Μάθημα: Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση

Παρουσίαση με θέμα: "Μάθημα: Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μάθημα: Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ» ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μάθημα: Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση Κωδικός: Α8 Διδάσκων: Αναπλ. Καθηγητής Αν. Κοντάκος Συνεργάτες: Κιούση Σταματίνα Κανάκη Ευγενία Εκπονήθηκαν για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακό Σπουδών από τον Αναπλ. Καθηγητή κ. Κοντάκο Αναστάσιο και τις Υποψήφιες Διδάκτορες Κιούση Σταματίνα και Κανάκη Ευγενία. Copyright: συγγραφέας και ΠΜΣ «Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Μονάδων»

2 Περιεχόμενα Φακέλου Γενικοί Στόχοι του Μαθήματος Θεματικές Ενότητες
Ειδικοί Στόχοι Θεματικών Ενοτήτων Διδακτική Μεθοδολογία Ενδεικτικό Χρονοδιάγραμμα Τρόπος Αξιολόγησης του Μαθήματος Υλικό Εργασιών Υλικό Παρουσιάσεων Μαθήματος Βιβλιογραφία Αρθρογραφία

3 Υλικό Παρουσιάσεων 1η Θεματική Ενότητα 2η Θεματική Ενότητα
3η Θεματική Ενότητα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

4 Γενικοί Στόχοι του Μαθήματος Στόχος του Μαθήματος είναι :
να ενισχύσει την κατάρτιση των μεταπτυχιακών φοιτητών /φοιτητριών σε θέματα ηγεσίας, τα οποία επηρεάζουν την επίδοση και την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού - μέλους κάθε εκπαιδευτικού οργανισμού, να παρέχει ένα γενικό και ειδικό θεωρητικό υπόβαθρο όσων αφορούν στις σύγχρονες θεωρίες και έρευνες που εξετάζουν θέματα σχολικής αποτελεσματικότητας και βελτίωσης από την οπτική του Διοικητικού Υπαλλήλου (π.χ. Διευθυντή, Υποδιευθυντή, Προϊστάμενου) αλλά και του εκπαιδευτικού, να ενισχύσει την ικανότητα των μεταπτυχιακών φοιτητών / φοιτητριών να κρίνουν και να παρεμβαίνουν σε καινοτόμες δράσεις με στόχο τη βελτίωση της εκπαιδευτικής μονάδας, να καταστούν οι μεταπτυχιακοί /ές φοιτητές/φοιτήτριες ικανοί/ές να εντοπίζουν και να αναλύουν προβλήματα του εκπαιδευτικού οργανισμού στον οποίο ανήκουν, να αναπτυχθούν οι απαιτούμενες δεξιότητες προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν και να επιλύουν προβλήματα που ανακύπτουν σε ένα εκπαιδευτικό οργανισμό. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

5 και Μοντέλα Σχολικής Βελτίωσης
Θεματικές Ενότητες Το μάθημα δομείται σε τρεις βασικές θεματικές ενότητες: 1η Θεματική Ενότητα: Μοντέλα Σχολικής Αποτελεσματικότητας και Μοντέλα Σχολικής Βελτίωσης 2η Θεματική Ενότητα: Μοντέλα Σχολικής Κουλτούρας 3η Θεματική Ενότητα: Μοντέλα Επικοινωνίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

6 1η Θεματική Ενότητα: Σχολική Αποτελεσματικότητα και Σχολική Βελτίωση
1η Θεματική Ενότητα: Σχολική Αποτελεσματικότητα και Σχολική Βελτίωση Σκοπός της πρώτης θεματικής ενότητας είναι οι μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές / φοιτήτριες να αντιληφθούν την πολυσημεία των όρων «Σχολική Αποτελεσματικότητα» και «Σχολικη Βελτίωση » και να παρουσιαστούν οι πληρέστεροι ορισμοί που έχουν επιχειρηθεί έως σήμερα βάση της διεθνούς βιβλιογραφίας και έρευνας. Στόχος του μαθήματος είναι οι μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές / φοιτήτριες να κατανοήσουν τα σημαντικότερα μοντέλα σχολικής αποτελεσματικότητας και να διαπιστώσουν πιθανά μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα, καθώς και τη δυνατότητα εφαρμογής τους στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς στους οποίους εργάζονται. Για το σκοπό αυτό γίνεται αναφορά στα χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών σχολείων που προκύπτουν από τις πιο πρόσφατες διεθνείς έρευνες και παρουσιάζεται η θεωρία του «ευφυούς σχολείου». ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

7 Αναλύονται τα στάδια και οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους.
Διασαφηνίζεται ο όρος «Σχολική Βελτίωση» και αναλύεται η σχέση του με τη Σχολική Αποτελεσματικότητα. Αναπτύσσονται οι λόγοι για τους οποίους η Σχολική Αποτελεσματικότητα αδυνατούσε μέχρι πρόσφατα να συνδράμει και να ενισχύσει την έρευνα για την Σχολική Βελτίωση. Υπογραμμίζονται οι διαφορετικές προσεγγίσεις της έρευνας για τη Σχολική Βελτίωση, οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για «αυθεντική βελτίωση» του εκπαιδευτικού οργανισμού και γίνεται αναφορά στα χαρακτηριστικά και στη διαδικασία της Σχολικής Βελτίωσης. Γίνεται εκτεταμένη αναφορά και ανάλυση στα πιο επιτυχημένα και παγκοσμίως γνωστά Μοντέλα Σχολικής Βελτίωσης. Αναλύονται τα στάδια και οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους. Κατηγοριοποιούνται τα μοντέλα που παρουσιάζονται βάσει της προσέγγισης και της στρατηγικής που ακολουθεί το καθένα. Παρουσιάζονται, τέλος, δύο από τις σημαντικότερες σύγχρονες θεωρίες Αποτελεσματικής Σχολικής Βελτίωσης, οι οποίες φιλοδοξούν να αποτελέσουν την βάση για μελλοντική έρευνα στον τομέα της Σχολικής Αποτελεσματικότητας και Βελτίωσης. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

8 2η Θεματική Ενότητα: Σχολική Κουλτούρα
2η Θεματική Ενότητα: Σχολική Κουλτούρα Σκοπός της δεύτερης θεματικής ενότητας είναι οι μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές / φοιτήτριες να αντιληφθούν την πολυπλοκότητα του όρου «Σχολική Κουλτούρα» και να παρουσιαστούν οι πληρέστεροι ορισμοί που έχουν επιχειρηθεί έως σήμερα βάση της διεθνούς βιβλιογραφίας και έρευνας. Στόχος του μαθήματος είναι οι μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές / φοιτήτριες να κατανοήσουν τα σημαντικότερα μοντέλα οργανωσιακής κουλτούρας και να αναπτυχθούν τα δύο βασικότερα μοντέλα σχολικής κουλτούρας. Επιπλέον θα υπογραμμιστούν πιθανά μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα, και θα εξεταστεί η δυνατότητα εφαρμογής τους στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

9 3η Θεματική Ενότητα: Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση
Σκοπός της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση του επικοινωνιακού φαινομένου στο σύνολό του, η ανάδειξη της σπουδαιότητας ανάπτυξης υγιών επικοινωνιακών δεξιοτήτων και της αναγκαιότητας υιοθέτησης στρατηγικών εξοικείωσης με τις επικοινωνιακές τεχνικές στο νευραλγικό χώρο της εκπαίδευσης και της διοίκησης. Πιο συγκεκριμένα θα γίνει: εννοιολογική διασαφήνιση του όρου «επικοινωνία» αναφορά σε βασικές επικοινωνιακές θεωρίες και μοντέλα επισκόπηση του επικοινωνιακού πλέγματος μιας εκπαιδευτικής μονάδας αναφορά σε βασικές επικοινωνιακές δεξιότητες που απαιτούνται για αποτελεσματική επικοινωνία και δημιουργία θετικού εκπαιδευτικού κλίματος (π.χ. λεκτικές, μη-λεκτικές, διαπραγματευτικές, διαπολιτισμικές επικοινωνιακές δεξιότητες, κ.α.) ανάλυση των βασικότερων ανασταλτικών παραγόντων στην επικοινωνία μέσα σε μια εκπαιδευτική μονάδα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

10 Τρόπος Αξιολόγησης Για την αξιολόγηση λαμβάνεται υπόψη η επίδοση των μεταπτυχικών φοιτητών / φοιτητριών σε τρεις διαφορετικού τύπου δραστηριότητες: Ατομική Γραπτή Εργασία Γραπτή Απάντηση on – line ερωτημάτων πριν το μάθημα και Συμμετοχή κατά τη διάρκεια του μαθήματος σε θεματικά workshops και κατάθεση γραπτής αναφοράς ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

11 Ατομική Εργασία: Η Ατομική Εργασία κατατίθεται με την ολοκλήρωση όλων των θεματικών ενοτήτων. Οι φοιτητές / φοιτήτριες επιλέγουν ένα από τα θέματα που θα ανακοινωθούν και θα υπάγονται στις τρεις θεματικές ενότητες. Η εργασία βασίζεται σε μελέτη περίπτωσης και έχει σκοπό τη βελτίωση της σχολικής μονάδας ή του εκπαιδευτικού οργανισμού στον οποίο εργάζεται ή εργαζόταν ο/η μεταπτυχιακός/ή φοιτητής /φοιτήτρια. Η εργασία αυτή καλύπτει το 50% της συνολικής βαθμολογίας και το περιεχόμενό της πρέπει να υποστηριχθεί και από σύντομη παρουσίαση που θα πραγματοποιηθεί με το πέρας των μαθημάτων. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

12 Γραπτή Απάντηση on – line ερωτημάτων
Ουσιαστικά πρόκειται για τρεις μικρότερης έκτασης εργασίες που προηγούνται της κάθε θεματικής ενότητας και αφορούν στην απάντηση ερωτημάτων που δίνονται στους/στις μεταπτυχιακούς/ές φοιτητές/φοιτήτριες πριν την έναρξη του μαθήματος. Το ερώτημα θα πρέπει να το αναζητούν οι μεταπτυχιακοί/ές φοιτητές/τριες στα περιεχόμενα του Φακέλου του Μαθήματος, στην ενότητα «Υλικό Εργασιών». Οι φοιτητές θα πρέπει να καταθέτουν την εργασία αυτή με την έναρξη του μαθήματος, οπότε και θα ακολουθεί συζήτηση επί του θέματος. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται και η ενεργή συμμετοχή των φοιτητών/φοιτητριών στο μάθημα. Οι εργασίες αυτές καλύπτουν το 30% της βαθμολογίας ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

13 Συμμετοχή σε workshops και κατάθεση γραπτής αναφοράς
Γραπτή ατομική αναφορά επί του θέματος κατατίθεται με την ολοκλήρωση της κάθε θεματικής ενότητας. Στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι οι φοιτητές να εμπεδώσουν τη θεωρία που τους παρουσιάστηκε και να κατανοήσουν την δυνατότητα εφαρμογής της στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς στους οποίους υπηρετούν. Η γραπτή αναφορά και η συμμετοχή στη συζήτηση καλύπτει το 20% της συνολικής βαθμολογίας ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

14 Διδακτική Μεθοδολογία
Η δομή του μαθήματος ανά θεματική ενότητα είναι η εξής: Η εισαγωγή στο μάθημα πραγματοποιείται με συζήτηση που βασίζεται στις απαντήσεις και τις απόψεις των φοιτητών/φοιτητριών σχετικά με τα on-line ερωτήματα. Ακολούθως πραγματοποιείται διάλεξη στην οποία παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο της κάθε θεματικής ενότητας. Στη συνέχεια δίνεται χρόνος στους/στις φοιτητές /φοιτήτριες να επεξεργαστούν ερωτήματα, ερευνητικό υλικό ή άρθρα σχετικά με το αντικείμενο και να καταγράψουν απόψεις και παρατηρήσεις σε μορφή αναφοράς, την οποία και θα καταθέσουν στον διδάσκοντα. Το μάθημα ολοκληρώνεται με συζήτηση που αφορά όλα τα παραπάνω συστατικά του μαθήματος. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

15 Ενδεικτικό Χρονοδιάγραμμα
1η Θεματική Ενότητα Μοντέλα Σχολικής Αποτελεσματικότητας και Σχολικής Βελτίωσης Θα διατεθούν τρία τρίωρα 2η Θεματική Ενότητα Μοντέλα Σχολικής Κουλτούρας Θα διατεθούν δύο τρίωρα 3η Θεματική Ενότητα Μοντέλα Επικοινωνίας Παρουσιάσεις Φοιτητών/Φοιτητριών (Θα διατεθούν τρία τρίωρα) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

16 Αρθρογραφία Hargreaves, H. D. (2001) A Capital Theory of School Effectiveness and Improvement (1). British Educational Research Journal, Vol. 27, No. 4. Harris, A. (2001) Department Improvement and School Improvement: A Missing Link? British Educational Research Journal, Vol. 27, No. 4. Wikeley, F., Stoll, L., Murillo, J. and Jong, D. R. (2005) Evaluating Effective School Improvement: Case Studies of Programmes in Eight European Countries and their Contribution to the Effective School Improvement Model. School Effectiveness and School Improvement, Vol. 16, No. 4, pp Wikeley, F. and Murillo, J. (2005) Effective School Improvement: An Introduction. School Effectiveness and School Improvement, Vol. 16, No. 4, pp Chapman, C. and Harris, A. (2004) Improving Schools in Difficult and Challenging Contexts: Strategies for Improvement. Educational Research, Vol. 46, No. 3. Wyatt, T. (1996) School Effectiveness Research: Dead end, damp squib or smouldering fuse?. Issues in Educational Research, Vol. 6, No. 1, pp Sammons, P. (2006) School Effectiveness and Equity: Making Connections University of Nottingham: School of Education. Thrupp, M. (2001) Recent School Effectiveness Counter – Critique: Problems and Possiblities. British Educational Research Journal, Vol. 27, No. 4. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

17 Cheng, Y. C. (1990) Conception of School Effectiveness and Models of School Evaluation: A Dynamic Perspective. CUHK Education Journal, Vol. 18, No. 1, pp Harris, A. (2000) Conception of School Effectiveness and Models of School Evaluation: A Dynamic Perspective. Educational Research, Vol. 42, No. 1, pp Hopkins, D. and Reynolds, D. (2001) The Past, Present and Future of School Improvement: Towards the Third Age. British Educational Research Journal, Vol. 27, No. 4. Scheerens, J.and Demeuse, M. (2005) The Theoretical Basis of the Effective School Improvement Model (ESI). School Effectiveness and School Improvement, Vol. 16, No. 4, pp Joyce, B. Calhoun, E. and Hopkins, D. (1999) School Improvement: The Need for Vision and Reprofessionalisation (Review Essay). British Educational Journal, Vol. 27, No. 4. Creemers, B. P. M. and Reezigt, G. (2005) Linking School Effectiveness and School Improvement: The Background and Outline of the Project. School Effectiveness and School Improvement, Vol. 16, No. 4, pp ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

18 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Bakkenes, I., De Brabander, C., Imants J. (1999). Teacher Isolation and Communication Network Analysis in Primary Schools. Educational Administration Quartely, Vol. 35, No. 2 (April 1999), p Brunner, C. C. (2002). A Proposition for the Reconception of the Superintendency: Reconsidering Traditional and Nontraditional Discourse. Educational Administration Quarterly Vol. 38, No. 3 (August 2002) Bush,T and West-Burnham J. (1994). The Principles of Educational Management. London: Pearson Education Limited. Dean, J. (1995). Managing the Primary School. London:Routledge Dinham, S. and others (1993). School Leadership and Decision-Making: A Critique of Leadership Style and Decision-Making Processes in Three Comprehensive High Schools. Adelaide, Australia: Paper presented at the Annual Meeting of the Australian Council for Educational Administration and the Australian Secondary Principals Association Hall, E.T. (1959). The Silent Language. N.Y.: Doubleday. Hall, J. (1966). The hidden dimension. N.Y.: Doubleday. Hall, J. (1978). Gender effects in decoding nonverbal cues. Psychological Bulletin, 85, Michel, G. J. and others. (1995). What Are the Principal’s Skills in School Communications? Paper presented at the Meeting of the Management Institute. Sommer, R. (1965). Effects of classroom environment on student learning. Davis, California: University Press. Sommer, R. (1969). Personal space. The behavioral basis of design. Englewood Cliffs, N. J.: Prentice Hall. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

19 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ζαβλάνος, Μ. (2003). Η Ολική Ποιότητα στην Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη. Ζευγαρίδης, Σ., Ξηροτύρη-Κουφίδου, Σ. (1993). Οργάνωση Επιχειρήσεων: Ανάλυση της δομής των οργανώσεων. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφων Κυριακίδη Α.Ε. Καμπουρίδης, Γ. (2002). Οργάνωση και Διοίκηση Σχολικών Μονάδων. Αθήνα: Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Κοντάκος, Α. & Ν. Πολεμικός (2000). Η Μη Λεκτική Επικοινωνία στο Νηπιαγωγείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κοντάκος, Α. & Ν. Πολεμικός (επιμ.)(2002). Μη Λεκτική Επικοινωνία: θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα Πασιαρδή, Γ. (2001). Το Σχολικό Κλίμα. Αθήνα: Τυπωθήτω Πασιαρδής, Π. (2004). Εκπαιδευτική Ηγεσία. Αθήνα: Μεταίχμιο Σταμάτης, Π. (2005). Παιδαγωγική Μη- Λεκτική Επικοινωνία: Ο Ρόλος της Απτικής Συμπεριφοράς στην Προσχολική και Πρωτοσχολική Ηλικία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

20 Υλικό Εργασιών 1η Θεματική Ενότητα 2η Θεματική Ενότητα
3η Θεματική Ενότητα Τελική Ατομική Εργασία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

21 Βιβλιογραφία 1η Θεματική Ενότητα 2η Θεματική Ενότητα
3η Θεματική Ενότητα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

22 Αρθρογραφία 1η Θεματική Ενότητα 2η Θεματική Ενότητα
3η Θεματική Ενότητα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ