ΜΑΘΗΜΑ 2: H σημασία της σχετικής θέσης για τους ανθρώπους
ΜΑΘΗΜΑ 2: H σημασία της σχετικής θέσης για τους ανθρώπους Στόχοι μαθήματος Η χρησιμότητα της σχετικής θέσης στην επισήμανση των χαρακτηριστικών ενός τόπου. Η πρακτική σημασία της σχετικής θέσης στις καθημερινές μας δραστηριότητες. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
Με τη γεωγραφική θέση προσδιορίζουμε ακριβώς που είναι η Αλεξανδρούπολη. Από τη σχετική θέση της Αλεξανδρούπολης στην Ελλάδα παίρνουμε και άλλες πληροφορίες, π.χ.: Είναι παραθαλάσσια πόλη στο Θρακικό πέλαγος. Βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της Εγνατίας οδού. Βρίσκεται πολύ κοντά στις γειτονικές μας χώρες, τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Έχει κλίμα παρόμοιο με άλλες περιοχές του Βόρειου Αιγαίου. Βρίσκεται πολύ κοντά στον ποταμό Έβρο.
Από τη σχετική θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη παίρνουμε τις πληροφορίες, π.χ.: Βρίσκεται στη νότια Ευρώπη, άρα είναι μια Ευρωπαϊκή χώρα. Απέχει ίση απόσταση από τον Ισημερινό και από το Βόρειο Πόλο, άρα έχει εύκρατο κλίμα. Βρίσκεται κοντά στην Ασία και την Αφρική, άρα η θέση της έχει σημαντική αξία. Βρέχεται από τη Μεσόγειο και επικοινωνεί εύκολα με τα άλλα μεσογειακά κράτη. Βρίσκεται στην ανατολική Μεσόγειο, κοντά στον Ελλήσποντο και τη Διώρυγα του Σουέζ, τους μεγαλύτερους θαλάσιους δρόμους της περιοχής.
Εδώ θα μας βοηθήσει η κλίμακα. Την κλίμακα θα τη βρούμε στο υπόμνημα. … αλλά όπως είπαμε, για να προσδιοριστεί με ακρίβεια η σχετική θέση πρέπει να ξέρουμε την απόσταση του τόπου από το σημείο αναφοράς... Εδώ θα μας βοηθήσει η κλίμακα. Την κλίμακα θα τη βρούμε στο υπόμνημα. Η κλίμακα θυμίζει διαίρεση... π.χ. κλίμακα 1 : 3.000.000 σημαίνει πως ένα εκατοστό στο χάρτη είναι 3.000.000 εκατοστά στην πραγματικότητα.
Για να βρούμε την απόσταση Αθήνας-Χαλκίδας μετράμε πόσο απέχουν στο χάρτη και πολλαπλασιάζουμε με την κλίμακα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ 1η δραστηριότητα Εργαστείτε ανά ομάδες. Στον πίνακα 28.5 αναγράφονται, μεταξύ άλλων, οι πρωτεύουσες των νομών της Ελλάδας. Κάθε ομάδα να επιλέξει μια πρωτεύουσα νομού και να την αναζητήσει στον γεωμορφολογικό (εικόνα 1.3) και στον πολιτικό (εικόνα 2.1) χάρτη της Ελλάδας. Χρησιμοποιήστε τον ψηφιακό χάρτη: http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/9585 Προσδιορίστε και σημειώστε τη γεωγραφική θέση της. Προσδιορίστε τη σχετική θέση της ως προς τρία άλλα στοιχεία του χάρτη (ποτάμια, λιμάνια, αεροδρόμια, θάλασσα, βουνά, οδικό δίκτυο, άλλες πόλεις κτλ.): Α. ………………………………………………………………….………………………………………… B. ……………………………………………………………………………………………………………… Γ. ……………………………………………………………………………………………………………… Με βάση τη σχετική θέση της πόλης, συζητήστε στην ομάδα για το κλίμα της, τις δυνατότητες που προσφέρει στους κατοίκους της, τις οικονομικές δραστηριότητες που μπορεί να αναπτύσσονται σ' αυτήν κτλ. Κατά τη γνώμη σας, για την επισήμανση των χαρακτηριστικών της πόλης ήταν πιο χρήσιμη η γνώση της γεωγραφικής ή της σχετικής θέσης της.; Κάθε ομάδα να παρουσιάσει στην τάξη τα συμπεράσματά της. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
Ενδεικτικές απαντήσεις Έστω ότι επιλέγουμε το Ναύπλιο. Η γεωγραφική του θέση είναι 37 º 30’ Β – 22 º 50’ Α. Α. Είναι παραθαλάσσια πόλη, στα παράλια του Αργολικού κόλπου. Β. Βρίσκεται 90 χμ. νοτιοδυτικά της Αθήνας. Γ. Βρίσκεται πολύ κοντά στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Το Ναύπλιο βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από την Αθήνα και σε πεδινή περιοχή, διαθέτει όμορφες θάλασσες, ήπιο κλίμα, φυσικές ομορφιές και είναι πολύ κοντά σε σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους. Είναι αναμενόμενο ότι έχει αναπτυγμένη οικονομία, ιδιαίτερα από αγροτικές δραστηριότητες και τουρισμό. Πιο χρήσιμη ήταν η γνώση της σχετικής θέσης του Ναυπλίου. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ 2η δραστηριότητα Διαβάστε τις δύο αγγελίες που ακολουθούν. Αγγελία Α. Χαλκιδική, Νέα Φώκαια, επί της οδού Αιγαίου 36, πωλείται μονοκατοικία 150 τ.μ. Πληροφορίες στο τηλέφωνο...... Αγγελία Β. Χαλκιδική, Νέα Φώκαια, πωλείται μονοκατοικία 150 τ.μ., όλα τα δωμάτια με ήλιο (ανατολικά), 100 μέτρα από τη θάλασσα, κοντά στον κεντρικό δρόμο. Πληροφορίες στο τηλέφωνο………. Συζητήστε μεταξύ σας στην ομάδα: • Ας υποτεθεί ότι κάποιος ενδιαφέρεται να αγοράσει στην περιοχή της Νέας Φώκαιας μια μονοκατοικία και δε θέλει να σπαταλά χρόνο και χρήμα σε τηλεφωνήματα και άσκοπες επισκέψεις. Ποια από τις δύο αγγελίες παρέχει περισσότερες και πιο χρήσιμες πληροφορίες, ώστε ο μελλοντικός αγοραστής να μπορεί να αποφύγει είτε το τηλεφώνημα για διευκρινιστικές πληροφορίες είτε μια άσκοπη επίσκεψη; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ 2η δραστηριότητα • Με ποια θέση (απόλυτη ή σχετική) συνδέεται η αγγελία Α; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… • Με ποια θέση (απόλυτη ή σχετική) συνδέεται η αγγελία Β; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Κάθε ομάδα να παρουσιάσει στην τάξη τα συμπεράσματά της. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
Ενδεικτικές απαντήσεις Περισσότερες και πιο χρήσιμες πληροφορίες παρέχει η αγγελία Β. Η αγγελία Α συνδέεται με την απόλυτη θέση («επί της οδού Αιγαίου 36»). Η αγγελία Β συνδέεται με τη σχετική θέση («ανατολικά», «100 μέτρα από τη θάλασσα», «κοντά στον κεντρικό δρόμο»). Πραγματοποιήστε το παρακάτω τεστ αξιολόγησης http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B106/382/2534,9781/extras/gbg02_sxetikh-poleis/index.html ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ανακεφαλαίωση Η γεωγραφική θέση ενός τόπου είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τον ακριβή εντοπισμό του, όμως η χρησιμότητά της σταματά εκεί. Αντίθετα με τη γεωγραφική, η σχετική θέση δε μας παρέχει αυτή τη δυνατότητα, όμως είναι πολύ πιο χρήσιμη στην καθημερινή ζωή. Αυτό συμβαίνει γιατί με τη βοήθεια της σχετικής θέσης μπορούμε να αντιληφθούμε τις δυνατότητες ενός τόπου, το πώς συνδέεται με τον γύρω του χώρο κ.ά. κι αυτή η γνώση μάς βοηθά να παίρνουμε αποφάσεις είτε απλές είτε και πιο σημαντικές. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Αξιολογώ τι έμαθα 1. Αντιστοίχισε τους παρακάτω επαγγελματικούς χώρους (1η στήλη) με τα σημεία αναφοράς με τα οποία αυτοί οι χώροι είναι ευνοϊκότερο να γειτνιάζουν (2η στήλη): 1. Βενζινάδικο α. Σχολείο 2. Φαρμακείο β. Οδική αρτηρία 3. Βιβλιοπωλείο γ. Χιονοδρομικό κέντρο 4. Ξενοδοχείο δ. Νοσοκομείο 2. Μια πόλη είναι παραλιακή και βρίσκεται στη Μεσόγειο. Έχει μεγάλες αμμώδεις παραλίες και είναι κτισμένη στο άκρο μιας εύφορης πεδιάδας. Μπορείς να υποθέσεις από ποιες οικονομικές δραστηριότητες θα προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων των κατοίκων της; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ
Ενδεικτικές απαντήσεις 1 – β, 2 – δ, 3 – α, 4 – γ. 2) Το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων των κατοίκων της θα προέρχεται από τον τουρισμό, αφού έχει μεγάλες αμμώδεις παραλίες, καθώς και από γεωργικά προϊόντα, αφού είναι κτισμένη στο άκρο μιας εύφορης πεδιάδας. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ