ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Παρουσίαση με θέμα: "ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Χειμερινό Τετράμηνο 2006

2 Η διαθήκη της χάριτος (γ’ μέρος)
Κυριακή, 10 Δεκεμβρίου 2006 Η διαθήκη της χάριτος (γ’ μέρος)

3 H ΔΙΑΘΗΚΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ
Η Διαθήκη της Χάρης (ή της Λύτρωσης) Η Καινή Διαθήκη Η διαθήκη της Διατήρησης Η διαθήκη του Νόμου Η διαθήκη της Υπόσχεσης Η διαθήκη της Βασιλείας Δημιουργία Αδάμ Νώε Αβραάμ Μωυσής Δαβίδ Ιησούς Χριστός "Τύποι" και "σκιές" της Παλαιάς Διαθήκης Πραγματικότητες Καινής Διαθήκης

4 Η διαθήκη της χάριτος στις ποικίλες μορφές της
Η διαθήκη της χάριτος στις ποικίλες μορφές της Η μορφή που έλαβε η διαθήκη της χάριτος από εποχή σε εποχή διέφερε. Στην αρχή κεκαλυμμένη, στη συνέχεια όλο και πιο σαφής και ξεκάθαρη.

5 Η Διαθήκη προς τον Αδάμ και την Εύα
Η Διαθήκη προς τον Αδάμ και την Εύα Τους δόθηκαν μόνο ενδείξεις για τη μελλοντική σχέση χάριτος ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο. α) Η υπόσχεση για το σπέρμα της γυναίκας (Γεν. γ’ 15) που θα συντρίψει το κεφάλι του φιδιού β) Το γεγονός ότι ο Θεός προμήθευσε ενδύματα στον Αδάμ και στην Εύα.

6 Η Διαθήκη προς τον Νώε: διαθήκη διατήρησης
Στη διαθήκη προς τον Νώε δεν εμφανίζονται ξεκάθαρα οι ευλογίες της αιώνιας ζωής και της κοινωνίας με τον Θεό. Ο Θεός υπόσχεται όχι μόνο σε όσους θα λυτρωθούν αλλά σε όλη την ανθρωπότητα, στα ζώα και στη δημιουργία ότι δεν θα καταστρέψει ξανά τον κόσμο με κατακλυσμό (Γένεσις θ’ 8-17). Δεν απαιτείται να τηρηθεί κάποιος όρος. Το σημείο της διαθήκης είναι το ουράνιο τόξο.

7 Η Διαθήκη προς τον Νώε Ωστόσο, η διαθήκη προς τον Νώε αποτελεί βάση για τη διαθήκη της χάριτος. Διότι: Είναι η διαθήκη της διατήρησης της δημιουργίας και του ανθρώπου. Ο άνθρωπος και η δημιουργία προκειμένου να λυτρωθούν πρέπει πρώτα να αρθεί η κρίση και να διατηρηθούν. Ο Θεός με τη διαθήκη αυτή κρεμά το τόξο του πολέμου και της καταδίκης στον ουρανό και το καθιστά τόξο ειρήνης. Ακόμη, δείχνει ότι ο Θεός εργάζεται με οικογένειες. Επί τη βάσει της πίστης του Νώε προσδέχεται και τους γιους του.

8 Η Διαθήκη προς τον Αβραάμ: διαθήκη υπόσχεσης
«Ο δε Κύριος είπε προς τον Άβραμ, Έξελθε εκ της γης σου, και εκ της συγγενείας σου, και εκ του οίκου του πατρός σου, εις την γην την οποίαν θέλω σοι δείξει· και θέλω σε κάμει εις έθνος μέγα· και θέλω σε ευλογήσει, και θέλω μεγαλύνει το όνομά σου· και θέλεις είσθαι εις ευλογίαν· και θέλω ευλογήσει τους ευλογούντάς σε, και τους καταρωμένους σε θέλω καταρασθή· και θέλουσιν ευλογηθή εν σοι πάσαι αι φυλαί της γης». Γεν. ιβ’ 1-3

9 Η Διαθήκη προς τον Αβραάμ: διαθήκη υπόσχεσης
Η διαθήκη προς τον Αβραάμ παρουσιάζει όλα τα ουσιαστικά στοιχεία της διαθήκης της χάριτος. O Θεός συνεχίζει να εργάζεται με οικογένειες. Η διαθήκη συνάπτεται με τον Αβραάμ και το σπέρμα του. Η έλευση του Χριστού θεωρείται εκπλήρωση υποσχέσεων της διαθήκης προς τον Αβραάμ. Ο Ζαχαρίας, πατέρας του Ιωάννη του Βαπτιστή προφήτευσε: «διά να εκπληρώση το έλεος αυτού προς τους πατέρας ημών και να ενθυμηθή την αγίαν διαθήκην αυτού, τον όρκον, τον οποίον ώμοσε προς Αβραάμ τον πατέρα ημών». Λουκ. α’ 72-74

10 Η Διαθήκη προς τον Αβραάμ
Ο Ιησούς εξάλλου εμφανίζεται ως «υιός Αβραάμ» (Ματθ. α’ 1) και σπέρμα Αβραάμ (Γαλ. γ’ 16), για να φανεί ότι εκπληρώνει τη διαθήκη προς τον Αβραάμ. «Προς δε τον Αβραάμ ελαλήθησαν αι επαγγελίαι και προς το σπέρμα αυτού· δεν λέγει, Και προς τα σπέρματα, ως περί πολλών, αλλ' ως περί ενός, Και προς το σπέρμα σου, όστις είναι ο Χριστός». Γαλ. γ’ 16

11 Αφού, όλες αυτές οι διαθήκες στο βιβλίο της Γένεσης είναι μορφές της διαθήκης της χάριτος ….
τότε ποια είναι η «παλιά» διαθήκη των έργων σε αντιδιαστολή προς την νέα εν Χριστώ διαθήκη, έτσι όπως αντιπαρατίθενται στα λόγια του Ιησού και των αποστόλων;

12 Ποια είναι η παλιά διαθήκη σε αντίθεση με τη νέα;
Ποια είναι η παλιά διαθήκη σε αντίθεση με τη νέα; Η παλιά διαθήκη δεν είναι ολόκληρη η Παλαιά Διαθήκη. Ποτέ η διαθήκη προς τον Αβραάμ και προς τον Δαβίδ δεν ονομάζονται στην Καινή Διαθήκη παλιές. Μόνον η Διαθήκη του Μωυσέως στο όρος Σινά ονομάζεται παλαιά διαθήκη.

13 Παλαιά και Καινή Διαθήκη
«Τώρα όμως ο Χριστός έλαβεν εξοχωτέραν λειτουργίαν, καθόσον είναι και ανωτέρας διαθήκης μεσίτης, ήτις ενομοθετήθη με ανωτέρας επαγγελίας. […] Διότι μεμφόμενος αυτούς λέγει· Ιδού, έρχονται ημέραι, λέγει Κύριος, και θέλω συντελέσει επί τον οίκον του Ισραήλ και επί τον οίκον του Ιούδα διαθήκην καινήν, ουχί κατά την διαθήκην, την οποίαν έκαμον προς τους πατέρας αυτών, καθ' ην ημέραν επίασα αυτούς από της χειρός διά να εξαγάγω αυτούς εκ γης Αιγύπτου· […] Λέγων δε καινήν, έκαμε παλαιάν την πρώτην· το δε παλαιούμενον και γηράσκον είναι πλησίον αφανισμού». Εβρ. η’ 6-13

14 Η Διαθήκη προς τον Μωυσή: διαθήκη του νόμου
Ο Θεός πλέον απευθύνεται όχι σε μια οικογένεια, αλλά σε ένα έθνος. Νόμοι του Θεού υπήρχαν και πριν από τον Μωυσή (π.χ. Γεν. θ’ 6). Όμως με τον νόμο του Μωυσή δίνεται μια καθαρή, συστημα-τική, γραπτή περίληψη του θελήματος του Θεού, που ίσχυε για όλο το έθνος. Ο νόμος δεν δόθηκε ως ένας διαφορετικός τρόπος σωτηρίας, δηλαδή για να ακυρώσει τη διαθήκη της χάριτος.

15 Γιατί δόθηκε ο νόμος του Μωυσή;
Γιατί δόθηκε ο νόμος του Μωυσή; Για να φανερωθεί το άγιο θέλημα του Θεού: «Διά τι λοιπόν εδόθη ο νόμος; Εξ αιτίας των παραβάσεων προσετέθη, εωσού έλθη το σπέρμα, προς το οποίον έγεινεν η επαγγελία». Γαλ. γ’ 19 Για να φανερώσει την ανθρώπινη αμαρτωλότητα και να φανεί η ανάγκη για σωτήρα: «Ώστε ο νόμος έγεινε παιδαγωγός ημών εις τον Χριστόν, διά να δικαιωθώμεν εκ πίστεως». Γαλ. γ’ 24

16 Ίσχυε η χάρη για όσους ήταν υπό τον νόμο του Μωυσέως;
Σαφώς ίσχυε η χάρη, διότι η υπόσχεση της σωτηρίας διά πίστεως που ο Θεός είχε δώσει στον Αβραάμ, ήδη πριν από τον Μωυσή, ήταν αιώνια. Αντίθετα, η διαθήκη με τον Μωυσή προσωρινή «εωσού έλθη το σπέρμα ….». «Τούτο δε λέγω· ότι διαθήκην προκεκυ-ρωμένην εις τον Χριστόν υπό του Θεού ο μετά έτη τετρακόσια τριάκοντα γενόμενος νόμος δεν ακυρόνει, ώστε να καταργήση την επαγγελίαν. Διότι εάν η κληρονομία ήναι εκ νόμου, δεν είναι πλέον εξ επαγγελίας· αλλ' εις τον Αβραάμ δι' επαγγελίας εχάρισε ταύτην ο Θεός». Γαλ. γ’ 16-18

17 Υπήρχε χάρις για όσους ήταν υπό τον νόμο του Μωυσέως
Το σύστημα των θυσιών της διαθήκης του Μωυσέως, αν και δεν μπορούσε να σώσει (Εβρ. ι’ 1-4) προεικόνιζε τη θυσία του Χριστού ως μεγάλου αρχιερέα. (Εβρ. θ’ 11-28). Η Μωσαϊκή Διαθήκη, εκπληρώνεται στον Χριστό. Οι θυσίες, οι τελετές, όλα έδειχναν σαν «σκιά» τι θα έκανε ο Χριστός. Και εν Χριστώ εκπληρώθηκαν (Ματθαίος 5:17). Αυτό από μόνο του δείχνει πως η Μωσαϊκη Διαθήκη περίμενε κάτι μεγαλύτερο, ενδοξότερο, μονιμότερο.

18 Η Διαθήκη προς τον Δαβίδ: διαθήκη της βασιλείας
Πριν από τον Δαβίδ ο Θεός είχε φανερώσει τον εαυτό Του ως τον Κύριο της Διαθήκης. Τώρα όμως, ανοιχτά ο Θεός τοποθετεί τον θρόνο Του σε ένα σημείο. Αντί να κυβερνά τον λαό Του από μία κινητή Σκηνή, ο Θεός βασιλεύει από το όρος Σιών στην Ιερουσαλήμ.

19 Η Διαθήκη προς τον Δαβίδ
Ο Θεός θα καθιερώσει τη δυναστεία του Δαβίδ και η δυναστεία του Δαβίδ θα καθιερώσει το μόνιμο οίκο του Θεού. «Αφού πληρωθώσιν αι ημέραι σου και κοιμηθής μετά των πατέρων σου, θέλω αναστήσει μετά σε το σπέρμα σου, το οποίον θέλει εξέλθει εκ των σπλάγχνων σου, και θέλω στερεώσει την βασιλείαν αυτού. Αυτός θέλει οικοδομήσει οίκον εις το όνομά μου και θέλω στερεώσει τον θρόνον της βασιλείας αυτού έως αιώνος. Εγώ θέλω είσθαι εις αυτόν πατήρ και αυτός θέλει είσθαι εις εμέ υιός […] και θέλει στερεωθή ο οίκός σου και η βασιλεία σου έμπροσθέν σου έως αιώνος· ο θρόνος σου θέλει είσθαι εστερεωμένος εις τον αιώνα». Β’ Σαμ. ζ’ 12-13, 16

20 Η Διαθήκη της Βασιλείας προς τον Δαβίδ
Η Διαθήκη της Βασιλείας προς τον Δαβίδ Ο κάθε δαβιδικός βασιλιάς, λοιπόν, στη Διαθήκη της Βασιλείας ονομάζεται υιός Θεού. Η σχέση ανάμεσα στον «υιό του Δαβίδ» και στον «Υιό του Θεού» κορυφώνεται, κλιμακώνεται με τον ερχομό του Μεσσία. Ο Ιησούς Χριστός είναι η εκπλήρωση, είναι ο υιός και των δύο, του Δαβίδ και του Θεού.

21 Η Διαθήκη προς τον Δαβίδ
Ο βασιλιάς στη Διαθήκη της Βασιλείας έχει τον ρόλο του «μεσάζοντα / μεσίτη» Διαθήκης. Αντιπροσωπεύει τον λαό, λειτουργεί και ως μεσάζων ανάμεσα στον λαό και στον Θεό όσον αφορά τη σχέση διαθήκης που έχει συνάψει ο Θεός με τον Ισραήλ, τον λαό Του (π.χ. ο Ιωσίας, Β’ Βασ. κγ’ 1-3). Βεβαίως οι ευλογίες προς τους βασιλείς είχαν δοθεί υπό τον όρο της υπακοής: «εγώ θέλω είσθαι εις αυτόν πατήρ και αυτός θέλει είσθαι εις εμέ υιός· εάν πράξη ανομίαν, θέλω σωφρονίσει αυτόν εν ράβδω ανδρών και διά μαστιγώσεων υιών ανθρώπων·» Β’ Σαμ. ζ’ 14

22 Η αποτυχία του λαού Ισραήλ
Η εξορία του λαού Ισραήλ από τη Γη της Επαγγελίας αποδεικνύει την καθολική αποτυχία τους στην Παλαιά Διαθήκη. Αυτή η αποτυχία δεν σχετίζεται μόνο με τη Μωσαϊκή διαθήκη του Νόμου, αλλά και με τη Δαβιδική διαθήκη της Βασιλείας.

23 Η αποτυχία του λαού Ισραήλ
Οι προφήτες του Ισραήλ που έζησαν προς τα τελευταία χρόνια πριν την εξορία υπηρέτησαν τον λαό τους επιμένοντας πως η κρίση του Θεού είναι αναπόφευκτη γιατί ο λαός έχει παραβεί τη διαθήκη με τον Θεό. Ήταν λάθος των Ισραηλιτών να πιστεύουν πως η διαθήκη / οι διαθήκες του Θεού ήταν άνευ όρων.

24 Το ελπιδοφόρο μήνυμα της αποκατάστασης
Το ελπιδοφόρο μήνυμα της αποκατάστασης Οι προφήτες όμως, μετέδωσαν και κάποιο άλλο επίσης σημαντικό μήνυμα. Καθώς ο Ισραήλ μπήκε στην περίοδο της κρίσης, διακήρυξαν ένα μήνυμα ελπίδας πέρα και μετά την καταστροφή που τους βρήκε. Παρόλο που ο λαός Ισραήλ είχε αποτύχει να μείνει πιστός στις υποχρεώσεις της διαθήκης, ο Θεός δεν θα αποτύγχανε στο δικό Του σκοπό: να δημιουργήσει ένα μεγάλο έθνος για τη δική Του δόξα. Η πρόθεση του Θεού να λυτρώσει, από την πεσμένη ανθρωπότητα, ένα λαό για τον εαυτό Του, θα καρποφορούσε

25 Η αποκατάσταση του λαού του Θεού και η Καινή Διαθήκη
Αυτή η ελπίδα μετά την καταστροφή πήρε πολλές μορφές. Οι προφήτες συχνά μίλησαν για επιστροφή στη Γη της Επαγγελίας, για την αποκατάσταση της σωστής λατρείας του Θεού, για την ανανέωση της βασιλικής μεσσιανικής γενιάς. Συγκεκριμένα, ένα από τα μοτίβα των προσδοκιών για αποκατάσταση ήταν μια νέα διαθήκη, δηλαδή μια νέα σχέση με τον Θεό.

26 Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης
Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης Σύμφωνα με την προφητεία του Ιερεμία λα’ η Καινή Διαθήκη θα φέρει: Επιστροφή του εξόριστου Ισραήλ στη Γη της Επαγγελίας Αποκατάσταση της ευλογίας του Θεού στη Γη της Επαγγελίας Διακονία ανάστασης από το Άγιο Πνεύμα

27 Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης
Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης Θεϊκή εκπλήρωση των υποσχέσεων των προηγούμενων διαθηκών: Ο νόμος θα γραφτεί στις καρδιές του λαού. Ο Δαβίδ θα είναι και πάλι βασιλιάς Πλήρης συγχώρηση των αμαρτιών Ένωση Ισραήλ και Ιούδα

28 Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης
Η Καινή Διαθήκη: διαθήκη της εκπλήρωσης Στην Καινή Διαθήκη αποκαλύπτεται στην πληρότητά της η διαθήκη της χάριτος. Υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες ευλογίες. Ο υποσχεμένος Μεσσίας ήρθε, έζησε, πέθανε και αναστήθηκε, κάνοντας εξιλασμό για τις αμαρτίες μας (Εβρ. θ’ 24-28) και αποκάλυψε τον Θεό καλύτερα σε μας (Ιωάν. α’ 14, Εβρ. α’ 13).

29 Η Καινή Διαθήκη «Και ο Λόγος έγεινε σαρξ και κατώκησε μεταξύ ημών, και είδομεν την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά του Πατρός, πλήρης χάριτος και αληθείας […] πάντες ημείς ελάβομεν εκ του πληρώματος αυτού και χάριν αντί χάριτος· διότι και ο νόμος εδόθη διά του Μωϋσέως· η δε χάρις και αλήθεια έγεινε διά Ιησού Χριστού. Ουδείς είδε ποτέ τον Θεόν· ο μονογενής Υιός, ο ων εις τον κόλπον του Πατρός, εκείνος εφανέρωσεν αυτόν». Ιωάν. α’ 14-18

30 Ουσιαστική διαφορά παλιάς και νέας διαθήκης
Ουσιαστική διαφορά παλιάς και νέας διαθήκης Ο Χριστός εξέχεε το Άγιο Πνεύμα σε όλους τους πιστούς και έχει γράψει τους νόμους του στην καρδιά μας. «Διότι αύτη είναι η διαθήκη, την οποίαν θέλω κάμει προς τον οίκον του Ισραήλ μετά τας ημέρας εκείνας, λέγει Κύριος· Θέλω δώσει τους νόμους μου εις την διάνοιαν αυτών, και θέλω γράψει αυτούς επί της καρδίας αυτών, και θέλω είσθαι εις αυτούς Θεός, και αυτοί θέλουσιν είσθαι εις εμέ λαός». Εβρ. η’ 10

31 Ουσιαστική διαφορά παλιάς και νέας διαθήκης: γράμμα-πνεύμα
«… όστις και έκαμεν ημάς ικανούς να ήμεθα διάκονοι της καινής διαθήκης, ουχί του γράμματος, αλλά του πνεύματος· διότι το γράμμα θανατόνει, το δε πνεύμα ζωοποιεί». Β’ Κορ. γ’ 6

32 Η δόξα της Καινής Διαθήκης είναι μεγαλύτερη
«Αλλ' εάν η διακονία του θανάτου η εν γράμμασιν εντετυπωμένη εις λίθους έγεινεν ένδοξος, ώστε οι υιοί Ισραήλ δεν ηδύναντο να ενατενίσωσιν εις το πρόσωπον του Μωϋσέως διά την δόξαν του προσώπου αυτού την μέλλουσαν να καταργηθή, πώς η διακονία του Πνεύματος δεν θέλει είσθαι μάλλον ένδοξος; διότι αν η διακονία της κατακρίσεως ήναι δόξα, πολλώ μάλλον η διακονία της δικαιοσύνης υπερέχει κατά την δόξαν». Β’ Κορ. γ’ 7-9

33 Καινή Διαθήκη: χάρις χωρίς νόμο;
Καινή Διαθήκη: χάρις χωρίς νόμο; Αν ο νόμος δεν είχε ρόλο στην Καινή Διαθήκη, δεν θα γραφόταν στις καρδιές των πιστών διά του Πνεύματος. Ο νόμος, λοιπόν, έχει ρόλο και μέσα στη χάρη της Καινής Διαθήκης. Μπορεί να μην σώζει, μας καθοδηγεί όμως για το θέλημα του Θεού στη σωσμένη ζωή μας. Άλλωστε οι πιστοί θα κριθούν με βάση τα έργα τους, αν ήταν σύμφωνα με τον νόμο-θέλημα του Θεού.

34 Καινή Διαθήκη: αποκατάσταση του Ισραήλ;
Καινή Διαθήκη: αποκατάσταση του Ισραήλ; Τι γίνεται με τις υποσχέσεις για επιστροφή των Ισραηλιτών στη γη της επαγγελίας, την ένωσή του Ιούδα και του Ισραήλ, την ανέγερση του ναού, την έλευση του Δαβίδ;

35 Προσευχή και περισυλλογή
Δοξολογία στον Θεό για τις διαθήκες του, μέσω των οποίων η χάρις του έρχεται σε μας. Δέηση να βαδίσουμε πιστά στην Καινή Διαθήκη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

36 Βιβλιογραφία Grudem, Systematic Theology, κεφ. 25
Γ. Αδάμ, Οι Διαθήκες του Θεού