Η Ιδιαιτερότητα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Δημήτρης Φεγγίτης Υπεύθυνος Γραφείου Θεσσαλίας της ΕΕΤΑΑ.

Παρουσίαση με θέμα: "Η Ιδιαιτερότητα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Δημήτρης Φεγγίτης Υπεύθυνος Γραφείου Θεσσαλίας της ΕΕΤΑΑ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Ιδιαιτερότητα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας Δημήτρης Φεγγίτης Υπεύθυνος Γραφείου Θεσσαλίας της ΕΕΤΑΑ

2 Γιατί Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνικές Επιχειρήσεις  Η Κοινωνική Οικονομία απέδειξε όπου αναπτύχθηκε ότι μπορεί να σταθεί ισάξια με τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα στην εποχή της κρίσης, να έχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και να συνδράμει αποφασιστικά σ’ όλα τα επίπεδα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.  Είναι κάτι διαφορετικό από: το κράτος και το δημόσιο τομέα, τον ιδιωτικό τομέα, τις κοινωφελείς επιχειρήσεις, τις Μ.Κ.Ο., τα εθελοντικά κινήματα, τους αγροτικούς– αστικούς συνεταιρισμούς κλπ.

3  Οι κοινωνικές συναιτεριστικές επιχειρήσεις αναπτύσσουν πρωτοβουλίες: Για ένα διαφορετικό τρόπο παραγωγήςΓια ένα διαφορετικό τρόπο παραγωγής Για ένα διαφορετικό τρόπο επιχειρείνΓια ένα διαφορετικό τρόπο επιχειρείν Για ένα διαφορετικό τρόπο κατανάλωσηςΓια ένα διαφορετικό τρόπο κατανάλωσης Για ένα διαφορετικό τρόπο φροντίδας για το περιβάλλονΓια ένα διαφορετικό τρόπο φροντίδας για το περιβάλλον Για ένα διαφορετικό τρόπο παροχής υπηρεσιών και φροντίδας με ανθρωπιά και αλληλεγγύηΓια ένα διαφορετικό τρόπο παροχής υπηρεσιών και φροντίδας με ανθρωπιά και αλληλεγγύη Για την αναβάθμιση της πολιτιστικής παρέμβασηςΓια την αναβάθμιση της πολιτιστικής παρέμβασης

4  Η δημιουργία και η λειτουργία των κοινωνικών επιχειρήσεων μπορεί να φέρει ευεργετικά αποτελέσματα στην επίλυση μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων και σε κοινωνικές αντιθέσεις. Όπως: 1. Να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και εισόδημα. 2. Να παρέμβει στην αγορά.

5  Προσφέροντας περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές, με προϊόντα και υπηρεσίες ποιότητας.  Αποτρέποντας τη δημιουργία μονοπωλίων.  Να μειώσει τις τιμές λιανικής.

6  Να αυξήσει τις τιμές παραγωγής.  Να μειώσει την αστάθεια των τιμών που συχνά χαρακτηρίζει τη γεωργική παραγωγή, διασφαλίζοντας την επιζητούμενη σταθερότητα από τους αγρότες και παρέχοντας την δυνατότητα προγραμματισμού (με την προώθηση της συμβολαιακής γεωργίας).

7 3. Να επιτύχει τη συμφιλίωση της κοινωνίας και της οικονομίας ξεπερνώντας ή σπάζοντας την αντίθεση μεταξύ οικονομίας και κοινωνίας.

8 4. Να συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη της συμμετοχής και της κουλτούρας συνεργασίας επιτρέποντας στους πολίτες να προωθήσουν την ικανοποίηση των κοινωνικών τους αναγκών με μορφές αλληλεγγύης και συνεργασίας. Με τη συμμετοχή μπορούν να προσδιοριστούν καλύτερα οι αναδυόμενες κοινωνικές ανάγκες και να εξευρεθούν οι κατάλληλες απαντήσεις και οι αρμόζουσες λύσεις. Με τη συμμετοχή μπορούν να προσδιοριστούν καλύτερα οι αναδυόμενες κοινωνικές ανάγκες και να εξευρεθούν οι κατάλληλες απαντήσεις και οι αρμόζουσες λύσεις.

9 5. Να επηρεάσει τα πρότυπα της ιδιωτικής κατανάλωσης με στροφή σε προϊόντα και υπηρεσίες, υιοθετώντας κριτήρια εντοπιότητας, ποιότητας, υψηλής έντασης εργασίας και μ’ αυτό τον τρόπο να συμβάλλουν στη δημιουργία κοινωνικού πλούτου. 6. Να προστατεύσει περιοχές από την οικονομία της αγοράς, που πολλές φορές τις οδηγεί στην περιθωριοποίηση, κάνοντας καλύτερη χρήση των τοπικών πόρων και δυνατοτήτων.

10 Τι χαρακτηρίζει μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση  Αλληλεγγύη: Η κοινωνική αποστολή, ο κοινωνικός στόχος επιβάλλει την κοινωνική επιχείρηση να αντιμετωπίζει με αλληλεγγύη ανθρώπους που έχουν την ανάγκη της και όχι μόνο με στόχο την αμοιβή. Η μη λειτουργία με στόχο το κέρδος επιτρέπει αυτή τη συμπεριφορά και την διαφοροποιεί από την κεφαλαιουχική εταιρία.  Ποιότητα: Η κοινωνική επιχείρηση μετουσιώνει όλες τις αρχές της στην ποιότητα. Η ποιότητα είναι το πιο δυνατό της σημείο. Η ποιότητα είναι το διαβατήριο που ανοίγει δρόμους.

11  Αυτοτέλεια: Διοικητική και οικονομική από κάθε κέντρο εξουσίας ή κράτος, αυτοδιοίκηση, ιδιώτη, κόμματα κ.λ.π.

12  Β. Το Επιχειρείν  Δεν πρέπει να αγνοούμε, να υποβιβάζουμε ή να ξεχνούμε ότι η Κοινωνική Επιχείρηση είναι Επιχείρηση. Δηλαδή:  Κίνδυνος – Ρίσκο.  Για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά της και τη μακροζωία της πρέπει η διοίκησή της, οι εταίροι της, να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη.

13  Παράγοντες επιχειρηματικότητας που μειώνουν τον κίνδυνο Σωστή οργάνωση, υπεύθυνη Διοίκηση, σωστή διάταξη δυνάμεων.Σωστή οργάνωση, υπεύθυνη Διοίκηση, σωστή διάταξη δυνάμεων. Τεκμηριωμένο, σοβαρό, κατανοητό Επιχειρηματικό Σχέδιο. Σχέδιο το οποίο εκπονείται για μας από εμάς (με τη βοήθεια ειδικών), είναι δικό μας εργαλείο λειτουργίας και δεν γίνεται γιατί έτσι απαιτείται από το θεσμικό και το Νομικό πλαίσιο.Τεκμηριωμένο, σοβαρό, κατανοητό Επιχειρηματικό Σχέδιο. Σχέδιο το οποίο εκπονείται για μας από εμάς (με τη βοήθεια ειδικών), είναι δικό μας εργαλείο λειτουργίας και δεν γίνεται γιατί έτσι απαιτείται από το θεσμικό και το Νομικό πλαίσιο.  Έλεγχος δοσοληψιών και συνεχής παρακολούθηση (προμήθειες, πωλήσεις, δάνεια).

14 Σύστημα (συστήματα) με δείκτες, και όχι μόνο, επισημαίνοντας αδυναμίες, λάθη και κινδύνους σ’ όλα τα μετρήσιμα μεγέθη αλλά και διαδικασίες που θα επιτρέπουν ν’ ανιχνεύουμε στοιχεία διαφοροποίησης από τους στόχους μας.Σύστημα (συστήματα) με δείκτες, και όχι μόνο, επισημαίνοντας αδυναμίες, λάθη και κινδύνους σ’ όλα τα μετρήσιμα μεγέθη αλλά και διαδικασίες που θα επιτρέπουν ν’ ανιχνεύουμε στοιχεία διαφοροποίησης από τους στόχους μας. Συνεχή ενασχόληση με την παρακολούθηση της πορείας της επιχείρησης.Συνεχή ενασχόληση με την παρακολούθηση της πορείας της επιχείρησης.

15 Η Τοπική Διάσταση  Είναι σαφές ότι ο τόπος και οι αξίες του είναι μια μοναδική πηγή έμπνευσης, ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, των ζωντανών δυνάμεων, ικανός να δημιουργήσει ένα πλαίσιο ελπίδας και αισιοδοξίας.  Η ιδιαιτερότητα του κάθε τόπου (και δεν αναφερόμαστε στα συγκριτικά πλεονεκτήματα) ανιχνεύεται και από τη διαδικασία σύστασης των Κοιν.Σ.Επ., αλλά και ενισχύει την ανάπτυξη και αποτελεσματικότητα της, διότι προσδίδει την εξειδίκευση και την καινοτομία, άκρως ενισχυτικά στοιχεία.

16 Τοπικό επίπεδο Οφείλουμε να τονίσουμε με έμφαση ότι η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα έχει τις ρίζες της στο τοπικό επίπεδο. Είναι σαφής η σύνδεσή της με τον «τόπο» και επομένως εξαρτάται από τη δυναμική, τις αξίες, τους πόρους ενός τόπου. Οφείλουμε να τονίσουμε με έμφαση ότι η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα έχει τις ρίζες της στο τοπικό επίπεδο. Είναι σαφής η σύνδεσή της με τον «τόπο» και επομένως εξαρτάται από τη δυναμική, τις αξίες, τους πόρους ενός τόπου.

17 Κοινά στοιχεία των τόπων στην εποχή της κρίσης:  Καταστρέφονται τα τοπικά παραγωγικά συστήματα.  Απαξιώνονται οι τοπικοί πόροι (φυσικοί και ανθρώπινοι).  Αυξάνεται η ανεργία και η υποαπασχόληση.  Απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό και περιθωριοποίηση όλο και περισσότερες κοινωνικές ομάδες.  Αυξάνεται και συσσωρεύεται η φτώχεια.  Υποβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.  Απειλείται η κοινωνική συνοχή.  Διαφοροποιούνται οι κοινωνικές σχέσεις.

18 Στοιχεία που χαρακτηρίζουν και διαφοροποιούν τον κάθε τόπο : 1. Η δυναμική του Κοινωνικού Κεφαλαίου (σχέσεις εμπιστοσύνης, συνεργασίας, σεβασμού, αμοιβαιότητας, κ.λ.π.) του κάθε τόπου. 2. Στρατηγικές ανάπτυξης και δίκτυο. Σε τοπικό επίπεδο είναι δυνατό να επεξεργαστούν στρατηγικές ανάπτυξης, να επιμεριστούν δράσεις και έργο στο σύνολο των δρώντων τοπικών φορέων, να δημιουργηθούν δίκτυα συνεργασίας και συνέργειας και ν’ αναληφθούν δεσμεύσεις (από φορείς και κατοίκους) συγκεκριμένες και αποτελεσματικές και με δυνατότητες κοινωνικού ελέγχου, απολογισμού και ισολογισμού.

19 Στοιχεία που χαρακτηρίζουν και διαφοροποιούν τον κάθε τόπο : 3. Ταυτότητα. Και η Κοινωνική Επιχείρηση και ο τόπος για την ύπαρξή τους πρέπει να διεκδικήσουν και να κατοχυρώσουν την ιδιαιτερότητά τους, την ταυτότητά τους. Ένας τόπος χωρίς ταυτότητα, δεν έχει λόγο ύπαρξης και δεν θα είναι παρά μια γεωγραφική αναφορά. 4. Κουλτούρα διακυβέρνησης. Η οποία θα ενισχύει την προώθηση του κοινού συμφέροντος και την υπεράσπιση της τοπικής υπόθεσης.

20  Η τοπική διακυβέρνηση, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά και ουσιαστικά εξαρτάται από την παρέμβαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

21  Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρέπει να θεωρήσει την ανάδειξη και προώθηση της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας δική της υπόθεση, ουσιαστικό μέλημά της.  Είναι αυτή, ως εκφραστής της τοπικής κοινωνίας που οφείλει να αναδείξει την Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία και τις Κοινωνικές Επιχειρήσεις ως συστατικό εργαλείο του νέου αναπτυξιακού προτύπου που πιθανώς ο τόπος να επιλέξει για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης.

22  Είναι αυτή που οφείλει να αξιοποιήσει την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα ως ένα πρωτεύον συστατικό στοιχείο στη διαμόρφωση της νέας αντίληψης που απαιτείται για την αντιμετώπιση της νέας πραγματικότητας και των νέων αναδυόμενων αναγκών.  Είναι αυτή που οφείλει να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει την τοπική κοινωνία.

23 Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει:  Ν’ ανιχνεύσει δραστηριότητες, οι οποίες θα υλοποιούνται από δράσεις Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας και Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων.  Να εντοπίσει και ν’ αναδείξει επενδυτικές προοπτικές αξιοποιώντας τοπικούς πόρους, ν’ αναδείξει και ν’ αξιοποιήσει τα τοπικά προϊόντα, να κινητοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό (π.χ. της διασποράς) και το κοινωνικό κεφάλαιο.  Να διερευνήσει τις δυνατότητες της τοπικής αγοράς, και του ευρύτερου περιβάλλοντος και να υιοθετήσει (αν δεν μπορεί ν’ αναδείξει) καινοτόμες πρακτικές (π.χ. προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών), δημιουργώντας και συμμετέχοντας σε δίκτυα.

24  Είναι αυτή η οποία θα πρέπει μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες διαλόγου και διαβούλευσης να φέρει στο προσκήνιο αυτή την καινοτομική παρέμβαση ων Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων.  Ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα στηρίζεται και θα προωθεί τη διαφορετικότητα και το οποίο θ’ αντικαταστήσει το μοντέλο που στηρίζονταν και προωθούσε (ή και προωθεί ακόμα), την ομογενοποίηση και τον μιμητισμό.

25 Δ. Η ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ  Η κάθε Κοιν.Σ.Επ. πρέπει να προσδιορίζεται από την αναπτυξιακή προοπτική του κάθε επιπέδου διοίκησης.  Δεν είναι δυνατόν μία κοινωνική επιχείρηση να μην έχει τη συνέργεια και την υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας αφενός και με την κάθε τρόπο συμβολή της στην τοπική ανάπτυξη αφετέρου.

26 Ο κοινωνικός επιχειρηματίας  Αναφερόμαστε σε πρωτοβουλίες πολιτών, γιατί σ’ αυτή την εποχή της κρίσης είναι σχεδόν η μόνη δυνατότητα δημιουργίας προοπτικής. Οι παλιές πρακτικές και οι παλιές συνταγές της διαμεσολάβησης σε ότι έχει σχέση με το Δημόσιο (π.χ. δουλειά) αλλά και τον ιδιωτικό τομέα δεν «αποδίδουν» πια.

27 Το εναγώνιο ερώτημα, τι κάνω; πρέπει να συμπληρωθεί και να εμπλουτισθεί:  Τι μπορώ να κάνω τώρα χωρίς «σωτήρες»;  Αντί να περιμένω απελπισμένος, από τους άλλους να μου δώσουν λύση και διέξοδο στα προβλήματά μου, μήπως πρέπει να πάρω τα ηνία της ζωής μου στα χέρια μου;  Τι πρέπει να κάνω γι’ αυτό; Μήπως γι’ αυτό πρέπει, χρειάζεται ν’ αλλάξω εγώ ο ίδιος;

28  Μήπως χρειάζεται να επανεκτιμήσω τον εαυτό μου, να τον επαναξιολογήσω και να τον επαναπροσδιορίσω;  Μήπως να κοιτάξω τι μπορεί να μου προσφέρει ο τόπος μου, οι συνάνθρωποί μου και συμπολίτες μου;  Μήπως ν’ αρχίσω να ψάχνω καινούρια πράγματα, νέες ιδέες, συζητώντας καινοτόμες παρεμβάσεις, να διαφωτιστώ από εμπειρίες και πρακτικές;  Με ποιους Συνεργάτες; Με ποιες σχέσεις;  Με ποια βοήθεια και από πού;

29 Χαρακτηριστικά του Κοινωνικού Επιχειρηματία  Μπορούν να προσδιοριστούν κάποια χαρακτηριστικά, έτσι ώστε η υποστήριξή τους (συμβουλευτική, επιμορφωτική) να είναι στοχευμένη και επομένως αποτελεσματική;

30 Κατά κανόνα, ο «εν δυνάμει» κοινωνικός επιχειρηματίας: 1. Δε διαθέτει κεφάλαιο για επένδυση.  Συνήθως είναι το πρώτο ερώτημα που τίθεται πριν ακόμα συλληφθεί η ιδέα. Είναι ένα θέμα που αποτρέπει κάθε περαιτέρω διερεύνηση.  Συνίσταται αυτό το ζήτημα να τεθεί αφού διερευνηθεί η ιδέα, καθορίσουμε τις δραστηριότητες, το σχήμα, τις παρεχόμενες υπηρεσίες ή τα παραγόμενα προϊόντα και εκτιμήσουμε το κόστος της επένδυσης.

31 Μ’ αυτό τον τρόπο: Μ’ αυτό τον τρόπο: Αποφεύγουμε τον πειρασμό να οδηγηθούμε στην Κοινωνική Επιχειρηματικότητα, επειδή υπάρχει κάποια επιχορήγηση. Αποφεύγουμε τον πειρασμό να οδηγηθούμε στην Κοινωνική Επιχειρηματικότητα, επειδή υπάρχει κάποια επιχορήγηση. Όταν πιστέψουμε στο εγχείρημά μας, όταν αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση γι’ αυτό που κάνουμε, τότε θα κινηθούμε αποτελεσματικά για την εξεύρεση του αναγκαίου κεφαλαίου. Όταν πιστέψουμε στο εγχείρημά μας, όταν αποκτήσουμε αυτοπεποίθηση γι’ αυτό που κάνουμε, τότε θα κινηθούμε αποτελεσματικά για την εξεύρεση του αναγκαίου κεφαλαίου. Ανάλογα με το είδος του αντικειμένου δραστηριότητας της Κοιν.Σ.Επ., διαφοροποιούνται και οι πηγές χρηματοδότησης (π.χ. κρατική διοίκηση, Αυτοδιοίκηση, χορηγίες, δωρεές κ.λ.π.) Ανάλογα με το είδος του αντικειμένου δραστηριότητας της Κοιν.Σ.Επ., διαφοροποιούνται και οι πηγές χρηματοδότησης (π.χ. κρατική διοίκηση, Αυτοδιοίκηση, χορηγίες, δωρεές κ.λ.π.)

32 2. Αξιοποιεί τη δυνατότητα που του δίνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για να λύσει κάποιο πρόβλημα, το οποίο συνήθως είναι:  Ανεργία.  Μηδενικό εισόδημα ή εισόδημα στο όριο της φτώχιας.  Γνώσεις και δεξιότητες που δεν αναγνωρίζονται ή δεν αξιοποιούνται (για διάφορους λόγους) από την αγορά.

33 3. Είναι χωρίς γνώση και δεξιότητες του «επιχειρείν». 4. Αγνοεί και τα στοιχειώδη βήματα δημιουργίας και λειτουργίας μιας «επιχείρησης» καθώς και τις υποχρεώσεις απέναντι στο κράτος (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, κ.λ.π.). 5. Κάτω από την πίεση της ανεργίας και του εισοδηματικού ελλείμματος οδηγείται να διερευνήσει δυνατότητες εκμετάλλευσης των δεξιοτήτων του, αυτό που γνωρίζει να κάνει. Δηλαδή πως και με ποιους θα μπορούσε ν’ αξιοποιήσει γνώσεις και ικανότητες, διαθέσιμους πόρους ικανοποιώντας έτσι τοπικές ή και υπερτοπικές ανάγκες λαμβάνοντας το ερέθισμα από τον τόπο του ή από εμπειρίες και πρακτικές άλλων τόπων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι γυναικείοι συνεταιρισμοί, οι συνεταιρισμοί παραγωγής, συσκευασίας, διάθεσης αρωματικών φυτών κ.λ.π.

34  Πριν ληφθεί η απόφαση, από τον κάθε μελλοντικό κοινωνικό επιχειρηματία, θα πρέπει να «τολμήσει» το εγχείρημα εν πλήρη συνειδήσει των δυνατοτήτων του, των ελλείψεών του και αδυναμιών του, για να αναμετρηθεί με τις απαιτήσεις της προσπάθειας, αλλά και να χαράξει τη στρατηγική του και να προσδιορίσει τις επιλογές του.  Ποιος είναι; Μέχρι που φτάνει; Τι κενά θα πρέπει να καλύψουν οι συνεταίροι του για να ενδυναμώσουν την αποτελεσματικότητα; Που πρέπει να αναζητήσει την κατάλληλη υποστήριξη από μηχανισμούς και ειδικούς και πως;

35  Να αποφασίσει, αν θέλει και αν δύναται να δραστηριοποιηθεί σε αυτό το νέο πεδίο, αφού εκτιμήσει ποιες είναι οι αξίες του, ποιες οι προτεραιότητές του τόσο στην επαγγελματική όσο και στην καθημερινή και οικογενειακή ζωή.  Προτείνουμε σε κάθε κοινωνικό επιχειρηματία αφού μελετήσει τα επόμενα σημεία, και δώσει ειλικρινείς απαντήσεις, να επιδιώξει το ίδιο για κάθε εταίρο του και οπωσδήποτε ν’ αποτελέσει σοβαρό αντικείμενο συζήτησης σε συλλογική βάση (το σύνολο των εταίρων) και να καταλήξουν σε συμφωνία.

36 Ιδιώτης Επιχειρηματίας Κοινωνικός Επιχειρηματίας Επιχειρεί και δεν δουλεύει Δουλεύει και επιχειρεί Κίνδυνος – Ρίσκο: Αβεβαιότητα στην Αγορά Αλλαγή στις κοινωνικές ανάγκες. Νέες κοινωνικές ανάγκες Αλλαγή μοντέλου παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών (ανάγκη νέων προϊόντων και υπηρεσιών) Νέες τεχνολογίες – αδυναμία προσαρμογής Διαφοροποίηση προτιμήσεων

37 Ιδιώτης Επιχειρηματίας Κοινωνικός Επιχειρηματίας Εντοπισμός Ευκαιριών κέρδους Δεν τον καθοδηγεί η ευκαιρία κέρδους αλλά η «κοινωνία» και η προσωπική του στάση Διοίκηση με υποκίνηση, εμψύχωση των εργαζομένων δημιουργία από τον επιχειρηματία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους Συλλογική προσπάθεια, συλλογική διοίκηση αλλά υπάρχει διαφοροποίηση ρόλων

38 Ιδιώτης Επιχειρηματίας Κοινωνικός Επιχειρηματίας Συνειδητά:  Αναλύει τα δεδομένα της αγοράς και προβαίνει σ’ εκτιμήσεις.  Συμμετέχει στον ανταγωνισμό. Συνήθως ωθείται στην ίδρυση Κοιν.Σ.Επ. από εξωεπιχειρησιακούς λόγους (ανεργία, πρόβλημα εισοδήματος, κοινωνική ευαισθησία, αναπτυξιακές παρεμβάσεις κ.λ.π.)

39 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Συμπερασματικά πιστεύουμε ότι σημαντικό ρόλο στην επιτυχία και την βιωσιμότητα μιας Κοιν.Σ.Επ. είναι τα κάτωθι σημεία. 1. Το εταιρικό σχήμα. Πρέπει όλοι οι εταίροι να κατακτήσουν την συλλογική συνύπαρξη και λειτουργία έχοντας διαμορφώσει από κοινού τους στόχους, τις επιδιώξεις και τις προσδοκίες, να έχουν καταλήξει στον καταμερισμό εργασιών και στον τρόπο λειτουργίας.  Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η επίτευξη της συνεργασίας και σχέσεων εμπιστοσύνης, σεβασμού, αλληλοϋποστήριξης μεταξύ των εταίρων δεν είναι θέμα φιλίας ή συγγένειας. Είναι εταιρικό σχήμα «επιχείρησης». Κοινωνικής Επιχείρησης αλλά «Επιχείρησης».

40 2. Ο καθορισμός των κοινωνικών σκοπών δεν είναι θέμα μόνο καταστατικού (περιγραφή) αλλά και αυτός που θα καθορίσει την πορεία της, το επιχειρηματικό σκέλος, και τη διαφοροποίηση της από μια κεφαλαιουχική εταιρία, ή μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρία.

41 3. Το μεγάλο ζήτημα της επιχειρηματικότητας. Ο όρος «κοινωνική» δρα αποπροσανατολιστικά προς δυο κατευθύνσεις. α. Τις συνδέει με επιχορηγήσεις, κρατικοδίαιτες καταστάσεις και τις ταυτίζει με Δημοτικές Επιχειρήσεις ή Κοινωφελείς Επιχειρήσεις, με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, με κινήματα εθελοντισμού, ή συλλόγους και φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας προσφοράς. β. Στην αντίθετη κατεύθυνση παραγκωνίζοντας την ιδιαιτερότητα, της κοινωνικής επικεντρώνεται στον όρο επιχείρηση (έστω και με τους περιορισμούς στη διανομή του κέρδους, και της μη λειτουργίας με όρους κεφαλαίου αλλά με συντελεστή την εργασία) με αποτέλεσμα ν’ ακυρώνει το σκοπό της ίδρυσής της.

42 4. Αυτοτέλεια – ανεξαρτησία: πολιτική – διοικητική – οικονομική από κάθε κέντρο εξουσίας και Διοίκησης (Κράτους, Αυτοδιοίκησης και κάθε οργανισμό ή φορέα).  Να αυτοπροσδιορίζεται και όχι να ετεροπροσδιορίζεται. Η δημιουργία και η λειτουργία της «ξεπηδά» από την ανάγκη επίλυσης κοινωνικών αναγκών, από τη δυναμική του κάθε τόπου, από την ωριμότητα και τη δυνατότητα ενεργοποίησης του κοινωνικού κεφαλαίου, και όχι από τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα του όποιου φορέα.