Οδύσσεια Μήνις-Ύβρις Μία εργασία από τους μαθητές της Α’ Γυμνασίου Πτελεού, Βάσω Μπουκόρου, Ζωή Γερογιάκομου και Αποστόλη Ντόκο

ΥΒΡΙΣ- ΤΙΣΙΣ- ΝΕΜΕΣΙΣ

Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Τότε κι εμείς, μόλις λιγάκι πιο μακριά βρεθήκαμε απ’ τη σπηλιά και την αυλή, λύθηκα πρώτος από τον κριό, 515. λύνω μετά και τους συντρόφους. Όσο πιο γρήγορα μπορούσαμε, τρέχαμε πίσω απ’ τα λιγνόποδα βοσκήματα, θρεμμένα ωστόσο από το πάχος, στρέφοντας συνεχώς το μάτι μας τριγύρω, ώσπου επιτέλους φτάσαμε στο πλοίο. Εκεί μας είδαν οι καλοί συντρόφοι με αγαλλίαση, 520. εμάς που τον ξεφύγαμε τον θάνατο· στέναζαν όμως και θρηνούσαν για τους άλλους. Κι όμως εγώ, κάνοντας νεύμα στον καθένα, έδειξα πως δεν πρέπει να θρηνούν· προστάζοντας, μόλις φορτώσουν τα πολλά καλόμαλλα βοσκήματα στο πλοίο, να ξανοιχτούμε ευθύς στην αλμυρή τη θάλασσα. [...] 527. Πήραμε κάποια απόσταση, τόση ωστόσο που ν’ ακούγεται η φωνή, κι εγώ φώναξα τότε προς τον Κλύκλωπα χλευάζοντας: ‘‘Κύκλωπα, δεν σου έμελλε να πέσεις σε δειλό αρχηγό, 530. που πήγες κι έφαγες στη θολωτή σπηλιά σου τους συντρόφους του μ’ άγρια βία· έπρεπε να πληρώσεις με το παραπάνω τα τόσα ανόσια έργα σου. Άσπλαχνε εσύ, που δεν φοβήθηκες, μέσα στο σπίτι σου, 533-4. τους ξένους να καταβροχθίσεις· γι’ αυτό και σε τιμώρησαν / ο Δίας κι οι θεοί.’’ 535. Έτσι του μίλησα, κι αυτός χολώθηκε μέσα του πιο πολύ. Κόβει λοιπόν μια κορυφή ψηλού βουνού και πάνω μας τη ρίχνει· [...] 539. Φουρτούνιασε στο πέσιμο του βράχου η θάλασσα, το κύμα 540. αγρίεψε και πίσω γύρισε απ’ τ’ ανοιχτά, το πλοίο παρασύροντας προς τη στεριά – πήγαμε να καθίσουμε στην άμμο.

Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Όμως εγώ, στα χέρια πιάνοντας μακρύ κοντάρι, έσπρωξα πάλι το καράβι προς τα μέσα· συγχρόνως φώναξα στους συντρόφους, τους παραγγέλλω στα κουπιά να πέσουν, για να γλιτώσουμε απ’ το κακό [...]. 547. Όταν πια σχίζοντας το κύμα βρεθήκαμε σ’ απόσταση από την ακτή, πες δυο φορές μακρύτερα απ’ ό,τι πριν, θέλησα πάλι να στραφώ στον Κύκλωπα, μόλο που γύρω μου οι σύντροφοί μου γύρευαν 550. πώς θα με συγκρατήσουν με λόγια μαλακά, καθένας από μέρους του: ‘‘Σκληρέ κι αλύγιστε, τι σ’ έπιασε και προκαλείς ένα θεριό, που τώρα μόλις, ρίχνοντας βράχο στ’ ανοιχτά, έφερε πίσω το καράβι στη στεριά, κι είπαμε έφτασε το τέλος! [...]’’ Έτσι μου μίλησαν· όμως δεν μπόρεσαν ν’ αλλάξουν το περήφανό μου θάρρος. Γυρνώντας τότε προς το μέρος του, φώναξα εγώ πνιγμένος στον θυμό: 560. ‘‘Κύκλωπα, αν κάποιος κάποτε απ’ τους θνητούς ανθρώπους ρωτήσει ποιος σου χάλασε το μάτι, ποιος σε τύφλωσε, να πεις: «Ο Οδυσσεύς μού το ’βγαλε, ο πορθητής, γιος του Λαέρτη, που έχει το σπιτικό του στην Ιθάκη.»’’ Ακούγοντας τον λόγο μου, βαριά αναστέναξε μιλώντας: 565. ‘‘Αλίμονο μου, να λοιπόν που τα παλιά μαντεύματα αληθεύουν· ήτανε κάποτε στα μέρη μας ένας σπουδαίος και μεγάλος μάντης [...]. 569. Αυτός τα πάντα μού προφήτευε όσα στο μέλλον θα συμβούν, 570. πως θα χαθεί το φως μου από το χέρι κάποιου Οδυσσέα. Χρόνια περίμενα έναν άντρα μέγα κι όμορφο να φτάσει εδώ, που να ’χει πάνω του αντρεία μεγάλη· μα τώρα κάποιος αχαμνός, 1 ασήμαντος και λίγος, μου χάλασε το μάτι, αφού πρώτα με νάρκωσε με το κρασί του. 575. Αλλά, Οδυσσέα, έλα, κόπιασε εδώ, να πάρεις το δώρο σου φιλόξενο· από τον ξακουσμένο Κοσμοσείστη θα γυρέψω την επιστροφή σου. Είμαι δικός του γιος, κι αυτός το δέχεται πως είναι ο πατέρας μου. Ο ίδιος μόνο, αν το θελήσει, μπορεί να με γιατρέψει· άλλος κανείς απ’ τους μακάριους θεούς 580. μήτε κι απ' τους θνητούς ανθρώπους.’’

Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Τελειώνοντας αυτός τον λόγο του, εγώ αμέσως του αποκρίθηκα: ‘‘Άμποτε να μπορούσα να κόψω για καλά και τη ζωή και την πνοή σου, κι έτσι τυφλό στον κάτω κόσμο να σε στείλω· γιατί το μάτι σου κανείς δεν θα γιατρέψει, καν ο Κοσμοσείστης.’’ 585-6. Έτσι του μίλησα, κι αυτός [...] / ευχήθηκε στον μέγα Ποσειδώνα: ‘‘Επάκουσέ με, Ποσειδών με την κατάμαυρή σου κόμη, εσύ κρατάς τη γη στα χέρια σου· δώσε ποτέ να μη γυρίσει στην πατρίδα του ο πορθητής της Τροίας Οδυσσεύς, γιος του Λαέρτη, που έχει 590. το σπιτικό του στην Ιθάκη. Αν όμως είναι το γραφτό του να δει δικούς, να φτάσει στο καλοχτισμένο σπιτικό του και να πατήσει της πατρίδας του το χώμα, τότε να επιστρέψει αργά, χάνοντας πρώτα όλους τους συντρόφους, 594-5. πάνω σε ξενικό καράβι, 2 και μες στο σπίτι του να βρει / καινούρια πάθη.»   Έτσι μιλώντας προσευχήθηκε, και τον συνάκουσε ο θεός με την κατάμαυρή του χαίτη. [...] [Έφτασαν, τέλος, εκεί όπου οι άλλοι σύντροφοι περίμεναν με αγωνία τον ερχομό τους.] 608. Μόλις αράξαμε, τραβάμε το καράβι μας στην άμμο και βγήκαμε στο ακροθαλάσσι πρώτοι. 610. Ύστερα βγάλαμε απ’ το βαθύ καράβι γίδια και πρόβατα του Κύκλωπα, και τα μοιράσαμε σωστά, κανείς μη φύγει αδικημένος από τη μοιρασιά. Για μένα μόνο ξεχωρίζουν οι καλοί μου εταίροι ένα κριάρι χάρισμα από τα πρόβατα που μοίρασαν. Αυτό στην αμμουδιά το σφάζω, θυσία στον Κρονίδη Δία, που τον σκεπάζουν μαύρα νέφη, 615. κύριο των πάντων, κι έκαψα τα μεριά· 3 όμως δεν δέχτηκε ο θεός την ιερή μου προσφορά, μόνο μουρμούριζε και συλλογιόταν πώς να χαθούν όλα τα καλοκούβερτα καράβια, να αφανιστούν οι τιμημένοι σύντροφοι μου. 4 Τότε λοιπόν όλη τη μέρα, ώσπου να βασιλέψει ο ήλιος, 620. μείναμε εκεί, να τρώμε κρέας άφθονο, να πίνουμε γλυκό κρασί. [...] 623. Την άλλη μέρα που ξημέρωσε, ροδίζοντας τον ουρανό η Αυγή, παρακινώ και παραγγέλλω οι σύντροφοι στα πλοία 625. ν’ ανέβουν και να λύσουν τις πρυμάτσες. Εκείνοι υπάκουσαν κι ανέβηκαν, 5 κάθισαν στα ζυγά  και, καθισμένοι στη σειρά, με τα κουπιά 6 χτυπούσαν την αφρισμένη θάλασσα. Πήραμε τότε ν’ ανοιχτούμε, με την ψυχή περίλυπη, χαρούμενοι που δεν μας βρήκε ο χάρος, χάνοντας όμως 630. τους καλούς συντρόφους.

Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Η Ύβρις του Οδυσσέα ΡΑΨΩΔΙΑ ι Σε αυτή την ενότητα ο Οδυσσέας φέρεται θριαμβευτικά, χλευάζοντας τον ηττημένο Κύκλωπα. Έπειτα ο Πολύφημος μετά από τα άσχημα λόγια του Οδυσσέα τους πέταξε μια πέτρα που παραλίγο να έσπαζε το καράβι. Στη συνέχεια ο Οδυσσέας πιο σίγουρος από πριν προκαλεί τον Κύκλωπα ακόμα περισσότερο, καυχιέται για το κατόρθωμά του (τύφλωση) και αποκαλύπτει την αληθινή του ταυτότητα. Ο Πολύφημος ανταπαντά πως θα ανταποδώσει με την βοήθεια του πατέρα του Ποσειδώνα. Τότε ο Οδυσσέας δεν συγκρατείται και προσβάλλει και τον ίδιο τον θεό περιφρονώντας την δύναμή του. Τέλος ο Πολύφημος απευθύνει μια κατάρα προς τον Οδυσσέα, που ο Ποσειδώνας την δέχτηκε αμέσως χωρίς να καθορίσει αρχικά το είδος της τιμωρίας.

Ο Βελλερεφόντης Ο Βελλερεφόντης είναι ήρωας της Ελληνικής μυθολογίας. Αναφέρεται ως γιος του βασιλιά της Κορίνθου Γλαύκου, και έγγονος του Σίσυφου, και της Ευρυνόμης (θ.) Μετά το φόνο του Βέλλερου εξορίζεται από την Κόρινθο και καταφεύγει στην γειτονική Τύρινθα, στην αυλή του βασιλέα Προίτου. Εκεί η βασίλισσα Σθενέβοια τον ερωτεύεται. Ο Βελλερεφόντης την αποκρούει και εκείνη τον κατηγορεί στον σύζυγό της, Προίτο. Θέλοντας να τον απομακρύνει από την Τίρυνθα, ο βασιλέας Προίτος τον στέλνει στον πεθερό του Ιοβάτη, βασιλιά της Λυκίας στην Δυτική Μικρά Ασία μαζί με ένα κλειστό γράμμα, στο οποίο εκείνος παράγγειλε στον πεθερό να σκοτώσει τον Βελλερεφόντη.

Τότε ο βασιλέας Ιοβάτης του αναθέτει τρεις επικίνδυνες αποστολές: 1 Τότε ο βασιλέας Ιοβάτης του αναθέτει τρεις επικίνδυνες αποστολές: 1. Να αντιμετωπίσει τους Σόλυμους, ληστρικό λαό, στα ανατολικά σύνορα του βασιλείου της Λυκίας. Αυτοί νικήθηκαν από τον ήρωα. 2. Να αντιμετωπίσει τις Αμαζόνες, το θρυλικό πολεμοχαρή λαό της Μικράς Ασίας που τον αποτελούσαν μόνον γυναίκες. Επίσης και αυτές τις συνέτριψε. 3. Να αντιμετωπίσει την Χίμαιρα, ένα φοβερό τέρας που το εμπρόσθιο μέρος του ήταν λέοντας και το οπίσθιο ήταν δράκοντας. Ο Βελλερεφόντης ιππεύοντας τον Πήγασο, φτερωτό άλογο από την πηγή Πειρήνη της Κορίνθου, κατάφερε να την σκοτώσει.

Τέλος αφού εξόντωσε και επιφανείς Λύκιους που του έστησαν ενέδρα με διαταγή του Ιοβάτη επέστρεψε θριαμβευτής στην Λυκία, όπου ο βασιλέας αναγκάστηκε να του προσφέρει την θυγατέρα του Αμφίκλεια ως σύζυγο καθώς και τη διαδοχή του βασιλείου. Πλήρης από έπαρση για την δύναμή του, ο Βελλερεφόντης αποφασίζει με το φτερωτό άλογό του να ανέβει στον Όλυμπο και να ανακαλύψει την κατοικία των θεών. Τότε ο Δίας, εξοργισμένος από το θράσος του, του έριξε κεραυνό με αποτέλεσμα ο Βελλερεφόντης να πέσει από το άλογό του και να μείνει ανάπηρος, χάνοντας τόσο την βασιλική αρχή όσο και τον Πήγασο. Ο ήρωας εγκαταλείπει την Μικρά Ασία και επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου περιπλανάται φτωχός και δυστυχισμένος.

Η Νιόβη Η Νιόβη ήταν θυγατέρα του Τάνταλου και της Δίας, αδελφή του Πέλοπα και γυναίκα του Αμφίονα, που μαζί του απόκτησε εφτά γιους και εφτά κόρες. Επειδή καυχήθηκε ότι είναι ανώτερη από τη Λητώ, που είχε μόνο δύο παιδιά - τον Απόλλωνα και την Άρτεμη - η Λητώ για να την εκδικηθεί, ζήτησε από τα δικά της να σκοτώσουν τα παιδιά της Νιόβης. Ο Απόλλωνας σκότωσε τα αρσενικά και η Άρτεμις τα θηλυκά. Γλίτωσαν μόνο ένας γιος και μια κόρη, ο Αμφίονας και η Χλωρίδα. Τότε η Νιόβη απαρηγόρητη κατέφυγε στη Σίπυλο, πόλη της Μικράς Ασίας. Εκεί παρακάλεσε τους θεούς και την μεταμόρφωσαν σε πέτρα, απ' όπου συνεχώς τρέχει νερό - τα δάκρυα της.

Οι ομοιότητες των τριών Υβριστών Το κοινό σημείο όλων των διηγήσεων είναι ότι και οι τρεις ήρωες υπερηφανεύονταν για τον εαυτό τους νομίζοντας ότι ήταν οι ανώτεροι όλων. Ο Οδυσσέας, ο Βελλεροφόντης και η Νιόβη τιμωρήθηκαν γιατί έδειξαν υπεροψία και ξεπέρασαν το μέτρο προσβάλλοντας τους θεούς. Ο Βελλεροφόντης όπως και ο Οδυσσέας δοκιμάστηκαν σε πολλές περιπέτειες.

Οι διαφορές των τριών Υβριστών Ο Οδυσσέας χάνει τους συντρόφους του, ταλαιπωρείται και βασανίζεται, τελικά όμως καταφέρνει να γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη και να ζήσει ευτυχισμένος με τη γυναίκα του την Πηνελόπη και το γιο του τον Τηλέμαχο.

Οι διαφορές των τριών Υβριστών Ο Βελλεροφόντης κεραυνοβολείται από το Δία, πέφτει από το άλογό του, μένει ανάπηρος, κι έρχεται στην Ελλάδα αφού χάνει τη βασιλική αρχή. Δε βρίσκει ποτέ την ευτυχία, αντίθετα φτωχός και δυστυχής περιπλανιέται σαν καταραμένος.

Οι διαφορές των τριών Υβριστών Η Νιόβη τιμωρείται πολύ σκληρά με το θάνατο των παιδιών της. Δεν αντέχει τη θλίψη και τον πόνο και οι θεοί για να την λυτρώσουν την μεταμορφώνουν σε πέτρα που αναβλύζει νερό. Τα δάκρυά της δε σταματούν ποτέ ακόμη κι όταν δεν έχει ανθρώπινη μορφή ακόμη κι όταν είναι κάτι άψυχο. Το μαρτύριό της είναι ατελείωτο και αβάσταχτο.

ΠΗΓΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ GOOGLE - ΕΙΚΟΝΕΣ WWW.THEOI.COM