ΠΛΑΙΣΙΟ 14ου ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΛΑΙΣΙΟ 14ου ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΛΑΙΣΙΟ 14ου ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
 ΠΛΑΙΣΙΟ 14ου ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΦΟΙΤΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΩΝ ΡΟΜΑ ΤΟΥ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΑΛΑΝ - ΚΟΥΓΙΟΥ

2 Τα νήπια τα οποία προσέρχονται για να φοιτήσουν στο 14ο Νηπιαγωγείο Κομοτηνής προέρχονται από την ιδιαίτερη μειονοτική πληθυσμιακή ομάδα των Ρομά του κλειστού οικισμού του Αλάν-Κουγιού. Ως μητρική γλώσσα χρησιμοποιούν τη ρομανί με προσμίξεις από την τουρκική και την ελληνική. Ως προς το θρήσκευμα ορισμένοι δηλώνουν μουσουλμάνοι, κάποιοι χριστιανοί και πολλοί δεν αυτοπροσδιορίζονται. Αν και το Αλάν-Κουγιού είναι αστική περιοχή, διακρίνεται έντονα για την κοινωνικοοικονομική της υποβάθμιση με ανύπαρκτες υποδομές διαβίωσης (σπίτια, δρόμους, αποχέτευση, ύδρευση κλπ). Τα νήπια, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων, προσέρχονται με υιοθετημένη την πολιτισμική συμπεριφορά της πληθυσμιακής ομάδας του οικισμού στον οποίο μεγαλώνουν με τα ιδιαίτερα θετικά χαρακτηριστικά όπως αυτά της αλληλεγγύης, της αλληλοϋποστήριξης και διατήρησης της πολιτισμικής τους κουλτούρας. Ωστόσο φέρνουν και χαρακτηριστικά τα οποία δεν είναι συμβατά και αποδεκτά από την ευρύτερη κοινωνία. Αυτά είναι η επιθετικότητα, η παραβατικότητα, ο ατίθασος χαρακτήρας, το bulling και γενικότερα η έλλειψη βασικών κανόνων κοινωνικής συμπεριφοράς και υγιεινής.

3 Τα παραπάνω χαρακτηριστικά όμως, επιφέρουν συχνές και ιδιαίτερες δυσκολίες κατά την έναρξη κάθε νέας σχολικής χρονιάς λόγω της προσαρμογής των νηπίων στο νέο περιβάλλον. Ταυτόχρονα αποτελούν και τροχοπέδη στην εκτέλεση του εκπαιδευτικού έργου και γενικότερα στη ροή όλων των σχολικών προγραμμάτων. Η προσέλευση και η ένταξη των νηπίων αλλά και των γονέων στο Νηπιαγωγείο, αποτελεί την πρώτη τους επαφή με έναν κοινωνικό χώρο μιας ευρύτερης και οργανωμένης κοινωνικής ομάδας όπου υπάρχουν κανόνες και εφαρμόζονται οι νόμοι. Καλούνται να γίνουν μέλη της ομάδας, να συνεργαστούν, να αλληλεπιδράσουν, να υιοθετήσουν κανόνες και συμπεριφορές, συνήθειες που δεν ανήκαν στην καθημερινότητά τους έως τώρα. Σε μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων νηπίων ο καθοδηγητικός ρόλος της οικογένειας είναι ανεπαρκής έως ανύπαρκτος. Επίσης συχνά διαπιστώνεται, από μαρτυρίες γονέων και κηδεμόνων η παρουσία αρνητικών προτύπων, (βίας, αλκοολισμού π αραβατικότητας κ.α.) τόσο στο οικογενειακό περιβάλλον όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον του οικισμού.

4 Αρχικός στόχος η προσαρμογή στο νέο κοινωνικό περιβάλλον
Ο πρώτος στόχος που θέτουν οι εκπαιδευτικοί είναι η συστηματική προσπάθεια απομάθησης των αρνητικών στοιχείων της ήδη διαμορφωμένης συμπεριφοράς σε γονείς και νήπια προβάλλοντας θετικά πρότυπα, εφαρμόζοντας αναπτυξιακά κατάλληλες πρακτικές και μεθόδους προσέγγισης της γνώσης σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις εκπαίδευσης. Αυτές δίνουν έμφαση στη μάθηση μέσα από την ενεργητική – βιωματική επαφή των νηπίων με ποικίλο υλικό, θετικά πρότυπα και ερεθίσματα, στη σύνδεση παιχνιδιού και μάθησης, στη εμπλοκή των γονέων με τη μαθησιακή διαδικασία, στην αλληλεπίδραση γονέων - νηπίων -εκπαιδευτικών - ευρύτερης κοινωνίας. Ενδεικτικά παραδείγματα αρνητικής συμπεριφοράς από γονείς είναι η μη συμμόρφωση στο ωράριο του σχολείου, η αδιαφορία για την τακτική φοίτηση των παιδιών τους, η ασυνέπεια ως προς την υποχρέωση να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, να εμβολιάσουν έγκαιρα τα παιδιά τους, να γίνονται επιθετικοί όταν τους θέτονται όρια κ.α. Οι αρνητική συμπεριφορά των νηπίων εστιάζεται στο πέταμα των σκουπιδιών στο χώρο, στο φτύσιμο όταν θυμώνουν μεταξύ τους, στη μη χρήση χαρτιού στην τουαλέτα, πλύσιμο χεριών κ.α. Με την πάροδο του χρόνου γρηγορότερα τα νήπια και πολύ αργότερα οι γονείς μετασχηματίζουν τις πρότερες συνήθειες και συμπεριφορές τους υιοθετώντας κανόνες, στάσεις, συμπεριφορές κοινωνικά αποδεκτές. Κρίνεται αναγκαίο, οι εκπαιδευτικοί να αναλάβουν άτυπα και την εκπαίδευση των ενήλικων- γονιών οι οποίοι κατά το πλείστον είναι αναλφάβητοι. Για την αποτελεσματικότητα και επίτευξη των παραπάνω επιδιώξεων απαραίτητη προϋπόθεση θεωρείται θέσπιση ορίων αλλά και η δημιουργία ενός κλίματος σεβασμού, αποδοχής και εμπιστοσύνης στη διαφορετικότητα και ιδιαιτερότητα της ομάδας.

5 Στόχοι ως προς το εκπαιδευτικό έργο
Παράλληλα με την προσαρμογή νηπίων και γονέων σχεδιάζονται και υλοποιούνται σχέδια εργασίας και θεματικές εργασίες με στόχο την κατάκτηση της σχολικής ετοιμότητας. Εφόδιο αναγκαίο για την ένταξή τους στην επόμενη βαθμίδα αλλά και για την ένταξη και αποδοχή τους από την ευρύτερη κοινωνία ως ισότιμα μέλη της. Η ανεπάρκεια σε κοινωνικές, γνωστικές ικανότητες και δεξιότητες συγκριτικά με νήπια αντίστοιχης ηλικίας αποτελούν την ειδοποιό διαφορά αλλά και το κριτήριο για τον ειδικό σχεδιασμό του εκπαιδευτικού έργου στο συγκεκριμένο μειονοτικό νηπιαγωγείο αν και επίσημα δεν χαρακτηρίζεται με τον όρο αυτό. Οι εκπαιδευτικοί, καλούνται να υλοποιήσουν το ολιστικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου που σκοπεύει στην κοινωνικοσυναισθηματική, αισθητική, φυσική, νοητική ανάπτυξη των νηπίων προάγοντας τη διαθεματικότητα στα προγράμματα υλοποίησης, αξιοποιώντας τα ενδιαφέροντα και τις μέχρι τώρα εμπειρίες τους στην καλλιέργεια δεξιοτήτων, στάσεων, αξιών κ.λ.π. Η οργάνωση και η υλοποίηση των δραστηριοτήτων στοχεύουν στην καλλιέργεια της συλλογικότητας, της ενσυναίσθησης, της συνεργασίας, στην αλληλεπίδραση, στην επικοινωνία, στην ορθή χρήση της τεχνολογίας, στο άνοιγμα στην κοινωνία, στην καλλιέργεια του προφορικού λόγου, της λειτουργικότητας του γραπτού λόγου καθώς και της αποκωδικοποίησή του.

6 Γενικότερα στο 14ο Νηπιαγωγείο δημιουργείται ένα πλούσιο μαθησιακό περιβάλλον όπου υποστηρίζεται «ο αναδυόμενος εγγραματισμός» - “emergent literacy” όρος που δεν αναφέρεται αποκλειστικά σε γλωσσικού χαρακτήρα γνώσεις και δεξιότητες αλλά αναφέρεται σε όλες τις αντιλήψεις, στάσεις, γνώσεις και τις δεξιότητες που συνδέονται τόσο με την κωδικοποίηση όσο και με την αποκωδικοποίηση του γραπτού τρόπου αναπαράστασης της πληροφορίας καθώς και με την κατανόηση το περιεχομένου της από τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας. (Teale & Sulzby, 1986 Παπούλια - Τζελέπη, 2001, Κουτσουράκη, 2001) Σχεδιασμός, ο οποίος απαιτεί χρόνο, κόπο, υπομονή και επιμονή, διότι δεν θεωρείται τίποτα δεδομένο (γλώσσα, στάσεις, συμπεριφορές) όπως αναφέρθηκε παραπάνω για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα και ως προτεραιότητα τίθεται η απομάθηση των αρνητικών στοιχείων που είναι δυσκολότερη και χρονοβόρα της μάθησης.

7 Πως επιτυγχάνεται; Με εκπαιδευτικό προσωπικό επιστημονικά και παιδαγωγικά καταρτισμένο, απαλλαγμένο από στερεότυπα και προκαταλήψεις απέναντι στη διαφορετικότητα Με τη διαφοροποίηση της μαθησιακής διαδικασίας. Για να ανταποκριθούμε στις διαφορετικές ανάγκες του ιδιαίτερου μαθητικού δυναμικού η διαφοροποιημένη διδασκαλία στο δικό μας Νηπιαγωγείο γίνεται «μέθοδος» διδασκαλίας (Κουτσελίνη, 2006) και εναλλακτικής διδακτικής προσέγγισης στη διαφορετικότητα της τάξης. (Βαλιάντη & Κουτσελίνη, 2008). Η διδασκαλία συχνά αποκτά τη μορφή εξατομικευμένης παιδαγωγικής προσέγγισης. Αυτή είναι επιβεβλημένη διότι δεν είναι σε θέση όλοι οι μαθητές να μάθουν τα ίδια πράγματα με τον ίδιο τρόπο και ρυθμό ως ξεχωριστές προσωπικότητες.. Άλλωστε ο μύθος της ομοιογένειας απόκτησης της γνώσης έχει καταρριφθεί. (Οδηγός Νηπιαγωγού, κεφ.8, σ.101) Σύμφωνα με την(Κουτσελίνη,2001) οι εκπαιδευτικοί στο 14ο Νηπιαγωγείο εφαρμόζοντας τη «μέθοδο» της διαφοροποιημένης διδασκαλίας καθοδηγούμε, ενθαρρύνουμε, καλλιεργούμε την ανάληψη ευθύνης και τη δεξιότητα αυτόνομης μάθησης από τους μαθητές μας.

8 Ενέργειες Ενημέρωση γονέων για το πρόγραμμα, τους σκοπούς του νηπιαγωγείου κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς αλλά και σε τακτά διαστήματα στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Η ενθάρρυνση της ενεργούς συμμετοχής στις δράσεις των προγραμμάτων νηπίων αλλά και γονέων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της σχολικής φοβίας (γονέων και παιδιών), και της σχολικής διαρροής. Στόχος μας είναι να συνειδητοποιήσουν οι γονείς την αξία της προσχολικής εκπαίδευσης διότι πολλοί θεωρούν πως η φοίτηση στο Νηπιαγωγείο δεν είναι αναγκαία και πιστεύουν πως στο Δημοτικό Σχολείο «θα μάθουν τα γράμματα». Η ενημέρωση των γονέων γίνεται συστηματικά ανά τρίμηνο όπου τα σχέδια δράσης, οι θεματικές προσεγγίσεις με τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται ανά τρίμηνο, καταγράφονται σε ηλεκτρονική μορφή (d.v.d)καθώς και τα αγαπημένα τραγούδια των νηπίων σε c.d. και διανέμονται στα νήπια με σκοπό την ανατροφοδότηση της μνήμης τους όταν βρίσκονται εκτός σχολείου στοχεύοντας παράλληλα και στην ενημέρωση της οικογένειας για την πρόοδο των παιδιών της. Φαίνεται παράδοξο πως παρόλη την ιδιαιτερότητα και κοινωνικοοικονομική υποβάθμιση οι περισσότερες οικογένειες διαθέτουν laptop ή ipad και κινητό τηλέφωνο.

9 Προσωπικοί εκπαιδευτικοί σκοποί και στόχοι
Η επιλογή μου να αναλάβω θέση ευθύνης στη συγκεκριμένη σχολική μονάδα το Σεπτέμβρη του 2010 με οδήγησε στην αναγκαιότητα του σχεδιασμού, της οργάνωσης και του συντονισμού της λειτουργίας του Νηπιαγωγείου θέτοντας σκοπούς και στόχους. Σκοποί : Να αναβαθμιστεί ο σχολικός χώρος και η υλικοτεχνική του υποδομή. Να συνειδητοποιήσουν οι γονείς την αξία της προσχολικής εκπαίδευσης Να αντιμετωπιστεί η σχολική διαρροή Στόχοι : Να διαμορφωθεί και να εφαρμοστεί ένα λειτουργικό πρόγραμμα ασφάλειας και προσβασιμότητας (μετακίνησης και παραμονής) στο χώρο του σχολείου Να δομηθούν κατάλληλα διδακτικά προγράμματα και καλές πρακτικές εκπαίδευσης Να συμμετέχουν ενεργά τα νήπια στη διαδικασία μάθησης Να αναπτυχθούν σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ εκπαιδευτικών –νηπίων - γονέων Να αναπτυχθούν σχέσεις του νηπιαγωγείου με κοινωνικούς φορείς Να υλοποιηθούν κατάλληλες πρακτικές για την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής Να δημιουργηθούν δράσεις που θα αποβλέπουν το άνοιγμα του σχολείου στην ευρύτερη κοινωνία Να αποκτήσουν τα νήπια την απαιτούμενη σχολική ετοιμότητα

10 Η Νηπιαγωγός - Προϊσταμένη
Ενδεικτικό παράδειγμα καλής πρακτικής Από το 2010 και κάθε χρόνο με αφορμή τη γιορτή της μητέρας, η οποία συμπίπτει περίπου με το τέλος της σχολικής χρονιάς, οργανώνεται στο χώρο του νηπιαγωγείου ανοιχτή γιορτή, που έγινε πλέον θεσμός όπου καλείται η οικογένεια του κάθε νηπίου (παππούς και γιαγιά) για να τιμηθεί η μητέρα. Το πρόγραμμα της γιορτής χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η κατάκτηση των δεξιοτήτων, ικανοτήτων και των γνώσεων από τα νήπια με μουσικοχορευτικές και δραματοποιημένες δραστηριότητες. Στο δεύτερο μέρος γίνεται η ενημέρωση- ανατροφοδότηση προς όλους , σε θέματα υγιεινής και καλής διατροφής (προηγούνται ενημερώσεις στην αρχή της σχολικής χρονιάς και στο μέσον), ανταλλαγής απόψεων και γενικά μια διάδραση απόψεων εκπαιδευτικών–νηπίων-γονέων ως προς την ολοκλήρωση της σχολικής χρονιάς. Στο τρίτο μέρος πραγματοποιούνται παιχνίδια στην αυλή με τη συμμετοχή γονιών και παιδιών ως αποχαιρετισμός στη σχολική χρονιά. Η Νηπιαγωγός - Προϊσταμένη του 14ου Νηπιαγωγείου Χριστίνα Ντόγκα