3 dekl. t- ja υ –vartalot, kertaus

Παρουσίαση με θέμα: "3 dekl. t- ja υ –vartalot, kertaus"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 3 dekl. t- ja υ –vartalot, kertaus
μα -loppuisia neutreja (τὸ πνεῦμα, πνεύματος – henki) ις -loppuisia feminiinejä (ἡ χάρις, χάριτος - armo) της -loppuisia abstraktifeminiinejä (ἡ ἁγιότης, ἁγιότητος - pyhyys) υ –vartaloisia kaikensukuisia (ὁ στάχυς, στάχυος – tähkä)

2 τὸ φῶς, -τός valo (epätavallinen nom., t-vartalo)
G τοῦ φωτός D τῷ φωτί A τὸ φῶς TAIVUTUSVARTALO: φωτ N τὰ φῶτα G τῶν φώτων D τοῖς φωσίν A τὰ φῶτα

3 3. deklinaatio: sijapäätteet
yksikkö mask./fem. neutri monikko nom. - / -ς -ες α gen. -ος ος -ων ων dat. -ι ι -σι(ν) σι(ν) akk. -α / -ν -ας α kirja s 149

4 ἡ νύξ, νυκτός, yö (epätavallinen nom., t-vartalo)
ἡ νύξ (< κτς) τής νυκτός τῇ νυκτί τὴν νύκτα αἱ νύκτες τῶν νυκτῶν ταῖς νυξίν (<κτσιν) τὰς νύκτας

5 Käännä ja määrittele καὶ εὐθὺς τὸ πνεῦμα αὐτὸν ἐκβάλλει εἰς τὴν ἔρημον (Mark. 1:12) Ja heti henki heitti hänet ulos erämaahan τὸ πνεῦμα ntri. yks. nom. τὸ πνεῦμα henki ἐκβάλλει akt. ind. prees. yks. 3 ἐκβάλλω heittää (ulos)

6 τί ἐστιν τοῦτο; τοῖς πνεύμασι τοῖς ἀκαθάρτοις ἐπιτάσσει καὶ ὑπακούουσιν αὐτῷ. (Mark. 1:27)
Mitä tämä on? Hän käskee saastaisia henkiä ja ne tottelevat häntä. πνεύμασι ntri. mon. dat. τὸ πνεῦμα henki ἐπιτάσσει akt. ind. prees. yks. 3 ἐπιτάσσω käskeä (+ dat) ὑπακούουσιν akt. ind. prees. mon. 3 ὑπακούω totella

7 παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τοῦ ὀνόματος τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα τὸ αὐτὸ λέγητε πάντες καὶ μὴ ᾖ ἐν ὑμῖν σχίσματα. (1 Kor. 1:10) Kehotan teitä, veljet, Herramme Jeesuksen Kristuksen nimen kautta, että puhuisitte kaikki samaa ja ettei keskuudessanne olisi riitoja. ὀνόματος ntri. yks. gen. τὸ ὄνομα nimi παρακαλῶ akt. ind. prees. yks. 1 παρακαλέω kehottaa λέγητε akt. konj. prees. mon. 2 λέγω sanoa ᾖ akt. konj. prees. yks. 3 εἰμί olla σχίσματα ntri. mon. nom. τὸ σχίσμα riita

8 3. dekl. k- ja ρ -vartalot

9 ἡ σάρξ, σαρκός liha ἡ σάρξ (<κς) τῆς σαρκός τῇ σαρκί τὴν σάρκα
taivutusvartalo k-päätteinen σαρκ αἱ σάρκες τῶν σαρκῶν ταῖς σαρξίν (< κσ) τὰς σάρκας mon. datiivissa vartalon κ ja päätteen σ yhdistyvät kaksoiskonsonantiksi ξ.

10 ἡ γυνή, γυναικός nainen (epätavallinen nom. κ-vartalo)
gen. γυναικός dat. γυναικί akk. γυναῖκα vok. γύναι fem. vokatiivit yleensä kuten nominatiivi, mutta poikkeuksiakin on; nämä on annettu kirjan taulukoissa erikseen nom. γυναῖκες gen. γυναικῶν dat. γυναιξί(ν) akk. γυναῖκας

11 ἡ χείρ, χειρός käsi ἡ χείρ τῆς χειρός τῇ χειρί τὴν χεῖρα αἱ χεῖρες
τῶν χειρῶν ταῖς χερσίν τὰς χεῖρας ρ-vartaloissa pieniä muutoksia erityisesti mon. dat. ks. s. 157

12 ὁ ἀνήρ tv: άνδρ- mies ὁ πατήρ tv: πατερ-, πατρ- isä ἡ μήτηρ tv: μητερ- μητρ- äiti ἡ θυγάτηρ tv: θυγατερ-, θυγατρ- tytär Yksikkö nom. ἀνήρ πατήρ μήτηρ θυγάτηρ gen. ἀνδρός πατρός μητρός θυγατρός dat. ἀνδρί πατρί μητρί θυγατρί akk. ἄνδρα πατέρα μητέρα θυγατέρα vok. πάτερ μῆτερ θύγατερ Monikko ἄνδρες πατέρες μητέρες θυγατέρες ἀνδρῶν πατέρων μητέρων θυγατέρων ἀνδράσιν πατράσιν μητράσιν θυγατράσιν ἄνδρας πατέρας μητέρας θυγατέρας

13 ν- ja ντ-vartalot

14 ὁ ποιμήν, ποιμένος paimen
ποιμένι ποιμένα taivutusvartalo ποιμέν taivutusvartalo ei aina lyhempi kuin perusmuoto, ks. s. 160 ποιμένες ποιμένων ποιμέσιν ποιμένας ν katoaa sigman edeltä monikon datiivissa

15 εἷς, μία, ἕν = yksi (eräs) mask. fem. neutri nom. εἷς μία ἕν gen. ἑνός μιᾶς dat. ἑνί μιᾷ ἐνί akk. ἕνα μίαν tv: ἑν οὐδείς, οὐδεμία, οὐδἐν = ei kukaan, ei mikään, ei mitään mask. fem. neutri nom. οὐδείς οὐδεμία οὐδέν gen. οὐδενός οὐδεμιᾶς dat. οὐδενί οὐδεμιᾷ akk. οὐδένα οὐδεμίαν tv: οὐδεν

16 N τίς (ntri: τί) G τίνος D τίνι A τίνα (ntri: τί) N τίνες (ntri: τίνα)
Interrogatiivipronomini τίς, τί kuka? mikä? Indefiniittipronomini τις, τι joku, jokin N τίς (ntri: τί) G τίνος D τίνι A τίνα (ntri: τί) Interrogatiivi painollinen, indefiniitti painoton (tai paino lopussa, ks. s. 161) N τίνες (ntri: τίνα) G τίνων D τίσιν A τίνας (ntri: τίνα)

17 ἦσαν δὲ τινες τῶν γραμματέων ἐκεῖ (=siellä) (Mark.)
Siellä oli joitakin kirjanoppineita (sananmuk. ”joitakin kirjanoppineista”) ἔρχεται εἷς τῶν ἀρχισυναγώγων, ὀνόματι Ἰάϊρος, καὶ πίπτει πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ (Mark. 5:22) ὁ πούς, ποδός jalka Eräs synagogan johtajista, nimeltään Jairos, tuli ja heittäytyi hänen jalkoihinsa .

18 πᾶς, πᾶσα, πᾶν kaikki FEM πᾶσα πάσης πάσῃ πᾶσαν πᾶσαι πάσων πάσαις
MASK (NTRI) πᾶς (ntri: πᾶν) παντός παντἰ πάντα (ntri: πᾶν) πάντες (ntri: πάντα) πάντων πᾶσιν πάντας (ntri: πάντα) taivutusvartalo παντ mon. dat. ντ katoaa sigman tieltä  sijaispidennys FEM πᾶσα πάσης πάσῃ πᾶσαν πᾶσαι πάσων πάσαις πάσας 1 dekl. mukaan! θάλασσα-tyyppi, s. 64

19 χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ (1 Kor. 1:3)
χάρις fem. yks. nom. ἡ χάρις armo ἡ εἰρήνη rauha πατρὸς mask. yks. gen. ὁ πατήρ isä

20 σοφίαν δὲ λαλοῦμεν ἐν τοῖς τελείοις, σοφίαν δὲ οὐ τοῦ αἰῶνος τούτου… (1 Kor. 2:6)
Puhumme viisautta täydellisten keskuudessa, mutta emme tämän aikakauden viisautta σοφίαν fem. yks. akk. ἡ σοφία viisaus λαλοῦμεν akt. ind. prees. mon. 1 λαλέω puhua τελείοις mask. mon. dat. substantivoitu adjektiivista τέλειος, -α, -ον täydellinen αἰῶνος mask. yks. gen. ὁ αἰών aika(kausi)