Ειδικές θεραπευτικές τεχνικές Δημητρίου Ανθή Εργοθεραπεύτρια.

Παρουσίαση με θέμα: "Ειδικές θεραπευτικές τεχνικές Δημητρίου Ανθή Εργοθεραπεύτρια."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ειδικές θεραπευτικές τεχνικές Δημητρίου Ανθή Εργοθεραπεύτρια

2 Λέγοντας ειδικές θεραπευτικές τεχνικές, τι νομίζεται ότι εμπεριέχεται??

3 Στην επιστήμη της Εργοθεραπείας, οι Αρχές και οι τεχνικές αντλήθηκαν από πλήθος επιστημονικών κλάδων, συμπεριλαμβανομένων, δίχως περιορισμό, της νοσηλευτικής, της ψυχιατρικής, της αποκατάστασης, της αυτοβοήθειας, της ορθοπεδικής και της κοινωνικής εργασίας, για να εμπλουτίσουν το πεδίο εφαρμογής της ειδικότητας.

4 Άρα οι ειδικές θεραπευτικές τεχνικές, παρεμβαίνουν σ συγκεκριμένο εύρος ασθενών για να βελτιώσουν στοχευμένες δεξιότητες.

5 Όπως έχουμε πει, οι υπηρεσίες Εργοθεραπείας παρέχονται σε ένα μεγάλο εύρος ασθενών. Και αυτομάτως, ο τρόπος παρέμβασης, ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα που έχουμε και τις ανάγκες που έχει, διαφέρουν.

6 Αλλά ας ξεκινήσουμε από την αρχή..

7 Σε όποια κατηγορία κι αν παρέμβουμε, υπάρχουν οι βασικές αρχές που ακολουθούμε. Και οι οποίες βασίζονται στο Το άτομο Και τη δραστηριότητα (έργο)

8 …. ας προσπαθήσουμε λοιπόν να χωρίσουμε τις τεχνικές, σε ομάδες ατόμων που παρεμβαίνουν αλλά και σε γενικότερους τομείς.

9

10 Προσεγγίσεις Εμβιομηχανική Γνωστική -Behavioural Αποζημιωτικός Αναπτυξιακή Λειτουργικός Ανθρωπιστικές Νευροαναπτυξιακή Ψυχοδυναμική

11 Αισθητηριακή ολοκλήρωση

12 Ορισμός θεωρίας Ο όρος S.I. αφορά τη διεργασία σύμφωνα με την οποία ο εγκέφαλος οργανώνει τις αισθητηριακές πληροφορίες από το σώμα και το περιβάλλον (τις επιλέγει, τις συγκρίνει, ενισχύει, αναχαιτίζει και ταυτίζει), με έναν ευέλικτο και συνεχώς μεταβαλλόμενο τρόπο ώστε να τις χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά.

13 Είναι η θεωρία που αναπτύχθηκε για να επεξηγήσει τη σχέση που είχε παρατηρηθεί ανάμεσα α) στις διαταραχές στην διαδικασία ερμηνείας της αισθητηριακής πληροφόρησης από το σώμα και το περιβάλλον και β) στις διαταραχές της νευροκινητικής και ακαδημαϊκής μάθησης των ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες ή αδεξιότητες. Συνεπώς η αισθητηριακή ολοκλήρωση, αποτελεί την επιτυχή μετατροπή ενός αισθητηριακού ερεθίσματος, σε πράξη (π.χ γυρνάω το κεφάλι μου προς την πηγή του ήχου).

14 H Jean Ayres (1920-1988), αμερικανίδα εργοθεραπεύτρια και ψυχολόγος είναι η θεμελιώτρια της αισθητηριακής ολοκλήρωσης.

15 Σε ποιες αισθήσεις/συστήματα αναφέρεται: Όλες οι πληροφορίες που λαμβάνουμε για το περιβάλλον αλλά και για το σώμα μας σε σχέση με το περιβάλλον, έρχονται μέσω των αισθητηριακών μας συστημάτων. Όλοι γνωρίζουμε και αντιλαμβανόμαστε άμεσα τα ερεθίσματα που προσλαμβάνονται από την αφή, ακοή, γεύση, όσφρηση και όραση, αλλά λίγοι συνειδητοποιούμε το πώς αισθανόμαστε το άγγιγμα, την κίνηση του σώματος μας, την βαρύτητα, την ισορροπία. Υπάρχουν λοιπόν συστήματα υποδοχεων που συλλέγουν πληροφορίες π.χ. για τον πόνο ή την θερμοκρασία, για το αν είμαι όρθιος στο χώρο και τα πόδια μου πατάνε στο έδαφος.

16 Έτσι, η αίσθηση της κίνησης του σώματος στο χώρο και η αλλαγή στη θέση του κεφαλιού προέρχεται από δομές στο εσωτερικό του αυτιού. Το σύστημα αυτό ονομάζεται αιθουσαίο. Επίσης σταθεροποιεί την οπτική περιοχή και κατευθύνει το βλέμμα (π.χ. όταν ένα παιδί αντιγράφει από τον πίνακα στο τετράδιό του), παίζει βασικό ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας (στατική ή δυναμική) και του μυϊκού τόνου κυρίως των εκτεινόντων μυών, στον αμφίπλευρο συντονισμό (συνεργασία δύο πλευρών του σώματος), τη διατήρηση της κεφαλής σε ευθεία θέση, συμβάλλει στην ανάπτυξη λόγου, ομιλίας και πνευματικών ικανοτήτων.

17 Η αίσθηση της θέσης των μελών του σώματος είναι στενά συνδεδεμένη με την αιθουσαία αίσθηση και ονομάζεται ιδιοδεκτικότητα. Χάρη σε αυτό το σύστημα, ένα άτομο μέσω των πληροφοριών που δέχεται από τους μυς και τις αρθρώσεις είναι ικανό να αντιλαμβάνεται πού βρίσκεται το κάθε μέλος του σώματός του στο χώρο, χωρίς να χρειάζεται να το παρακολουθεί (π.χ. όταν αλλάζουμε ταχύτητες με το λεβιέ του αυτοκινήτου) και να εκτελεί επιδέξιες κινήσεις με τα χέρια του (π.χ να κουμπώσει ένα κουμπί) και το σώμα του.

18 Η αίσθηση της αφής είναι αυτή που μας προστατεύει από τον πόνο (αισθανόμαστε την υψηλή ή χαμηλή θερμοκρασία ή αν κάτι παράξενο περπατά επάνω μας) και αυτή που μας δίνει τη δυνατότητα ψιλαφώντας αντικείμενα να μπορούμε να τα διακρίνουμε χωρίς να χρησιμοποιούμε την όρασή μας (π.χ. αναζητούμε μέσα στην κασετίνα μας την ξύστρα, ενώ παράλληλα κοιτάμε τον πίνακα).

19 Τις περισσότερες φορές τα αισθητηριακά συστήματα συνεργάζονται, ώστε να στείλουν όλες τις πληροφορίες στον εγκέφαλο και αυτός με τη σειρά του μέσω νευρολογικών διεργασιών να τις οργανώσει και να τις ερμηνεύσει, με αποτέλεσμα το άτομο να ανταποκριθεί στο περιβάλλον. Αυτή ακριβώς η διαδικασία είναι η αισθητηριακή ολοκλήρωση.

20 Πράξη ή κινητικός σχεδιασμός: Την ανταπόκρισή μας στο περιβάλλον, την ακολουθεί η πράξη (ο κινητικός σχεδιασμός). Η πράξη είναι η γέφυρα μεταξύ κίνησης και νόησης, απαιτεί σκέψη (ιδέα) και την ικανότητα να οργανώνει κανείς(κινητικός προγραμματισμός)και να καθοδηγεί μία σειρά συγχρονισμένων κινήσεων για την επίτευξη ενός στόχου(εκτέλεση) (Ayres, 1972). Με τον κινητικό σχεδιασμό οριστικοποιείται ο τρόπος χρήσης των άνω άκρων και του σώματος σε επίπεδο επιδεξιότητας (Ayres, 1988).

21 Για παράδειγμα ένα παιδί θέλει να περάσει ένα εμπόδιο θα πρέπει να υπολογίσει νοητά το ύψος ώστε να σηκώσει αρκετά το πόδι του, να στηριχθεί στο άλλο πόδι και έπειτα αφού πατήσει στο έδαφος να σηκώσει και το άλλο άκρο και να επαναλάβει την κίνηση. Αυτή η απλή δραστηριότητα απαιτεί τη συνεργασία πολλών συστημάτων (οπτικό (εντοπισμός εμποδίου), αιθουσαίο (διατήρηση ισορροπίας), ιδιοδεκτικό (σηκώνω αρκετά το πόδι μου και με σωστή στάση)). Εάν δεν υπήρχε σωστή αισθητηριακή καταγραφή προφανώς να μην πέρναγε το εμπόδιο (αναστολή πράξης) ή στην προσπάθειά του να έπεφτε. Συνεπώς όταν ένα παιδί παράγει πράξη (στο π.χ σηκώνει το πόδι του), φανερώνεται ότι ο εγκέφαλος οργάνωσε αποτελεσματικά τις αισθήσεις.

22

23 Δυσλειτουργία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης: Η διαταραχή της αισθητηριακής ολοκλήρωσης αφορά δυσλειτουργία στις νευρολογικές διεργασίες επεξεργασίας των αισθητηριακών ερεθισμάτων στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και όχι βλάβη στο περιφερικό σύστημα ή στη φλοιώδη δομή του εγκεφάλου και δεν πρόκειται για νόσο ή για παθολογοανατομική βλάβη. Συνυπάρχει όμως σαν διαταραχή, σε περιπτώσεις εγκεφαλικής βλάβης ή νόσων ή παθολογοανατομικών προβλημάτων. Εκεί θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων,ώστε να καταλήξουμε με σιγουριά ότι πρόκειται για αισθητηριακή διαταραχή.

24 Η δυσλειτουργία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης εκδηλώνεται με: Ανεπαρκή κινητικό έλεγχο και κινητική αδεξιότητα. Παιδιά με δυσλειτουργία S.I. χαρακτηρίζονται ως αδέξια, φοβητσιάρικα και δειλά να εμπλακούν σε κινητικές δραστηριότητες. Ανασφάλεια ως προς την βαρύτητα Χαλαρός μυϊκός τόνος Διαταραχή του αμφίπλευρου συντονισμού Δυσκολίες στη μάσηση και κατάποση Ιδιαίτερη αναζήτηση ή αποφυγή οπτικών ερεθισμάτων Διάσπαση προσοχής Δυσκολία για χαλάρωση και διαρκής διέγερση Υπερκινητικότητα

25 Δυσκολίες στον ύπνο Υπερευαισθησία στο άγγιγμα, στις κινήσεις, στους ήχους, σε υφές τροφών Υποαντίδραση σε αισθητηριακό ερεθισμό (π.χ. να μην αισθάνεται τον πόνο, να στριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό του) Χαμηλή, ανεπαρκής αυτοαποδοχή και αυτοεκτίμηση, που οδηγεί σε προβλήματα συμπεριφοράς Καθυστέρηση στην ομιλία και στην κίνηση Ανεπαρκή χωροχρονική οργάνωση Μαθησιακές δυσκολίες, με τελικό αποτέλεσμα τη δυσκολία στη γενική ανάπτυξη του παιδιού.

26 Αξιολόγηση:

27 Η αξιολόγηση της αισθητηριακής ολοκλήρωσης βασίζεται: 1) στη συγκέντρωση και ανάλυση πληροφοριών από το ιστορικό του ατόμου (παιδιά με αυτισμό, προωρότητα, εγκεφαλική βλάβη, υπερκινητικότητα, μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν συχνά δυσλειτουργία της S.I.) 2) στη συγκέντρωση και ανάλυση πληροφοριών από τους γονείς και τον φροντιστή του παιδιού

28 3) στη συγκέντρωση και ανάλυση πληροφοριών από τα διάφορα πλαίσια που φοίτα το παιδί 4) στη συγκέντρωση και ανάλυση πληροφοριών από το αισθητηριακό ιστορικό 5) στη συγκέντρωση και ερμηνεία των πληροφοριών από σταθμισμένα ή μη τεστ 6) στην κλινική άμεση παρατήρηση.

29 Παρέμβαση:

30 Η θεραπεία είναι μια ολιστική προσέγγιση και η παρέμβαση γίνεται από εκπαιδευμένους στην αισθητηριακή ολοκλήρωση θεραπευτές και σε ειδικά εξοπλισμένο χώρο. Στα πρώτα στάδια της θεραπείας κυρίαρχο ρόλο κατέχει η αύξηση της συχνότητας και διάρκειας των προσαρμοστικών αντιδράσεων. Καθώς εξελίσσεται η θεραπευτική διαδικασία, ο θεραπευτής διαμορφώνει τις συνθήκες, ώστε το παιδί να εμπλέκεται βαθμιαία σε πολυπλοκότερες αντιδράσεις.

31 Οι δραστηριότητες αποσκοπούν στη διατήρηση του μέγιστου δυνατού επιπέδου εγρήγορσης, προετοιμάζοντας στο κεντρικό νευρικό σύστημα να λειτουργήσει με στόχο την κορύφωση όλων των λειτουργιών, την πράξη. Βασική αρχή της θεραπευτικής διαδικασίας είναι ότι στοχεύουμε στην βελτίωση της νευρολογικής διεργασίας και στην οργάνωση των αισθητηριακών ερεθισμών και όχι στην εκπαίδευση συγκεκριμένων δεξιοτήτων.

32 Ο θεραπευτής οφείλει να παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον ακόμη και συναισθηματικά ασφαλές, τιμώντας ένα παιδί για αυτό που είναι και αυτά που γνωρίζει. Το παιδί τότε θα αντιληφθεί την υποστήριξη και επομένως θα είναι ελεύθερο να εμπλακεί και επωφεληθεί από την θεραπευτική αλληλεπίδραση.

33 Η αίθουσα είναι εξοπλισμένη με ελκυστικό υλικό όπως τσουλήθρες, τραπέζια για να σκαρφαλώνουν, μαξιλάρια και τραμπολίνα, βαρέλια για να μπαίνουν μέσα, κούνιες για να αιωρούνται, σχοινιά για να αναρριχούνται. Ένα ευχάριστο επίσης περιβάλλον για τα παιδιά, είναι και η πισίνα. Το νερό αποτελεί απτικό ερέθισμα και η αντίσταση που προσφέρει κατά την κίνηση, δίνει ιδιοδεκτικότητα. Διάφορες δραστηριότητες μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσα στο νερό, όπου τα περισσότερα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια και χαρά.

34

35 Οι γενικοί σκοποί της θεραπείας είναι:

36 1)Η βελτίωση της επεξεργασίας και οργάνωσης των αισθητηριακών ερεθισμάτων 2)Η αύξηση της συχνότητας και της διάρκειας των αντιδράσεων προσαρμογής σε συγκεκριμένα αισθητηριακά ερεθίσματα 3)Η ανάπτυξη πιο πολύπλοκων βαθμιαία αντιδράσεων προσαρμογής 4)Η βελτίωση της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού 5)Η βελτίωση των αντιληπτικών δεξιοτήτων 6)Αύξηση του χρόνου συγκέντρωσης στην δραστηριότητα 7)Η βελτίωση των δεξιοτήτων αδρού συντονισμού 8)Η ανάπτυξη της γλωσσικής λεκτικής ικανότητας 9)Η βελτίωση των σχολικών επιδόσεων 10)Η προσαρμογή στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής καθώς και στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.

37 Η έγκυρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας και αν του δώσει τα εφόδια για μια ανεξάρτητη και ποιοτική ζωή.

38 Πιθανές διαγνωστικές κατηγορίες

39 άτομα με διαταραχές αισθητηριακής ολοκλήρωσης και ρύθμισης διάχυτες αναπτυξιακές δυσκολίες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες Δ.Ε.Π.Υ σύνδρομα διαταραχή κινητικού συντονισμού είναι δεκτικό σε όλες τις ηλικίες σε παιδιά με ακουστικά ή κοχλιακά εμφυτεύματα είναι ακίνδυνο

40 Τομείς βελτίωσης: επίπεδο εγρήγορσης και ενέργειας συγκέντρωση αλληλεπίδραση με συνομηλίκους διάκριση και εστίαση σε ήχους πρότυπο αναπνοής χώρο-χρονικό προσανατολισμό αντίληψη του σώματος

41 ρύθμιση βιολογικών ρυθμών (ύπνος/έγερση, ενούρηση/αφόδευση…) ακολουθία και κατανόηση οδηγιών αμφιτερόπλευρο συγχρονισμό και κινητικό σχεδιασμό με χρονισμό και διαδοχή ανώτερο επίπεδο οργάνωσης έλεγχος συναισθημάτων

42 μείωση βαρυτικής ανασφάλειας και φόβου σε ασταθείς κινούμενες επιφάνειες μείωση ερεθιστικότητας σε ήχους χαμηλών συχνοτήτων (ηλεκ. σκούπα, σεσουάρ, μίξερ, διέλευση φορτηγών…) συναισθηματικός χρωματισμός ομιλίας μείωση άγχους και εμμονών.

43 Αντενδείξεις: -Σχιζοφρένεια -Επιληπτικές κρίσεις που αποδεδειγμένα προκαλούνται από ήχο

44 ..... Μιλήσαμε για την Αισθητηριακή ολοκλήρωση και - πως αξιολογεί και - πως παρεμβαίνει

45 Ποια η διαφορά ειδικής θεραπευτικής τεχνικής και Εργαλείο (τεστ) Αξιολόγησης?

46 Movement ABC – 2 Το «Movement ABC – 2» είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης της κινητικής συμπεριφοράς παιδιών ηλικίας 3-16 ετών και αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πακέτο αξιολόγησης και παρέμβασης σχεδιασμένο ειδικά για επαγγελματίες που εργάζονται με παιδιά με κινητικά προβλήματα.. Το «Movement ABC – 2» έχει σχεδιασθεί από τους Henderson SE, Sugden DA, Barnett AL και εκδόθηκε το 2007.

47 ΜΕΘΟΔΟΣ BOBATH Νευροεξελικτική Αγωγή

48 Η μέθοδος Βοbath-N.D.T. (Neurodevelopmental Treatment- Nευροεξελικτική Αγωγή) αναπτύχθηκε μετά το 1950 από τον Karel και την Berta Bobath, γιατρός και φυσικοθεραπεύτρια αντίστοιχα. Οι δυό τους εισήγαγαν μια νέα μέθοδο κινησιοθεραπείας, αρχικά για ενήλικες και μετέπειτα για παιδιά με εγκεφαλική παράλυση.

49 Η μέθοδος βρήκε γρήγορα απήχηση και εφαρμόστηκε στις περισσότερες περιπτώσεις ασθενών με νευρομυϊκή δυσλειτουργεία, καθιστώντας τη σήμερα ως την πιο διαδεδομένη μέθοδο. Στη δεκαετία του 1970 η Dr E. Kohn παιδονευρολόγος κι η M. Quinton φυσιοθεραπεύτρια, πρόσθεσαν την εμπειρία τους με βρέφη έως 12 μηνών και τόνισαν τη σημασία της πρώιμης παρέμβασης της N.D.T. σε νεογνά και βρέφη.

50 Οι Θεραπευτές NDT

51 Ο φυσικοθεραπευτής NDT αξιολογεί τις αποκλίσεις κα την ποιότητα της κινητικής λειτουργικής δραστηριότητας. Εντοπίζει τα προβλήματα της αδρής και της λεπτής κινητικότητας με γνώση την φυσιολογική ανάπτυξη. Προετοιμάζει και ενσωματώνει κινητικά χαρακτηριστικά που λείπουν ή εκφράζονται μη φυσιολογικά. Καταστρώνει και εφαρμόζει, εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα και προτείνει ειδικά βοηθήματα σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας αποκατάστασης.

52 Ο εργοθεραπευτής NDT αξιολογεί, πως η αισθητικοκινητική διαταραχή εμπλέκεται στις ικανότητες τους παιδιού στο παιχνίδι, στο σχολεία, στην αυτοϋπηρέτιση και στις κοινωνικές σχέσεις. Ο στόχος της εργοθεραπείας είναι να εντοπίζει και να αξιολογεί δεξιότητες που σχετίζονται με την λειτουργικότητα του χεριού, την αυτοϋπηρέτιση, την ψυχαγωγία, το παιχνίδι και τις προεπαγγελματικές δεξιότητες. Ο εργοθεραπευτής NDT καταστρώνει και εφαρμόζει θεραπευτική παρέμβαση μελετώντας αναλυτικά ποιοι τομείς μιας δραστηριότητας δυσχεραίνουν το παιδί.

53 Ο λογοπεδικός NDT αξιολογεί και αναλύει τις αισθητικοκινητικές διαταραχές στις πρωτογενείς λειτουργίες του στόματος (λειτουργίες που σχετίζονται με τη σίτιση) και στην επικοινωνία του παιδιού. Οι διαταραχές στάσης- κίνησης συνδέονται άμεσα με τις διαταραχές σίτισης και ομιλίας, συνεπώς λογοπεδικός NDT προτείνει μια θεραπευτική παρέμβαση, που προετοιμάζει το παιδί ολιστικά αισθητικο-κινητικά για δραστηριότητες που σχετίζονται με τη σίτιση, την άρθρωση και την φώνηση.

54 Όπου προκύπτει ανάγκη προτείνει εναλλακτικές λύσεις επικοινωνίας.

55 Βασικές αρχές της Νευροεξελικτικής Αγωγής

56 Έμφαση δίνεται στην ποιότητα της κίνησης. Στόχος είναι η λειτουργία με σεβασμό στην ποιότητα.

57 Στους μακροπρόθεσμους στόχους πάντοτε κυριαρχεί η πρόληψη των αντισταθμίσεων που οδηγούν σε ορθοπεδικές παραμορφώσεις. Η θεραπευτική στρατηγική είναι απόλυτα εξατομικευμένη. Αντιμετωπίζεται το άτομο ως σύνολο (ολιστική προσέγγιση.

58 https://www.youtube.com/watch?v=vd4hrRswDDc https://www.youtube.com/watch?v=t6nEhebftQ8 https://www.youtube.com/watch?v=sUO6baJ0FcA

59 PNF Proprioceptive Neuromuscular Facilitation

60 Τα αρχικά PNF χρησιμοποιούνται για τις λέξεις "Proprioceptive Neuromuscular Facilitation" ή, αλλιώς, «Ιδιοδεκτική Νευρομυϊκή Διευκόλυνση». Πρόκειται για μια δυναμική προσέγγιση αξιολόγησης και θεραπείας νευρολογικών και μυοσκελετικών προβλημάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στον κορμό. Στόχος της έννοιας PNF είναι να διευκολύνει την κίνηση, να αυξήσει την «νευρομυϊκή στρατολόγηση» και να βελτιώσει ή να προάγει την συνολική λειτουργικότητα του ατόμου.

61 Η μέθοδος, εφαρμόζει νευροφυσιολογικούς κανόνες στο αισθητηριακό και κινητικό σύστημα δραστηριοποιώντας ένα μεγάλο μέρος από τους παράγοντες που συμμετέχουν στην δημιουργία της κίνησης, ενώ παρέχει στον θεραπευτή την δυνατότητα δυναμικής αξιολόγησης νευρομυϊκών και δομικών δυσλειτουργιών.

62 Οι εφαρμογές της μεθόδου μπορούν να γίνουν σε τράπεζα θεραπείας, σε στρώματα, σε κάθισμα ή σε δίζυγο βάδισης, ενώ συχνά ακολουθούνται τα στάδια εξέλιξης της ανθρώπινης κίνησης, ξεκινώντας από την ύπτια θέση και περνώντας σταδιακά στην πρηνή, την τετραποδική, τη γονυπετή και την όρθια στάση.

63 Βασικές αρχές PNF Οι βασικές αρχές της μεθόδου χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν το νευρομυϊκό μηχανισμό και να διευκολύνουν τη λειτουργικότητα του ατόμου: 1.Χρονική Άθροιση: Συγκέντρωση ίδιων ερεθισμάτων, σε δοσμένη χρονική περίοδο, που η άθροισή τους θα διευκολύνει την συναπτική δραστηριότητα και την ενίσχυση της κίνησης. 2.Χωρική Άθροιση: Συγκέντρωση ερεθισμάτων από διαφορετικά σημεία του σώματος, την ίδια χρονική στιγμή. Η άθροισή τους θα διευκολύνει την δραστηριοποίηση του νευρομυϊκού μηχανισμού. 3.Απτική Πληροφορία: Παρέχει ιδιοδεκτική πληροφόρηση σχετικά με το τμήμα του σώματος που χρειάζεται να δραστηριοποιηθεί και εφαρμόζεται με συγκεκριμένες λαβές από τον θεραπευτή

64 4.Λεκτική Πληροφορία: Παρέχει πληροφορίες σχετικά με το στόχο που πρέπει να επιτευχθεί, δραστηριοποιεί τον μηχανισμό πρόβλεψης (Feed Foreword) και δίνει διορθωτικές πληροφορίες σχετικά με το αποτέλεσμα που παράχθηκε (Feed Back). 5.Οπτική Πληροφορία: Παρέχει πληροφορίες σχετικά με το στόχο και την οργάνωση της δραστηριότητας (Feed Foreword), καθώς και το αποτέλεσμα που επετεύχθη (Feedback). 6.Σχήματα Διευκόλυνσης: Ανάπτυξη διαγώνιων σπειροειδών κινήσεων για την διευκόλυνση των μυϊκών συνεργειών και την ανάπτυξη των φυσιολογικών προτύπων κίνησης.

65 7.Βέλτιστη Αντίσταση: Εφαρμόζεται με αντίθετη κατεύθυνση προς την κίνηση, προκειμένου να δραστηριοποιήσει τους ιδιοϋποδοχείς. Η Βέλτιστη Αντίσταση μπορεί να είναι υποστήριξη όταν το μέλος που πρόκειται να κινηθεί είναι αδύναμο. 8.Μηχανική του Σώματος του θεραπευτή: Ο θεραπευτής ρυθμίζει με την κίνηση του σώματός του την ποσότητα και την φορά εφαρμογής της αντίστασης. 9.Προσέγγιση: Χρησιμοποιείται για την δραστηριοποίηση των ιδιοϋποδοχέων και την διευκόλυνση του ελέγχου της στάσης.

66 10.Έλξη: Χρησιμοποιείται για την δραστηριοποίηση των ιδιοϋποδοχέων και την διευκόλυνση κινήσεων ενάντια στην βαρύτητα. 11.Επιμήκυνση: Παρέχονται ερεθίσματα από την αύξηση του μήκους των ιστών. 12.Επανενίσχυση και Αντανάκλαση: Δραστηριοποίηση των λανθανουσών δυνατοτήτων του ατόμου με αξιοποίηση των δυνατότερων τμημάτων του σώματος. 13.Συγχρονισμός: Διευκολύνεται η σειρά ανάπτυξης της μυϊκής δραστηριότητας, από το απομακρυσμένο τμήμα προς το κεντρικότερο, για την ανάπτυξη της εθελούσιας δραστηριότητας

67 Δομημένη εκπαίδευση (TΕACCH) -Εντατική Αλληλεπίδραση (Intensive Interaction) -Αναπτυξιακές – Γνωσιακές Προσεγγίσεις -Συμπεριφορικές προσεγγίσεις

68 DIR - FLOORTIME Longman Dictionary of Contemporary

69 Το "παιχνίδι στο πάτωμα" είναι και μια ειδική τεχνική, κατά την οποία για είκοσι ή περισσότερα λεπτά κάθε φορά ένας παιδαγωγός ειδικής αγωγής κάθεται στο πάτωμα να αλληλεπιδράσει με το παιδί, αλλά και μια καθολική φιλοσοφία που χαρακτηρίζει όλες τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις με το παιδί.

70 «παιχνίδι στο πάτωμα παντού όλη την ώρα» Το παιχνίδι μπορεί να πραγματοποιηθεί οπουδήποτε στο σπίτι, στην αυλή, στο σουπερμάρκετ και στην παιδική χαρά. Μπορεί να συμμετέχουν και άλλα παιδιά (αδέλφια ή συνομήλικοι) ή απλώς ένας ενήλικος. Μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, μετά από το βραδινό, στην μπανιέρα, ή αγκαλιά στο κρεβάτι. Μπορεί να γίνει στο αυτοκίνητο, ή κατά τη διάρκεια της μπουγάδας, όταν πλένετε τα πιάτα, όλη την ώρα παντού. Η μόνη απαίτηση είναι να απολαμβάνετε και εσείς και το παιδί αυτές τις στιγμές.

71 Το πρότυπο DIR/Floortime είναι βασισμένο στην ιδέα ότι το ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ επιτελεί σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του μυαλού και του εγκεφάλου. Ακολουθώντας την πορεία του παιδιού σας σημαίνει ακολουθώντας τα συναισθήματά του. Τι βρίσκει ενδιαφέρον το παιδί σας; Τι τον ευχαριστεί; Οτιδήποτε κι αν είναι, το ενδιαφέρον του παιδιού σας είναι η ένδειξή σας, το παράθυρό σας σε αυτό που αισθάνεται. Το πρώτο βήμα για σας είναι να παρατηρήσετε προσεκτικά έτσι ώστε να μπορείτε να συντονιστείτε στο συναισθηματικό του κόσμο. Μόλις αντιληφθείτε τι βρίσκει ενδιαφέρον, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε ώστε να ανεβεί ακόμη πιο πάνω στην αναπτυξιακή σκάλα (δείτε τα στάδια στη δεξιά πλευρά αυτής της σελίδας). Η παρακολούθηση της πορείας του παιδιού σας, έχοντας κατανοήσει τα ενδιαφέροντά του, παρέχει τον καλύτερο τρόπο να τον προκαλέσετε να κινηθεί πιο ψηλά στην αναπτυξιακή σκάλα.

72 DIR - Floortime Μοντέλο Ορόσημα / Ικανότητες Το μοντέλο DIR αναλύεται σε ορόσημα (ικανότητες AKA) (δηλαδή, στάδια ανάπτυξης) που διαμορφώθηκαν σε φυσιολογικά αναπτυσσόμενα παιδιά (έναντι παιδιά που έχουν αναπτυξιακές καθυστερήσεις). Σε βρέφη 0-2 μηνών Ορόσημο μία αφορά τον αυτοέλεγχο / αυτορρύθμισης και το ενδιαφέρον του κόσμου. Η εστίαση εδώ είναι κοινή προσοχή, η οποία περιλαμβάνει την εκμάθηση και αλληλεπιδρούν κοινωνικά. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να μείνετε ήρεμοι, να εστιάσει και να συμμετάσχουν ενεργά σε πληροφορίες από τις εμπειρίες τους με τους άλλους.

73 Milestone Δύο εμφανίζεται σε ηλικίες 2 έως 6 μήνες. Περιλαμβάνει αφορούν και τη δέσμευση με την οποία τα μωρά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν μοτίβα, όπως τα πρότυπα της γλώσσας στη ροή της συζήτησης. Από εκεί, μπορούν να εσωτερικεύουν και την επεξεργασία των προτύπων σε κάτι ουσιαστικό? για παράδειγμα, να κατανοήσουν γνωστικά ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα για να αποκτηθεί μια επιθυμία. Ορόσημο Τρεις πρόθεσης αμφίδρομη επικοινωνία και παρουσιάζεται από 6 μήνες, όταν τα μωρά αρχίζουν να μετατρέπουν τα συναισθήματα σε σήματα για την επικοινωνία. Αλλά για να συμβεί αυτό, πρωταρχικό φροντιστές πρέπει να διαβάσετε και να απαντήσετε σε σήματα τα μωρά », ενώ, επίσης, αμφισβητώντας τα μωρά για να διαβάσετε και να απαντήσετε σε δικές τους.

74 Ορόσημο Τέσσερις αφορά την κοινωνική επίλυση προβλημάτων, ο σχηματισμός μιας αίσθησης του εαυτού και τη ρύθμιση της διάθεσης, η οποία λαμβάνει χώρα μεταξύ 9 και 18 μηνών. Τα μωρά χρησιμοποιήσετε αμφίδρομη επικοινωνία για την επίλυση προβλημάτων με τη χρήση προτύπων που περιλαμβάνουν μερικά βήματα για την επίτευξη ενός επιθυμητού στόχου. Για παράδειγμα, το μωρό μπορεί να εμπλέκεται με ένα γονέα και να χρησιμοποιήσετε το βλέμμα των ματιών για να πάρει ένα επιθυμητό στόχο ή να αρπάξει το χέρι ενός φροντιστή και τραβήξτε προς το πιάτο του / της για να δείξει την επιθυμία για περισσότερο φαγητό. Αργότερα, η διαδικασία αυτή βοηθά τα παιδιά να περάσουμε από τα λόγια μαζί σε μια πρόταση. Η πρόοδος εδώ είναι χτισμένο σε συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις που ολοένα γίνονται πιο σύνθετες. Ορόσημο Πέντε παρουσιάζεται γύρω από την ηλικία κάποιου, που αφορούν τη δημιουργία των συμβόλων και τη χρήση των λέξεων / ιδέες. "Χρησιμοποιώντας ιδέες» ορίζεται ως η ουσιαστική χρήση των εικόνων, λέξεων, ή σύμβολα για να επικοινωνήσουν κάτι (σε ​​ αντίθεση με scripting ή επανάληψη).

75 Ορόσημο Έξι, η οποία εμφανίζεται σε νήπια περίπου δύο ετών, αφορά την συναισθηματική σκέψη, την αίσθηση της πραγματικότητας, και τη λογική. Εδώ, για να δημιουργήσετε μια νέα αντίληψη της πραγματικότητας, πρέπει λογικά να συνδέσετε το δικό του / της για να ιδέα κάποιου άλλου. Συναισθηματική επένδυση στις σχέσεις βοηθά τα παιδιά να αναγνωρίζουν τις διαφορές μεταξύ των δικών τους και τις ιδέες και τις συμπεριφορές των άλλων. Ορόσημο 7 παρουσιάζει πολλαπλά αίτια και τριγωνικό σκέψης στην οποία ένα παιδί ηλικίας μεταξύ 5 και 7 αρχίζει να αναγνωρίζει και να επεξεργάζονται πολλαπλές αιτίες για τα συναισθήματα και γεγονότα. Κατά τη διάρκεια Ορόσημο 8, μεταξύ των ηλικιών 7 και 10, συναισθηματικά διαφοροποιημένο τρόπο σκέψης και σκέψης γκρίζα ζώνη συμβεί. Εδώ, το παιδί αρχίζει να καταλαβαίνει τη διάφορους βαθμούς ή σχετική επιρροές από τα γεγονότα, συναισθήματα, ή φαινομένων (π.χ., "είμαι μόνο λίγο λυπημένος»).

76 Τέλος, Ορόσημο 9, το οποίο φτάνει μεταξύ της εφηβείας και στις αρχές της εφηβείας, περιλαμβάνει μια αυξανόμενη αίσθηση του εαυτού και τον προβληματισμό σχετικά με ένα εσωτερικό πρότυπο. Αυτό σημαίνει ότι περισσότερο πολύπλοκη συναισθηματική-αλληλεπιδράσεις βοηθούν τον έφηβο να προχωρήσει σε σκέψεις σε σχέση με το εσωτερικό πρότυπο της διευρυνόμενης εαυτού (π.χ., "ήμουν πιο θυμωμένος από το συνηθισμένο»). Αυτές οι εννέα λειτουργικά συναισθηματική αναπτυξιακές δυνατότητες να συνεχίσει να αναπτύσσει όλη του τη ζωή, αλλά θα πρέπει να γίνει διαδοχικά, αξιοποιώντας την προηγούμενη ικανότητα, ώστε το παιδί να προσαρμοστεί και να αναπτυχθεί υγιεινά.

77 Το μοντέλο DIR βασίζεται στην ιδέα ότι, λόγω ατομικές διαφορές επεξεργασία των παιδιών με ASD δεν ελέγξουν τα πρώτα αναπτυξιακά ορόσημα που αποτελούν τα θεμέλια της μάθησης. DIR περιγράφει έξι βασικά αναπτυξιακά στάδια που τα παιδιά με ASD συχνά αναπάντητες ή δεν κατακτηθεί: Πρώτο Στάδιο: κανονισμός και το ενδιαφέρον του κόσμου: Το να είσαι ήρεμος και να αισθάνεται αρκετά καλά για να παρευρεθεί σε ένα φροντιστή και τη γύρω περιοχή. Έχουν μοιραστεί την προσοχή. Δεύτερο στάδιο: Δέσμευση και Σχετικού: Ενδιαφέρον για άλλο πρόσωπο και στον κόσμο, αναπτύσσει έναν ιδιαίτερο δεσμό με το αγαπημένο τους φροντιστές. Η διάκριση άψυχα αντικείμενα από τους ανθρώπους. Τρίτο Στάδιο: Δύο τρόπο εκ προθέσεως επικοινωνίας: Απλή και πίσω αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παιδιών και των φροντιστών. Χαμόγελα, γαργαλάει, προληπτική ενέργεια. Τέσσερις Στάδιο: Συνεχής την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων: Χρήση κινήσεων, αλληλεπίδραση, φλυαρία για να υποδείξει τις ανάγκες, θέλει, ευχαρίστηση, αναστατωμένος. Πάρτε έναν φροντιστή για να βοηθήσει με ένα πρόβλημα. Χρησιμοποιώντας προ-γλωσσικές δεξιότητες για να δείξει την πρόθεση και να γίνει μια δυναμική και δημιουργική Λύνω προβλήματα. Στάδιο πέμπτο: Συμβολικό Παιχνίδι: Χρησιμοποιώντας λέξεις, εικόνες, σύμβολα για να επικοινωνήσει την πρόθεση, η ιδέα. Επικοινωνούν ιδέες και σκέψεις, όχι μόνο θέλει και χρειάζεται. Έξι Στάδιο: Γεφυρώνοντας Ιδέες: Το στάδιο αυτό είναι το θεμέλιο της λογικής, της λογικής, συναισθηματική σκέψη και μια αίσθηση της πραγματικότητας.

78 Μόλις ολοκληρωθεί η φάση αξιολόγησης της περιόδου παρέμβασης ξεκινά. Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές περιοχές που η DIRFloortime μοντέλο στοχεύει παρεμβάσεις του: 1) Σπίτι 2) Εκπαιδευτικά Προγράμματα 3) Θεραπείες 4) Play ημερομηνίες. Πρώτον, οι στρατηγικές και οι ασκήσεις που αναφέρονται στο Σπίτι Παρέμβαση έχουν μεγάλη σημασία για ένα παιδί. Περιλαμβάνει τρεις βασικές αλληλεπιδράσεις: Floortime? ημι-δομημένη, την επίλυση προβλημάτων αλληλεπιδράσεις? και κινητικές, αισθητηριακές, αέναη κινητήρα, και οπτική-χωρική σωματικές δραστηριότητες

79 ΠΑΡΈΜΒΑΣΗΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑ Floortime Παίξτε με το παιδί, ακολουθώντας το παράδειγμα του ή της Ημι-δομημένη επίλυση του προβλήματος Δημιουργήστε τα καθήκοντα που χτίζουν τα συμφέροντα του παιδιού να ενθαρρύνει και να τρέφει την επίλυση προβλημάτων του ή τις ικανότητές της Κινητικές, αισθητηριακές και αντιληπτικές-κινητικές δραστηριότητες και Visual-Χωρική Δραστηριότητες Επιδίδονται του παιδιού σε δραστηριότητες που είναι προσαρμοσμένες στις μοναδικές ανάγκες του ή της, δεδομένου ότι σχετίζεται με κινητικές, αισθητηριακές και αντιληπτικές-κινητικές και οπτικές-χωρικές δραστηριότητες

80 ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΧΩΡΟΥ

81 Στη σύγχρονη κοινωνία, η λέξη ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ, μπορεί να βρεθεί σε μια ποικιλία της λογοτεχνίας, τα πάντα, από τις εκστρατείες μάρκετινγκ για την τελευταία gadget για τη συντριπτική πληροφορίες που παρέχονται στην Επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία κατευθυντήριες γραμμές του προγράμματος Διοίκησης για συγκεκριμένους κλάδους. Το 1988 Etienne Grandjean, μια εξέχουσα ηγετική θέση στην εργονομία, έγραψε στον πρόλογο της τέταρτης έκδοσης του Τοποθέτηση του Task στην Man ", ο πρωταρχικός στόχος της εργονομίας είναι η βελτιστοποίηση της λειτουργίας ενός συστήματος από προσαρμογή του στις ανθρώπινες ικανότητες και τις ανάγκες" (.Για τους επαγγελματίες, αυτά τα λόγια αντηχούν με αρκετές βασικές αρχές του επαγγέλματος εργοθεραπεία.

82 Βελτιστοποίηση της λειτουργίας ενός ατόμου ή μιας ομάδας ατόμων προσαρμόζοντας το περιβάλλον στο οποίο το άτομο (ες) πρέπει να αλληλεπιδρούν είναι θεμελιώδους σημασίας για κάθε επαγγελματική επαγγελματία θεραπεία (Aota, 2008).

83 Ειδικά για εργονομία, οι δεξιότητες και οι γνώσεις των επαγγελματικών επαγγελματίες θεραπείας στην ανατομία, τη φυσιολογία και την ανάλυση δραστηριότητας καθιστούν ιδιαίτερα προσόντα για να έχουν μια θέση στο τραπέζι όταν διεπιστημονικής τα εργονομικά θέματα αυτά εξετάζονται. Για τα άτομα καθώς και ομάδες ανθρώπων των οποίων η ικανότητα να εκτελέσει διάφορους ρόλους της ζωής τους (π.χ., τη δουλειά τους) επηρεάζεται από ασθένεια ή τραυματισμό, ή η απειλή αυτής, η επαγγελματική επαγγελματίας θεραπεία είναι καλά εξοπλισμένο για να διευκολύνουν την επιτυχή επιστροφή στη βέλτιστη λειτουργία μέσα η χρήση της εκπαίδευσης, της παρέμβασης, και την προσαρμογή.

84 Στο εργασιακό περιβάλλον, η χρήση του εργοθεραπευτή για το Πρόσωπο-Περιβάλλον-Επάγγελμα μοντέλο επιτρέπει σε αυτόν να αξιολογήσει, να δημιουργήσει, και να προσαρμοστούν ή να τροποποιήσετε τις αλλαγές στον τρόπο που οι άνθρωποι εκτελούν τις καθημερινές δραστηριότητες. Με κοιτάζει μέσα από μια ολιστική φακό, ο εργοθεραπευτής θα λάβουν υπόψη τους τις φυσικές, γνωστικές και ψυχοκοινωνικές στοιχεία στο παιχνίδι, και να διατυπώσει συστάσεις για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας.

85 Για παράδειγμα, ένα άτομο με περιορισμένες οργανωτικές δεξιότητες μετά από μια τραυματική βλάβη του εγκεφάλου μπορούν να επωφεληθούν από οπτικά βοηθήματα και τα συμβούλια σκιά. Ή, εργονομική συστάσεις που έγιναν από τον εργοθεραπευτή για μια ομάδα εργαζομένων μπορεί να περιλαμβάνει μια λύση χαμηλής τεχνολογίας, όπως η εξάλειψη της ανάγκης τους να σηκώνετε βαριά τσάντες σύροντάς τους πάνω σε επιφάνειες εργασίας ίσου ύψους, ή με ένα διάλυμα υψηλής τεχνολογίας όπως το πληκτρολόγιο του υπολογιστή στησίματα που μπορεί να προσαρμοστεί για κάθε εργαζόμενο.

86 Οι Εργοθεραπευτές εργάζονται στην ειδικότητα της εργονομίας μπορεί να εμπλέκεται με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα Διεξαγωγή εκτιμήσεων και την ανάπτυξη παρεμβάσεων για μεμονωμένους εργαζόμενους, ή την παροχή εκπαιδευτικών προγραμμάτων προαγωγής της υγείας και πρόληψης των τραυματισμών για τις ομάδες των εργαζομένων. Ο σχεδιασμός και η τροποποίηση εργαλείων στο χώρο εργασίας, τον εξοπλισμό, και συμπεριφορές για την πρόληψη τραυματισμών. Consulting με τους εργοδότες και τις ασφαλιστικές εταιρείες για την ανάπτυξη προγραμμάτων για τη μείωση του κόστους αποζημίωσης εργαζομένων (π.χ., τις στρατηγικές για την αντιμετώπιση των αναγκών της γήρανσης των εργαζομένων).

87 ΄ΈΤΣΙ σχετικά με την αξιολόγηση του περιβάλλοντος, η εργοθεραπεία διερευνά τα φυσικά, κοινωνικά και πολιτισμικά στοιχεία του. Αναλυτικότερα αξιολογείται η εργονομία του φυσικού περιβάλλοντος, η ασφάλειά του, η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε αναπτυξιακά κατάλληλα παιχνίδια, σε χώρους, σε αισθητηριακές ή άλλες εκπαιδευτικές εμπειρίες. Σε ό,τι αφορά στο κοινωνικό περιβάλλον διερευνάται ο τρόπος αλληλεπίδρασης παιδιού-γονέων ή συνομηλίκων καθώς και αν αυτό παρέχει την κατάλληλη εποπτεία και υποστήριξη, αν επιτρέπει κοινωνικές εμπειρίες που προωθούν την ανάπτυξη και μάθηση. Επίσης αξιολογούνται οι απαιτήσεις των γονέων, εκπαιδευτών ή άλλων που φροντίζουν το παιδί. Σχετικά με το πολιτισμικό περιβάλλον του παιδιού αξιολογούνται τομείς όπως οι αξίες και οι πεποιθήσεις της οικογένειας σχετικά με την υγεία, τη διαταραχή, την ανεξαρτησία, τον τρόπο ανατροφής του παιδιού, έθιμα σχετικά με το φαγητό, το ντύσιμο, τις παραδόσεις, τη θρησκεία κ.ά (Case-Smith, et al., 2005, Lunch & Hanson, 1997).

88 Για την συλλογή πληροφοριών που αφορούν το περιβάλλον ο εργοθεραπευτής μπορεί να επισκεφτεί τους φυσικούς χώρους όπου το παιδί ζει ή εκπαιδεύεται (σπίτι, σχολείο) και να αξιολογήσει άτυπα ή τυπικά τόσο την αλληλεπίδραση του παιδιού με τους γονείς ή συνομηλίκους (π.χ. κατά τη διάρκεια του φαγητού ή του σχολικού διαλείμματος ), όσο και τις απαιτήσεις των φυσικών χώρων (αν υπάρχουν σκάλες, ασανσέρ), του εξοπλισμού (αν το γραφείο και η καρέκλα του παιδιού είναι στο κατάλληλο ύψος ώστε να διευκολύνεται η γραφή) ή των εργαλείων- αντικειμένων που χρησιμοποιούνται (π.χ. αν το ψαλίδι με το οποίο κόβει είναι για αριστερόχειρες). (Baloueff, 1998; Case-Smith, 1996; Case-Smith, et al., 2005).

89 Παραδείγματα Αν χρησιμοποιείτε τροχοκάθισμα ή άλλο βοήθημα βάδισης, ή ακόμη κι αν σας δυσκολεύουν τα σκαλοπάτια, η κατασκευή ράμπας στην είσοδο που σας βολεύει, είναι απαραίτητη για την διευκόλυνση, τη δική σας μα και του συνοδού σας. Συνήθως από το χώρο στάθμευσης του σπιτιού είναι το πιο πρακτικό. Η κλίση δεν πρέπει να είναι απότομη και δεν πρέπει να ξεπερνά το 6% - 8%, δηλαδή, για ύψος 6 έως 8 εκατοστών χρειαζόμαστε ράμπα ενός μέτρου.

90 Ο χώρος του μπάνιου Ο χώρος του μπάνιου ίσως να χρειάζεται άμεσες αλλαγές, όπως να βγάλετε την μπανιέρα και να εγκαταστήσετε ένα ισόπεδο ντους. Αν το ύψος της αποχέτευσης δεν επιτρέπει την εγκατάσταση της αποχέτευσης στο ίδιο επίπεδο με το γύρω πάτωμα, υπάρχουν στην αγορά ειδικά συστήματα που μπορούν μα προσφέρουν τη λύση

91 Μπανιέρα – ντουζιέρα Η άμεση λύση στη μπανιέρα είναι η Περιστρεφόμενη καρέκλας που εφαρμόζεται εύκολα. Επίσης απαραίτητες είναι οι χειρολαβές.Υπάρχουν ειδικές χειρολαβές που αντέχουν μεγάλα φορτία και αντιολισθητική επιφάνεια για περισσότερη ασφάλεια.

92

93 Νιπτήρας Φροντίστε ώστε ο Νιπτήρας να έχει κενό από κάτω, ώστε να μπορείτε εύκολα να πλησιάσετε με την καρέκλα. Επίσης θα βοηθήσει πολύ αν αλλάξετε τη βρύση με μία αναμικτική κρύου/ζεστού και μακρύ χειριστήριο.

94 κουζίνα Η κουζίνα μπορεί επίσης να προσαρμοστεί ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου, αφήνοντας κενό κάτω από το νεροχύτη, που θα επιτρέψει να τον χρησιμοποιήσει όντας στο τροχοκάθισμα ή αν είναι περιπατητικός, να χρησιμοποιήσετε καρέκλα με ροδάκια σαν αυτές του γραφείου, για να αποφύγετε να στέκεστε πολλή ώρα.

95

96 κρεβάτι Η Βοηθητική Μπάρα Κρεβατιού είναι σχεδιασμένη ώστε να μπορεί να εκτείνεται για να βοηθήσει τον χρήστη να ξαπλώσει ή να σηκωθεί από το κρεβάτι ευκολότερα και χωρίς να μπερδεύεται με τα σεντόνια. Κατάλληλο για όλους τους τύπους των κρεβατιών

97 Η προσβασιμότητα στα αμεα

98

99

100

101

102 WORK REHABILITATION Αποκατάσταση Εργασία

103 Αποκατάστασης εργασία είναι ένας ευρύς όρος που καλύπτει πολλές πτυχές της παρέμβασης, όλα προσανατολισμένα προς διευκόλυνση της ανεξαρτησίας κατά την εργασία, καθώς και ικανοποιητική εκπλήρωση του ρόλου των εργαζομένων.

104 Οι στόχοι της αποκατάστασης έργου είναι: να μεγιστοποιήσουν επίπεδα λειτουργίας μετά από τραυματισμό ή και ασθένεια για να διατηρήσει μια επιθυμητή ποιότητα ζωής για τον εργαζόμενο να διευκολύνει την ασφαλή και έγκαιρη επιστροφή των ατόμων στην εργασία μετά από τραυματισμό ή / και ασθένεια αποκατάσταση ή και την πρόληψη μελλοντικών τραυματισμών ή ασθενειών και να βοηθήσει τα άτομα να επαναλάβει τον ρόλο τους ως εργαζομένων, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην αυτοπεποίθηση και την άποψη του εαυτού ως ένα παραγωγικό μέλος της κοινωνίας, και να το αποτρέψει από τις αρνητικές ψυχολογικές συνέπειες της ανεργίας.

105 Ο ρόλος της Εργοθεραπείας Οι Επαγγελματίες εργοθεραπείας, μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης τους, έχουν την μοναδική ικανότητα να αξιολογήσει τις αλληλεπιδράσεις των ατόμων με τις απαιτήσεις της εργασίας τους και του εργασιακού περιβάλλοντος μέσω λεπτομερούς ανάλυσης και το έργο επιστημονικά τεκμηριωμένη. Χρησιμοποιώντας μια ολιστική προσέγγιση, οι εργοθεραπευτές αξιολογήσουν και να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της ευεξίας, τη γνωστική λειτουργία, τη σωματική αναπηρία, τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, και ιατρικές καταστάσεις την απόδοση των εργαζομένων. Η εργοθεραπευτική αξιολόγηση μπορεί να εντοπίσει και να υποστηρίζει τα εμπόδια για την επιτυχία στον εργασιακό περιβάλλον που, εάν ενδείκνυται, μπορούν να απευθύνονται στο σχέδιο παρέμβασης, ώστε να διευκολυνθεί η απόδοση στην εργασία. Αυτές οι εξειδικευμένες δεξιότητες αξιολόγησης επιτρέπουν στον εργοθεραπευτή για να κατανοήσουν και να παραδώσει τα αποτελέσματα στο συγκρότημα ψυχοκοινωνικού και φυσικού εργασιακού περιβάλλοντος (Ellexson, 2000).

106 Εργοθεραπεία ρόλοι σε διάφορες πτυχές της αποκατάστασης Εργασίας

107 Οξεία βλάβη και την αντιμετώπιση της νόσου: Η επαγγελματική θεραπεία συνεργάζεται με τον πελάτη για να προσδιορίσει τα κενά ανάμεσα στις απαιτήσεις των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και δυνατότητες απόδοσης του ατόμου, και θεραπεύει ή αντισταθμίζει τις διαφορές σε εύθετο χρόνο. Ο εργοθεραπευτής θα καθορίσει την ιστορία της τρέχουσας κατάστασης ή τραυματισμό. Ο εργοθεραπευτής, στη συνέχεια, θα αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο και εξατομικευμένο σχέδιο παρέμβασης για την αντιμετώπιση των προβληματικών περιοχών.

108 Εργασία Κλιματισμός: Ο εργοθεραπευτής χρησιμοποιεί μια συστηματική προσέγγιση για την αποκατάσταση των δεξιοτήτων απόδοση στην εργασία των εργαζομένων που αναρρώνουν από μακροχρόνιο τραυματισμό ή ασθένεια. Υπάρχει μια έμφαση στην αποκατάσταση του μυοσκελετικού συστήματος και του καρδιαγγειακού συστήματος, καθώς και την ασφαλή εκτέλεση απαιτήσεις της εργασίας. Αυτό συνήθως επιτυγχάνεται μέσω της εκπαίδευσης και προσομοίωσης κυκλώματος εργασία που παρουσιάζεται 3 έως 5 ημέρες ανά εβδομάδα για 2 έως 4 ώρες ανά συνεδρία

109 Εργασία Σκλήρυνση: Η προσέγγιση αυτή είναι παρόμοια με εργασία κλιματισμού, Ωστόσο, είναι διεπιστημονική και μπορεί να περιλαμβάνουν την παροχή συμβουλών psychomedical, εργονομική αξιολόγηση, καθοδήγηση δουλειά, και / ή υπηρεσιών μεταβατικές εργασίες. Η θεραπεία είναι συνήθως παρέχεται 5 ημέρες ανά εβδομάδα για 2 έως 4+ ώρες ανά ημέρα. Πελάτες εργασία σκλήρυνση μπορεί να εξελιχθεί σε μεταβατική προγραμματισμό των εργασιών με την πραγματική άσκηση των καθηκόντων εργασίας σε χώρο εργασίας τους. Εάν είναι απαραίτητο, τελικός προσδιορισμός των προσαρμογών ή / και λογικές ρυθμίσεις μπορούν να γίνουν κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου.

110 Λειτουργική Ικανότητα αξιολόγησης (FCE): Ο εργοθεραπευτής χρησιμοποιεί τυποποιημένα και έγκυρα προηγμένες δοκιμές, προκειμένου να: (α) να προσδιορίσει τα ασφαλή εργασία αγώνες για την επιστροφή στην εργασία (β) τον προσδιορισμό του επιπέδου των εύλογων καταλύματα που απαιτούνται για την αποκατάσταση της ένα τραυματισμένο εργαζόμενο και (γ) να προβαίνει σε συστάσεις σχετικά με τις μελλοντικές παρεμβάσεις. Τα αποτελέσματα της FCE μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το γιατρό για να κάνει μια εκτίμηση αναπηρίας για ασφαλιστικούς σκοπούς

111 Περιβαλλοντική Τροποποίηση: Ο εργοθεραπευτής, μαζί με τον εργαζόμενο και τον εργοδότη, κάνει συστάσεις για τροποποιήσεις στο εργασιακό περιβάλλον για να διευκολύνουν την επιτυχή απόδοση της απασχόλησης. Παραδείγματα περιβαλλοντικών τροποποιήσεων για την κάλυψη των αναγκών ενός επιστρέφουν εργαζόμενος μπορεί να περιλαμβάνουν την αλλαγή του φωτισμού, δημιουργώντας μια νέα διαρρύθμιση του χώρου εργασίας, τροποποιώντας τα εργαλεία και τις συσκευές σχετίζονται με την εργασία, και την ελαχιστοποίηση περισπασμούς.

112 Μεταβατικά προγράμματα εργασίας: Μεταβατική εργασία χρησιμοποιεί τα πραγματικά καθήκοντα εργασίας και το περιβάλλον ως μια μορφή αποκατάστασης. Μετά την εξοικείωση με τις απαιτήσεις της θέσης εργασίας του ατόμου και τη μέτρηση των λειτουργικών ικανοτήτων του ατόμου, ο εργοθεραπευτής καθορίζει τα καθήκοντα που το άτομο μπορεί με ασφάλεια και αξιόπιστα εκτελούν στο χώρο εργασίας. Ο εργοθεραπευτής συνεργάζεται με τον εργοδότη για τον εντοπισμό του περιβάλλοντος και το καθήκον τροποποιήσεις που θα υποστηρίξουν την απόδοση στην εργασία, και κάνει λεπτομερείς συστάσεις για τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος απελευθερώνει το άτομο να τροποποιηθεί το έργο εντός των παραμέτρων αυτών. Απόδοση στην εργασία παρακολουθείται στενά και να συζητηθεί από την εργοθεραπευτή, του εργοδότη, καθώς και μεμονωμένες.

113 Πού και πώς παρέχονται οι υπηρεσίες; Πιθανή Τοποθεσία Υπηρεσίες: κέντρα αποκατάστασης εξωτερικών ασθενών, τα νοσοκομεία, την ιδιωτική βιομηχανία (π.χ., στο χώρο κλινικές), ιδιωτικά ιατρεία Παραπομπή Πηγές: Ιατρικά παρόχους, οι διαχειριστές περίπτωση ασφάλισης και ρυθμιστές, δικηγόροι, κρατικές υπηρεσίες, τα μέλη της ομάδας αποκατάστασης Πληρωτή Πηγές: μεταφορέων αποζημίωση των εργαζομένων, κρατικές και τοπικές υπηρεσίες (π.χ., Γραφείων Επαγγελματικής Αποκατάστασης), δικαστικοί διακανονισμοί, ιδιωτική ασφάλιση, ιδιωτική αμοιβή Larson, BA, & Ellexson, MT (2000).

114 Ψυχιατρική εργοθεραπεία Η ψυχιατρική εργοθεραπεία απευθύνεται σε άτομα όλων των ηλικιών με ψυχωτικές, νευρωτικές και ψυχοσωματικές διαταραχές και εξαρτήσεις. Αναλυτικότερα απευθύνεται σε ενήλικές και παιδιά που αντιμετωπίζουν ψυχικές – νευρωτικές διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας και συμπεριφοράς, κατάθλιψη, σχιζοφρένεια, διαταραχές πρόσληψης τροφής, τοξικοεξαρτήσεις, αλκοολισμό. Στόχοι της εργοθεραπείας είναι: Αυτονόμηση σε Δραστηριότητες Καθημερινής Διαβίωσης Αντιμετώπιση κινητικών προβλημάτων και πρόληψη δευτερογενών επιπλοκών Διατήρηση και βελτίωση αντιληπτικών και νοητικών λειτουργιών Διατήρηση και βελτίωση βασικών ψυχικών λειτουργιών Λειτουργική αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου και συμμετοχή σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες Ενθάρρυνση των κοινωνικών επαφών και κοινωνική επανένταξη Εργασιακή ένταξη και αποκατάσταση

115 ΚΑΤΑΦΑΤΙΚΉ ΔΙΕΡΕΎΝΗΣΗ

116 H "καταφατική διερεύνηση" αποτελεί μια θεωρία της συστημικής ψυχοθεραπείας, που εκπαιδεύει τους ανθρώπους να επικεντρώνονται στις λύσεις, στις ικανότητες, και τις θετικές αξίες, και όχι στα προβλήματα και τις προσωπικές τους ανεπάρκειες.

117 Μια βασική αντίληψη, πάνω στην οποία στηρίζονται οι ιδέες που θα αναπτυχθούν παρακάτω, είναι η πεποίθηση του Ηράκλειτου, και των Βουδιστών ότι η αίσθηση της σταθερότητας είναι μια αυταπάτη, και ότι η αλλαγή είναι η μόνη αναπόφευκτη πραγματικότητα. Για τους ανθρώπους όμως, που νιώθουν εγκλωβισμένοι και καθηλωμένοι σε μια προβληματική κατάσταση η οποία παραμένει σταθερή για καιρό, είναι πολύ δύσκολο να συλλάβουν αμέσως την παραπάνω ιδέα. Για αυτούς είναι λες και ο χρόνος παραμένει αμετακίνητος σαν βράχος.

118 Η αλήθεια είναι ότι η αλλαγή στη ζωή ενός ατόμου, ή σ’εvα σύστημα ανθρώπων μπορεί να έρθει εάν το άτομο – ή, στην περίπτωση του συστήματος, ένα μέλος του συστήματος - αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει την ζωή, ή εάν αρχίσει να συμπεριφέρεται διαφορετικά, ή εάν συμβούν και τα δυο ταυτόχρονα. Για να συμβούν όμως οι δύο παραπάνω προϋποθέσεις, πρέπει το άτομο να σταματήσει να επικεντρώνει την προσοχή του στις «αποτυχίες» του παρελθόντος, σ’ όλες αυτές δηλαδή τις εμπειρίες που συνήθως κάνουν τους ανθρώπους αμετακίνητους, και ενισχύουν την αναποφασιστικότητά τους, καθυστερώντας έτσι την πορεία τους στη ζωή.

119 Αντίθετα, όταν το άτομο αρχίσει να εστιάζει την προσοχή του στις «επιτυχίες» του, σ’αυτά δηλαδή που κατάφερε στο παρελθόν, μαθαίνει να αναγνωρίζει τις κρυμμένες του δυνάμεις κι αξίες, αρχίζει να αξιολογεί και να επικοινωνεί με τον εαυτό του και τους άλλους με μεγαλύτερη αισιοδοξία, και τότε η ο δρόμος που οδηγεί στην αλλαγή προς ένα καλύτερο μέλλον είναι, όχι μόνο ανοιχτός, αλλά και αναπόφευκτος!

120 Αυτή ακριβώς την αναζήτηση των «φωτεινών εξαιρέσεων» στη ζωή των ανθρώπων εισάγει αρχικά ο De Shazer (1988) στο χώρο της βραχείας ψυχοθεραπείας και συνεχίζει ο Ben Furman (1990), αναδεικνύοντας την «επιτυχία» ως το «κλειδί» προς τη διαμόρφωση νέων συμπεριφορών που δίνουν λύσεις, γιατί απλά αυτές οι ίδιες οι συμπεριφορές είναι οι «λύσεις» των προβλημάτων μας! Οι αισιόδοξες κι αποτελεσματικές αυτές ιδέες εξελίχτηκαν στη συνέχεια από το Kensington Consultation Centre του Λονδίνου, στο οποίο αναπτύχθηκε η μέθοδος της «καταφατικής διερεύνησης».

121 Η μέθοδος αυτή προσφέρει ένα λειτουργικό εργαλείο παρέμβασης σε μικρά & μεγάλα συστήματα, δηλαδή σε οικογένειες, χώρους εργασίας, σχολεία, κι οργανισμούς, με στόχο την αξιοποίηση των ζωτικών δυνάμεων ανάπτυξης, και ανάλυσης - μέσα από τη συνεργασία του συμβούλου με τους εμπλεκόμενους στο σύστημα ή οργανισμό - των τρόπων βελτίωσης της επικοινωνίας, της αύξησης της δημιουργικότητας και της παραγωγικότητας, μέσα από την βελτίωση του αυτοσεβασμού των μελών του συστήματος, με τελικό στόχο την απελευθέρωση των κρυμμένων δυνατοτήτων τους.

122 Η μέθοδος σκοπεύει να αναδείξει τις ατομικές αξίες και ικανότητες των ανθρώπων. Έτσι, δημιουργεί αυτο- εκτίμηση και υπερηφάνεια στον κάθε συμμετέχοντα, άρα και στο σύνολο. Όλοι μαζί εντοπίζουν στη συνέχεια τις αξίες και τις ικανότητες, που είναι κοινές, και μαζί διαμορφώνουν ένα όραμα. Το σχεδιάζουν, και μετά, γεμάτοι ενθουσιασμό, που έχει προκύψει απ’όλες αυτές τις ξεχασμένες ικανότητες, ξεκινούν να υλοποιήσουν το όραμα τους. Η μέθοδος αυτή είναι το φάρμακο για την απαξίωση που είναι τόσο διαδεδομένη στην εποχή μας. Προσφέρει στους ανθρώπους την αξιοπρέπεια που χρειάζονται.

123 Βάση του παραπάνω θεωρητικού μοντέλου είναι ότι κάθε πρόβλημα είναι ένα ανεκπλήρωτο όνειρο! Ας σκεφτούμε λοιπόν ένα πρόβλημα... Ποιο είναι το ανεκπλήρωτο όνειρο πίσω απ’αυτό; Μπορούμε αντί να μιλήσουμε για το πρόβλημα να μιλάμε για την λύση; Οι λέξεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Η γλώσσα δεν αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα, δημιουργεί την πραγματικότητα. Οι λέξεις φτιάχνουν τον κόσμο, και τα συναισθήματα μας γι’αυτόν. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε θετικές αξίες δημιουργούν έναν άλλον, καλύτερο κόσμο!

124 FELDENKRAIS (Φελντενκράις)

125 Η μέθοδος Feldenkrais είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα σωματικής αγωγής το οποίο βασίζεται στις αρχές της φυσικής, της εμβιομηχανικής - κινησιολογίας, της βιολογίας, της νευροφυσιολογίας, της ψυχολογίας, της ανθρωπολογίας και της εξελικτικής θεωρίας.

126 Πώς ξεκίνησε η μέθοδος Η μέθοδος Feldenkrais αναπτύχθηκε στη δεκαετία του ’40 και ονομάστηκε έτσι από το δημιουργό της, Moshe Feldenkrais. Ο Δρ. Feldenkrais (1904-84) ήταν διακεκριμένος φυσικός, μηχανικός και εκπαιδευτής πολεμικών τεχνών. Γεννήθηκε στη Ρωσία και μετανάστευσε στο Ισραήλ στην ηλικία των 13 ετών. Φοίτησε στο Sorbonne στη Γαλλία και αργότερα εργάστηκε στο εργαστήριο φυσικής του βραβευμένου με Νόμπελ Joilet Curie.Ίδρυσε επίσης την πρώτη λέσχη τζούντο στη Γαλλία. Ο Δρ. Feldenkrais υπέστη επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς στα γόνατα από το τζούντο και το ποδόσφαιρο εξαιτίας αυτών των τραυματισμών είχε δυσκολία στη βάδιση. Οι γιατροί του συνέστησαν να κάνει χειρουργική επέμβαση, αλλά οι πιθανότητες για πλήρη αποκατάσταση ήταν μόλις 50%. Ο Feldenkrais αρνήθηκε το χειρουργείο και προσπάθησε να βρει τρόπο να αποκαταστήσει την χαμένη λειτουργικότητα του. Χρησιμοποίησε τις γνώσεις του πάνω στη μηχανική και στην ανθρώπινη κίνηση, για να διδάξει τον εαυτό του πως να περπατήσει ξανά χωρίς να πονάει. Ήξερε ότι όλοι οι μυς και οι αρθρώσεις του λειτουργούσαν μαζί ως ένα ενιαίο σύστημα. Πειραματιζόταν με ήπιους χειρισμούς στις αρθρώσεις του και μετά μελετούσε τα αποτελέσματα στο περπάτημα. Κατέληξε να βελτιώσει τον συντονισμό ολόκληρου του σώματος του και να μειώσει την πίεση στα γόνατα. Το ποιο σημαντικό ήταν ότι ο Δρ.Feldenkrais αντιλήφθηκε ότι η συνειδητοποίηση του τρόπου κίνησης του ήταν η προεργασία στο να καταφέρει να κάνει αυτό που θέλει, να περπατήσει άνετα. Πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του εξελίσσοντας την καινούργια μέθοδο πάνω στην εκπαίδευση της κίνησης, βοηθώντας χιλιάδες ανθρώπους με ποικιλόμορφα προβλήματα.

127 Η μέθοδος σήμερα Γενικά η μέθοδος χρησιμοποιείται τόσο για προληπτικούς όσο και για θεραπευτικούς σκοπούς σε ποικίλες περιπτώσεις! Δημιουργώντας νέες προοπτικές και δυνατότητες σε κάθε πλευρά του εαυτού: στην αίσθηση, στο συναίσθημα, στη σκέψη και φυσικά στη κίνηση! Αυτή η πολύπλευρη προσέγγιση καθιστά τη μέθοδο κατάλληλη για όλους και για όλες τις ηλικίες. Τα ωφέλη μιας τέτοιας προσέγγισης είναι διάφορα, όπως η ανακούφιση από μυικό πόνο ή ένταση, η μεγαλύτερη ευκολία στην αναπνοή, η βελτίωση της στάσης σώματος, η επίτευξη μεγαλύτερης χαλάρωσης και άνεσης κατά τις καθημερινές δραστηριότητες καθώς και η βελτίωση της επίδοσης στην άθληση, το χορό, τη μουσική και το θέατρο. Η μέθοδος μπορεί επίσης να βοηθήσει άτομα με διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος καθώς και άτομα που αντιμετωπίζουν αναπτυξιακές και μαθησιακές δυσκολίες ή δυσκολίες συμπεριφοράς. Οι κινήσεις "συνειδητοποίησης" που χρησιμοποιούνται είναι μικρές, απαλές και ευχάριστες...που όμως οδηγούν σε εντυπωσιακά αποτελέσματα! Υπάρχουν δύο τύποι μαθημάτων, ομαδικών που ονομάζονται ATM (συνειδητοποίηση μέσω της κίνησης) και τα ατομικά,τα λεγόμενα FI (λειτουργική ολοκλήρωση),που αποτελούν εξατομικευμένα προγράμματα ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός! Οι κινήσεις γίνονται κυρίως με σημείο αναφοράς το πάτωμα, κάτι που είναι ιδιαίτερα ευχάριστο για τα παιδιά...

128 Σε ποιους απευθύνεται; - Σε παιδιά και ενήλικες - Σε άτομα που χρησιμοποιούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις π.χ. Computer, χειρονακτικές εργασίες - Σε χρόνιους τραυματισμούς και χρόνια μυοσκελετικά-νευρολογικά προβλήματα - Σε άτομα με αγχώδεις διαταραχές και σωματική ένταση - Αυχενικό σύνδρομο, πόνους στους ώμους, οσφυαλγία, ισχιαλγία, πόνους στα γόνατα, προβλήματα στη βάδιση - Σε αθλητές, μουσικούς, χορευτές που επιθυμούν τη βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων τους καθώς και σε υγιείς ανθρώπους που επιθυμούν τη βελτίωση της σωματικής τους στάσης, της αναπνοής και της ισορροπίας - Σε θεραπευτές που επιθυμούν να βελτιώσουν τη θεραπευτική διαδικασία. Βιντεο: https://youtu.be/D9Ko7U1pLlg

129 Μέθοδοι και τεχνικές στη γνωσιακή – συμπεριφοριστική θεραπεία ενηλίκων Η γνωσιακή - συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία αποτελεί σύνθεση γνωσιακών και συμπεριφοριστικών προσεγγίσεων. Στόχος της παρέμβασης είναι η αναγνώριση των προτύπων δυσλειτουργικής σκέψης και συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα σε ορισμένες φάσεις της θεραπείας να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση σε συμπεριφοριστικές τεχνικές και σε άλλες φάσεις σε γνωσιακές τεχνικές (Hawton, Salkovskis, Kirk, & Clark, 1996). Ο βασικός πυρήνας της γνωσιακής – συμπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας αποτελείται από τρεις βασικές αρχές: η γνωστική λειτουργία επηρεάζει τη συμπεριφορά η γνωστική λειτουργία μπορεί να μεταβληθεί και να ελεγχθεί οι επιθυμητές αλλαγές στη συμπεριφορά μπορούν να επηρεαστούν από γνωστικές αλλαγές

130 Η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στην παραδοσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία και στο γνωσιακό – συμπεριφορισμό είναι ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύει ο θεραπευτής στο θεραπευόμενο τη βελτίωση της κατάστασής του κατά τη θεραπεία. Οι θεραπευτές συμπεριφοριστικής κατεύθυνσης ερμηνεύουν τη θεραπευτική βελτίωση μέσω των νόμων της μάθησης, ενώ οι θεραπευτές γνωσιακής κατεύθυνσης την ερμηνεύουν ως αποτέλεσμα αλλαγής των αντιλήψεων, πεποιθήσεων και του τρόπου σκέψης του ατόμου. Στο πλαίσιο αυτό, η γνωσιακή – συμπεριφοριστική προσέγγιση έχει αφομοιώσει συμπεριφοριστικές τεχνικές, οι οποίες όμως χρησιμοποιούνται με διαφορετική συλλογιστική. Για παράδειγμα, η τεχνική της έκθεσης στη συμπεριφοριστική θεραπεία στοχεύει στην εξοικείωση του ατόμου με το φοβογόνο αντικείμενο, ενώ στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία στην αμφισβήτηση και ανασκευή των μη ρεαλιστικών πεποιθήσεων του ατόμου για τη φοβογόνο κατάσταση.

131 Ο Beck (1976) υποστηρίζει ότι, παρ’ ότι ο στόχος της συμπεριφοριστικής παρέμβασης είναι η ανακούφιση του συμπτώματος και η παρέμβαση απευθύνεται άμεσα στο σύμπτωμα και την έκδηλη συμπεριφορά του ατόμου, ο τρόπος με τον οποίο αυτή η παρέμβαση τελικώς λειτουργεί μπορεί να αναλυθεί με γνωσιακούς όρους. Για παράδειγμα, ένα άτομο που κατορθώνει, μέσω συμπεριφοριστικών ασκήσεων, να είναι διεκδικητικό σε μία περίσταση (π.χ. να διαμαρτυρηθεί επειδή κάποιος του πήρε τη θέση στην ουρά της τράπεζας), μετά από την εμπειρία αυτή έχει την ευκαιρία να αμφισβητήσει τις μη ρεαλιστικές σκέψεις που βρίσκονταν πίσω από το φόβο του να είναι διεκδικητικό (π.χ. «Αν διεκδικήσω, ο άλλος θα θυμώσει και θα με βρίσει»). Μετά από μία επιτυχημένη εμπειρία διεκδίκησης, το άτομο μπορεί να καταλάβει ότι οι σκέψεις του σχετικά με την εκδήλωση διεκδικητικότητας δεν είχαν ρεαλιστική βάση («Ήμουν διεκδικητικός και παρ’ όλα αυτά κανένας δε θύμωσε, ούτε με έβρισε»). Άλλο παράδειγμα είναι η συστηματική απευαισθητοποίηση, μέσω της οποίας το άτομο, βιώνοντας το αγχογόνο ερέθισμα σε μικρές δόσεις, έχει την ευκαιρία – εφόσον η άσκηση προβλέπει να μη δημιουργηθεί άγχος- να δει την κατάσταση πιο αντικειμενικά και ρεαλιστικά.

132 Αρχές της γνωσιακής - συμπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας 1. Εισαγωγική φάση – εδραίωση θεραπευτικής σχέσης Η σχέση θεραπευτή – θεραπευόμενου αποτελεί κεντρικό στόχο των πρώτων συνεδριών. Αν δε λυθούν τα προβλήματα της σχέσης, κανένα άλλο πρόβλημα του θεραπευόμενου δεν πρόκειται να λυθεί στη συνέχεια (Persons, 1989). 2. Γνωσιακή διερεύνηση της προβληματικής συμπεριφοράς Η κεντρική ιδέα είναι ότι οι συγκεκριμένες συμπεριφορές - στόχοι θα πρέπει να αναλυθούν σύμφωνα με τη λειτουργία τους ως μέσα για την επίτευξη υπερκειμένων στόχων. Ήδη από το 1960 οι Miller, Galanter και Pribram τόνισαν την ιεραρχική δομή της συμπεριφοράς 3. Συμφωνία για τους θεραπευτικούς στόχους 4. Σχεδιασμός, επιλογή και εφαρμογή ειδικών μεθόδων 5. Μεγιστοποίηση της προόδου και ολοκλήρωση της θεραπείας

133 Η συμπεριφορική προσέγγιση Οι συμπεριφοριστικές τεχνικές έχουν ενσωματωθεί στο πλαίσιο της γνωσιακής - συμπεριφοριστικής ψυχοθεραπείας και υπηρετούν τους στόχους της, οι οποίοι σχετίζονται με την αλλαγή των δυσλειτουργικών αντιλήψεων του ατόμου (Beck et al., 1979). Συνεπώς, οι διάφορες συμπεριφοριστικές τεχνικές χρησιμοποιούνται προκειμένου το άτομο να έχει την ευκαιρία να ελέγξει, σε πραγματικές συνθήκες, κάποιες δυσλειτουργικές του σκέψεις. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:

134 ABA - LOVAAS (Άμπα - Λόβας)

135 Το πρόγραμμα ΑΒΑ - Lovaas (μεταφράζεται "Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς" του Καθηγητή Λόβας, προφέρεται δε: Άμπα ή Έι Μπι Έι) αποτελεί μία ευρέως διαδεδομένη πρώιμη εντατική παρέμβαση σε παιδιά με αυτισμό. Από αυστηρά ατομικό, αρχικά, το πρόγραμμα στοχεύει στη γενίκευση των γνώσεων με τη βοήθεια των γονέων ενώ αργότερα συνεχίζεται στο σχολείο. Το πρόγραμμα ABA-Lovaas (Lovaas' Applied Behavioural Analysis) υλοποιήθηκε από τον Δρ. Ivar Lovaas στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA) των ΗΠΑ.

136 Πολύ συχνά, η αρχική εκπαίδευση στο πρόγραμμα γίνεται σε κάποιον χώρο κοντά στο φυσικό περιβάλλον του παιδιού (πιθανώς στο δωμάτιό του παιδιού) με διάρκεια από 10 έως 40 ώρες την εβδομάδα. Η πρώιμη εντατική παρέμβαση στα αυτιστικά παιδιά είναι μία θεραπευτική προσέγγιση του αυτισμού, που έχει παρουσιάσει θεαματικά αποτελέσματα στη θεραπεία της αυτιστικής διαταραχής.

137 Μελέτες της τελευταίας εικοσαετίας έχουν υπογραμμίσει τα σημαντικά αποτελέσματα στην επικοινωνία, λεκτική και μη, στην ομαλή ένταξή τους στο σχολείο και στο κοινωνικό σύνολο καθώς και στην καθημερινή γενική λειτουργικότητά τους. Η εφαρμοσμένη ανάλυση της συμπεριφοράς βασίζεται στις γενικές αρχές του συμπεριφορισμού, όπου θεωρεί ότι η συμπεριφορά μας οφείλεται στη μάθηση και γι' αυτή χρησιμοποιεί την επιβράβευση και όχι την τιμωρία αλλά την αγνόηση, για τη μη επιθυμητή συμπεριφορά. Έχει αναλύσει τα στάδια ανάπτυξης των παιδιών χωρίς αυτιστική διαταραχή και τα τεμαχίζει σε μικρότερα στάδια για να διδάξει το παιδί με αυτισμό, προσαρμοσμένο πάντοτε στις ανάγκες του κάθε παιδιού.α

138 Το πιο δημοφιλές πρόγραμμα εφαρμοσμένης ανάλυσης συμπεριφοράς ξεκίνησε από τον Lovaas το 1970, ο οποίος εφάρμοσε στις Η.Π.Α. το "Young Autistic Project", χρησιμοποίησε ένα εντατικό και δομημένο πρόγραμμα συμπεριφοράς που εφαρμόζεται από ένα κατάλληλα καταρτισμένο άτομο, αρχικά σε μια ομάδα ιδρυματοποιημένων παιδιών με αυτισμό. Κύριος στόχος του ήταν να εξετάσει την αποτελεσματικότητα των συμπεριφοριστικών μεθόδων παρέμβασης στην αντιμετώπιση του αυτισμού. Τότε δέχτηκε την επίκριση πολλών συναδέλφων του, οι οποίοι υπερασπίζονταν την ψυχοδυναμική προσέγγιση. Εν συνεχεία άρχισε να δουλεύει με μικρότερα παιδιά στο σπίτι τους και με την ενεργό συμμετοχή των γονιών τους.

139

140 Η τροποποίηση της συμπεριφοράς σύμφωνα με τον Lovaas βασίζεται στην πεποίθηση ότι η ανταμοιβή αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης μιας επιθυμητής συμπεριφοράς, ενώ η τιμωρία μειώνει την εκδήλωση αυτής της συμπεριφοράς. (Καλύβα, 2005, Γενά, 2002) Το θεωρητικό υπόβαθρο της προσέγγισης βασίζεται στο ότι όλες οι συμπεριφορές μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο μάθησης (Skinner). (Lovaas, 1987)

141 Επομένως το ABA - Lovaas αποτελεί μια διαδεδομένη πρώιμη εντατική παρέμβαση σε παιδιά με αυτισμό. Από ατομικό, αρχικά το πρόγραμμα στοχεύει στη γενίκευση γνώσεων με τη βοήθεια των γονέων. Το πρόγραμμα διαρκεί πάνω από 40 ώρες την εβδομάδα για 2 χρόνια. Ακόμη ξεκινά από την εκμάθηση βασικών δεξιοτήτων λόγου και αυτοεξυπηρέτησης και στη συνέχεια διδάσκονται σταδιακά μη λεκτικές και λεκτικές δεξιότητες μίμησης και η εδραίωση της απαρχής της ενασχόλησης με παιχνίδια. Για να είναι αποτελεσματικό το πρόγραμμα, είναι απαραίτητο να εμπλέκονται όλα τα άτομα που εργάζονται με το παιδί.

142 Ο Lovaas προτείνει τα εξής βήματα: Δημιουργία αρμονική σχέσης Επέκταση της πρόσληψης της γλώσσας με τη χρήση δομημένου λόγου Ανάπτυξη δεξιοτήτων μίμησης – μη λεκτικής σωματικής μίμησης Ανάπτυξη της μίμησης στο παιχνίδι ρόλων Ανάπτυξη της λεκτικής μίμησης

143 Η κριτική του προγράμματος Το ABA είναι ένα πρόγραμμα, το οποίο έχει αρκετά πλεονεκτήματα. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικά από αυτά: Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα απευθύνεται συγκεκριμένα σε παιδιά με αυτισμό και λαμβάνει υπόψη του τις μαθησιακές ανάγκες των παιδιών. Παρέχει στους γονείς κάθε είδους υποστήριξη. Η εκπαίδευση στοχεύει σε συμπεριφορές που μπορούν να μετρηθούν. Χρησιμοποιούνται σταδιακά βήματα και συχνές επαναξιολογήσεις της προόδου των παιδιών και των στόχων της παρέμβασης. Οι γονείς θεωρούν ότι το σύστημα αμοιβών είναι πολύ βοηθητικό. Οι γονείς λαμβάνουν μέρος στη θεραπεία. (Lovaas, 1987, Slomins, 2002)

144 Ωστόσο, παρουσιάζονται και ορισμένα μειονεκτήματα της μεθόδου, τα οποία πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο προβληματισμού κατά την επιλογή της μεθόδου: Η εκπαιδευτική μέθοδος του ΑΒΑ διαφέρει από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην τάξη, διότι στηρίζεται στην εξατομικευμένη εκπαίδευση. Ως εκ τούτου όταν τα παιδιά μετακινούνται σε τυπικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, υπάρχει πρόβλημα. Τα πρώιμα γλωσσικά προγράμματα ξεκινούν με τη διδασκαλία διαταγών και σημάτων, αλλά αγνοούν το σημασιολογικό τμήμα της γλώσσας. Τα παιδιά δε μαθαίνουν τις λέξεις μέσα από ήχους, που τις απαρτίζουν, αλλά ως σημασιολογικά στοιχεία. Επομένως μπορεί να προκληθούν προβλήματα στην προσωδία του λόγου. Συμπερασματικά, η μέθοδος ΑΒΑ απευθύνεται σε βαριές περιπτώσεις του αυτισμού με σκοπό να μειωθούν οι διαταρακτικές συμπεριφορές, ωστόσο δεν ενδείκνυται για τη διδασκαλία της γλώσσας ή για παιδιά με σύνδρομο Αsperger. (Slomins, 2002)

145 MAKATON (Μάκατον)

146 Το Makaton αφορά ένα πρόγραμμα ανάπτυξης της επικοινωνίας για άτομα που εμφανίζουν ένα ευρύ φάσμα αναπτυξιακών δυσκολιών, που βασίζεται στη χρησιμοποίηση νοημάτων ή και γραφικών συμβόλων που συνοδεύουν και υποστηρίζουν τον προφορικό λόγο. Στοχεύει φυσικά στην ανάπτυξη της κατανόησης και χρήσης του λόγου.

147 Ιστορικό Το Makaton σχεδιάστηκε το 1973 από την Αγγλίδα Λογοπεδικό Margaret Walker και αρχικά χρησιμοποιήθηκε σε ενήλικες κωφούς που παρουσίαζαν επιπλέον και σοβαρή μαθησιακή δυσκολία. Το 1978 εφαρμόστηκε στα Σχολεία Ειδικής Αγωγής της Μ. Βρετανίας και στη συνέχεια διαδόθηκε πολύ γρήγορα σε άλλα κοινοτικά πλαίσια καθώς και σε άλλες χώρες. Το Makaton παρουσιάστηκε στην Ελλάδα, μέσω του Συλλόγου Λογοπεδικών το 1992. Στη συνέχεια το ίδρυμα "Παμμακάριστος" ανέλαβε τη διάδοση και προώθηση του προγράμματος. Από το 1998 τη νόμιμη εκπροσώπηση του προγράμματος στην Ελλάδα έχει το ίδρυμα "Η Παμμακάριστος", μέσω του Makaton Ελλάς. Οι σκοποί λειτουργίας του Makaton Ελλάς είναι: Η προστασία και η διάδοση του προγράμματος. Η διεξαγωγή σεμιναρίων για την εκμάθηση του προγράμματος. Ο σχεδιασμός και η έκδοση αντίστοιχου εκπαιδευτικού υλικού. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας και των υπηρεσιών της σε θέματα ισότητας ευκαιριών και διεκδίκησης δικαιωμάτων.

148