ΦΩΣΦΟΡΟΣ (Ρ)

Ο φώσφορος, στη διατροφή του ανθρώπου είναι στενά συνδεδεμένος με το ασβέστιο, σε σημείο που η ανεπάρκεια του ενός δημιουργεί πρόβλημα και στη χρησιμοποίηση του άλλου.

ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ Πλούσιες πηγές φωσφόρου είναι: η σκόνη κακάο, το αλεύρι από βαμβακόσπορο, τα ψάρια , τα φιστίκια, οι σπόροι από κολοκύθια, ο φλοιός ρυζιού, το αποφλοιωμένο ρύζι, το αλεύρι σόγιας, οι ηλιόσποροι και το πίτυρο σιταριού

ΔΡΑΣΗ Βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα του σώματος, εμπλέκεται σχεδόν σε όλες τις αντιδράσεις και αντιπροσωπεύει το πιο ζωτικό ανόργανο στοιχείο για τη ζωή του ατόμου Οι κυριότερες λειτουργίες του είναι: Σχηματισμός και διατήρηση των οστών Ανάπτυξη των δοντιών Ουσιώδες για τη φυσιολογική απέκκριση του γάλακτος στο θηλασμό Απαραίτητο για την ανάπτυξη του μυϊκού ιστού Αποτελεί συστατικό των νουκλεϊκών οξέων Συμβάλλει στη διατήρηση της οσμωτικής πίεσης και της οξεο-βασικής ισορροπίας του αίματος Συμμετέχει σε ορισμένες μεταβολικές διεργασίες

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Απορρόφηση Απορροφάται στη νήστιδα και εφόσον βρίσκεται στις τροφές συνδεδεμένος, διαχωρίζεται από τη φωσφορική ένωση και μετά απορροφάται ως ανόργανο άλας Η απορρόφησή του εξαρτάται από: σχέση Ca/P, το PH του εντερικού περιεχομένου, την πρόσληψη λακτόζης, διαιτητικές προσλήψεις Ca-P-βιταμίνης D, την πρόσληψη σιδήρου, αλουμινίου, μαγγανίου και λίπους και ιδιαίτερα από την περιεκτικότητά τους στη δίαιτα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κατανομή Από το αίμα μετά την απορρόφησή του, οδηγείται στα οστά και στα δόντια. Από αυτά, σύμφωνα με τις μεταβολικές ανάγκες, όπως και το Ca οδηγείται στο αίμα Τα επίπεδά του στο αίμα σχετίζονται με τη δράση της παραθορμόνης και της καλσιτονίνης και σχετίζεται αντιστρόφως ανάλογα με τα επίπεδα του Ca

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Απομάκρυνση Η κύρια οδός απομάκρυνσης του Ρ είναι τα ούρα, όπου τα νεφρικά σωληνάρια αποβάλλουν το Ρ σε σχέση αντίστροφη με τη περιεκτικότητά του στο αίμα ή στη δίαιτα Σε μια φυσιολογική δίαιτα η αποβολή ανέρχεται σε 0,6-1,0 gr/ ημέρα

ΕΛΛΕΙΨΗ Ανεπάρκεια Ρ θεωρείται σπάνια, διότι βρίσκεται σχεδόν σε όλες τις τροφές Άτομα που λαμβάνουν αντιόξινα για πολύ χρόνο ή εμφανίζουν κατάγματα οστών είναι πιθανό να εμφανίσουν ανεπάρκεια Τα συμπτώματα είναι: αίσθημα γενικής κακουχίας και καταβολής, απώλεια όρεξης, μυϊκή αδυναμία, οστικά άλγη, απώλεια φωσφορικών αλάτων από τα οστά καθώς και απώλεια ασβεστίου Ανεπάρκεια μπορεί επίσης να εμφανισθεί σε χορτοφάγους, σε χρόνια αλκοολικούς, σε νεφροπαθείς, σε σύνδρομο δυσαπορρόφησης, καθώς και σε άτομα με μειωμένη θερμιδική πρόσληψη

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Δεν υπάρχει γνωστή υπερδοσολογία και τοξικότητα του Ρ, αυξημένη πρόσληψη όμως προκαλεί μείωση της απορρόφησης του Ca και επομένως σε σκελετικά προβλήματα, αυξημένη ευερεθιστότητα των νεύρων, τετανία, μυϊκές συσπάσεις, εναπόθεση Ca σε μαλακούς ιστούς, μείωση στην οστική μάζα και υπερθυρεοειδισμό