια αυτής της διοργάνωσης το ΤΕΕ δίνει έμφαση στη συζήτηση με συμμετοχή εκπροσώπων της βιομηχανίας, των πανεπιστημίων, των οργανισμών και των ιδιωτών που ασχολούνται με την έρευνα και την τεχνολογία, γύρω από ένα κοινό όραμα και μία κοινή προσέγγιση, στον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας και ανάπτυξης της τεχνολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην εισαγωγή καινοτομίας στη βιομηχανία. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

7 Η Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτομίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα
Η Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτομίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

8 Η Ε & Τ και η εισαγωγή καινοτομίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ (Εισαγωγή Καινοτομίας) % Βιομηχανίες 40% Υπηρεσίες ΕΛΛΑΔΑ (Εισαγωγή Καινοτομίας) % Βιομηχανίες 33% Υπηρεσίες Δείκτης Επιχειρηματικής Ανταγωνιστικότητας η η Δείκτης Ολικής Ανταγωνιστικότητας η η Δείκτης Ανταγωνιστικότητας για την Ανάπτυξη η η Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

9 Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
Ενώ η ανταγωνιστικότητα κατά το τρέχον έτος δείχνει να βελτιώνεται ελαφρά η συμβολή της στην ανάπτυξη υποχωρεί ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

10 ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
Μικρή σε κλίμακα βιομηχανική δραστηριότητα Ανεπαρκής ανταγωνιστικότητα Περιορισμένη ερευνητική δραστηριότητα Τα πανεπιστήμια σε κρίση Περιορισμένη επιχειρηματική εξωστρέφεια Δαιδαλώδες νομο-κανονιστικό πλαίσιο Αρτηριοσκληρωμένη διοίκηση Αντι-επιχειρηματικό κλίμα στην κοινωνία Ιδιότυπη αντίληψη για δικαιώματα & υποχρεώσεις Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

11 Βιομηχανία (επιχείρηση)
Έρευνα – βιομηχανία Έρευνα Παραγωγή των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Συνήθως ΑΕΙ & ΕΚ αλλά και ιδιωτικές επιχειρήσεις τεχνολογικής έντασης Βιομηχανία (επιχείρηση) Αφομοίωση και χρήση των αποτελεσμάτων της τεχνολογικής έρευνας Το χάσμα Νοοτροπία & μηχανισμοί για την επιτυχή μεταφορά τεχνολογίας από τον παραγωγό στον χρήστη των αποτελεσμάτων της έρευνας Το χάσμα ανάμεσα στη Ερευνα και τη Βιομηχανία εντοπίζεται στους παράγοντες της διεργασίας της μεταφοράς τεχνολογίας, μίας διαδικασίας με την οποία το ερευνητικό αποτέλεσμα μετουσιώνεται σε βιομηχανικό προϊόν ή διαδικασία Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

12 Προϋποθέσεις σύγκλισης Έρευνας – Βιομηχανίας
Ανάπτυξη εθνικής πολιτικής για την Ε&ΤΑ - Αύξηση των πόρων για την εφαρμοσμένη έρευνα - Υιοθέτηση προτεραιοτήτων και προκήρυξη προγραμμάτων - Θεσμοί και Στρατηγική και αναγκαίες πολιτικές για την ενίσχυση της έρευνας μέσω της προώθησης της ανταγωνιστικότητας της διαδικτύωσης της παραγωγής και διάχυσης της καινοτομίας καθώς και της αναμόρφωσης των προτεραιοτήτων και την αναβάθμιση των υποδομών της Έρευνας και Τεχνολογίας. - Αναγνώριση νέων ερευνητών - Προώθηση του ρόλου των τεχνολογικών πάρκων - Μέτρα, μηχανισμοί και διαδικασίες αξιοποίησης και ανάπτυξης των πορισμάτων της έρευνας - Οργάνωση και προώθηση της επιχειρηματικότητας για την αξιοποίηση και την ανάπτυξη των πορισμάτων της έρευνας (εισαγωγή καινοτομίας- μοχλοί-διαδικασίες στην ανάπτυξη) - Ενίσχυση του ρόλου του ΤΕΕ στις διαδικασίες χάραξης ερευνητικής πολιτικής Σύγκλιση Ερευνας και Βιομηχανίας: Μία συνεχής διαδικασία Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

13 Προϋποθέσεις σύγκλισης Έρευνας – Βιομηχανίας
Συντονισμός τοπικών και εθνικών πρωτοβουλιών σε τομείς ενδιαφέροντος για συγκεκριμένες χώρες (π.χ. αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών) ή παγκοσμίου ενδιαφέροντος (π.χ. κλιματική αλλαγή) Αναβάθμιση της εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλες τις βαθμίδες Ενίσχυση αριστείας μέσω του ανταγωνισμού σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και της διακρατικής συνεργασίας Αύξηση Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης Ενίσχυση του ρόλου των Ε&Τ φορέων – παραγωγών της γνώσης με έμφαση στη διαδικτύωση μεταξύ τους Συγκέντρωση κρίσιμης μάζας στους τομείς ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη συμπαραγωγή Ε&Τ με όλους τους ερευνητικά ανταγωνιστικούς φορείς Καλλιέργεια και διευκόλυνση της δια βίου εκπαίδευσης Απλούστευση του νομο-κανονιστικού περιβάλλοντος για το επιχειρείν Ενίσχυση της εξαγωγικής προσπάθειας στις επιχειρήσεις Εδραίωση της συνεργασίας μεταξύ των φορέων της βιομηχανίας και της πανεπιστημιακής κοινότητας. Σύγκλιση Ερευνας και Βιομηχανίας: Μία συνεχής διαδικασία Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

14 Προκαταρκτική Δομή του 7ου ΠΠ – Βασικά Εργαλεία της έρευνας
Σύμφωνα με την προκαταρκτική δομή που έχει δημοσιευθεί για το 7ο ΠΠ, τα βασικά εργαλεία της έρευνας θα είναι: Δημιουργία Ευρωπαϊκών Κέντρων Αριστείας μέσω συνεργασίας Εργαστηρίων Ανάπτυξη Ευρωπαϊκών Τεχνολογικών Πρωτοβουλιών (Τεχνολογικές Πλατφόρμες) Ενίσχυση της Βασικής Έρευνας, καλλιεργώντας την ανταγωνιστικότητα μεταξύ ομάδων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Προσέλκυση των βέλτιστων ερευνητών στην Ευρώπη Ανάπτυξη Ερευνητικών Υποδομών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος Ενίσχυση του συντονισμού Εθνικών Ερευνητικών Προγραμμάτων Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

15 Περιλαμβάνουν όλο το εύρος των επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων.
Ερευνητικές Υποδομές Οι Ερευνητικές Υποδομές αφορούν σε Υποδομές που προσφέρουν βασικές υπηρεσίες στην ερευνητική κοινότητα σε ακαδημαϊκούς και / ή βιομηχανικούς τομείς αναφορικά με βασική ή εφαρμοσμένη έρευνα και έχουν ξεκάθαρη Ευρωπαϊκή διάσταση & ενδιαφέρον. Περιλαμβάνουν όλο το εύρος των επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων. Μέσω της προσέλκυσης χρηστών από διάφορες χώρες και μέσω της κατάλληλης διαδικτύωσης, δομούν την Επιστημονική Ευρωπαϊκή Κοινότητα και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καθιέρωση και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

16 Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη (Ε&ΤΑ) στην ΕΕ
Στρατηγική για την Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη (Ε&ΤΑ) στην ΕΕ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

17 Η Ε&ΤΑ στην ΕΕ Διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση
- της ανταγωνιστικότητας - της οικονομικής ανάπτυξης - της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελώντας τον κορμό της οικονομίας βασισμένης στη γνώση. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

18 Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη
Δαπάνες 2003 για Ε&ΤΑ Ελλάδα ΕΕ25 ΟΟΣΑ % του ΑΕΠ 0.65 1.80 2.25 Κατανομή δαπανών Ε&ΤΑ ανά τομέα Ίδιες κρατικές δαπάνες (%) 22 14 13 Δαπάνες ΑΕΙ 46 18 Ιδιωτικές δαπάνες 32 64 69 Η θέση της Ελλάδας ως προς τις ερευνητικές δαπάνες (ως ποσοστό του ΑΕΠ) αλλά και ως προς την κατανομή των δαπανών ανάμεσα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, καταδεικνύει την απόσταση της χώρας σε σχέση με τον μέσο όρο ΕΕ και ΟΟΣΑ. Αντίστοιχα στοιχεία προκύπτουν και από τον δείκτη που αναφέρεται στον αριθμό των ερευνητών και την κατανομή τους ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Πηγή ΟΟΣΑ, 2003 Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

19 Δαπάνες σε Ε&ΤΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ
Η θέση της Ελλάδας ως προς τις δαπάνες σε ΕΤΑ ως ποσοστό του ΑΕΠ, ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ Πηγή: ΟΟΣΑ, 2004 Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

20 Σύνθεση της εθνικής χρηματοδότησης Ε&ΤΑ
Η χρηματοδότηση της Ε&ΤΑ ανέρχεται σε ποσοστό 0.7 % επί του ΑΕΠ, ποσοστό μικρότερο από το 1/3 των αντίστοιχων μέσων δαπανών στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Κατανομή Δαπανών Έρευνας και Τεχνολογίας 1/3 κρατική χρηματοδότηση, 1/3 ιδιωτικός τομέας, 1/3 ΑΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

21 Συνόδου Κορυφής της Βαρκελώνης:
Ο στόχος της Συνόδου Κορυφής της Βαρκελώνης: Αύξηση μέχρι το 2010 των δαπανών για Ε&ΤΑ Μέσος όρος δαπανών για Ε&ΤΑ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Σήμερα Στόχος 1.8 % % επί του ΑΕΠ Μέσος όρος δαπανών για Ε&ΤΑ σε Εθνικό επίπεδο 0.7 % % επί του ΑΕΠ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

22 Επιθυμητή κατανομή δαπανών Έρευνας & Τεχνολογίας
1/3 κρατική χρηματοδότηση 2/3 ιδιωτική χρηματοδότηση («βιομηχανία») Συμπέρασμα αλλά και ζητούμενο: Ο ιδιωτικός τομέας να συμμετάσχει στην χρηματοδότηση της Έρευνας σε συνεργασία με την Πολιτεία και τους Φορείς Έρευνας χρησιμοποιώντας την εισαγωγή της καινοτομίας ως μοχλό ανάπτυξης Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

23 Η συμβολή των Ελλήνων μηχανικών στην Ε&ΤΑ Ο ρόλος και οι πρωτοβουλίες του ΤΕΕ
Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

24 Ο ερευνητικός ρόλος των Ελλήνων μηχανικών - Λόγοι που επιβάλλουν τη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής Ε&Τ Ελληνικό Ερευνητικό Δυναμικό: άτομα Ερευνητές: άτομα Μηχανικοί Ερευνητές: άτομα Η πραγματικότητα αυτή υπαγορεύει την ανάγκη παρέμβασης και πρωτοβουλιών του ΤΕΕ στη διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής για την Έρευνα – Τεχνολογία με ενίσχυση της συμμετοχής και της αναγνώρισης του ερευνητικού ρόλου των Ελλήνων Μηχανικών. 52 % 29 % Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

25 Η συμβολή των Ελλήνων μηχανικών στην Ε&ΤΑ της χώρας
8.500 μηχανικοί (~10% επί του συνόλου) ασχολούνται με την έρευνα σε: Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Ερευνητικά Κέντρα Εταιρείες Έρευνας και Ανάπτυξης Δημόσιο Τομέα Επιχειρήσεις Ιδιωτικού Τομέα Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

26 Αριθμός των Ελλήνων μηχανικών σε σχέση με το σύνολο των Ερευνητών ανά κατηγορία φορέα απασχόλησης
Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

27 Η Ελλάδα παρουσιάζει δυναμική συμβολή στην Ευρωπαϊκή έρευνα.
Ευρώπη των 15: Η Ελλάδα παρουσιάζει δυναμική συμβολή στην Ευρωπαϊκή έρευνα. Σύμφωνα με ανάλυση του 5ου ΠΠ, η κατανομή των συνολικών προτάσεων ανά ειδικό πρόγραμμα σε τομείς με σημαντική συμβολή των μηχανικών είναι: Ενέργεια – Περιβάλλον: 18% Αειφόρος Οικονομική Ανάπτυξη: 20% Κοινωνία της Πληροφορίας: 22% Ποιότητα Ζωής: 29% Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

28 Ευρώπη των 25 Σε σχέση με τις βασικές προτεραιότητες της έρευνας, το 6ο ΠΠ μειώνει στο 15% το ποσοστό της χρηματοδότησης των θεματικών προτεραιοτήτων για την ποιότητα ζωής, την αειφόρο ανάπτυξη, την ενέργεια και το περιβάλλον που στο 5ο ΠΠ απορροφούσε 67%, υποβαθμίζοντας δραστικά τομείς τεχνολογικής προτεραιότητας, όπου η Ευρώπη κατείχε την πλέον ανταγωνιστική θέση, καθώς και την εισαγωγή καινοτομιών στις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις της, ειδικότερα δε στις μικρομεσαίες. Λιγότερες από τις μισές επιχειρήσεις στην ΕΕ των 15 αναπτύσσουν κατά το διάστημα 1998 – 2000 δράσεις καινοτομίας, και από αυτές οι μεγάλες επιχειρήσεις σε συγκέντρωση συντελεστών παραγωγής είναι διπλάσιες σε αριθμό από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (EURΟSTAT 2004). Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

29 Ευρώπη των 25 Για το 6ο ΠΠ, γίνεται φανερό ότι τα ποσοστά που εμφανίζονται στο 5ο ΠΠ μειώνονται, αλλά παραμένει σημαντική η ελληνική δραστηριότητα στους τομείς που μετέχουν οι Μηχανικοί. Στο πλαίσιο αυτό το ΤΕΕ προωθεί τη δημιουργία ισχυρών ελληνικών συμπράξεων για την προώθηση της ελληνικής συμμετοχής σε προγράμματα έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας της ΕΕ με Ευρωπαίους ερευνητικούς και τεχνολογικούς εταίρους. Βασική επιδίωξη είναι η ελληνική συμμετοχή στην προώθηση έργων μεγάλου μεγέθους και υψηλού προϋπολογισμού, που αποφασίζονται στους κόλπους της ΕΕ και τα οποία δε θα πρέπει να αποβούν σε βάρος χωρών όπως η Ελλάδα, που δε διαθέτουν μεγάλης κλίμακας ερευνητικές υποδομές. Προς το σκοπό αυτό θα επιδιωχθεί να βρει αντίκρισμα και στην Ελλάδα η συγχρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων από επιχειρηματικούς φορείς έτσι, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των προτάσεων και να μην αποτελέσει το ζήτημα αυτό τροχοπέδη στην ελληνική συμμετοχή στην ευρωπαϊκή έρευνα. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

30 Θέσεις και Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Υποστήριξη της αναγνώρισης και θεσμοθέτησης του ρόλου των ερευνητών και ανάπτυξη του Ελληνικού Ερευνητικού Χώρου. Προώθηση της εισαγωγής καινοτομιών στις Ελληνικές Επιχειρήσεις για την ερευνητική και τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας. Προώθηση της δημιουργίας ισχυρών ελληνικών συμπράξεων για την προώθηση της ελληνικής συμμετοχής σε προγράμματα έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας της ΕΕ με Ευρωπαίους ερευνητικούς και τεχνολογικούς εταίρους. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

31 Θέσεις και Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Βασική επιδίωξη είναι η ελληνική συμμετοχή στην προώθηση έργων μεγάλου μεγέθους και υψηλού προϋπολογισμού, που αποφασίζονται στους κόλπους της ΕΕ και τα οποία δε θα πρέπει να αποβούν σε βάρος χωρών όπως η Ελλάδα, που δε διαθέτουν μεγάλης κλίμακας ερευνητικές υποδομές. Προς το σκοπό επιδιώκεται να βρει αντίκρυσμα και στην Ελλάδα η συγχρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων από επιχειρηματικούς φορείς έτσι, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των προτάσεων και να μην αποτελέσει το ζήτημα αυτό τροχοπέδη στην ελληνική συμμετοχή στην ευρωπαϊκή έρευνα. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

32 Θέσεις και Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Η παρέμβαση του ΤΕΕ συνδέεται με την αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων της έρευνας με έμφαση στην ενίσχυση των στρατηγικών τομέων της Ευρωπαϊκής ανάπτυξης, όπως: την αειφόρο κατασκευή την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών τη θαλάσσια και παράκτια έρευνα και τεχνολογία τις τεχνολογίες τροφίμων και γεωργικής παραγωγής την ανάπτυξη των πόλεων την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς την προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος Οι τομείς αυτοί, οι οποίοι επιβίωσαν, χάριν στο οριζόντιο τομέα δράσης για την επιστημονική υποστήριξη των πολιτικών, με υποδεκαπλάσια χρηματοδότηση των πόρων που τους αναλογούσε στο 5ο ΠΠ, πρέπει σήμερα να ξαναβρούν τη θέση που τους ανήκει στρατηγικά στην Ε&Τ της ΕΕ όπως υπαγορεύει η ανάγκη ενίσχυσης ανταγωνιστικότητας της ανάπτυξης. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

33 Θέσεις και Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Παράλληλα, δημιουργεί τις υποδομές της καταγραφής διαδικτύωσης και κινητικότητας των Ελλήνων Μηχανικών και συγκεκριμένα: ολοκληρώνει το Αρχείο Ελλήνων Μηχανικών που ασχολούνται με την έρευνα έχει αναμορφώσει τις ιστοσελίδες του στην Τράπεζα πληροφοριών του ΤΕΕ, ώστε να ενημερώνονται άμεσα οι Έλληνες μηχανικοί γι όλες τις εξελίξεις και κυρίως για τις προκηρύξεις ερευνητικών προγραμμάτων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο συμβάλλει σε συνεργασία με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας στη διαμόρφωση προϋποθέσεων εθνικής υποστήριξης για τη συμμετοχή των Ελλήνων μηχανικών στην προετοιμασία των ευρωπαϊκών τεχνικών κοινοπραξιών στους αντίστοιχους τομείς αναλαμβάνει δράσεις διαδικτύωσης και επικοινωνίας των Ελλήνων μηχανικών με τους φορείς της έρευνας και της βιομηχανίας, ώστε να υποστηρίξει τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την ενίσχυση του ρόλου των Ελλήνων μηχανικών στην ανάπτυξη χωρών, όπως οι 10 νεοενταχθείσες χώρες στην ΕΕ, οι προς σύνδεση χώρες (παραευξείνιες, βαλκανικές, μεσογειακές) καθώς και οι τρίτες χώρες που απολαμβάνουν αναπτυξιακής βοήθειας από την ΕΕ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

34 Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
HELECO 03 (4η Διεθνής Έκθεση και Συνέδριο για την Τεχνολογία Περιβάλλοντος), Στρογγυλό Τραπέζι «Αειφόρος Κατασκευή», Αθήνα 30 Ιανουαρίου - 2 Φεβρουαρίου 2003 Ημερίδα «Συμμετοχή των Ελλήνων Μηχανικών στον Ευρωπαϊκό Χώρο της Έρευνας και της Τεχνολογίας», Αθήνα, 5 Μαρτίου 2003, Διοργάνωση ΤΕΕ Τριήμερο «Η Παιδεία και η Άσκηση του Επαγγέλματος του Μηχανικού προς το Δημόσιο Όφελος», Αθήνα, Ιουνίου 2003, Διοργάνωση ΤΕΕ Ημερίδα «Ανάγκες Εκπαίδευσης και Εξειδίκευσης των Μηχανικών στην Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Δημιουργία νέων ρόλων και θέσεων εργασίας για τους Μηχανικούς», Αθήνα, 11 Σεπτεμβρίου 2003, Διοργάνωση ΤΕΕ Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

35 Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Ημερίδα «Νέες προκηρύξεις Ευρωπαϊκών Ερευνηιτκών Προγραμμάτων – 6ο ΠΠ – Αερονατυική και Διάστημα, Νανοτεχνολογίες, νανοεπιστήμες, νέα υλικά, διεργασίες και διατάξεις παραγωγής (NanoMatPro), Έρευνα με γνώμονα τις πολιτικές για το περιβάλλον, την ενέργεια και τις μεταφορές (Policy oriented research) Διεθνής συνεργασίας (INCO)» Θεσσαλονίκη, 24 Νοεμβρίου 2003 & Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, Δίκτυο ΠΡΑΞΗ Διεθνές Φόρουμ Επιχειρηματικών Συναντήσεων «Δομικά Υλικά και Κατασκευές», Αθήνα, 12 Δεκεμβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΕΚΤ, ΤΕΕ με το Ελληνικό Κέντρο Αναδιανομής Καινοτομίας HIRC με τις εταιρείες ΕΚΕΠΙΣ AE, EBETAM AE ITECOM Ευρωπαϊκό Συνέδριο «Καινοτόμες Τεχνολογίες και Υλικά για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Βιομηχανία, Έρευνα, Εκπαίδευση: Ευρωπαϊκές Απόψεις και προοπτικές», Αθήνα 16 – 17 Δεκεμβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ – ΕΜΠ, Υποστήριξη: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Έρευνας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

36 Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Ημερίδα «Ενημέρωση για Νέες Προκηρύξεις Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Προγραμμάτων – 6ο Πρόγραμμα Πλαίσιο – Νέες δυνατότητες συνεργασίας με τα Νέα Αναπτυσσόμενα Κράτη (ανοικτές προκηρύξεις INTAS)», Αθήνα 12 Ιουλίου 2004, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, Δίκτυο ΠΡΑΞΗ Ημερίδες «Οι Ερευνητικές Υποδομές και η τρέχουσα πρόσκληση υποβολής προτάσεων», Ηράκλειο, 20 Δεκεμβρίου 2004, Συνδιοργάνωση ΙΤΕ, ΓΓΕΤ, ΕΚΤ, ΤΕΕ & «Μεγάλες Υποδομές για την Ερευνητική και Τεχνολογική Ανάπτυξη της Ευρώπης: Οι Ερευνητικές Υποδομές και η τρέχουσα πρόσκληση υποβολής προτάσεων του 6ου ΠΠ της ΕΕ», Αθήνα, 21 Δεκεμβρίου 2004, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, ΕΚΤ, με την υποστήριξη της ΕΕ Συνέδριο για τα Δημόσια Έργα, Αθήνα, 19 – 21 Απριλίου 2005, Διοργάνωση ΤΕΕ Τριήμερο «Νέες Τεχνολογίες στη Γεωργική Παραγωγή και την Αγροτική Ανάπτυξη», Θεσσαλία, 13 – 15 Μαΐου 2005, Διοργάνωση ΤΕΕ – Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

37 Δράσεις του ΤΕΕ για την Ε&Τ
Διήμερη Εκδήλωση «Οι Μηχανικοί στο Δημόσιο Διάλογο για την Παιδεία. Θέσεις και Δράσεις του ΤΕΕ», Αθήνα 27 – 28 Μαρτίου 2006, Διοργάνωση ΤΕΕ Ημερίδα «Οι Μεταπτυχιακές Σπουδές των Πολυτεχνείων – Εμπειρίες και Προοπτικές», Αθήνα 30 Μαρτίου 2006, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΕΜΠ 2ο Διεθνές Συνέδριο «Τέταρτη Προγραμματική Περίοδος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007 – Σχεδιασμός και Προοπτικές, Νέες Τεχνολογίες, Καινοτομίες, Περιβάλλον και Αγορές στην Αγροτική Ανάπτυξη», Κρήτη 4 – 8 Μαΐου 2006, Συνδιοργάνωση Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων - ΤΕΕ Διήμερη εκδήλωση – Έκθεση «Ημέρες Έρευνας & Τεχνολογίας», Αθήνα Ιουνίου 2006, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΕΜΠ, Ελληνικής Πλατφόρμας Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

38 Ελληνική Πλατφόρμα Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ΕΠΕΤΚ)
Ελληνική Πλατφόρμα Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ΕΠΕΤΚ) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

39 Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ECTP)
Ο Ευρωπαϊκός κατασκευαστικός κλάδος, ο μεγαλύτερος βιομηχανικός κλάδος στην ΕΕ, έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια συγκέντρωσης της κρίσιμης μάζας των ενδιαφερόμενων φορέων έρευνας και τεχνολογίας στην κατασκευή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δημιουργώντας την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Τεχνολογίας για την Κατασκευή. Σκοπός της Πλατφόρμας είναι να καθοριστεί κοινή στρατηγική για την έρευνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

40 Ελληνική Πλατφόρμα Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ΕΠΕΤΚ)
Ελληνική Πλατφόρμα Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ΕΠΕΤΚ) Το ΤΕΕ ανέλαβε την πρωτοβουλία συγκρότησης της ΕΠΕΤΚ και προσβλέπει στην ενεργό εθνική συμμετοχή για τη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής στρατηγικής. Πρόκειται για εθνική πρωτοβουλία για την αναγνώριση του πρωταγωνιστικού ρόλου του Ελληνικού χώρου της έρευνας & τεχνολογίας για την κατασκευή στον Ευρωπαϊκό χώρο. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

41 Ελληνική Πλατφόρμα Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή (ΕΠΕΤΚ)
Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα της αειφορίας της κατασκευής και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επηρεάζει τα Ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων και λειτουργεί ως δίκτυο ενημέρωσης και επικοινωνίας με σκοπό να: Ενημερώνει – πληροφορεί μέσω ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού και εθνικού δικτύου Παρέχει εύκολη πρόσβαση στα μέλη της σε δεδομένα - στοιχεία Προωθεί την περιβαλλοντική πληροφόρηση στην κατασκευή Προωθεί τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα Προωθεί την ανάπτυξη και διάχυση τεχνογνωσίας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

42 Το ΤΕΕ ως Εθνικός Συντονιστής της Πλατφόρμας Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή
Αναλαμβάνει τις ευθύνες του στην εθνική προσπάθεια για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της «βιομηχανίας» της κατασκευής Συνειδητοποιεί τον αποφασιστικό ρόλο του Καινοτομία Εξωστρέφεια Ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Αγοράς / με ενίσχυση του πρωταγωνιστικού ρόλου της ελληνικής κατασκευαστικής "βιομηχανίας" Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

43 Οδικός Χάρτης της ΕΠΕΤΚ
1η Ημερίδα: Τεχνολογική Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή, 5 Φεβ [στο πλαίσιο της 5ης Διεθνούς Έκθεσης & Συνεδρίου για την Τεχνολογία του Περιβάλλοντος, HELECO 05] 2η Ημερίδα: Ελληνική Πλατφόρμα για την έρευνα και τεχνολογία στην κατασκευή με έμφαση στην αειφόρο κατασκευή και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, 19 Οκτ [ΤΕΕ] Ημέρες Έρευνας & Τεχνολογίας, Ιουνίου 2006 [ΥΠΕΞ & Σταθμός ΜΕΤΡΟ «ΣΥΝΤΑΓΜΑ»] 3η Εθνική Συνάντηση της ΕΠΕΤΚ: Οι εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου παίρνουν το λόγο Θεματική Συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Τεχνολογίας για την Κατασκευή για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

44 Οδικός Χάρτης της ΕΠΕΤΚ
Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές Συναντήσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Τεχνολογίας για την Κατασκευή και της Ελληνικής Πλατφόρμας Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή Δραστηριότητες στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης και Συνεδρίου για την Τεχνολογία Περιβάλλοντος HELECO ’07 1η Συνάντηση: Εισαγωγή καινοτομίας στην κατασκευή: Αειφόρος κατασκευή 2η Συνάντηση: Εισαγωγή καινοτομίας στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς: Νέες τεχνολογίες και υλικά 3η Συνάντηση: Έλεγχος περιβαλλοντικών επιπτώσεων: Μη καταστρεπτικές μέθοδοι Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

45 Η παιδεία και το επάγγελμα του Μηχανικού
Η παιδεία και το επάγγελμα του Μηχανικού Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

46 οι νέοι ρόλοι και οι ευθύνες του
1. Ποια είναι τα σύγχρονα επαγγελματικά χαρακτηριστικά (προφίλ) του μηχανικού, οι νέοι ρόλοι και οι ευθύνες του στο πλαίσιο της μεταβιομηχανικής εποχής της αειφόρου ανάπτυξης της παγκοσμιοποιημένης αγοράς των τελευταίων εξελίξεων της επιστήμης και της τεχνολογίας (κοινωνία γνώσης, πληροφορίας, νάνο – και διαστημικές τεχνολογίες κ.α). Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

47 Σημερινές κοινωνικές απαιτήσεις που συνιστούν το δημόσιο όφελος που κρίνει το επίπεδο και την ποιότητα άσκησης του επαγγέλματος του μηχανικού: Aσφάλεια Aξιοπιστία Aκεραιότητα Τεχνικών Έργων και Υποδομών, Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων και Διεργασιών, Προϊόντων και Δικτύων Μεταβιομηχανική Κοινωνία της Γνώσης Απαιτεί όλο και περισσότερο «έξυπνο» σχεδιασμό και διαχείριση των Φυσικών – Ορυκτών – Ενεργειακών πόρων του Χώρου των Πόλεων της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κοινωνικής Οικονομικής και Πολιτιστικής Ανάπτυξης γενικότερα με ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο Περιβάλλον σεβασμό στις αρχές της Αειφορίας, της Ποιότητας της ζωής την μεγαλύτερη προσβασιμότητα στην Πληροφορία και ανάπτυξη των Επικοινωνιών, και τελικά συστημάτων διακυβέρνησης που να λαμβάνουν αποφάσεις βάσει των ως άνω κριτηρίων και με κοινωνική συμμετοχή. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

48 Στο πλαίσιο αυτό: Δημιουργούνται νέοι ρόλοι και ευθύνες για τους μηχανικούς που συχνά διατέμνουν εγκάρσια ή συνθέτουν κάθετα τις παραδοσιακές ειδικότητες και απαιτούν διεπιστημονική συνεργασία ή εξειδίκευση Γίνεται φανερό ότι πρόκειται για πνευματικό επάγγελμα, όπου η τεχνολογική καινοτομία πρέπει να δημιουργείται και να εφαρμόζεται με τεχνική και κοινωνική συνείδηση και ηθική. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

49 Τα σύγχρονα επαγγελματικά χαρακτηριστικά του μηχανικού που προκύπτουν από αυτές τις εξελίξεις οδηγούν στα ερωτήματα: Ποιο είναι το απαιτούμενο πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματος (πρόσβαση στο επάγγελμα, επαγγελματικοί τίτλοι – ειδικοτήτων και κατηγορίες τεχνικής ευθύνης); Ποια είναι τα προγράμματα, η άρθρωση και ο χαρακτήρας των σπουδών που θα τα διασφαλίζουν; Η διαδικασία αναθεώρησης των σπουδών και του πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος του Μηχανικού πρέπει συνεπώς να είναι ενιαία. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

50 1.1. Η παιδεία των μηχανικών μπροστά στις προκλήσεις
της μεταβιομηχανικής εποχής Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

51 Η εκπαίδευση του μηχανικού πρέπει να διασφαλίζει την απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων ώστε οι μηχανικοί: να κατέχουν σε βάθος και να μπορούν να χειριστούν τις βασικές επιστήμες της φυσικής, των μαθηματικών και άλλες θεμελιώδεις, συναφείς με την ειδικότητα του μηχανικού, ώστε να κατανοήσουν, ερμηνεύσουν και να περιγράψουν βασικές έννοιες της ειδικότητας του μηχανικού να γνωρίζουν μηχανική και σε βάθος την εξειδίκευση της στο πεδίο της ειδικότητας τους ώστε να είναι ικανοί να ταυτοποιήσουν / αποτυπώσουν / τεκμηριώσουν, να διατυπώσουν και να επιλύσουν με καινοτόμο τρόπο σύνθετα τεχνικά προβλήματα, ή άλλα διεπιστημονικού χαρακτήρα να έχουν δημιουργικές ικανότητες παραγωγής και ανάπτυξης καινοτομίας, προηγμένου και στρατηγικού σχεδιασμού, προγραμματισμού και διαχείρισης σύνθετων συστημάτων, αναλόγων προς το πεδίο της ειδικότητας τους να έχουν συνείδηση των προβλημάτων και να είναι γνώστες προηγμένων μεθόδων, αποτίμησης, οργάνωσης, προώθησης προσομοίωσης της οικονομίας και της δεοντολογίας της επιχειρηματικότητας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

52 Η εκπαίδευση του μηχανικού πρέπει να διασφαλίζει την απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων ώστε οι μηχανικοί: να έχουν συνείδηση της σημασίας του επαγγέλματος και του ρόλου που παίζουν οι μηχανικοί στην κοινωνία και ιδιαίτερα να είναι ικανοί να λαμβάνουν υπόψη τους κοινωνικούς παράγοντες στο σχεδιασμό και υλοποίηση των έργων να αποκτήσουν την ικανότητα στην παραγωγή των πάσης φύσεως έργων, να διασφαλίζουν όρους υγιεινής και ασφάλειας, εξοικονόμησης ενέργειας, προστασίας του περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων και του Χώρου, επιδεικνύοντας σε βάθος κατανόηση και ικανότητα διαχείρισης των παραγόντων κινδύνου ως βασικών στοιχείων για μια υπεύθυνη και υψηλής ποιότητας άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού να έχουν γνώση των προβλημάτων των τεχνικών των μεθόδων των υλικών και των επεμβάσεων που αφορούν στο σχεδιασμό, στην παρακολούθηση, στον έλεγχο, στη συντήρηση και στην προστασία εγκαταστάσεων, έργων και κατασκευών στον χρόνο και στις συνθήκες του φυσικού και λειτουργικού τους περιβάλλοντος να έχουν την γνώση να σχεδιάσουν προϊόντα, έργα και υπηρεσίες που να ανταποκρίνονται στις τεχνικές προδιαγραφές, στα πρότυπα ποιότητας και καταλληλότητας. και στις τελικές απαιτήσεις των καταναλωτών καθώς, και στους περιοριστικούς παράγοντες του χρόνου, του κόστους. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

53 1.2. Συστάσεις για την ανάπτυξη των προγραμμάτων σπουδών των μηχανικών στα διάφορα επίπεδα κύκλων σπουδών με έμφαση: Στο ενιαίο πενταετές πρόγραμμα σπουδών των μηχανικών με αναγνώριση επιπέδου «MASTER» Στην αναγνώριση των ειδικών προσόντων των υπαρχόντων σήμερα επαγγελματικών προσανατολισμένων πτυχίων τεχνολογικής εκπαίδευσης με πρόβλεψη γεφυρών και αναβάθμισης τους προς τα προγράμματα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης των μηχανικών (CESAER και SEFI 2003) Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

54 1.3. Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητας των σπουδών των μηχανικών, με κύρια χαρακτηριστικά: Εκπαίδευση προσανατολισμένη, στο πλαίσιο κάθε ειδικότητας, στην επίλυση συγκεκριμένων σύνθετων τεχνικών προβλημάτων, με την άσκηση της αναλυτικής και συνθετικής ικανότητας των εκπαιδευόμενων μηχανικών και με χρήση των βασικών και ειδικών γνώσεων χωρίς να δημιουργεί εξειδίκευση. Εμπλουτισμό του προγράμματος σπουδών με γνώσεις που αφορούν: -   στο περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη -   στην υγιεινή και ασφάλεια -  στην κοινωνία της πληροφορίας -   στην οικονομία, διοίκηση, διαχείριση και λήψη αποφάσεων με ευαισθησία στην κοινωνική διάσταση - στα πρότυπα, κώδικες, προδιαγραφές (Διεθνή και Ευρωπαϊκά) για την μέτρηση, αποτίμηση, μελέτη, παραγωγή, συντήρηση και διαχείριση έργων, προϊόντων, διεργασιών, δικτύων κ.α Ανάπτυξη σύγχρονων εκπαιδευτικών μέσων και ικανού διδακτικού περιβάλλοντος (Σχέσεις διδασκόντων και διδασκομένων, διδακτικά μέσα, αποεντατικοποίηση προγραμμάτων σπουδών «έξυπνη» οργάνωση και ουσιαστικός έλεγχος της γνώσης). Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

55 1.4. Προώθηση της Ευρωπαϊκής διάστασης της εκπαίδευσης των μηχανικών με ανάπτυξη:
της κινητικότητας διδασκόντων και διδασκομένων στα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και σε εργασία πεδίου σε «Βιομηχανικές εφαρμογές» και Υπηρεσίες της διαδικτύωσης των φορέων της Εκπαίδευσης, της Έρευνας και της Εφαρμογής της καθιέρωσης κριτηρίων και μηχανισμών αξιολόγησης της Ενιαίας Ανώτατης Τεχνικής Εκπαίδευσης της συνέργειας του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου της Εκπαίδευσης με αυτού της Έρευνας. της εναρμόνισης των Ευρωπαϊκών Κωδίκων, Οδηγιών και Τεχνικών Προδιαγραφών. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

56 1.5. Αναγνώριση και πιστοποίηση των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των μηχανικών
Ενιαίο σύστημα αναγνώρισης ακαδημαϊκών και επαγγελματικών ισοτιμιών για την διασφάλιση της κινητικότητας των Ευρωπαίων Μηχανικών Συγκεκριμένο σύστημα πιστοποίησης επαγγελματικών προσόντων με διαφανείς αξιοκρατικές διαδικασίες, με σαφώς καθορισμένα ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια, με την εγγύηση των Ενώσεων των Μηχανικών που έχουν τον θεσμικό ρόλο να ελέγχουν την άσκηση του επαγγέλματος. Δια βίου εκπαίδευση των Μηχανικών για μια βιώσιμη σχέση τους με την αγορά εργασίας και την ανανέωση και αναπροσαρμογή των επαγγελματικών προσόντων τους. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

57 Διαμόρφωση νέου τοπίου για το επάγγελμα του μηχανικού
Οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στην Ελλάδα τόσο από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις επαγγελματικές ισοτιμίες (Οδηγία 2005/36/ΕΚ) όσο και από τις εξελίξεις στον ακαδημαϊκό χώρο (νέες Σχολές και Τμήματα στα Πανεπιστήμια και τα Πολυτεχνεία, νέες ειδικότητες) δείχνουν ότι διαμορφώνεται ένα διαφορετικό τοπίο από αυτό που γνωρίζαμε μέχρι τώρα για το επάγγελμα του μηχανικού.

58 Κίνδυνοι και ευκαιρίες από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και την ίδρυση Σχολών και Τμημάτων Νέων Ειδικοτήτων Ισοτίμηση 3ετών και 4ετών σπουδών με 5ετείς σπουδές μέσω ΣΑΕΙ Επισήμανση της ανάγκης αναγνώρισης των ΚΕΣ Νέα τμήματα με κατακερματισμό ειδικοτήτων χωρίς σχεδιασμό και διασφάλιση ποιότητας Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

59 Τα Νέα Τμήματα των Πολυτεχνείων και των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας
Μία κρίσιμη και συνεχώς αυξανόμενη μάζα νέων συναδέλφων αποφοιτούν από τα νέα Τμήματα των Πολυτεχνείων ή των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας και εκ των υστέρων κατατάσσονται με επικαλύψεις στις υφιστάμενες, αναγνωρισμένες θεσμικά, σήμερα ειδικότητες, χωρίς όμως να έχουν πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα στις ειδικότητες αυτές.

60 Τα Νέα Τμήματα των Πολυτεχνείων και των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας
Υπολογίζεται ότι σήμερα οι συνάδελφοι αυτοί είναι περίπου και προέρχονται από 17 Σχολές και Τμήματα όπως Μηχανικοί Ορυκτών Πόρων, Μηχανικοί Οργάνωσης Παραγωγής, Μηχανικοί Περιβάλλοντος, Χωροτάκτες Πολεοδόμοι, κ.ά., ενώ συζητείται η ένταξη στο ΤΕΕ αποφοίτων νέων Σχολών όπως η ΣΕΜΦΕ ΕΜΠ, Οι Μηχανικοί Οικονομίας και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, οι Μηχανικοί Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ.ά.

61 Τα Νέα Τμήματα των Πολυτεχνείων και των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας για τους εισακτέους το 2006 το 1/4 των εισακτέων σε Πολυτεχνικά Τμήματα και Σχολές αφορά σε νέες ειδικότητες μηχανικών. Αν λάβει κανείς υπόψη το γεγονός ότι προϊόντος του χρόνου η ίδρυση νέων τμημάτων με συναφείς τίτλους αποκτά μεγαλύτερο βάρος επί του συνόλου, τότε η μερίδα των φοιτητών των νέων τμημάτων ή νέων ειδικοτήτων τείνει να φτάσει σχεδόν στο 1/3 του συνόλου των Μηχανικών σε μία δεκαετία από σήμερα. Από την άλλη πλευρά πληθαίνουν οι σχολές οι οποίες με αιτήματα τους ζητούν την ένταξη των αποφοίτων τους στο ΤΕΕ και φυσικά θέτουν θέμα ενός πλαισίου άσκησης των επαγγελμάτων των μηχανικών, δεδομένου ότι το υπάρχον οδηγεί σε στρεβλώσεις.

62 Τα Νέα Τμήματα των Πολυτεχνείων και των Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας
Εκτιμάται ότι η προοπτική για την επόμενη δεκαετία είναι ότι περίπου το 10% των εγγραφών στο ΤΕΕ θα προέρχεται από το ΣΑΕΙ χωρίς την απαραίτητη εξέταση για την άδεια άσκησης επαγγέλματος, ενώ ένα 30% περίπου από αυτούς που θα δίνουν εξετάσεις για την άδεια άσκησης επαγγέλματος θα προέρχεται από αποφοίτους νέων τμημάτων, νέων ειδικοτήτων. Συνολικά δηλαδή το 40% περίπου των τεχνικών της χώρας είτε θα βρίσκεται εκτός διαδικασιών είτε θα εγγράφεται στρεβλώς στις υφιστάμενες ειδικότητες.

63 Βασική Θέση ΤΕΕ Το ΤΕΕ θεωρεί ότι η ίδρυση Νέων Τμημάτων πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται το προφίλ του διπλωματούχου μηχανικού μέσα από τις σπουδές και οι δυνατότητες επαγγελματικής αποκατάστασης των αποφοίτων.

64 Στρατηγική για την Παιδεία και την Άσκηση του Επαγγέλματος
Η διαδικασία αναθεώρησης των σπουδών και του πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος του Μηχανικού πρέπει να είναι ενιαία, ώστε η άσκηση του επαγγέλματος των Διπλωματούχων Μηχανικών να διασφαλίζει το δημόσιο όφελος Η διασφάλιση του δημόσιου οφέλους συνδέεται με την προάσπιση και αναβάθμιση των 5-ετών σπουδών των Μηχανικών, ώστε να παρέχονται οι όροι ασφάλειας, ακεραιότητας ποιότητας οικονομίας και αισθητικής έργων, συστημάτων, εγκαταστάσεων, διεργασιών, δικτύων, αλλά και προστασίας του περιβάλλοντος, της υγιεινής και ασφάλειας, καθώς και σε ανταπόκριση με Διεθνή και Ευρωπαϊκά Πρότυπα, Κώδικες και προδιαγραφές

65 Αναβάθμιση ουσιαστικοποίηση των σπουδών της Ενιαίας Ανώτατης Τεχνικής Εκπαίδευσης
Αναγνώρισης των προγραμμάτων σπουδών 5-ετούς κύκλου των μηχανικών ως επιπέδου Master Την πρόβλεψη γεφυρών και αναβάθμισης των προσανατολισμένων πτυχίων τεχνολογικής εκπαίδευσης προς τα προγράμματα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης των μηχανικών Την ενίσχυση της δια βίου επιμόρφωσης των Μηχανικών για μια βιώσιμη σχέση τους με την αγορά εργασίας και την ανανέωση και αναπροσαρμογή των επαγγελματικών προσόντων τους Την υπεράσπιση του δημόσιου δωρεάν χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης με διατήρηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος

66 Πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων
Το ΤΕΕ πιστοποιεί τα προσόντα όλων των διπλωματούχων μηχανικών της και αποδίδει επαγγελματικές ισοτιμίες. Η άδεια άσκησης επαγγέλματος κατοχυρώνει έναν επαγγελματικό τίτλο (μητρώο επαγγελμάτων ανάλογα με τους τίτλους εκπαίδευσης και το επίπεδο σπουδών) και μια κατηγορία τεχνικής ευθύνης που διαβαθμίζεται ανάλογα με τους ακαδημαϊκούς τίτλους και την επαγγελματική εμπειρία Ως μέλη του ΤΕΕ εγγράφονται ως σήμερα οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί που μπορούν να αναλάβουν υψηλά επίπεδα τεχνικής ευθύνης (στη μελέτη, σχεδιασμό, έλεγχο, επίβλεψη, αποτίμηση, αξιολόγηση και ολοκληρωμένη διαχείριση έργων συστημάτων, εγκαταστάσεων, διεργασιών, δικτύων κ.ά.) διασφαλίζοντας το Δημόσιο όφελος.

67 Πιστοποίηση επαγγελματικών προσόντων
Άμεσα αναγνωρίζονται με σαφείς διαδικασίες και κριτήρια από το ΤΕΕ οι νέες ειδικότητες και εγγράφονται ως επαγγελματικοί τίτλοι στα μητρώα του ΤΕΕ και ισοτιμούνται πτυχία νέων Σχολών προς αναγνωρισμένους επαγγελματικούς τίτλους. Το ερώτημα εάν το ΤΕΕ θα λειτουργεί ως φορέας πιστοποίησης των προσόντων όλων των τεχνικών επαγγελμάτων δεν μπορεί να απαντηθεί παρά μόνο μέσα από συντεταγμένο διάλογο με την πολιτεία και όλο τον τεχνικό κόσμο.

68 Θεσμικό πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματος
Η διαμόρφωση ενός νέου ενιαίου θεσμικού πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος προϋποθέτει την ριζική αναθεώρηση των υφιστάμενων νόμων Προσδιορισμός των απαραίτητων επαγγελματικών δραστηριοτήτων ανά τομέα με σαφείς τεχνικές προδιαγραφές και οδηγίες. Προσδιορισμός διαβάθμιση επιπέδων και περιεχομένων τεχνικής ευθύνης ανά επαγγελματική δραστηριότητα Ποιοι επαγγελματικοί τίτλοι, των οποίων τα προσόντα είναι πιστοποιημένα μπορούν να αναλάβουν ποιες δραστηριότητες – ρόλους και ποιες ευθύνες. Η διεπιστημονική εξειδίκευση (μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών – Master of Science - Πολυτεχνείων) δημιουργεί πρόσθετα επαγγελματικά προσόντα, αλλά δεν θεμελιώνει αποκλειστική προϋπόθεση άσκησης του επαγγέλματος στο ειδικό πεδίο

69 Νέα δεοντολογία/ Θεσμικό πεδίο άσκησης του επαγγέλματος
Χρειάζεται αναθεώρηση των κειμένων διατάξεων περί πτυχίων και πραγματοποίηση διαδικασίας ΕΠΑΝΑΚΡΙΣΗΣ. Στο νέο νόμο θα πρέπει εκδοθεί Π.Δ., το οποίο να προβλέπει με σαφήνεια όρους και τις προϋποθέσεις εγγραφής και κατάταξης των Μελετητών στα οικεία Μητρώα.

70 Νέα δεοντολογία/ Θεσμικό πεδίο άσκησης του επαγγέλματος
Αναθεώρηση του Ν / 2005 «Ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» Η αναθεώρηση του 696/74 είναι επιβεβλημένη σε συνάφεια με την εισαγωγή του κοινού κώδικα εξειδίκευσης των δραστηριοτήτων του μηχανικού (κατά 2004/18/ΕΚ – κανονισμό 2151/2003). Άμεσος στόχος  η εγγραφή στο υφιστάμενο Μητρώο κατηγοριών και υποκατηγοριών χωρίς αποκλεισμούς, και υιοθετώντας υποκατηγορίες στις κατηγορίες μελετών, όπως θα εξειδικευτεί απ’τον διάλογο ανάμεσα στους Μηχανικούς

71 Επίλογος Στη μεταβιομηχανική περίοδο που διανύει η Ευρώπη και η χώρα μας η υλοποίηση των στρατηγικών αναδιάρθρωσης με βασικό άξονα την εισαγωγή καινοτομιών θα στηριχθεί: στις πολιτικές Ε&Τ ανάπτυξης στην ικανότητα της παιδείας των μηχανικών να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της Ευρωπαϊκής μεταβιομηχανικής εποχής. Το ΤΕΕ, η κοινότητα των μηχανικών, πρέπει να παίξει αποφασιστικό ρόλο στην κατεύθυνση αυτή σε συνεργασία με τους βιομηχανικούς εταίρους, την πολιτεία και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006