ΕΠΙΔΑΠΕΔΙΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ Τα δάπεδα των κτιρίων, κοσμικών και εκκλησιαστικών, επιστρώνονταν με μαρμαροθετήματα, όπου χρωματιστές πέτρες και μάρμαρα συνταιριάζονταν για να σχηματίσουν γεωμετρικά σχέδια ή άλλες ανεικονικές παραστάσεις. Τα ψηφιδωτά δάπεδα απαντούν συχνά τον 5ο και τον 6ο αι. στο χώρο της Μεσογείου. Το πιο ωραίο σύνολο βρέθηκε στο «Μέγα Παλάτιον» της Κωνσταντινούπολης και χρονολογείται πιθανόν στα μέσα του 6ου αι. Τα θέματα πάνω σε λευκό φόντο είναι ποικίλα: ειδυλλιακές σκηνές, ιδιαίτερα αγαπητές στο τέλος της Αρχαιότητας (βοσκοί, κοπάδια, μύλοι, δέντρα κ.ά.) αντιπαρατίθενται σε άλλες, δραματικές σκηνές (κυνηγιού, συμπλοκής ανάμεσα σε ζώα). Όλες αυτές οι παραστάσεις πλαισιώνονται από ταινία με φύλλα ακάνθου, πουλιά, ζώα και καρπούς, που εναλλάσσονται με ανθρώπινα κεφάλια πολύ εκφραστικά και ελληνιστικά στη σύλληψη και στην εκτέλεση . Και τα δάπεδα των εκκλησιών κοσμούνταν με ψηφιδωτά. Τα πιο σπουδαία έργα του είδους ανήκουν στον 6ο αι., αλλά επειδή, για λόγους ευσέβειας, δεν ήθελαν να απεικονίζουν· θρησκευτικές σκηνές, δανείστηκαν για το σκοπό αυτό μοτίβα από το ρεπερτόριο της κοσμικής τέχνης, σκηνές κυνηγιού, ψαρέματος, φυτά, το χάρτη των Αγίων Τόπων κ.ά. Και στην περίπτωση, που κατέφευγαν σε χριστιανικά θέματα, αυτά ήταν θέματα αλληγορικά, όπως λόγου χάρη ο Ορφέας - αλληγορική παράσταση του Χριστού. Μεγάλο μέρος αυτών των δαπέδων ανακαλύφθηκε σε εκκλησίες της Συρίας, Παλαιστίνης και Ιορδανίας, όπου παριστάνονται απόψεις πόλεων, όπως λόγου χάρη της Αλεξάνδρειας κ.ά. (τα ονόματα των πόλεων αναγράφονται στα ελληνικά).
Κωνσταντινούπολη Ιερό Παλάτιο
Κωνσταντινούπολη. Ιερό Παλάτιο Κωνσταντινούπολη. Ιερό Παλάτιο
Κωνσταντινούπολη. Ιερό Παλάτιο Κωνσταντινούπολη. Ιερό Παλάτιο
Αντιόχεια. Μουσείο Ψηφιδωτών Αντιόχεια. Μουσείο Ψηφιδωτών
Αντιόχεια. Μουσείο Ψηφιδωτών
Αντιόχεια. Μουσείο Ψηφιδωτών
Αγχίαλος. Βασιλική του Μαρτυρίου Νικόπολη. Βασιλική Αγχίαλος. Βασιλική του Μαρτυρίου Νικόπολη. Βασιλική Νικόπολη. Βασιλική Λάρισσα