ΓΑΖΕΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΑ

ΣΚΟΠΟΣ ΧΡΗΣΗΣ Χρησιμοποιούνται για: τον έλεγχο της αιμορραγίας (αιμόσταση), τη μείωση του κινδύνου επιμόλυνσης της πληγής, την προαγωγή της επούλωσης (προστασία νεοσχηματιζόμενου επιθηλιακού ιστού), την εξασφάλιση ή την απομάκρυνση (απορρόφηση) της υγρασίας, τη μείωση του πόνου.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (1) Χρησιμοποιήστε αποστειρωμένα γάντια για την πρόληψη μετάδοσης λοιμώξεων. Καθαρίστε προσεκτικά το τραύμα: απομακρύνετε ξένα σώματα ή νεκρούς ιστούς. Τοποθετήστε αντιβιοτική αλοιφή στην εσωτερική επιφάνεια του επιθέματος. Το επίθεμα πρέπει να επεκτείνεται πέρα από τα όρια της πληγής (πλήρης κάλυψη) και να μην έχει έρθει σε επαφή με άλλες περιοχές. Αν διαποτιστεί από αίμα, τοποθετείστε δεύτερο επίθεμα πάνω στο πρώτο.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (2) Μην αγγίξετε με τα χέρια την πληγή ή την εσωτερική επιφάνεια του επιθέματος, αποφύγετε να βήξετε, να φταρνιστείτε ή να μιλήσετε πάνω από την πληγή. Στερεώστε με την εφαρμογή επιδέσμου ή αδιάβροχου πλαστικού αν η περιοχή αναμένεται να εκτεθεί σε νερό. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν τοποθετούνται σε πλαστική σακούλα που καταστρέφεται σε κλίβανο. Ρωτήστε τον ασθενή για παρουσία πόνου, σφιξίματος, αν αισθάνεται την περιοχή και αν μπορεί να κινήσει το μέλος.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (1) Εξηγήστε τη διαδικασία στον ασθενή. Συγκεντρώστε τα υλικά. Η αλλαγή δεν απαιτεί συνήθως διαδικασίες αποστείρωσης. Αφού φορέσετε αποστειρωμένα γάντια, αφαιρέστε το επίθεμα. Αν έχει κολλήσει, η έγχυση φυσιολογικού ορού το βοηθά να χαλαρώσει. Αξιολογείστε την πληγή για σημεία λοίμωξης (εκροή, δυσοσμία) καθώς και για την πρόοδο της επούλωσης. Λάβετε υπόψη τη δυσφορία του ασθενή κατά τη διαδικασία.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (2) Καθαρίστε το τραύμα με φυσιολογικό ορό. Αλλάξτε αποστειρωμένα γάντια. Τοποθετήστε το νέο επίθεμα και στερεώστε το κατάλληλα. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν τοποθετούνται σε πλαστική σακούλα που καταστρέφεται σε κλίβανο. Καταγράψτε κατάλληλα τη διαδικασία και πιθανές παρατηρήσεις.

ΤΥΠΟΙ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (1) Γάζες: αποστειρωμένες υφασμάτινες δομές απορροφητικού βάμβακος ή συνθετικού υλικού, χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στη χειρουργική (βαθιά τραύματα). Αυτοκόλλητα: γάζα ή κυτταρίνη πάνω σε αυτοκόλλητο υλικό, χρήσιμα για μικρές πληγές (ειδικά για αγκώνες, φτέρνες, δάκτυλα). Υδροκολλοειδή, υδροϊνώδη: αυτοκόλλητα, για ελάσσονα εγκαύματα, έλκη κατακλίσεων και τραυματικές κακώσεις, σχηματίζουν gel καθώς απορροφούν υγρά από το τραύμα. Hydrogels: κυρίως για μολυσμένα τραύματα ή με νεκρούς ιστούς, όχι σε τραύματα με περιορισμένη έκκριση υγρών (αφυδάτωση).

ΤΥΠΟΙ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (2) Υδροπολυμερή: διαθέτουν πολλαπλά στρώματα, απορροφούν υγρά και διαστέλλονται ώστε να καλύψουν το τραύμα. Υπεραπορροφητικά: υψηλής χωρητικότητας, ταχεία απορρόφηση. Πολυουρεθάνης: διαθέτουν μικρούς, ανοικτούς θαλάμους που απορροφούν υγρά. Βιοσυνθετικά, κολλαγόνου: κατασκευάζονται από ζωικούς ιστούς και πολυμερή. Χρησιμοποιούνται σε εγκαύματα και δύσκολα στην επούλωση τραύματα αντίστοιχα.

ΤΥΠΟΙ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ (3) Διαφανείς μεμβράνες: δεν κολλούν σε υγρές επιφάνειες και αποτρέπουν την είσοδο βακτηρίων και υγρών στο τραύμα (επί υψηλού κινδύνου λοίμωξης). Με παράγοντες ανάπτυξης: επιδρούν σε συγκεκριμένα κύτταρα επιταχύνοντας την επούλωση (διαβητικό πόδι). Υποκατάστατα δέρματος: προέρχονται από ανθρώπινα κύτταρα που καλλιεργούνται και διαστέλλονται in vitro (κυρίως για φλεβικά έλκη ποδιών).

ΑΥΤΟΚΟΛΛΗΤΟ ΕΠΙΘΕΜΑ α. ταινία με αυτοκόλλητο υλικό, β. επίθεμα από γάζα ή κυτταρίνη, γ. προστατευτικό κάλυμμα.

ΓΑΖΑ ΥΔΡΟΚΟΛΛΟΕΙΔΕΣ

HYDROGEL ΔΙΑΦΑΝΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Τα επιθέματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή στην περίπτωση παρουσίας Gram (-) βακτηρίων (αφθονούν σε περιβάλλοντα υψηλής υγρασίας) και σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Σημαντική η συχνή αλλαγή των επιθεμάτων. Hydrogel: ευνοούν την ανάπτυξη Gram (-) βακτηρίων στην περίπτωση που αυτά εισέλθουν στο τραύμα. Hydrogel και υδροκολλοειδή: ιδανικά για βαθιά τραύματα: απορροφούν τα υγρά που εκκρίνονται, εξασφαλίζουν υγρασία απαραίτητη για την επούλωση, προσφέρουν άνεση στον ασθενή. Πολυουρεθάνης: ιδανικά για τραύματα προσώπου: βελτιωμένο αισθητικό αποτέλεσμα (περιορισμός ουλώδους ιστού).

ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΠΙΘΕΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΓΚΑΥΜΑΤΙΕΣ Πραγματοποιείται μετά τη χορήγηση αναλγησίας. Φορέστε επιπλέον κάλυμμα μαλλιών και χειρουργική μάσκα. Η συμμετοχή του ασθενή στη διαδικασία του παρέχει κάποιο βαθμό ελέγχου στον πόνο. Πιθανό να χρειαστούν ψαλίδια και λαβίδες για την αφαίρεση των επιθεμάτων και της νεκρωτικής εσχάρας. Αξιολογείστε τις εγκαυματικές περιοχές, καθαρίστε κατάλληλα και τοποθετήστε τις απαραίτητες αλοιφές. Το έγκαυμα καλύπτεται συνήθως με πολλαπλά στρώματα επιθεμάτων. Η τοποθέτηση του επιθέματος πρέπει να επιτρέπει την κίνηση των άκρων (εκτός αν αυτή αντενδείκνυται).