ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΡΕΣΟΓΟΝΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΕΜΠΕΤΣΟΣ, Ph.D.

Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ Πολλές φορές οι αθλητές/τριες κάνουν ένα λάθος και τα βάζουν με τον εαυτό τους και συνεχίζουν να σκέφτονται το λάθος αυτό για αρκετή ώρα – έτσι κάνουν και δεύτερο λάθος. Πρέπει να αναπτύξουν μία μέθοδο που να τους βοηθάει να συγκεντρωθούν «ΣΤΟ ΤΩΡΑ»

Μία αποτελεσματική μέθοδος είναι να βρεθεί μία εικόνα ή λέξη που να χρησιμοποιηθεί όταν γίνεται λάθος και θα σηματοδοτεί την επιστροφή της σκέψης στο παρών. Για να είναι αποτελεσματικές οι εικόνες ή οι λέξεις πρέπει: Α) Να έχουν ιδιαίτερο νόημα για το άτομο, έτσι ώστε να προκαλούν ισχυρή αντίδραση. Β) Να γίνεται εξάσκηση στην χρήση τους έτσι ώστε να έχουν συνδεθεί με την επιστροφή της σκέψης στην ροή του αγώνα.

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ Κλινική τεχνική που χρησιμοποιείται για την εξάλειψη φόβων από συγκεκριμένα ερεθίσματα. Μία φυσιολογική κατάσταση η οποία είναι ανασταλτική για το άγχος, αναπτύσσεται μέσω μυϊκής χαλάρωσης στον αθλητή ο οποίος στη συνέχεια δέχεται ένα ερέθισμα που προκαλεί άγχος για μερικά δευτερόλεπτα. Αν επαναληφθεί αυτή η διαδικασία, το ερέθισμα χάνει προοδευτικά την ικανότητα να προκαλεί άγχος.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ Η μέθοδος δίνει έμφαση στις σκέψεις των ατόμων για την αντιμετώπιση του στρες. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον αυτοδιάλογο, ιδιαίτερα δε σε κατάλληλες οδηγίες προς τον εαυτό για κατάλληλη αντιμετώπιση των στρεσογόνων καταστάσεων. Οι εκπαιδευόμενοι εξασκούνται στο να δημιουργούν και να χρησιμοποιούν κατάλληλες οδηγίες-σκέψεις όταν αντιμετωπίζουν στρεσογόνα ερεθίσματα.

ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΜΕΣΩ ΝΟΕΡΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ Φανταζόμαστε τον εαυτό μας σε κάποιο μέρος όπου πάντα νιώθουμε χαλαρά & άνετα Διαλέγουμε ένα ήσυχο μέρος Ο αθλητής πρέπει να είναι σε μεγάλη διέγερση λόγω κάποιου πρόσφατου γεγονότος Δημιουργία θετικών στάσεων προς την τεχνική Να πάρει μια άνετη στάση

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΕΙΔΙΑ Να έχει το άτομο μια καθαρή εικόνα στο μυαλό του ενός μέρους που το έχει συνδέσει με αισθήματα χαλάρωσης Να κατέχει αρκετά καλά την δεξιότητα της νοερής απεικόνισης για να μπορεί να φανταστεί ζωηρά αυτό το μέρος Να εξασκείται στην χρήση της τεχνικής, αρχικά σε καταστάσεις χωρίς στρες και προοδευτικά σε καταστάσεις όπου υπάρχει στρες

ΑΥΤΟΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Μορφή προοδευτικής χαλάρωσης. Οι οδηγίες δίνονται ώστε να χαλαρώνουν μεγάλες ομάδες μυών, ενώ τονίζεται ότι πρέπει να αναπνέουμε αργά και ήρεμα και να «βλέπουμε» την ένταση να φεύγει από το σώμα μας. ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Είναι η δεξιότητα με την οποία μαθαίνεις να νιώθεις ένταση στους μύες και έπειτα μαθαίνεις να την «αφήνεις να φεύγει». Βασίζεται στην αρχή της νευρομυϊκής χαλάρωσης. Ο αθλητής μαθαίνει να συσπά και στην συνέχεια να χαλαρώνει 16 διαφορετικές ομάδες μυών.

ΧΑΛΑΡΩΣΗ ΒΙΟΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ Όταν τα άτομα δεν έχουν αναπτύξει την ικανότητα να αναγνωρίζουν την ένταση στο σώμα τους, χρειάζονται πρόσθετη ανατροφοδότηση. ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ Α) Θερμοκρασία δέρματος -Αυξάνεται όταν πηγαίνει περισσότερο αίμα στο δέρμα, το οποίο συμβαίνει όταν οι μύες είναι χαλαροί. Β) Ηλεκτρική δραστηριότητα μυών – Μπορεί να μετρηθεί στην επιφάνεια του δέρματος με έναν ηλεκρομυογράφο. Γ) Ηλεκτρική δραστηριότητα της επιφάνειας του δέρματος – Όταν το σώμα είναι σε ένταση, τότε οι ιδρωτοποιοί αδένες είναι σε διέγερση για να αντισταθμίσουν την θερμοκρασία που απελευθερώνεται από τους μύες που είναι σε ένταση.

ΑΛΛΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Τεχνικές Διαλογισμού – Ζεν, γιόγκα και υπερβατού διαλογισμού – βοηθούν στην μείωση του συνολικού σωματικού στρες Αυτογενής Εξάσκηση – οδηγίες τις οποίες δίνει το άτομο στον εαυτό του για να δημιουργήσει αισθήματα ζέστης, βάρους και ελέγχου σε διάφορα μέρη του σώματος του Ύπνωση – συγκέντρωση της προσοχής σε ένα πράγμα κάθε φορά. Έχουν αποδειχθεί τα θετικά αποτελέσματα της όταν εφαρμόζεται για χαλάρωση

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Για προετοιμασία εξάσκησης νοερής απεικόνισης Για εξάσκηση στην απαλλαγή από λάθη Για εξάσκηση αντιμετώπισης στρεσογόνων καταστάσεων Για εξάσκηση κιναίσθησης Για να υποβοηθήσει την αποκατάσταση μετά από αγώνα Κατά την διάρκεια ανάληψης από τραυματισμό Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συνδιασμό με τεχνικές γνωστικού ελέγχου του στρες