ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Μαρκίκος Βασίλειος (7571 ) Επιβλέπων : Παντελίδης Παναγιώτης, επίκουρος καθηγητής ΣΕΡΡΕΣ MΑΙΟΣ 2014

Η εργασία αυτή επικεντρώνεται στον εντοπισμό και τη σκιαγράφηση της σημασίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος για την οικονομική δραστηριότητα. Στη συνέχεια, συγκρίνει τις τάσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα την 20ετία πριν την κρίση με τις αντίστοιχες στην ευρωζώνη και τις ΗΠΑ. Μελετάει της τρεις φάσης χρηματοδότησης των ελληνικων τραπέζικων ιδρυμάτων και κλείνωντας διερευνά τις προοπτικές του για μετά την κρίση.

2. τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης 1. τη διαδικασία απελευθέρωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος από ποικίλες μορφές δημόσιου και κοινωνικού ελέγχου Χρηματοπιστωτικό σύστημα και οικονομική μεγέθυνση Η αυτονόμηση των τραπεζών ενισχύθηκε μέσω: Ο ρόλος του Χρηματοπιστωτικού τομέα στην πορεία της οικονομικής ανάπτυξης Χρηματοπιστωτικό σύστημα και οικονομικές διακυμάνσεις Η ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση μέσω της παροχής πληρέστερης πληροφόρησης και της μείωσης του κόστους συναλλαγών. Η συμβολή του χρηματοπιστωτικού συστήματος στη μεγέθυνση των κυκλικών οικονομικών διακυμάνσεων και στη δημιουργία αστάθειας, δημιουργεί ενδογενείς πιστωτικούς κύκλους, δηλαδή αύξηση των πιστώσεων σε περιόδους οικονομικής άνθησης και μείωση των πιστώσεων σε περιόδους ύφεσης.

Ελληνική οικονομία και εγχώριο τραπεζικό σύστημα Ο ρόλος των ελληνικών τραπεζών στην κινητοποίηση των αποταμιεύσεων και στη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε, όπως και στην ευρωζώνη. Επίσης, οι συντελεσθείσες αλλαγές στην πλευρά του παθητικού των τραπεζικών ισολογισμών ήταν παρόμοιες με αυτές στην ευρωζώνη και τις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικά, τα δάνεια ως ποσοστό του ενεργητικού και το επιτοκιακό εισόδημα ως ποσοστό του συνολικού λειτουργικού εισοδήματος αυξήθηκαν στην Ελλάδα και μειώθηκαν στην ευρωζώνη και τις ΗΠΑ, ενώ τα αξιόγραφα ακολούθησαν την αντίθετη πορεία. Η διαφορετική συμπεριφορά του ενεργητικού και του παθητικού, και κατ’ επέκταση των αποτελεσμάτων χρήσεως, είναι λογική και μάλλον αναμενόμενη.

Τραπεζικά δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα ( ποσοστό % ΑΕΠ) Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έντονη ανοδική πορεία των τραπεζικών δανείων κατά τη δεκαετία έλαβε χώρα σε μια περίοδο χαμηλών επιτοκίων, ευνοϊκών προσδοκιών και ευφορίας λόγω της συμμετοχής της χώρας στην ευρωζώνη.

Οι τάσεις πριν την κρίση Τραπεζικές Πιστώσεις στον ιδιωτικό Τομέα (% ΑΕΠ)

Δάνεια προς Συνολικό ενεργητικό

Δάνεια προς Καταθέσεις

Χρηματοδότηση τραπεζών προ της κρίσης Χρηματοδότηση προς Σύνολο Ενεργητικού - Ευρωπαϊκές τράπεζες ( )

Χρηματοδότηση των Ελληνικών τραπεζών στη διάρκεια της κρίσης Η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών έχει ομολογουμένως υποστεί σοβαρό πλήγμα. Παρότι οι ελληνικές τράπεζες πραγματοποιούν καίριες τομές στη λειτουργία, τον ισολογισμό και τα σχέδια τους, η αδυναμία εξασφάλισης πόρων τις φέρνει σε κομβικό σημείο. Επιπροσθέτως, η ελληνική δημοσιονομική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη αποτελεί πλέον τη βασική αιτία για το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες βιώνουν την αποσάθρωση της χρηματοδοτικής τους βάσης από ζωτικές πηγές όπως οι πελατειακές καταθέσεις και κλιμακώνουν την εξάρτηση τους από την ΕΚΤ και το πρόγραμμα στήριξης του Ελληνικού Δημοσίου.

Πρώτη φάση της κρίσης (Αυγ Αυγ. 2008) Η χρηματοδότηση υφίσταται απρόβλεπτη πίεση Εξέλιξη της Πιστοληπτικής Διαβάθμισης του Ελληνικού Δημοσίου

Δεύτερη φάση της κρίσης(Σεπ Ιαν. 2010) Η χρηματοδότηση καθίσταται ανέφικτη Πελατειακές Καταθέσεις προς συνολικές υποχρεώσεις Ευρωπαϊκές τράπεζες

Τρίτη φάση της κρίσης (Φεβ.2010-Μαρ2011) Η χρηματοδότηση δέσμια των προβλημάτων ρευστότητας Χρηματοδότηση από ΕΚΤ ως Ποσοστό Ενεργητικού των τραπεζών

Η νέα πρόκληση στη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών Εναπόκειται πλέον στην ελληνική οικονομία να πείσει τη διεθνή κοινότητα για τη μεταστροφή της, ώστε να ελπίζει σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας για να προσεγγίσει τις κεφαλαιαγορές.Μια απλή αναδρομή στην εξέλιξη των μεγεθών τους στην τριετία, αποκαλύπτει συνολική αύξηση αναγκών σε ευρώ ως ακολούθως: a.οι εκροές λόγω μεταβολής της καθαρής διατραπεζικής δραστηριότητας και της καθαρής μεταβολής των υποχρεώσεων από ομολογιακές εκδόσεις προς το εξωτερικό από την αρχή της κρίσης ανέρχονται στο ύψος των 26 δισ ευρώ. b.η αύξηση του χαρτοφυλακίου των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου διαμορφώνεται σε 18 δισ ευρώ. c. η καθαρή μεταβολή του ενεργητικού από εμπορικές εργασίες καταγράφει αύξηση κατά 55 δισ ευρώ.

Προοπτικές (µετά την κρίση) Συγκεκριμένα, έχοντας ως στόχο την αποφυγή μιας νέας μεγάλης κρίσεως, το θεσμικό εκκρεμές άλλαξε πάλι κατεύθυνση, από τον άκρατο φιλελευθερισμό προς μεγαλύτερο παρεμβατισμό. Οι αλλαγές κινούνται προς δύο κατευθύνσεις: I.μείωση της μοχλεύσεως και αύξηση της ρευστότητας, II.περιορισμό των δραστηριοτήτων υψηλού κινδύνου των τραπεζών όπως, κερδοσκοπικές επενδύσεις (trading) και συμμετοχές σε κερδοσκοπικά επενδυτικά σχήματα (hedge funds). Απαραίτητη προϋπόθεση προς τούτο είναι οι αρχές της χώρας να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα.Η μεν Τράπεζα της Ελλάδος, στον βαθμό που της επιτρέπει το θεσμικό πλαίσιο της ευρωζώνης, να δώσει κίνητρα στις τράπεζες για χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων. Η δε κυβέρνηση να μειώσει τα αντικίνητρα για δημιουργικές δραστηριότητες και αποταμίευση, και να θεσπίσει κίνητρα για μακροπρόθεσμες αποταμιεύσεις τις οποίες καθιστά αναγκαίες η συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας.

Οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη Μια σειρά διαρθρωτικών και κλαδικών μεταβολών για την υπέρβαση των συσσωρευμένων στρεβλώσεων περιγράφονται ως απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη: 1. αύξηση της συνολικής παραγωγικότητας της οικονομίας, μέσω βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, των θεσμών και της ποιότητας της δημόσιας διοίκησης και γραφειοκρατίας, 2.βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ως προς την ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών, 3.σε κλαδικό επίπεδο, ενεργός ενθάρρυνση της μετατόπισης της παραγωγής από τους τομείς των μη διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών προς τους τομείς των εμπορεύσιμων, 4.αλλαγή στη φιλοσοφία αξιοποίησης των ευρωπαϊκών μεταβιβάσεων και ενισχύσεων και των αναπτυξιακών νόμων

5.προσέλκυση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) και ξένων κεφαλαίων αλλά σε τομείς τεχνολογικής αιχμής, υποδομών και σε τομείς με εξαγωγικό προσανατολισμό Οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη

Συμπεράσματα Συμπεράσματα και αποτελέσματα 1.Η επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης είναι απαραίτητη για την έξοδο από την κρίση και τη μετρίαση των παράπλευρων απωλειών της προσπάθειας δημοσιονομικής εξυγίανσης. 2.Ο ρόλος των επενδύσεων στην αναπτυξιακή διαδικασία είναι καθοριστικός και είναι επιτακτικό να στρέψουμε την προσοχή μας στους προσδιοριστικούς παράγοντες του επενδυτικού σχεδιασμού στην οικονομία. 3.Η παρουσία ρυθμιστικών παρεμβάσεων οδηγεί σε αύξηση του κόστους χρηματοδότησης και σε μείωση των επενδύσεων, αλλά μπορεί να βελτιώσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους και, συγκεκριμένα, να οδηγήσει σε μείωση στην έκθεση στον ηθικό κίνδυνο. 4.Η αύξηση της ρύθμισης των αγορών μπορεί να ενεργοποιήσει τη χρεοκοπία των επιχειρήσεων που ως συνέπεια έχει την αναποτελεσματική κατανομή των επενδυτικών πόρων.

5.Αναφορικά με τις προοπτικές, οι κυοφορούμενες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο προς μεγαλύτερο παρεμβατισμό, η τάση για λιγότερες υπερβολές στις διεθνείς χρηματαγορές, και οι ανάγκες της ελληνικής οικονομίας για μείωση των ελλειμμάτων και αύξηση των αποταμιεύσεων προοιωνίζονται μερική αντιστροφή των προαναφερθεισών αλλαγών και συρρίκνωση των τραπεζικών ισολογισμών. Συμπεράσματα Συμπεράσματα και αποτελέσματα