ΔΕΫΔΡΟΕΠΙΑΝΔΡΟΣΤΕΡΟΝΗ (DHEA)
Η DHEA είναι μία στεροειδής ορμόνη που εκκρίνεται σε μεγάλες ποσότητες από τα επινεφρίδια. Κυκλοφορεί στο αίμα με τη μορφή του (3-)θειικού της άλατος (DHEAS) και μετατρέπεται όπου απαιτείται σε DHEA. Η παραγωγή της κορυφώνεται φυσιολογικά μεταξύ των ηλικιών 20 και 30 και στη συνέχεια αρχίζει μια προοδευτική μείωσή της
ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ Είναι διαθέσιμη σε μορφή δισκίου ή κάψουλας Δεν έχει οριστεί δόση Τα διατροφικά συμπληρώματα παρέχουν 5-50 mg ημερησίως
ΔΡΑΣΗ Η DHEA και το θειικό της άλας είναι πρόδρομοι άλλων ορμονών, συμπεριλαμβανομένων των οιστρογόνων και των ανδρογόνων Ο βαθμός της ανδρογονικής και οιστρογονικής δράσης της DHEA είναι δυνατό να εξαρτάται από την ορμονική κατάσταση του ατόμου Υπάρχουν ενδείξεις ότι η DHEA έχει διαφορετική επίδραση σε προεμμηνοπαυσιακές και μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες Έχει δειχθεί ότι η DHEA διεγείρει τον IGF-1 (παράγοντας αύξησης ινσουλίνης) μία ορμόνη που διεγείρει τον αναβολισμό, εντείνει την ινσουλινοευαισθησία, επιταχύνει την μυϊκή αύξηση και την παραγωγή ενέργειας
ΧΡΗΣΕΙΣ Θεωρείται ότι προκαλεί ποικίλα θετικά αποτελέσματα, όπως βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού, αύξηση της μυϊκής μάζας, βελτίωση της μνήμης, της διάθεσης καθώς και των συμπτωμάτων των αυτοάνοσων νόσων (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ΣΕΛ) και γενική αντιγηραντική δράση Δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις για τις ευεργετικές δράσεις της ορμόνης σε όλες τις παραπάνω καταστάσεις
ΧΡΗΣΕΙΣ Δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι η συγκεκριμένη ορμόνη βοηθά στη μείωση του σωματικού βάρους Υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις ότι είναι δυνατό να μειωθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης, αλλά φαίνεται ότι η DHEA δεν επιδρά στη μνήμη ή τη νοητική κατάσταση Προκαταρκτικές έρευνες έδειξαν ότι η DHEA μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα του ΣΕΛ
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ Κύηση-Γαλουχία Αντενδείκνυται για ασθενείς που πάσχουν (ή έχουν ιστορικό) από καρκίνο του προστάτη ή οιστρογονο-εξαρτώμενους όγκους (πχ, καρκίνος στήθους και μήτρας) Πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, επειδή είναι δυνατό να μεταβάλει την ρύθμιση της γλυκόζης). Η γλυκόζη αίματος και οι δόσεις της ινσουλίνης ή των από του στόματος υπογλυκαιμικών φάρμακα θα πρέπει να ελέγχονται συστηματικά. Κύηση-Γαλουχία Οι επιδράσεις της DHEA κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας δεν είναι γνωστές. Λόγω της πιθανής οιστρογονικής της επίδρασης είναι προτιμότερο να αποφεύγεται.
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Δεν έχουν γίνει γνωστές περιπτώσεις τοξικότητας ή άλλων σοβαρών ανεπιθύμητων επιδράσεων Η ασφάλεια σε μακροπρόθεσμη χορήγηση είναι άγνωστη Η ορμόνη αυτή μεταβάλει τα επίπεδα άλλων ορμονών, και έχει τόσο οιστρογονική όσο και ανδρογονική δραστηριότητα Πιθανές ανεπιθύμητες δράσεις σε γυναίκες: αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο, αυξημένη τριχόπτωση, διαταραχή του κύκλου και μεταβολή της φωνής
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Η παρατεταμένη χορήγηση DHEA είναι δυνατό να προωθήσει την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού σε γυναίκες που βρίσκονται σε μεταεμμηνοπαυσιακό στάδιο, κάτι που είναι πιθανό να ισχύει και για τις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες Στους άντρες αυξάνεται ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου του προστάτη
ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ Δεν έχουν αναφερθεί αλλά πιθανώς να αλληλεπιδρά με την ινσουλίνη, τα οιστρογόνα και τα ανδρογόνα.