ΩΦΕΛΗ ΑΣΚΗΣΗΣ - χαμηλότερη καρδιαγγειακή θνησιμότητα (35%) - ολική (33%) θνησιμότητα - σε υγιείς, χρόνιους πάσχοντες, διαβητικούς, ηλικιωμένους HF - ACTION trial - Χαμηλότερη θνησιμότητα σε πρώην αδρανείς  δραστηριότητα - 7 χρόνια επιπλέον

Comparison of phenotypic features between athletes with hypertrophic cardiomyopathy and sedentary patients with hypertrophic cardiomyopathy. Oxford University Press Eur Heart J 2015;36: Published on behalf of the European Society of Cardiology. All rights reserved. © The Author For permissions please

Staying healthy - 2,5 ώρες / εβδομάδα - μέτριας έντασης λεπτά έντονη άσκηση

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Θρόμβωση ενδοθηλιακή λειτουργία – περιφερικά αγγεία και στεφανιαία – NO, οξείδωση Φλεγμονή - δείκτες αυτόνομο νευρικό σύστημα Αρτηριακή πίεση – ωφέλη μονοθεραπείας Γλυκόζη αίματος – χρήση αντί λιπαρών οξέων, μειωμένη παραγωγή – πρόληψη εμφάνισης διαβήτη Λιπίδια – κυρίως τριγλυκερίδια, HDL

ΤΥΠΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Ισοτονική άσκηση (αντοχής - διάρκεια, αντοχή) : διάταση ποδηλασία, κωπηλασία, σκι, αποστάσεις Ισομετρική άσκηση (δύναμης): υπερτροφία άρση βαρών, ρίψεις ΜΕΙΚΤΑ : ποδόσφαιρο Ποδηλασία – Κωπηλασία: εμφανέστερες δομικές αλλαγές

Myocardial adaptation to intensive endurance exercise in middle-aged athletes— physiological vs. Hans-Georg Predel Eur Heart J 2014;35: Published on behalf of the European Society of Cardiology. All rights reserved. © The Author For permissions please

1890 Henschen Nordik skiers 1890 Darling Harvard University rowers 1900 Dudley White Boston Marathon runners Δομικές αλλαγές: συχνή άσκηση >3 ώρες/εβδομάδα Διάταση καρδιακών κοιλοτήτων Υπερτροφία τοιχωμάτων Βραδυκαρδία Προσαρμογή ΟΧΙ πάθηση ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ

Ένταση προπόνησης – Είδος αθλήματος Εμφάνιση σε <3 μήνες / Αναστροφή με διακοπή άσκησης για 2-3 μήνες Αθλητές - χωρίς υποστροφή - μερική υποστροφή 30 χρόνια μετά ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΡΔΙΑ

ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ Ένταση άσκησης – ανάγκες οξυγόνο Ανάγκες – αύξηση πρόσληψης O 2 πνεύμονες ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΑΡΟΧΗ – καρδιακός ρυθμός Χ /λεπτό ηρεμία – 200/λεπτό μέγιστη άσκηση νεαρό αθλητή

Healthy training versus overtraining of the heart. Hein Heidbuchel et al. Br J Sports Med 2012;46:i44-i50 Copyright © BMJ Publishing Group Ltd & British Association of Sport and Exercise Medicine. All rights reserved.

FIGURE 1 Mayo Clinic Proceedings , DOI: ( /j.mayocp ) Copyright © 2012 Mayo Foundation for Medical Education and Research Terms and Conditions Terms and Conditions

Myocardial Adaptations to Recreational Marathon Training Among Middle-Aged MenCLINICAL PERSPECTIVE by Jodi L. Zilinski, Miranda E. Contursi, Stephanie K. Isaacs, James R. Deluca, Gregory D. Lewis, Rory B. Weiner, Adolph M. Hutter, Pierre A. d’Hemecourt, Christopher Troyanos, K. Sophia Dyer, and Aaron L. Baggish Circ Cardiovasc Imaging Volume 8(2):e February 11, 2015 Copyright © American Heart Association, Inc. All rights reserved.

Changes in cardiovascular risk factors in response to marathon training. Jodi L. Zilinski et al. Circ Cardiovasc Imaging. 2015;8:e Copyright © American Heart Association, Inc. All rights reserved.

FIGURE 3 Mayo Clinic Proceedings , DOI: ( /j.mayocp )

FIGURE 5 Mayo Clinic Proceedings , DOI: ( /j.mayocp ) Copyright © 2012 Mayo Foundation for Medical Education and Research Terms and Conditions Terms and Conditions

FIGURE 6 Mayo Clinic Proceedings , DOI: ( /j.mayocp ) Copyright © 2012 Mayo Foundation for Medical Education and Research Terms and Conditions Terms and Conditions

Familial versus exercise-induced right ventricle (RV) cardiomyopathy: a continuum? Integrity of myocyte junctions is critical to cardiac function, structure and electrical stability. Hein Heidbuchel et al. Br J Sports Med 2012;46:i44-i50 Copyright © BMJ Publishing Group Ltd & British Association of Sport and Exercise Medicine. All rights reserved.

Potential mechanisms for atrial fibrillation induced by high-intensity-endurance sports. Hans-Georg Predel Eur Heart J 2014;35: Published on behalf of the European Society of Cardiology. All rights reserved. © The Author For permissions please

Prolonged Running Increases Levels of Cardiac biomarkers, Such As CK- MB, BNP And Myoglobin. Increased Levels Of Cardiac Biomarkers Return To Baseline 4 Days After The Marathon. Elevations In Cardiac Biomarkers Are Not Reduced By A run/walk strategy. A run/walk Strategy Reduces Perceived Fatigue And Muscle Pain In Recreational Endurance runners.

Inter-individual variability in right ventricle adaptation after an endurance race. European Journal of Preventive Cardiology – December 10, 2015 An acute RV impairment was demonstrated after a trail- running race and was related to the amount of exercise. Differences in RV adaptation patterns were independent of prior training, suggesting the influence was due to other individual factors.

FIGURE 7 Mayo Clinic Proceedings , DOI: ( /j.mayocp ) Copyright © 2012 Mayo Foundation for Medical Education and Research Terms and Conditions Terms and Conditions

Potential association between dose of endurance sports and cardiovascular events (modified from La Gerche et al.38). Hans-Georg Predel Eur Heart J 2014;35: Published on behalf of the European Society of Cardiology. All rights reserved. © The Author For permissions please

ΣΤΟΧΟΣ ΠΡΟΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Μη-αναγνωρίσιμες παθήσεις (ασυμπτωματικοί – 40% ανωμαλίες ΗΚΓ) Διαχωρισμός αθλητικής καρδιάς

Στρατηγική πρόληψης του ΑΘ στους αθλητές 1) Εντόπιση ομάδων υψηλού μεταξύ νέων και αθλητών 2) Προαγωνιστικός έλεγχος αθλητών και αθλούμενων 3) Χρήση φιλικών απινιδωτών στους χώρους άθλησης 4) Σωστή εκπαίδευση εμπλεκομένων ατόμων - φορέων