Πολιτιστικό πρόγραμμα ‘από ένα σπήλαιο ξεκινώ και με το χρώμα φτιάχνω φως!’ Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Καραχρήστου Ελένη Τάξη: Κλασικό τμήμα του 1ου Νηπιαγωγείου Ρίου

Η αφορμή… για να ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στην ιστορία της ζωγραφικής, ήταν η ζωγραφιά ενός νηπίου, του Ορφέα: μου έφερε μια ζωγραφιά με ένα αποτύπωμα τη παλάμης του.

Την καρφίτσωσα στον πίνακα και δίπλα της καρφίτσωσα την εικόνα με τις παλάμες απ΄το σπήλαιο Ελ Καστίγιο της Ισπανίας.

Πως ξεκινήσαμε Ζήτησα απ ΄τα παιδιά να παρατηρήσουν τις 2 ζωγραφιές και να σκεφτούν σε ποιόν ανήκουν. Την ζωγραφιά του Ορφέα την απέδωσαν εύκολα σ΄ αυτόν (γράφει το όνομα του), αλλά την άλλη όχι. Έτσι, είπα στα παιδιά πως είναι φωτογραφία από μια ζωγραφιά που υπάρχει μέσα σε μια σπηλιά και τα ρώτησα ποιος μπορεί να την έκανε…2-3 παιδιά είπαν οι παλιοί άνθρωποι που ζούσαν εκεί. Στο σημείο αυτό, το ενδιαφέρον των παιδιών έχει ήδη κεντριστεί, οπότε τα ρώτησα αν θα ήθελαν να μαθαίναμε περισσότερα για τη ζωγραφιά, τους ανθρώπους που την έκαναν, κτλ.

Αφού τα παιδιά ενδιαφέρονταν για το θέμα αποφάσισα να δοκιμάσω… Σχεδίασα ένα πρόγραμμα με σκοπό να μυήσω τα παιδιά στη τέχνη της ζωγραφικής ξεκινώντας από την αρχή (σπηλαιογραφίες). Οι σταθμοί στο ταξίδι μας αυτό, επιλέχτηκαν με βάση το μικρό της ηλικίας (άρα έπρεπε αφενός να είναι 4-5 και αφετέρου να έχουν χαρακτηριστικά που να τις καθιστά ευδιάκριτες στο μάτι των νηπίων ) και τον χρόνο που είχαμε(5 μήνες). Με αυτές τις προϋποθέσεις οι καταλληλότεροι σταθμοί-περίοδοι ήταν: Α) Σπηλαιογραφίες Β) Αναγέννηση Γ) Ιμπρεσιονισμός Δ) Μοντέρνα τέχνη

Ποιους στόχους βάλαμε να έρθουν σ επαφή με τη τέχνη της ζωγραφικής και ειδικά με αυτή των παραπάνω αναφερομένων περιόδων. Να εξοικειωθούν με τον Η/Υ και να γνωρίσουν μερικές απ΄ τις δυνατότητες και ευκαιρίες που μας παρέχει (σαν μέσο αναζήτησης, μάθησης, διασκέδασης) Να καλλιεργήσουν δεξιότητες και ν΄ αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας. Συναισθηματική έκφραση και ανάπτυξη των νηπίων μέσω της ζωγραφικής με διάφορα υλικά. Να έρθουν σ ΄ επαφή με την πινακοθήκη τα μουσεία και μερικούς από τους μεγάλους ζωγράφους της ιστορίας. Ν αναπτύξουν το αισθητικό τους κριτήριο. Να πειραματιστούν με διάφορα υλικά ζωγραφικής και ν ΄ αναπτύξουν με βιωματικό τρόπο τις δυνατότητές τους. Να δουν τη ζωγραφική ως τρόπο έκφρασης του ζωγράφου, ανάλογα με την εποχή του. Να κατανοήσουν πως η ζωγραφική είναι για τον άνθρωπο ένα μέσο έκφρασης και ένα μορφωτικό αγαθό.

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα από το πρόγραμμα σπουδών του Νηπιαγωγείου. Γνωστικός τομέας Γλώσσα Μαθηματικά Συναίσθημα και προσωπική έκφραση Φυσικές επιστήμες Γεωγραφία ιστορία Περιβάλλον( φυσικό/ανθρωπογενές) Ο Η/Υ εμπλέκεται σ΄ όλες τις φάσεις του προγράμματος , συνδέεται με όλα τα γνωστικά αντικείμενα και είναι υποβοηθητικός στην ανάπτυξη τους

Ανάπτυξη προγράμματος 1)Πριν ασχοληθούμε με κάποια περίοδο απ ΄τις 4 που έχω προαναφέρει, διερευνούσα τις γνώσεις και τις απόψεις των παιδιών. 2)Για κάθε περίοδο είχα πλαστικοποιημένες φωτογραφίες έργων ζωγραφικής κυρίως σε μέγεθος Α4-για να μπορούν να τις παρατηρούν εύκολα τα παιδιά-τις οποίες καρφίτσωνα στον πίνακα στη γωνιά της συζήτησης. 3)Είχα επίσης μικρότερου μεγέθους φωτογραφίες για τα παιγνίδια στον κύκλο. 4)Για κάθε περίοδο, έφερνα τα κατάλληλα βιβλία ζωγραφικής, τα οποία μπορούσαν τα παιδιά, μόνα ή σε ομάδες (πάντα με τη επίβλεψή μου) να ξεφυλλίζουν. Αυτό τους έδωσε την ευκαιρία ν ανταλλάσσουν απόψεις αλλά και να διευρύνουν τις γνώσεις τους ρωτώντας με, αν κάτι τραβούσε τη περιέργεια τους. 5)Για κάθε περίοδο βλέπαμε ένα επεισόδιο απ΄ τη σειρά κινουμένων σχεδίων ¨μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος» και μετά συζητούσαμε για το πώς ζούσαν τότε, τι μέσα και υλικά είχαν οι άνθρωποι κτλ 6)Για κάθε περίοδο δημιουργούσα ένα powerpoint με τα έργα της περιόδου που άρεσαν περισσότερο στα παιδιά και τα οποία είχαμε από κοινού αποφασίσει μετά από περιήγηση στο Internet. 7)Σε κάθε περίοδο κάναμε εικονική περιήγηση στα κατάλληλα μουσεία.

8)Σε κάθε περίοδο μιλήσαμε για τουλάχιστον έναν αντιπροσωπευτικό ζωγράφο 9) Σε κάθε περίοδο ψάχναμε στον χάρτη για τη χώρα ή τις χώρες που έζησαν ή δημιούργησαν οι ζωγράφοι που μελετούσαμε. 10)Σε κάθε περίοδο κάναμε ψηφοφορία και έτσι αποφασιζόταν ποιο έργο της περιόδου άρεσε περισσότερο και ποιο θέλουμε να ζωγραφίσουμε και εμείς. 1)Σε όλες τις περιόδους ζωγραφίσαμε τουλάχιστον ένα χαρακτηριστικό της έργο από φωτοτυπία και ένα τα παιδιά από μόνα τους (χωρίς να τους δώσω εγώ το περίγραμμα του έργου σε φωτοτυπία) 12)Για τον ιμπρεσιονισμό και τη μοντέρνα τέχνη ,εκτός των παραπάνω ζωγράφισαν ομαδικά ένα έργο από κάθε περίοδο στον υπολογιστή με το πρόγραμμα της ζωγραφικής. 13)Στο τέλος του προγράμματος γράψαμε ποιήματα για κάθε περίοδο, τα οποία ενσωμάτωσα στο θεατρικό δρώμενο που παρουσίασαν τα παιδιά στα πλαίσια του 3ου Πολιτιστικού φεστιβάλ στην Αγορά Αργύρη.

Υλικά Ζωγράφισαν με φύλλα, κομμάτια τούβλου και πέτρας στο προαύλιο σαν τους πρωτόγονους (όπως έλεγαν γεμάτα ενθουσιασμό) Ζωγράφισαν με μαρκαδόρους, νερομπογιές, ξυλομπογιές, τέμπερες, δακτυλομπογιές και κάρβουνο χρησιμοποιώντας πινέλα, δάκτυλα και ρολά ζωγραφικής. Ζωγράφισαν σε χαρτί, σε ύφασμα, στο τσιμέντο, στον τοίχο, στον υπολογιστή.

Μερικές στιγμές απ΄ το μαγικό μας ταξίδι!!! Η ζωγραφιά που μάγεψε τα παιδιά δείχνει ένα άλογο και βρέθηκε στο σπήλαιο Lascaux στη Γαλλία. .

Ζωγραφιές των παιδιών εμπνευσμένες απ΄ το άλογο του Lascaux

Ζωγραφίζοντας με φυσικά υλικά

Leonardo da Vinci και Mona Lisa μάγεψαν τα παιδιά!

Είδαν πολλές εκδοχές της Mona Lisa και τελικά δημιούργησαν τις δικές τους.

«Samson and Delilah» του Lucas Cranach the Younger Ο πίνακας στάθηκε αφορμή, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος των παιδιών να δούμε έργα πολλών ζωγράφων με το ίδιο θέμα, να διαβάσουμε και να διηγηθούμε την ιστορία και φυσικά να ζωγραφίσουμε το δικό μας έργο!

Να και η δική μας εκδοχή!

Βίνσεντ βαν Γκογκ VanGogh-starry night Αυτός είναι ο πίνακας που άρεσε περισσότερο στα παιδιά

Αρχικά τον ζωγράφισαν ελεύθερα τα παιδιά με τέμπερες Αρχικά τον ζωγράφισαν ελεύθερα τα παιδιά με τέμπερες. για να δώσουμε την εντύπωση των άστρων στον ουρανό ρίξαμε πριν στεγνώσει η τέμπερα κίτρινο αλάτι (το είχα επιχρωματίσει με μαρκαδόρο)

Στη συνέχεια μια ομάδα παιδιών δούλεψε με το πρόγραμμα της ζωγραφικής στον υπολογιστή και δημιούργησε άλλη μια εκδοχή του πίνακα

Το τελικό έργο… στην οθόνη του υπολογιστή μας!

Miro,ο μάγος που ξετρέλανε τα παιδιά Είναι ο ζωγράφος που μελετήσαμε περισσότερο από κάθε άλλο… Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν όταν έμαθαν πως έγινε διάσημος επειδή ζωγράφιζε σαν παιδί. Τα παιδιά τον λάτρεψαν όταν άκουσαν πως είχε δηλώσει, «χρειάστηκε να μεγαλώσω για να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί»

Βασίλι Καντίνσκι και μοντέρνα (αφηρημένη) τέχνη, ο τελευταίος σταθμός στο ταξίδι μας! Τα έργα του ζωγράφου που εντυπωσίασαν περισσότερο τα παιδιά

Οι επιρροές που πήραμε και τα έργα μοντέρνας τέχνης που φτιάξαμε

Ομαδική δουλειά… όλοι ηθέλαν να συμμετέχουν!

Ατομικό έργο παιδιού με το πρόγραμμα της ζωγραφικής στον υπολογιστή

Η συμμετοχή μας στο πολιτιστικό φεστιβάλ Η συμμετοχή μας στο πολιτιστικό φεστιβάλ. Μπλουζάκια με στάμπα μια ζωγραφιά της επιλογής του κάθε παιδιού απ΄ το πρόγραμμα

Σε κουρτίνα σχεδιάζω το περίγραμμα δύο παιδιών που κρατιούνται απ΄ το χέρι. τα παιδιά ζωγραφίζουν όλη τη κουρτίνα με τέμπερες και ρολά ζωγραφικής στα χρώματα του ουράνιου τόξου. μετά από πάνω με μαύρο μαρκαδόρο γράφουν τους στίχους του Οδ. Ελύτη «έλα λοιπόν απ την αρχή να φτιάξουμε τα χρώματα»

Το τρένο που μας ταξίδεψε στη χώρα της ζωγραφικής, μας έφερε στην Αγορά Αργύρη!

Τι πετύχαμε Πάνω απ όλα διασκεδάσαμε, εκφραστήκαμε, δημιουργήσαμε. Όλοι μας διευρύναμε τις γνώσεις μας, αναρωτηθήκαμε, συζητήσαμε, ψάξαμε λύσεις, προτείναμε ιδέες, αναλύσαμε και συνθέσαμε. Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό σε καθετί καινούργιο που βρίσκαμε στον δρόμο μας και στο τέλος του προγράμματος νομίζω πως είχαμε πετύχει την πλειονότητα των στόχων μας.

Βοηθητικά links Στο παρακάνω σάιτ μπορεί ο επισκέπτης να έχει μια εικονική περιήγηση στους χώρους του σπηλαίου http://www.lascaux.culture.fr/?lng=en#/fr/00.xml Το μουσείο του Λούβρου http://www.louvre.fr/ Το μουσείο Joan Miro στη Βαρκελώνη www.fundaciomiro-bcn.oeg Το μουσείο Van Gogh στο Άμστερνταμ http://www.vangoghmuseum.nl/vgm/ και για εικονική περιήγηση στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου http://www.google.com/culturalinstitute/project/art-project?hl=en