Νηπιαγωγείο-Δημοτικό

Παρουσίαση με θέμα: "Νηπιαγωγείο-Δημοτικό"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Διδακτική Διάσταση του Θεάτρου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Νηπιαγωγείο –Δημοτικό)

2 Νηπιαγωγείο-Δημοτικό
Βασικός στόχος: Ν’ αναπτυχθεί το παιδί σωματικά, συναισθηματικά, νοητικά, κοινωνικά, καλλιεργώντας τις αισθήσεις του και οργανώνοντας τις κινητικές και νοητικές πράξεις του.

3 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Ως μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος πρέπει να: συμβάλλει στη σωματική, συναισθηματική, νοητική και κοινωνική ανάπτυξη του μαθητή προκαλέσει μια πολυδιάστατη και ολοκληρωμένη παιδαγωγική σχέση ανάμεσα στο ίδιο το διδακτικό αντικείμενο και τους νέους μαθητές ως υποκείμενα Αγωγής

4 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Προϋποθέσεις: -η ισότιμη ανάδειξη τόσο της γλωσσικής / λογοτεχνικής / φιλολογικής διάστασης του θεάτρου, όσο και της αισθητικής / καλλιτεχνικής / πολιτισμικής του πλευράς η ανταπόκριση κάθε λογικής ιδέας στα λογικά σχήματα που ήδη έχει κατακτήσει ο μαθητής η αξιοποίηση των γενικότερων αρχών της παιδαγωγικής που αφορούν την προσέγγιση της γνώσης

5 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Δραστηριότητες: Η προσέγγιση του θεάτρου πρέπει να περιλαμβάνει δραστηριότητες που: -αποτελούν πεδίο ολιστικής ενεργοποίησης όλων των τομέων ανάπτυξης του παιδιού -προσαρμόζονται στους διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και στους ανομοιόμορφους τρόπους εξέλιξης της προσωπικότητας κάθε μαθητή

6 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Δραστηριότητες: -αποτελούν μέσο αντίληψης των ποικίλων τρόπων αντίληψης του κόσμου -λειτουργούν με τη συχνότητά τους ως πρώιμες εμπειρίες με μακροπρόθεσμες επιδράσεις -εμπλέκουν τους μαθητές με βιωματικό και ενεργητικό τρόπο -αποτελούν πεδίο γνωριμίας και εξοικείωσης με διάφορες κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες

7 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Δραστηριότητες: -εξελίσσονται ακολουθώντας μια πορεία μεγαλύτερης πολυπλοκότητας -αποτελούν ευκαιρίες εξάσκησης των μαθητών σε νέες δεξιότητες -συνιστούν κώδικες επικοινωνίας, που παρέχουν στα παιδιά ευκαιρίες έκφρασης και αναπαράστασης

8 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄ και Β΄)
Γενικές αρχές: -η προσέγγιση του θεάτρου δεν αποκτά το χαρακτήρα διδασκαλίας, δίνεται έμφαση στο παιχνίδι -οι δραστηριότητες δομούνται ώστε να αποτελούν παιγνιώδεις καταστάσεις και να διασφαλίζουν την ενεργό συμμετοχή των μαθητών -δίνεται έμφαση στη δημιουργία του κατάλληλου περιβάλλοντος και της τεχνικής ατμόσφαιρας που ευνοεί τη μάθηση -δεν τίθεται θέμα αξιολόγησης

9 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄ και Β΄)
Γενικές αρχές: - τονίζεται η ψυχαγωγική και παιδαγωγική διάσταση του θεάτρου προκειμένου: ◊ οι μαθητές να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους και το περιβάλλον τους ◊ να εκφραστούν ψυχικά και σωματικά μέσα από το παιχνίδι και τη μιμική ◊ να αναπτύξουν τη γλωσσική και παραγλωσσική μορφή επικοινωνίας ◊ να ενταχθούν στην ομάδα και να αποκτήσουν τις πρώτες αισθητικές εμπειρίες

10 Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄)
συνδυάζει το ρόλο του παιδαγωγού μ’ αυτόν του εμψυχωτή αποφεύγει οι δράσεις του να εμπεριέχουν στοιχεία ex cathedra διδασκαλίας δημιουργεί τον κατάλληλο «θεατρικό χώρο», παρέχει το κατάλληλο υλικό για την κάθε θεατρική δραστηριότητα

11 Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄)
παρακινεί τους μαθητές να δοκιμάζουν αυθόρμητα διαφορετικούς ρόλους και να καταλήγουν σ’ αυτόν που τους εκφράζει φροντίζει κάθε δραστηριότητα που επιλέγει να δίνει έμφαση στην έμφυτη δημιουργική ικανότητα των μαθητών, την επινοητική τους φαντασία, τα συναισθήματά τους κ.λπ προσέχει να μην επηρεάζει με τις οδηγίες του τ’ αποτελέσματα της εκφραστικής διαδικασίας

12 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄)
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ βασίζεται στην ανάγκη δραματικής έκφρασης του παιδιού, δηλαδή στην αποδέσμευση του συναισθήματος μέσα από γλωσσικά, σωματικά, τεχνικά και υλικά μέσα έκφρασης αποτελεί ομαδική δραστηριότητα που στοχεύει στην ψυχαγωγία και επικοινωνία των μελών από το θεατρικό κώδικα δανείζεται την ανάγκη οριοθέτησης «τόπου» και «χρόνου» που προσδιορίζει τη «θεατρική σύμβαση»

13 ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Πτυχές της εφαρμογής του:
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Πτυχές της εφαρμογής του: -απελευθερώνει τη φαντασία των μαθητών -αναπτύσσει τον επικοινωνιακό τους λόγο και γενικότερα την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν τη γλώσσα -αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την άσκηση των ικανοτήτων των μαθητών και δραστηριοποίησης της σκέψης τους -διευρύνει και πλουτίζει τις μεθοδολογικές πρακτικές σε όλους τους τομείς αναπτύσσοντας το ενδιαφέρον των μαθητών για γνώση , έκφραση και επικοινωνία καθώς διαθέτει πλούτο τεχνικών (σωματική έκφραση, αισθησιοκινητική δράση, εκμετάλλευση του τυχαίου κ.λπ)

14 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄) ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ οι δραστηριότητες αυτές δεν προδιαγράφονται ως ενασχόληση με τα αμιγώς αισθητικά πεδία, αλλά αποτελούν μέρος της πορείας αυτής πρόκειται για διάφορες μορφές ασκήσεων σωματικής κίνησης, ρυθμού, παραγωγής φωνής, σωστής εκφοράς και άρθρωσης του λόγου, ισορροπίας και επαφής με τα άλλα μέλη της ομάδας, καθώς και μορφοποίησης διαφόρων ψυχικών καταστάσεων και συναισθημάτων

15 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄) ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ Παράδειγμα: Η αγωγή του λόγου όσο και η αγωγή της γραφής μπορούν να βοηθηθούν στο μαθητή της προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας μέσα από γραφοκινητικές- ψυχοκινητικές και οπτικοακουστικές ασκήσεις (γραμμικά σχέδια, χρώματα, συμβολικά σημεία, ζωγραφική γραμμών, ρυθμική απόδοση συλλαβών και γραμμάτων)

16 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ Πτυχές της εφαρμογής τους:
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ Πτυχές της εφαρμογής τους: ο μαθητής αποκτά μία άλλη σχέση με το σώμα του μεταλλάσσει τη σχέση του με τον εαυτό του όσο και με τους άλλους ευαισθητοποιείται προς τις τέχνες αποκτά γνώσεις με βιωματικό τρόπο και γενικότερα διευρύνει την ενδοχώρα του προοδευτικά δημιουργεί την έννοια του «θεατρικού αυτοσχεδιασμού» εισάγοντας την παράμετρο του ρόλου

17 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄)
ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ο παιγνιώδης χαρακτήρας του θεάτρου εμπλουτίζεται με στοιχεία συστηματικής και ολοκληρωμένης παρουσίας θεατρικών κωδίκων αποτελεί ενδιάμεσο στάδιο πριν από πιο σύνθετες μορφές, όπως αυτή της δραματοποίησης

18 ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Πτυχές της εφαρμογής του:
ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Πτυχές της εφαρμογής του: ενεργοποιεί τη δημιουργικότητα του μαθητή προσφέρει σ’ αυτόν τη δυνατότητα να εκφράσει με ρόλους τον ψυχικό του κόσμο και πτυχές της προσωπικής του ζωής ή εικόνες της φαντασίας του σε γνωστικό επίπεδο: -ενεργοποιεί τη φαντασία του μαθητή -απαιτεί συντονισμό σκέψης και δράσης

19 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄)
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πρόκειται για τη μεταγραφή ενός μη δραματικού κειμένου (όχι απαραίτητα λογοτεχνικού) σύμφωνα με τους κώδικες και τις τεχνικές του δράματος, με τελικό σκοπό της θεατρική του απόδοση.

20 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της: Ως τρόπος προσέγγισης του θεάτρου, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να αξιοποιηθεί και στα παιδιά των μικρότερων ηλικιών. Θα πρέπει: -να έχουν αποκτήσει πολλές εμπειρίες στην παρουσίαση των χαρακτήρων και τους χαρακτηρισμούς μέσα από άλλου είδους θεατρικές δραστηριότητες

21 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
-το σενάριο να έχει γλώσσα λιτή, να προτιμούνται οι μικροί ήρωες, να είναι σύντομο, να βασίζεται σε θέματα που ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα των μαθητών -να υπάρχει η παρέμβαση της μουσικής (παιχνιδοτράγουδα, παραμυθοτράγουδα κ.ά) που διευκολύνει τους μαθητές σε μιμήσεις και κινήσεις -σε γνωστικό επίπεδο η δραματοποίηση ενός θέματος βοηθάει τους μαθητές να το μάθουν και να το κατανοήσουν καλύτερα

22 Πτυχές της εφαρμογής της:
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄) ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της: Ο σχηματισμός μιας ολοκληρωμένης θεατρικής παράστασης ευρίσκεται κυρίως μεταξύ των ηλικιών Ισχύει η αρχή της συντομίας του λόγου. Ένα έργο με παιδιά της συγκεκριμένης ηλικίας δεν πρέπει να έχει πολλούς και μεγάλους διαλόγους

23 ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της: Δεν θα πρέπει οι μαθητές μέχρι και τα έξι τους χρόνια να επιφορτίζονται με την ανάληψη ρόλων ή την απομνημόνευση κειμένων από άτομα άλλων ηλικιών. Οι μαθητές της νηπιακής ηλικίας δεν πρέπει να εξαναγκάζονται να παίξουν ρόλους με συγκεκριμένους κώδικες, χωρίς καν να έχουν προλάβει να αποκτήσουν ψυχοκινητικό συντονισμό, αίσθηση του σκηνικού παιχνιδιού, του χώρου κ.λπ. Η θεατρική αγωγή στηρίζεται κυρίως στις τεχνικές της χορομιμικής, της μιμικής σε δραστηριότητες όπως αυτή του θεατρικού παιχνιδιού κ.λπ.

24 ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
Η μουσική έχει ενισχυτικό και βοηθητικό ρόλο. Η παράσταση πρέπει να συμπεριλαμβάνει τραγούδια και το ιστορικό τους να εμπεριέχεται μέσα σε στίχους. Διευκολυντικά για τους μικρούς μαθητές λειτουργεί και η ομαδική απαγγελία Η παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων: -ευαισθητοποιεί τους μαθητές σε μορφές και είδη θεάτρου (λαϊκό-έντεχνο) -αναπτύσσει τις δυνατότητες του κριτικού λόγου για την πρόσληψη του σκηνικού θεάματος -δίνει το περιθώριο για πρωτότυπες αισθητηριακές, συναισθηματικές και νοητικές ανακατατάξεις

25 Πτυχές της εφαρμογής τους:
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στο Νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού (Α΄και Β΄) ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ Πτυχές της εφαρμογής τους: Η κούκλα, το παραμύθι και οι λειτουργίες του θεάτρου συντελούν ώστε το παιδί να βιώνει τους χώρους του φανταστικού, του συμβολικού και του πραγματικού. Η γλώσσα είναι ζωντανή και δένεται με τις παραστάσεις.

26 ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ Πτυχές της εφαρμογής τους:
ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, ΜΑΡΙΟΝΕΤΕΣ, ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ Πτυχές της εφαρμογής τους: Από τα παθήματα των ηρώων το παιδί αφομοιώνει τους ηθικούς νόμους, τους κανόνες, τα έθιμα, τις αξίες κ.λπ. Δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να συμμετέχουν και να καθορίζουν ακόμη την εξέλιξη μιας ιστορίας. Μπορούν να μετεξελιχθούν σε τρόπο θεατρικής έκφρασης με αυτόνομη ή συνοδευτική χρησιμότητα και να ενταχθούν στο πλαίσιο των γενικότερων δραστηριοτήτων του σχολείου.

27 ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ Ειδικές επισημάνσεις:
Ενταγμένο στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος ανεξάρτητα από την τεχνική (κούκλες χεριού, κούκλες πάνω σε κοντάρι, μαριονέτες κ.λπ.) διευκολύνει κυρίως τα συνεσταλμένα παιδιά να εκφραστούν. Αποτελεί άριστο παιδαγωγικό μέσο για τον εκπαιδευτικό: -η κατασκευή της κούκλας → αναπτύσσει τις λεπτές κινήσεις, συντονίζει την κινητικότητα, αναπτύσσει τις συνθετικές ικανότητες κ.ά

28 ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ Ειδικές επισημάνσεις:
-η κίνηση της κούκλας → αναπτύσσει τις κινητικές δεξιότητες, δημιουργεί συναισθήματα έκπληξης και χαράς, δίνει τη δυνατότητα προβολής και εκτόνωσης μέσω των της κούκλας ποικίλων ρόλων -η ομιλία – έκφραση της κούκλας → ωθεί το παιδί σε εξωτερίκευση του εσωτερικού του κόσμου, συντελεί στη γλωσσική του ανάπτυξη κ.ά.

29 ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ Ειδικές επισημάνσεις:
Οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν θεάματα Θεάτρου Σκιών και να δημιουργήσουν ουσιαστικά επεισόδια από την ιστορία του είδους, στα πλαίσια μιας μουσειακής προσέγγισης. Απαλλαγμένο από τα παραδοσιακά του στοιχεία και ενσωματωμένο σε σύγχρονες προσεγγίσεις και σκηνικές αποδόσεις θεατρικών παραστάσεων μπορεί να αξιοποιηθεί σε όλο το φάσμα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

30 Ειδικές επισημάνσεις γι α τους μαθητές της Α΄ και Β΄ τάξης Δημοτικού:
Στην ηλικία των πρώτων τάξεων του Δημοτικού: Οι κανόνες γίνονται περισσότεροι χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παίρνουν ένα ασφυκτικό χαρακτήρα. Μπορούν να εισαχθούν διάφορα παιχνίδια με τα σύμβολα, που θα εξασκήσουν τους μαθητές πάνω στον τρόπο προσέγγισης των σκηνικών αντικειμένων ή των κοστουμιών (π.χ. ποια ρούχα και αντικείμενο φανερώνουν έναν καλό ή κακό χαρακτήρα.

31 Ειδικές επισημάνσεις γι α τους μαθητές της Α΄ και Β΄ τάξης Δημοτικού:
Στην ηλικία των πρώτων τάξεων του Δημοτικού: Κάνει την εμφάνισή του το στοιχείο της «κοινωνικής φράσης», οι μαθητές αντιλαμβάνονται τον τρόπο συνομιλίας, την αμοιβαιότητα και την κοινωνικότητα. Ο λόγος αρχίζει να γίνεται μέσο συνεννόησης και ανταλλαγής.

32 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού
Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού Γενική αρχή: Ο επικοινωνιακός και εκφραστικός στόχος των πρώτων τάξεων εμπλουτίζεται με στοιχεία διδακτικής μεθοδολογίας και ερμηνείας των ποικίλων παραμέτρων του θεάτρου.

33 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Ως μέθοδος διδασκαλίας η δραματοποίηση, με τη μορφή του «εργαστηρίου γραφής», αλλά, και της «σκηνικής πράξης» μετατρέπεται σε μέσο παραστατικής και εποπτικής διδασκαλίας του μαθήματος που διαθέτει στοιχεία θεάτρου και παιχνιδιού

34 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
Ενδείκνυται η δραματοποίηση κειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας ή άλλων μαθημάτων (Θρησκευτικά, Ιστορία κ.λπ.) και γενικότερα η αξιοποίηση της δυναμικής του δράματος στη διδακτική. Ξεπερνιέται το μονοσήμαντο επίπεδο της σωματικής έκφρασης και γίνεται προσπάθεια επέκτασης στη δημιουργία ενός δραματικού κειμένου.

35 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
Εισάγεται η τεχνική του εργαστηρίου γραφής: Οι μαθητές με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού ασκούνται στο θεατρικό τρόπο γραφής, προσεγγίζοντας και αξιοποιώντας τα βασικά γνωρίσματα του δραματικού κειμένου (διάλογος, δράση, συγκρούσεις, χαρακτήρες κ.λπ.)

36 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
Σε γνωστικό επίπεδο οι μαθητές: -εξοικειώνονται με τα βασικά στοιχεία του δραματικού λόγου -κατακτούν την εκφραστική τους ικανότητα δια του διαλόγου -αποκτούν αμεσότητα στην επικοινωνία -αποδίδουν με προσωπικό τρόπο τα βιώματα, τις εμπειρίες και τις προσδοκίες τους

37 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Γ΄ και Δ΄ τάξη Δημοτικού ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Μέσω της στοιχειώδους υποκριτικής προσέγγισης τα κείμενα γίνονται αφορμή για να: εξοικειωθούν οι μαθητές με το θεατρικό κώδικα, τις συμβάσεις και τις τεχνικές του, μιλήσουν και να εκφραστούν μέσα απ’ αυτά για τον εαυτό τους, τον άνθρωπο, τον κόσμο.

38 ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας:
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας: μπορεί ν’ αποτελέσει δραστικό μέσο προσέγγισης των κειμένων της λογοτεχνίας μετατρέπει τη λογοτεχνική ανάγνωση σε διεργασία που εμπεριέχει τη δημιουργικότητα και την απόλαυση ο εκπαιδευτικός αξιοποιώντας τη δυνατότητα πολλαπλασιασμού του ρόλου μπορεί να δώσει σε όλους τους μαθητές την ευκαιρία να συμμετέχουν

39 ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας:
ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας: μπορεί να πλαισιωθεί και με άλλα στοιχεία θεατρικότητας όπως κοστούμια, φωτισμό, μουσική, μια γενικότερη εικαστική επένδυση η συγκεκριμένη δραστηριότητα ενταγμένη στο πλαίσιο του μαθήματος ή στο πλαίσιο πολιτιστικών εκδηλώσεων του σχολείου αποτελεί μέσο προσέγγισης του θεάτρου και λειτουργεί ως προστάδιο της θεατρικής παράστασης

40 ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας:
σε γνωστικό επίπεδο οι μαθητές: -μαθαίνουν να αποδίδουν φωνητικά τις αποχρώσεις των διαφόρων ρόλων -εξασκούνται στην τέχνη της απαγγελίας

41 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού Γενικές αρχές: -Η θεατρική προσέγγιση πρέπει να αποκτά το χαρακτήρα αυτόνομου μαθήματος (σχετικά εγχειρίδια, διδακτέα ύλη, προτάσεις ερμηνείας) -Η διδακτική μεθοδολογία εμπλουτίζεται με στοιχεία καλλιτεχνικής έκφρασης και διανοητικής δημιουργίας

42 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού Γενικές αρχές: -Το νέο αντικείμενο δεν αποτελεί μόνο γνωστικό πεδίο αλλά και τρόπο έκφρασης. Η τελική κρίση και βαθμολόγηση των μαθητών δεν πραγματοποιείται μόνο με παραδοσιακού τύπου αξιολογικά κριτήρια (τεστ προφορικά ή γραπτά), αλλά και με βάση τα νέα δεδομένα του αντικειμένου (συμμετοχή μαθητή, συμβολή μαθητή στην παραγωγή καλλιτεχνικού προϊόντος, ικανότητα έκφρασης και επικοινωνίας με βάση τους θεατρικούς κώδικες κ.λπ.)

43 Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Διδακτική προσέγγιση του Θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού Γενικές αρχές: -Το θεατρικό παιχνίδι και η δραματοποίηση αναπτύσσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους Στόχος της διδακτικής του μαθήματος: ν’ αποκτήσουν οι μαθητές ουσιαστική θεατρική παιδεία, δηλαδή να γνωρίσουν διανοητικά, να αισθανθούν συναισθηματικά και να βιώσουν εμπειρικά τις ποικίλες παραμέτρους του θεατρικού φαινομένου

44 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της: Προχωράει σ’ ένα περαιτέρω επίπεδο, με το εργαστήριο γραφής εισάγεται η παράμετρος της διακειμενικής σύνθεσης: οι μαθητές συλλέγουν κείμενα ολόκληρα ή σε αποσπάσματα, τα οποία συμπληρώνουν και με δικά τους και στο τέλος όλη η ομάδα προχωράει σε μια πρώτη σκηνική σύνθεση

45 ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της:
ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Πτυχές της εφαρμογής της: σε γνωστικό επίπεδο οι μαθητές: -έρχονται σ’ επαφή με αντιπροσωπευτικά έργα -παράγουν δικά τους κείμενα μέσα από την επαφή τους με τα αρχικά -δημιουργούν με τις υποδείξεις του εκπαιδευτικού μια πρωτότυπη διακειμενικού χαρακτήρα σύνθεση που αντιπροσωπεύει τα ενδιαφέροντα και τις επιδιώξεις τους

46 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΑΦΗΓΗΣΗΣ Η αφηγηματική λειτουργία των κειμένων παρουσιάζεται μέσα από τη διαδικασία της δραματοποίησης και της ερμηνείας των συμβόλων. Ο αφηγητής (που μπορεί να είναι το σώμα του χορού) εικονοποιεί με το λόγο, με το σώμα, με το σκηνικό αντικείμενο, τα γενικά τοπία δράσης, καθώς και τα φυσικά χαρακτηριστικά των ηρώων.

47 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΑΦΗΓΗΣΗΣ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας:
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΑΦΗΓΗΣΗΣ Πτυχές εφαρμογής της θεατρικής δραστηριότητας: η διαδικασία αυτή μπορεί να υποστηρίζεται από μουσική, από ένα ή περισσότερα σκηνικά αντικείμενα, να έχει λίγους ή πολλούς αφηγητές σε γνωστικό επίπεδο οι μαθητές: -μαθαίνουν να μεταχειρίζονται τις αρχές της υποκριτικής, όπως την κίνηση και την αλλοίωση των χαρακτηριστικών του προσώπου -εξασκούνται στο να επιλέγουν κατάλληλα σκηνικά αντικείμενα -εξοικειώνονται στην προφορική απόδοση των συναισθημάτων και των ψυχικών τους καταστάσεων

48 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Πτυχές εφαρμογής: 1η ΦΑΣΗ Προϋποθέτει προχωρημένο επίπεδο επαφής των μαθητών με το θέατρο και ειδικότερα γνωριμία των μαθητών με : -τη φύση του θεάτρου -δραματικό κείμενο και τα γνωρίσματά του, την αισθητική και την ιδεολογία του

49 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Πτυχές εφαρμογής 1η ΦΑΣΗ
-τους συντελεστές της θεατρικής παράστασης και τις αρμοδιότητές τους -το κοινωνικό και κοσμικό φαινόμενο που αποτελεί η παράσταση -την επικοινωνία με το κοινό και το ρόλο του θεάτρου μέσα στο ευρύτερο πολιτισμικό οικοδόμημα

50 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Πτυχές εφαρμογής 2η ΦΑΣΗ
Η παραγωγή καλλιτεχνικού προϊόντος μπορεί να γίνεται παράλληλα ή ανεξάρτητα σε πολλαπλά επίπεδα: Σε ένα πρώτο επίπεδο: ως δραστηριότητα εφαρμογής του μαθήματος μέσα στην τάξη , προεκτεινόμενη σε σχετική εκδήλωση έξω από τα πλαίσια του μαθήματος και καταλήγοντας σε σύνθετη συλλογική ενέργεια που καλύπτει όλο το φάσμα του σχολείου (δραματοποίηση, αυτοσχεδιασμός, παντομίμα κ.λπ.)

51 Σε ένα δεύτερο επίπεδο:
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Πτυχές εφαρμογής 2η ΦΑΣΗ Σε ένα δεύτερο επίπεδο: μπορεί να περιλάβει πιο σύνθετες μορφές θεατρικής δράσης (θεατρικό χάπενινγκ, σκετς) που μπορούν να παρουσιαστούν ως αποτελέσματα πρακτικής εφαρμογής της διδασκαλίας οι προεκτάσεις των οποίων ξεφεύγουν από τις διαστάσεις του μαθήματος

52 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Πτυχές εφαρμογής 2η ΦΑΣΗ
Σε ένα τρίτο επίπεδο: μπορεί να πάρει την πιο σύνθετη μορφή της θεατρικής παράστασης, στην οποία ενδεχομένως μετέχουν όχι μόνο μαθητές των συγκεκριμένων τάξεων στις οποίες διδάσκεται το μάθημα αλλά και άλλοι (μικρότεροι ή μεγαλύτεροι)

53 Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού
Πεδία προσέγγισης του θεάτρου στη Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ Πτυχές εφαρμογής: η προσέγγιση του διδακτικού αντικειμένου προχωρεί σε μια απόπειρα διανοητικής επαφής των μαθητών με τον κόσμο του θεάτρου σε γνωστικό επίπεδο οι μαθητές: κατανοούν, συγκρίνουν, γνωρίζουν και διακρίνουν αισθητικά ρεύματα και θεατρικές τάσεις, είδη θεάτρου και μορφές που καθόρισαν την πορεία του βασική προϋπόθεση: η αξιοποίηση του κατάλληλου βιβλιογραφικού και εποπτικού υλικού

54 Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο
Διδακτική του θεάτρου στο πρωτοβάθμιο σχολείο Γενική επισήμανση : Τίποτα δεν αποκλείει να συνυπάρχουν όλες οι επιλογές που αναφέρθηκαν μέσα στις θεατρικές δραστηριότητες ενός σχολείου

55 Βιβλιογραφία Άλκηστις, Το αυτοσχέδιο Θέατρο στο Σχολείο, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 21989 Άλκηστις, Κουκλο-θέατρο σκιών, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1992 - Άλκηστις, Η δραματική τέχνη στην εκπαίδευση, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000 -Αναγνωστόπουλος Δ. Βασίλης, «Η απαγγελία της ποίησης: μια ξεχασμένη τέχνη»: Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές, επιμ. Άντα Κατσίκη – Γκίβαλου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004, σσ

56 Βιβλιογραφία - Γιάνναρης Γιώργος, Θεατρική Αγωγή και Παιχνίδι, εκδ. Γρηγόρης, Αθήνα 2001 -Γκόρος Δ. Λεωνίδας, «Για τη δραματοποίηση στο σχολείο»: Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας (Το Παιδικό Θέατρο, Αφιέρωμα), τομ. 6, εκδ. Σμυρνιωτάκης, Αθήνα 1991, σσ -Γραμματάς Θόδωρος, Διδακτική του Θεάτρου, σειρά Θεατρική Παιδεία αρ.6, εκδ. Τυπωθήτω, Αθήνα 2001 Γραμματάς Θόδωρος, Το Θέατρο στο Σχολείο. Μέθοδοι διδασκαλίας και εφαρμογής, εκδ. Ατραπός, Αθήνα 2004 -Γραμματάς Θόδωρος – Τζαμαργιάς Παναγιώτης, Πολιτιστικές Εκδηλώσεις στο Σχολείο. Πρωτοβάθμια – Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, εκδ. Ατραπός, Αθήνα 2004

57 Βιβλιογραφία -Γραμματάς Θόδωρος – Μουδατσάκις Τηλέμαχος, Θέατρο και Πολιτισμός στο Σχολείο. Για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκδ. Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ., Ρέθυμνο Δενδρινού Φίλια, «Θέατρο: το παραστατικό ταξίδι της λέξης»: Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές, επιμ. Άντα Κατσίκη – Γκίβαλου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004, σσ Karppinen Tinti, «Η ζωή είναι αυτοσχεδιασμός και κάθε μέρα έχουμε πρεμιέρα! Γιατί το θέατρο είναι το παραπαίδι στην οικογένεια των καλλιτεχνικών μαθημάτων στο σχολείο;»: Το θέατρο στην εκπαίδευση: μορφή τέχνης και εργαλείο μάθησης (Πρακτικά της 2ης Διεθνούς συνδιάσκεψης για το Θέατρο στην Εκπαίδευση), μετ. Χαρά Τσουκαλά, επιμ. Νίκος Γκόβας, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2002, σσ

58 Βιβλιογραφία -Κουρετζής Λάκης, Το Θεατρικό Παιχνίδι. (Παιδαγωγική θεωρία, πρακτική και θεατρολογική προσέγγιση), εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα Κουρετζής Λάκης, Το θεατρικό παιχνίδι και οι διαστάσεις του, εκδ. Ταξιδευτής, Αθήνα Μουδατσάκις Ε. Τηλέμαχος, Η θεωρία του Δράματος στη Σχολική Πράξη. Το Θεατρικό Παιχνίδι. Η Δραματοποίηση, εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 1994

59 Βιβλιογραφία - Παπακώστα Αλεξία, «Χ. Μπουλώτης: Το άγαλμα που κρύωνε. Μια διδακτική προσέγγιση ολόκληρου του λογοτεχνικού έργου για το Δημοτικό Σχολείο» : Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές, επιμ. Άντα Κατσίκη – Γκίβαλου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004, σσ -Παπάς Ε. Αθανάσιος, Μαθητοκεντρική Διδασκαλία, τομ. 3, εκδ. Βιβλία για Όλους, Αθήνα 1987 - Πετσάλνικος Κωνσταντίνος, «Η λογοτεχνία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αξιοποίηση χωρίς σχολειοποίηση»: Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές, επιμ. Άντα Κατσίκη – Γκίβαλου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004, σσ

60 Βιβλιογραφία - Πούχνερ Βάλτερ, «Θέατρο και Εκπαίδευση στην Ελλάδα» : Εκπαίδευση και θέατρο, τχ. 9, εκδ. Εκπαίδευση και Θέατρο. Έκδοση έρευνας και προβληματισμού, Αθήνα (2008), σσ -Σέξτου Περσεφόνη, Δραματοποίηση. Το Βιβλίο του Παιδαγωγού- Εμψυχωτή, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 21998 -Σέργη Λένια, Δραματική Έκφραση και Αγωγή του Παιδιού, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 21991 -Σωτηροπούλου-Ζορμπαλά Μαρίνα, Κάθε μέρα πρεμιέρα. Αισθητική Προσέγγιση της Γνώσης στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2007

61 Βιβλιογραφία -Τζαμαργιάς Τάκης, «Η λογοτεχνία στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του σχολείου. Διαδικασίες θεατρικής εμψύχωσης»: Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές, επιμ. Άντα Κατσίκη – Γκίβαλου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2004, σ -Φυτσίλης Γιώργος, «Σκέψεις και από-πειρες για θεατρική πράξη στο σχολείο»: Επιθεώρηση Παιδικής Λογοτεχνίας (Το Παιδικό Θέατρο, Αφιέρωμα), τομ. 6, εκδ. Σμυρνιωτάκης, Αθήνα 1991, σσ -Walter Gisela, Τα παιδιά παίζουν Θέατρο, μετ. Λένα Σακαλή, εκδ. Βασιλείου, Αθήνα 1997