ΕΞΕΙΣ

Επαναλαμβανόμενες πράξεις συνειδητές ή όχι, που εξελίσσονται σε παραλειτουργίες του στοματογναθικού συστήματος

ΕΞΕΙΣ Θηλασμός δακτύλου - θηλάστρου Κακή θέση γλώσσας Διαταραχές αναπνοής Δήξη κάτω χείλους Δήξη νυχιών Βρυγμός

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Διάρκεια ≥6h Συχνότητα Ένταση Τύπο αύξησης εξαρτάται από: Οδοντοφατνιακές μεταβολές Proffit ,1986 Συχνότητα Ένταση Τύπο αύξησης

ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΔΑΚΤΥΛΟΥ – ΘΗΛΑΣΤΡΟΥ Σχεδόν όλα τα παιδιά εμφανίζουν φυσιολογικά την έξη. Η παραμονή της όμως μετά την ηλικία των 2-3 ετών (νεότερα δεδομένα) προκαλεί οδοντοφατνιακές μεταβολές:

ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΔΑΚΤΥΛΟΥ – ΘΗΛΑΣΤΡΟΥ Χειλική απόκλιση άνω τομέων Γλωσσική απόκλιση κάτω τομέων Πρόσθια χασμοδοντία Στένωση άνω οδοντικού τόξου

Μεταβολές στο κατακόρυφο - Πρόσθια χασμοδοντία Παρεμπόδιση ανατολής τομέων Υπερέκφυση γομφίων 1mm → 2mm άνοιγμα στην περιοχή των προσθίων

Μεταβολές στο εγκάρσιο Χαμηλή θέση γλώσσας ↓ πίεση από υπερώια δοντιών άνω γνάθου ↑ πίεση από γλωσσικά δοντιών κάτω γνάθου Αυξημένη πίεση από παρειές ειδικά στις γωνίες του στόματος (V-shaped arch form) Υψηλή γωνιώδης υπερώα Σταυροειδής σύγκλειση Ögaard et al., 1994; Larsson, 1986

Μορφολογικές και αυξητικές μεταβολές Πειραματόζωα Χρόνια παρεκτόπιση της γλώσσας σε κατώτερη θέση μέσω τοποθέτησης οξύαιχμου ”εμφυτεύματος” στην υπερώα Μορφολογικές και αυξητικές μεταβολές κάτω και πίσω στροφή της κάτω γνάθου, υπεραποκλίνοντα σκελετικά επίπεδα, κατακόρυφη αύξηση άνω γνάθου, πρόσθια χασμοδοντία Harvold et al., 1972

Ηλικία Μικρή μακροχρόνια επίδραση έξεων όταν διακόπτονται πριν την ανατολή των μονίμων Am. Ass. of Orthodontics, Am. Acad. of Ped. Dentistry ! Νωρίτερα Παραμονή έξεων μετά την ηλικία των 2-3 ετών αυξάνει τις πιθανότητες για ανωμαλίες σύγκλεισης στο τέλος της περιόδου νεογιλού φραγμού. Warren and Bishara, 2002 Έλεγχος των σχέσεων των γνάθων κατά το εγκάρσιο σε ηλικία 2-3 ετών όταν χρησιμοποιείται θήλαστρο. Σε περίπτωση πρόωρων επαφών στους κυνόδοντες η χρήση θα πρέπει να περιοριστεί. Larsson, 2001

σταυροειδής σύγκλειση ΧΡΗΣΗ ΘΗΛΑΣΤΡΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΔΑΚΤΥΛΟΥ Πρόσθια χασμοδοντία Αυξημένη οριζόντια πρόταξη Υψηλή γωνιώδης υπερώα Μειωμένο εύρος άνω οδοντικού τόξου Πρόσθια χασμοδοντία Ετερόπλευρη οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση Warren and Bishara, 2002

Αυτόματη βελτίωση οδοντοφατνιακών ανωμαλιών σε ασθενή με αρμονικές σκελετικές σχέσεις μετά διακοπή έξης θηλασμού δακτύλου ΛΙΓΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΟ ΕΓΚΑΡΣΙΟ (στένωσης άνω οδοντικού τόξου)

ANTIMETΩΠΙΣΗ Ι Φιλική προσέγγιση Ενημέρωση Εξασφάλιση συνεργασίας

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΙ Υποβοηθητικά μέσα (γάντια, επίδεσμος στο δάκτυλο, δακτυλοκουκλίτσες κλπ.)

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΙΙ Απλά ορθοδοντικά μηχανήματα για υπόμνηση

KAKH ΘΕΣΗ ΓΛΩΣΣΑΣ Κατάποση Ηρεμία

Κατάποση Ι Προκαταρκτική φάση ΙΙ Στοματική φάση ΙΙΙ Φαρυγγική φάση I II III IV Κατάποση Ι Προκαταρκτική φάση ΙΙ Στοματική φάση ΙΙΙ Φαρυγγική φάση ΙV Οισοφαγική φάση Πλημμελής κατάποση με προώθηση γλώσσας

Βρεφική κατάποση Σύσπαση περιστοματικών μυών Πρόσθια θέση γλώσσας σε επαφή με κάτω χείλος Μικρή δραστηριότητα οπίσθιου τμήματος γλώσσας και μυών φάρυγγα

Μηχανισμός φυσιολογικής προσαρμογής Μετάβαση σε φυσιολογική κατάποση ενηλίκων από ανατολή δευτέρων νεογιλών γομφίων 8 ετών – 60% ολοκλήρωση μετάβασης ! Προϋπόθεση: Διακοπή έξεων θηλασμού Χασμοδοντία, (αυξημένη οριζόντια πρόταξη) → Προώθηση γλώσσας σε κατάποση Μηχανισμός φυσιολογικής προσαρμογής

Προγενέστερη έξη θηλασμού δακτύλου ή θήλαστρου σχετίζεται προώθηση γλώσσας κατά την κατάποση Μelsen et al., 1979

Αποτέλεσμα, όχι αίτιο Παρεμβολή γλώσσας κατά την κατάποση σε: μικρής ηλικίας παιδιά με σχετικά φυσιολογική σύγκλειση σε μεταβατική φάση λειτουργικής ωρίμανσης οποιασδήποτε ηλικίας άτομα με ανώμαλη θέση τομέων – φυσιολογική προσαρμογή Αποτέλεσμα, όχι αίτιο (800φορές/ημέρα + 100/βράδυ) Χ 1sec = mins ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ ΧΡΟΝΟΣ για οδοντοφ. μεταβολές

ΣΕ ΗΡΕΜΙΑ μπορεί να προκαλέσει ανωμαλία σύγκλεισης ΔΙΑΡΚΕΙΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Διακοπή έξης / Θεραπεία πρόσθιας χασμοδοντίας → σταδιακή βελτίωση θέσης γλώσσας Εκπαίδευση γλώσσας ;;;

Εναλλαγή ρινικής - στοματικής αναπνοής αναλόγως αναγκών: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Φυσιολογικά Εναλλαγή ρινικής - στοματικής αναπνοής αναλόγως αναγκών: άσκηση, πνευματική συγκέντρωση, συζήτηση, παροδική απόφραξη ρινικής οδού

Περιοδικά (αλλεργίες) Για βραχύ χρονικό διάστημα (Κοινό κρυολόγημα) ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Από αίτια που δρουν: Χρόνια (υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων, υπερτροφικές αμυγδαλές, παραμορφώσεις ρινικού διαφράγματος) Περιοδικά (αλλεργίες) Για βραχύ χρονικό διάστημα (Κοινό κρυολόγημα)

Πλήρης ρινική απόφραξη σε πιθήκους Πειραματόζωα Πλήρης ρινική απόφραξη σε πιθήκους Aνωμαλίες σύγκλεισης (προγναθισμός κάτω γνάθου) Ηarvold et al., 1981 Πλήρης απόφραξη της ρινός σπάνια σε ανθρώπους Διαφορετικός μηχανισμός αναπνοής και προσαρμογής σε ρινική απόφραξη από πιθήκους

Σε ανθρώπους πειραματικά: Ρινική απόφραξη – Υπερέκταση κεφαλής (5°) Αποκατάσταση θέσης κεφαλής μετά την απομάκρυνση της ρινικής απόφραξης Κεφαλή Κορμός Vig et al., 1980; Wenzel et al., 1983

Μηχανισμός επίδρασης τύπου αναπνοής στη διαμόρφωση κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος Αναπνοή Θέση κεφαλής, κάτω γνάθου, γλώσσας Ανισορροπίες μυïκών δυνάμεων Μεταβολές αύξησης / θέσης δοντιών

Ασθενείς με υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων και μειωμένη ρινική αναπνοή εμφανίζουν συχνότερα: αυξημένο κάτω πρόσθιο ύψος προσώπου κάτω και πίσω απόκλιση της κάτω γνάθου οπισθογναθισμό κάτω γνάθου γλωσσική απόκλιση τομέων στενή άνω γνάθο (στατιστικά σημαντικές, μικρού όμως μεγέθους διαφορές) 5 χρόνια μετά την αδενοειδεκτομή τα χαρακτηριστικά αυτά τείνουν να ομαλοποιηθούν, αλλά δε συμπίπτουν με τους μάρτυρες Φυσιολογικοί Απαιτείται αδενοειδεκτομή Linder-Aronson, 1970; 1979; McNamara, 1981

Πλήρης απόφραξη ρινικής αναπνευστικής οδού (πολύ σπάνιας – μετά από φαρυγγικό κρημνό για διόρθωση ρινικής χροιάς ομιλίας σε άτομα με σχιστίες) 12 ετών 16 ετών Αυξητικές μεταβολές Πολύ σπάνια αμιγής στοματική αναπνοή. Συνήθως μεικτή. Keall and Vig, 1986 McNamara, 1981 Αλλεργίες → αυξημένο πρόσθιο ύψος, αυξημένη οριζόντια και μειωμένη κατακόρυφη πρόταξη Τrask et al., 1987

! Όμως, σε μεταγενέστερη μελέτη καμία σχέση δε βρέθηκε μεταξύ τύπου αναπνοής και μορφολογίας του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος Kluemper et al., 1995 Ο τρόπος προσδιορισμού του τύπου αναπνοής στις προηγούμενες (Linder-Aronson) μελέτες αμφισβητήθηκε Ποια πρέπει να είναι η σχέση στοματικής/ρινικής αναπνοής για να προκληθούν αυξητικές μεταβολές;;; Vig, 1998

Αδενοειδές προσωπείο Long face syndrom Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για Schendel et al., 1974 Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για περιγραφή ατόμων με δυσκολία στη ρινική αναπνοή με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Αυξημένο κάτω πρόσθιο ύψος προσώπου Αφιστάμενα χείλη Στενοί ρώθωνες Πρόσθια χασμοδοντία – Στενή άνω γνάθος Αναφέρουν στοματική αναπνοή

Ποσοστό ρινικής αναπνοής παιδιών με φυσιολογικό και αδενοειδές πρόσωπο Ρινική/Συνολική (ρινική + στοματική αναπνοή) % Ποσοστό της ομάδας Η πλειοψηφία των παιδιών και από τις δύο ομάδες εμφάνιζαν κυρίως ρινική αναπνοή Μειοψηφία των παιδιών με αδενοειδές προσωπείο εμφάνιζαν λιγότερο από 40% ρινική αναπνοή. Κανένα από τα παιδιά με φυσιολογική κατατομή δεν εμφάνιζαν τόσο χαμηλά ποσοστά ρινικής αναπνοής Βλ. σημείωση Fields et al., 1991

Ο τύπος του προσώπου δεν είναι παθογνωμονικός για τον τύπο της αναπνοής Αφιστάμενα χείλη δε συνεπάγονται στοματική αναπνοή Ballard and Gwynne-Evans, 1958

Αποφρακτική άπνοια ύπνου..... Περισσότερα στο ειδικό σεμινάριο

ΔΗΞΗ ΚΑΤΩ ΧΕΙΛΟΥΣ Αυξημένη οριζόντια πρόταξη Απωθητήρας χείλους Hawley ενεργό

ΔΗΞΗ ΝΥΧΙΩΝ Αποτριβή δοντιών ΚΓΔ ! ΡΙΖΙΚΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ!!!! προ και κατά τη διάρκεια ορθ. θεραπείας Οdenrick and Brattsrӧm, 1983; 1985

ΒΡΥΓΜΟΣ Αποτριβές δοντιών Προβλήματα ΚΓΔ

“Mόλις έκοψε το κάπνισμα”