ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ ΔΗΜΗΤΡIOΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ TMHMA ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ: 2005-2006

ΕΞΕΛΙΞΗ: ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ & ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Κεφάλαιο 1ο : Η Προέλευση του Εγκεφάλου & της Συμπεριφοράς σελ. 17-37 Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Συνηθισμένη Λάθος Αντίληψη Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Η Σωστή Αντίληψη Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Η Έννοια του Είδους Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Κριτήρια Διαχωρισμού των Ειδών ΜΕΙΞΙΟΛΟΓΙΚΟ Κριτήριο: Γόνιμοι Απόγονοι; ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΟ Κριτήριο : Σύγκριση Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΦΥΛΟΓΕΝΕΤΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ Ζωή Βασίλειο Φύλο Ομοταξία (Κλάση) Τάξη Οικογένεια Γένος Είδος Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Θεωρία της Φυσικής Επιλογής Οι πληθυσμοί αποτελούνται από άτομα που διαφέρουν φαινοτυπικά (:ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ) Αν και οι πληθυσμοί έχουν την τάση να αυξάνονται γεωμετρικά, αυτό δεν συμβαίνει γιατί μεταξύ των ατόμων υπάρχει αγώνας επιβίωσης Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ο Κανόνας του 10% Μεταξύ Θηρευτή & Θηράματος Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Άλλα χαρακτηριστικά είναι περισσότερο ευνοϊκά για την επιβίωση στο συγκεκριμένο περιβάλλον και άλλα λιγότερο Όσα άτομα φέρουν ευνοϊκά χαρακτηριστικά θα ζήσουν περισσότερο και, ως αποτέλεσμα, θα αφήσουν περισσότερους απογόνους – που θα τους μοιάζουν Τα άτομα ΟΥΤΕ αλλάζουν ΟΥΤΕ εξελίσσονται! Αυτό που αλλάζει είναι η συχνότητα εμφάνισης των χαρακτηριστικών στον πληθυσμό Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ένα Παράδειγμα Εξέλιξης Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Πότε Εμφανίζεται Νέο Είδος Ο συνδυασμός και η συσσώρευση νέων χαρακτηριστικών στα ίδια άτομα των επόμενων γενιών οδηγεί στην ανάδυση νέου είδους Το νέο είδος διαφέρει σε πολλά και σημαντικά χαρακτηριστικά με το προγονικό είδος, τόσο σε εμφάνιση όσο και Βιοχημικά & Γενετικά Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΝΕΟΥ ΕΙΔΟΥΣ Αρκετά μεγάλος αρχικός πληθυσμός με επαρκή ποικιλότητα (τυχαία γεγονότα) Αλλαγή των συνθηκών του περιβάλλοντος Γεωγραφική ή Γενετική απομόνωση ομάδων του αρχικού πληθυσμού Επιβίωση των ξεχωριστών ομάδων υπό διαφορετικές συνθήκες Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Γιατί Υπάρχει τόση Ποικιλότητα; Gregory Mendel (1822-1884): - Οι βάσεις της Γενετικής (μοσχομπίζελα) - Ζεύγη “κληρονομήσιμων παραγόντων”  ΓΟΝΙΔΙΑ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΩΝ Σπάνιες αλλά είναι ένας απαραίτητος κίνδυνος Ακόμα και από φυσιολογικές διαδικασίες Τα σημαντικά Γονίδια ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ Η ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ  ΒΑΚΤΗΡΙΑ : ανταλλαγή πλασμιδίων ΑΝΩΤΕΡΟΙ : Φυλετική Αναπαραγωγή Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-Edu: 2010-11

ΕΞΕΛΙΞΗ 2+1 ΔΥΝΑΜΕΙΣ: Ι. Φυσική Επιλογή : Επιβίωση Ι. Φυσική Επιλογή : Επιβίωση ΙΙ. Φυλετική Επιλογή : Επιλογή ζευγαρώματος ΙΙΙ. Κοινωνική Επιλογή : Εξολόθρευση ομάδων Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-Edu: 2010-11

Υπερτονισμένα Φυλετικά Χαρακτηριστικά Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Επιπτώσεις Φυσικής Επιλογής για τον Εγκέφαλο & τη Συμπεριφορά Οι Εγκέφαλοι των ζώων σχετίζονται και μοιάζουν μεταξύ τους  αναγωγικές μελέτες Η Συμπεριφορά των ζώων, που καθορίζεται από τον εγκέφαλό τους, επίσης θα σχετίζονται και θα εμφανίζουν αναλογικές ομοιότητες Εγκέφαλος & Συμπεριφορά εξελίσσονται προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης πολυπλοκότητας Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Θεωρία του Εγκεφάλου (1949) Donald Hebb (1904-1985) “Η Συμπεριφορά και η νευρωνική λειτουργία συσχετίζονται πλήρως, καθώς η μία προκαλείται αποκλειστικά από την άλλη” Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ & ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Ανάπτυξη Νευρικού συστήματος  Κίνηση Πως έγινε το ΝΣ πιο σύνθετο  Συμπεριφορά Δεν “καταγόμαστε από τους πιθήκους” αλλά έχουμε κοινό πρόγονο (που ΔΕΝ γνωρίζουμε ακόμη) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Η Εξέλιξη στο Χρόνο Σύμπαν : 13.8 δις χρόνια Γη : 4.5 δις χρόνια Ζωή : 3.6 δις χρόνια Νευρικά κύτταρα : 700 εκ. χρόνια Εγκέφαλος : 250 εκ. χρόνια Ανώτεροι εγκέφαλοι : 3-4 εκ. χρόνια Εγκέφαλος ανθρώπου : 100-200,000 χρόνια Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Ταξινόμηση των Οργανισμών Ταξινόμηση σε Βασίλεια, Φύλα, Ομοταξίες, Τάξεις, Οικογένειες, Γένη & Είδη πχ: Homo (Γένος) sapiens (Είδος) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Ο Εγκέφαλος εμφανίζεται πρώτα στο Φύλο των Χορδωτών Ο μεγάλος Εγκέφαλος εμφανίζεται πρώτα στην Ομοταξία των Θηλαστικών Εγκέφαλος που επέτρεπε τη χρήση εργαλείων εμφανίζεται πρώτα στην Οικογένεια των Ανθρωπίδων Εγκέφαλος που επέτρεπε την ανάπτυξη του γραπτού λόγου εμφανίζεται πρώτα στο Eίδος Homo sapiens Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Εξέλιξη Οργανισμών με ΝΣ Το ΝΣ ΔΕΝ είναι απαραίτητο για την επιβίωση  Μόνο 1 (από τα 5) βασίλεια έχουν ΝΣ ΝΣ έχουν μόνο ~1,000,000 είδη ζώων (οργανωμένα σε 15 Φύλα) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Η Εξέλιξη Ζώων με ΝΣ Ζωή : σε 5 Βασίλεια Βασίλεια : Νευρώνες, Μύες & Κίνηση Φύλο : ΚΝΣ Ομοταξία: Μεγάλος εγκέφαλος Τάξη : οπτικός έλεγχος χεριών Οικογένεια: χρήση εργαλείων(?) Γένος : γλώσσα (?) Είδος : πολιτισμός Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Εξέλιξη του ΝΣ στα 5 Βασίλεια Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Αύξηση Πολυπλοκότητας του ΝΣ Χνιδάρια: Νευρικό Πλέγμα (όχι εγκέφαλος) (Μέδουσες, Θαλάσσιες Ανεμώνες) Αννέλιδα :Αμφίπλευρη Συμμετρία & Μεταμέρεια (Πλατυέλμινθες) (οργάνωση σε τμήματα). Επίσης, αισθητικοί & κινητικοί νευρώνες Μαλάκια (Καλαμάρι): Γάγγλια Έντομα (Μέλισσα) : Εγκεφαλοποιημένα Γάγγλια Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Εξελικτικές Σχέσεις Μεταξύ των 15 Ζωικών Φύλων με ΝΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Ομοιοτικά γονίδια & ΝΣ ΧΟΡΔΩΤΑ: φύλο με νωτιαία χορδή στη ράχη Homeobox genes (Ομοιοκυτιακά γονίδια): - συναθροίσεις γονιδίων με μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη - καθορίζουν την τμηματική οργάνωση του ΝΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΤΟ ΝΣ ΤΩΝ ΧΟΡΔΩΤΩΝ Το Φύλο περιέχει ~38,500 είδη Πολλές διαφοροποιήσεις - αλλά όλα: - δίκτυο Αμφοτερόπλευρα Συμμετρικό - χαρακτηρίζεται από Μεταμέρεια - Εγκέφαλος & Νωτιαίος Μυελός μέσα σε οστά - το ΝΣ έχει ΧΙΑΣΜΟ (γιατί;) - Ο Νωτιαίος μυελός πίσω από καρδιά & έντερο (ΠΡΟΧΟΡΔΩΤΑ : μπροστά από αυτά): Μέγεθος! Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Εγκεφαλική Εξέλιξη των Ομοταξιών των Χορδωτών Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Εξέλιξη των Εγκεφαλικών Ημισφαιρίων & της Παρεγκεφαλίδας Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Αρχικά οι δομές αυτές απλές & λείες Όσο αυξάνεται η πολυπλοκότητά τους, τόσο αναπτύσσουν πτυχώσεις & αναδιπλώσεις  (1) αύξηση επιφανείας (2) χωρούν στο κρανίο Αυξημένο μέγεθος & πτυχώσεις υπάρχουν και στα πρώτιστα και στα δελφίνια αλλά: οι άνθρωποι έχουμε το μεγαλύτερο αναλογικά εγκέφαλο Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Πολλές ομοιότητες αλλά και διαφορές με τα άλλα Πρωτεύοντα Ο άνθρωποι οι μόνοι της Οικογένειας των Hominidae που επέζησαν 95% ίδιο DNA με τους Χιμπατζήδες Πιθανός κοινός πρόγονος πριν 5-10 εκ. χρόνια Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ελλιπής Δεδομένα Απολιθωμάτων Δεν έχει βρεθεί ακόμα ο συνδετικός κρίκος Λιγοστά δεδομένα απολιθωμάτων (Νature, 1993 ) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Γενετικά ή Πολιτισμικά Χαρακτηριστικά; Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ Τάξη με 275 είδη Εξαιρετική χρωματική όραση Αντίληψη του Βάθους (αιώρηση από κλαδιά) Επιδέξια χέρια & κινήσεις Κυοφορούν συνήθως ένα μόνο έμβρυο που μετά φροντίζουν περισσότερο χρόνο Κοινωνική οργάνωση Μεγαλύτερος εγκέφαλος από άλλα θηλαστικά Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

ΑΝΘΡΩΠΟΙ: ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Australopithecus “Πίθηκος του Νότου” (Raymond Dart, 1924) εμφανίζεται πριν από ~4 εκ. χρόνια οι πρώτοι πρόγονοι που βάδιζαν όρθιοι πολλά είδη Αυστραλοπιθήκων επέζησαν για 3 εκ. χρόνια! συνυπήρχαν με Ανθρωπίδες Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Lucy Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Οι Πρώτοι Άνθρωποι Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Homo habilis “Άνθρωπος ο επιδέξιος” Το παλαιότερο απολίθωμα πριν ~2 εκ. χρόνια Φαράγγι Olduval της Τανζανίας (1964): Leakey Λίθινα εργαλεία (αν και έχουμε βρει εργαλεία και σε Australopithecus) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Εύρημα KNM ER 1813 Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Homo erectus Εμφανίζεται πριν από 1.6 εκ. χρόνια και ζει μέχρι και πριν από 30,000-100,000 χρόνια Μεγαλύτερο εγκέφαλο από τον Homo habilis Φτιάχνει πιο εκλεπτυσμένα εργαλεία Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 O “Άνθρωπος της Ιάβας” Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Homo sapiens neanderthalensis Συνυπήρχαν με τους Homo sapiens sapiens Εγκέφαλοι ίσοι ή και μεγαλύτεροι από εμάς Χρησιμοποιούσαν πολύπλοκα εργαλεία και είχαν κοινωνική οργάνωση Εξοντώθηκε από τους Homo sapiens sapiens αν και οι επιμιξίες δεν ήταν σπάνιες Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Homo sapiens sapiens Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 …sapiens sapiens? Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Πιθανή Εξελικτική Γραμμή Από τον Australopithecus στον Homo sapiens Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Γιατί επικρατεί ο Homo sapiens sapiens; Καλύτερα εργαλεία; Εκτενέστερη χρήση γλώσσας; Πιο αποτελεσματική κοινωνική οργάνωση; Ποιο επεκτατικά δολοφονικοί; Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ & ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Harry Jerison (1973): Αρχή της Κατάλληλης Μάζας Ο εγκέφαλος αυξάνει κατά τα 2/3 της σωματικής αύξησης Συμπεριφορές αυξημένης πολυπλοκότητας απαιτούν μεγαλύτερο εγκέφαλο Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Εγκεφαλικό vs. Σωματικό Βάρος Θηλαστικών Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Πηλίκο Εγκεφαλοποίησης (ΠΕ) Τα κοράκια ~ πιθήκου Τα δελφίνια ~ Ηomo erectus Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Γιατί Αυξήθηκε ο Εγκέφαλος των Ανθρωπιδών; Η εξελικτική εμφάνιση του ανθρώπου χρειάζεται ~5 εκ. χρόνια και 3πλασιάζει τον εγκεφαλικό όγκο (ΠΕ: 2.57.0) Έντονες μεταβολές στο περιβάλλον της Αφρικής και οι απομονώσεις πληθυσμών οδήγησαν στην εμφάνιση νέων ειδών που επιβίωναν χάρη στην εφευρετικότητά τους Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 8 εκ. χρόνια: η Ανατολική Αφρική γίνεται ξηρότερη  Australopithecus 2 εκ. χρόνια: το κλίμα γίνεται ακόμα ξηρότερο  Homo habilis Ταχεία ψύξη: Homo erectus που χρησιμοποιεί τους πάγους για να περάσει σε άλλες ηπείρους Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Τα Πλεονεκτήματα της Όρθιας Στάσης Μεγαλύτερη ορατότητα (θήρευση & ασφάλεια) Καλύτερη θερμορύθμιση Κουβάλημα εργαλείων  ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥΣ Η αλληλεπίδραση εγκεφάλου με εργαλεία επιβίωσης αυξάνει τον εγκεφαλικό όγκο και πολυπλοκότητα (δηλ. επιβιώνουν όσοι το εμφανίζουν) Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Η Θεωρία της Αφρικανικής Μετανάστευσης Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

3 Θεωρίες Για το Μεγαλύτερο Εγκέφαλο Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ο Τρόπος Ζωής των Πρωτευόντων Η συλλογή φρούτων (αντί για βόσκηση) απαιτεί μεγαλύτερο εγκέφαλο  θρεπτικότερο; ώριμο; επόμενη σοδειά; ανταγωνιστές; καλύτερη μνήμη κοινωνική συνεργασία Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Αλλαγές στη Φυσιολογία των Ανθρωπίδων Dean Falk (1990): Θεωρία του Ψυγείου Ο εγκέφαλος αντιστοιχεί στο 2% του σωματικού βάρους αλλά απαιτεί το 25% του O2 και το 70% της Γλυκόζης  οι μεγαλύτερες απαιτήσεις ψύξης είχαν ανάγκη καλύτερης αιμάτωσης  μία μετάλλαξη πριν 2,4 εκ. χρόνια μείωσε τους μυς του προσώπου  πιο εύπλαστα οστά κρανίου  μεγαλύτερο εγκέφαλο Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Νεοτενία Η επιβράδυνση του ρυθμού ωρίμανσης ενός είδους Τα νεανικά στάδια των προγόνων γίνονται χαρακτηριστικά των ενήλικων απογόνων. Έτσι οι ενήλικες διατηρούν βρεφικά χαρακτηριστικά όπως το παιχνίδι, η εξερεύνηση και η γρήγορη μάθηση Επιτυγχάνεται με μεγαλύτερο χρόνο ανάπτυξης των εγκεφαλικών κυττάρων Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ & Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Πολλές δυσκολίες αλλά και πολλές προσπάθειες εκβιασμού των πολιτικά επιθυμητών αποτελεσμάτων πχ: ρατσιστικά ή σεξιστικά “συμπεράσματα” Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Πλάνες Σχετικά Με Συγκρίσεις του Μεγέθους του Εγκεφάλου Το βάρος του εγκεφάλου κυμαίνεται μεταξύ 1,000 και 2,000gr – όπως και το σωματικό βάρος. Πως και πότε να μετρήσουμε; (Χρήση-Αχρησία) Μεγαλύτερο κρανίο/εγκέφαλος ΔΕΝ σημαίνει και εξυπνότερος Τι είναι η νοημοσύνη; Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Τα 9(?) Είδη της Νοημοσύνης Λογική – Μαθηματική Χωρική - Γούστου Γλωσσική Σωματική – Κιναισθητική Μουσική Διαπροσωπική - Συναισθηματική Ενδοπροσωπική - Αυτογνωσίας Περιβαλλοντική Πνευματική - Υπαρξιακή Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Τα Απατηλά Αποτελέσματα των Τεστ Νοημοσύνης Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 Πολιτισμός ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: Οι συμπεριφορές που επινοούνται, μαθαίνονται και περνούν από γενιά σε γενιά Πολλά από τα στοιχεία του πολιτισμού (όπως η ηλικιακή ιεραρχία, χρήση εργαλείων, φωνητική επικοινωνία κλπ) υπάρχει και σε ζώα ΑΛΛΑ: ο ανθρώπινος πολιτισμός προϋποθέτει εκτεταμένη μάθηση Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Συνέπειες του Ανθρώπινου Πολιτισμού Τέχνη : πριν 30,000 χρόνια Γεωργία: πριν 10-15,000 χρόνια Γραφή : πριν 7,000 χρόνια  εξ αιτίας της πολιτισμικής ανάπτυξης, ο σύγχρονος άνθρωπος έχει εντελώς διαφορετική Συμπεριφορά με τους πρώτους Homo sapiens  σήμερα ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιμετωπίζει καταστάσεις για τις οποίες δεν είχε εξελιχθεί Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13

Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13 ΤΕΛΟΣ 3ης ΔΙΑΛΕΞΗΣ Dr. ΜΙΧΜΙΖΟΣ, UTh-SpecEd: 2012-13