ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΕΡΒΙΩΝ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ 2 & 3 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΕΡΒΙΩΝ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ 2 & 3 ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ 1η ΟΜΑΔΑ Καγιάογλου Μαρία Κεχαγιά Αθανασία Κόρου Ραφαηλία Κουτσιανοπούλου Αθ. Μαλούτα Αικατερίνη Νικολαϊδου Ευθυμία Παναγιωτούλα Μαρία 3η ΟΜΑΔΑ Λάσπας Θωμάς Μίχος Αθανάσιος Μίχος Χρήστος Μπουχάρας Ιωάννης Παπαδημητρίου Βασίλειος Κάρρος Γεώργιος 2η ΟΜΑΔΑ Κοντοδήμος Ιωάννης Κοντοδήμος Κων/νος Κουρκούτας Δημήτριος Λαζαρίδης Ιορδάνης Λαζαρίδης Νικόλαος Μακρυγιάννης Ιωάννης 4η ΟΜΑΔΑ Παπαχαρίση Σταυρούλα Σιαμαντζιούρας Παναγιώτης Τζίκα Τζεσιάνα Σταυρίδου Μαρία Τσιολάκη Ιωάννα Τσόλη Χρυσούλα Ψαλλίδας Παναγιώτης
Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Παρλάντζα Αικατερίνη Εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν: Κουτσογιάννης Δημήτριος Βλησαρούλης Χρήστος Παπαδημητρίου Σταυρούλα
ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Υπήρξαν αρκετές ιδέες από τους μαθητές, αλλά οι περισσότεροι θεώρησαν σκόπιμο να ασχοληθούμε με τα προβλήματα που δημιουργούν τα απορρίμματα στο περιβάλλον και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ενημέρωση πάνω στο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Συνειδητοποίηση των αρνητικών επιδράσεων των απορριμμάτων στο περιβάλλον. Κατανόηση και χρήση των εννοιών μειώνω, επαναχρησιμοποιώ και ανακυκλώνω στην καθημερινή μας ζωή.
Ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ των μαθητών για την υλοποίηση του προγράμματος. Κοινωνικοποίηση των μαθητών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Συνειδητοποίηση των μαθητών ότι ο καθένας μας μπορεί να βοηθήσει το περιβάλλον έστω και λίγο. Και τελικά να πιστέψουμε ότι όλοι μαζί μπορούμε να προστατέψουμε τον πλανήτη μας.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στην πρώτη συνάντηση επιλέχθηκε το θέμα του προγράμματος. Στην δεύτερη συνάντηση οι 25 μαθητές που συμμετείχαν χωρίστηκαν σε 4 ομάδες. Οριστικοποιήθηκαν οι υποενότητες του θέματος και κάθε ομάδα ανέλαβε από μία. Οι εργασίες που ανατέθηκαν στις ομάδες ήταν οι εξής:
Η πρώτη ομάδα ανέλαβε να βρει ποια επικίνδυνα απόβλητα συναντάμε στο περιβάλλον και ποια είναι τα είδη των απορριμμάτων π.χ. νοσοκομειακά, χημικά κλπ. Η δεύτερη ομάδα ανέλαβε να βρει πληροφορίες για τα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων π.χ. καύση, χώροι υγειονομικής ταφής, βιολογικοί καθαρισμοί, ανακυκλώσεις κλπ.
3. Η τρίτη ομάδα ανέλαβε να βρει πληροφορίες σχετικά με το ποια απορρίμματα ανακυκλώνονται και πως. Επίσης βρήκε πληροφορίες για τα συστήματα ανακύκλωσης που υπάρχουν στην περιοχή μας. 4. Η τέταρτη ομάδα ανέλαβε να βρει πληροφορίες για την επιβάρυνση που προκαλούν τα απορρίμματα στον πλανήτη μας γενικότερα, αλλά και στην περιοχή μας ειδικότερα. Επίσης βρήκε πληροφορίες για τα οφέλη που προκύπτουν από την σωστή και ολοκληρωμένη διαχείρισή τους.
Στις επόμενες συναντήσεις οι μαθητές έφερναν το υλικό με τις πληροφορίες τους, το αξιολογούσαν και το επεξεργαζόταν έτσι ώστε σταδιακά να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Η κυριότερη πηγή πληροφοριών ήταν το διαδίκτυο. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν και δύο δραστηριότητες. Στην πρώτη οι μαθητές συγκέντρωσαν, διαχώρισαν και τοποθέτησαν στους κατάλληλους κάδους της περιοχής τους ανακυκλώσιμα υλικά. Στην δεύτερη επισκέφτηκαν τις εγκαταστάσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ (Διαχείριση Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας).
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΕΛΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Τι είναι τα επικίνδυνα απόβλητα; Ορισμός. Με τον όρο επικίνδυνα απόβλητα (ΕΑ) εννοούμε εκείνα τα απόβλητα που περιέχουν ουσίες που χαρακτηρίζονται ως: τοξικές, εκρηκτικές, εύφλεκτες, καρκινογόνες, ραδιενεργές, ερεθιστικές και μεταλλαξιογόνες καθώς και κάθε ουσία που μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στα νερά (επιφανειακά ή υπόγεια), τον αέρα ή το έδαφος.
Τι είναι η ανακύκλωση των υλικών; Ανακύκλωση είναι η διαδικασία ανάκτησης και αξιοποίησης ή πιο απλά μετατροπής των «σκουπιδιών» σε νέα προϊόντα και η επαναχρησιμοποίηση του επεξεργασμένου υλικού στην παραγωγή νέων προϊόντων. Αρμόδιοι για την εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης είναι οι Δήμοι της χώρας. 13
Βασικοί σκοποί της ανακύκλωσης Προστασία του περιβάλλοντος διότι περιορίζεται σε σημαντικό βαθμό η ρύπανση σε έδαφος, νερά και αέρα. Εξοικονόμηση πολύτιμων πρώτων υλών π.χ πετρέλαιο, ξύλο κ.α. Εξοικονόμηση ενέργειας. Μείωση του όγκου των σκουπιδιών που καταλήγουν στους ΧΥΤΑ και των προβλημάτων διαχείρισης των απορριμμάτων.
Αρχική σύσταση απορριμμάτων
Ποια υλικά ανακυκλώνονται; ΥΛΙΚΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ Χαρτί και τετραπάκ Γυαλί Αλουμίνιο & λευκοσίδηρος Πλαστικό Οργανικά υλικά : «Κομποστοποίηση» ΑΛΛΑ ΥΛΙΚΑ Μπαταρίες Ηλεκτρικές & ηλεκτρονικές συσκευές, λαμπτήρες οικονομίας Παλιά αυτοκίνητα, ελαστικά αυτοκινήτων Ορυκτέλαια, λιπαντικά, λάδια κουζίνας Προϊόντα κατεδάφισης και οικοδομικών εργασιών (μπάζα)
Χαρτί Κατάλληλο για ανακύκλωση: Φύλλα τετραδίων, βιβλίων, φωτοτυπίες, εκτυπωτών Εφημερίδες, περιοδικά Συσκευασίες από χαρτόνι Ακατάλληλο για ανακύκλωση: Βρώμικο, πχ από φαγητά Πλαστικοποιημένο, πχ εξώφυλλα Φωτογραφίες Καρμπόν
Όφελος Από την ανακύκλωση χαρτιού σε σχέση με την παραγωγή νέου κερδίζουμε: 17 δέντρα (ή 2.200 κιλά ξύλου) ανά τόνο ανακυκλωμένου χαρτιού Εξοικονόμηση ενέργειας κατά 30-70% Εξοικονόμηση νερού κατά 60% Μικρότερο όγκο σκουπιδιών κατά 74%
Γυαλί Κατάλληλο για ανακύκλωση: Μπουκάλια Βάζα, πχ μαρμελάδας ΠΡΟΣΟΧΗ! Να είναι σχετικά καθαρά & χωρίς ετικέτες, καπάκια κ.λπ. Ακατάλληλο για ανακύκλωση: Καθρέφτες Κεραμικά αντικείμενα Κρύσταλλα & πυρέξ Λάμπες πυρακτώσεως
Όφελος Από την ανακύκλωση 1 τόνου γυαλιού κερδίζουμε: 1.200 κιλά (1,2 τόνους) πρώτων υλών δηλαδή άμμου, σόδας και ασβεστόλιθου 180-200 κιλά καυσίμου
Αλουμίνιο Κατάλληλα για ανακύκλωση: Κουτάκια αναψυκτικών, μπύρας Σκεύη φύλλων αλουμινίου, αλουμινόχαρτο ΠΡΟΣΟΧΗ! Να είναι άδεια & καθαρά Ακατάλληλα για ανακύκλωση: Φιάλες αεροζόλ, σπρέι, λακ όταν δεν είναι εντελώς άδεια.
Όφελος 95% εξοικονόμηση ενέργειας Δυνατότητα επ΄ άπειρον ανακύκλωσης Εκτεταμένη χρήση αλουμινίου (από αλουμινόχαρτο μέχρι αεροπλάνα) Εξοικονόμηση των αποθεμάτων του Βωξίτη
Ν’ ακούσουμε ραδιόφωνο για 4 ώρες Να δούμε τηλεόραση για 3 ώρες Με την ηλεκτρική ενέργεια, που χρειάζεται για να γίνει ένα κουτί από αλουμίνιο, μπορούμε: Ν’ ακούσουμε ραδιόφωνο για 4 ώρες Να δούμε τηλεόραση για 3 ώρες Να έχουμε αναμμένη μια λάμπα 60 Watt για 5 ώρες Να έχουμε σε λειτουργία ένα ψυγείο για 3 ώρες
Πλαστικό Ανάγκη ανακύκλωσης Ο τρίτος σε ποσότητα ρύπος μετά το χαρτί και τα οργανικά Η ευκολία στη χρήση του και η χαμηλή τιμή του οδηγούν σε συνεχή αύξηση της χρήσης του Ο αργός ρυθμός αποικοδόμησης (πλαστικό μπουκάλι σε 450 χρόνια, πλαστική σακούλα σε 85 χρόνια, ενώ: σκοινί σε 3-14 μήνες, χαρτί σε 4-6 εβδομάδες) Η καύση του προκαλεί έκλυση τοξικών αερίων
Πλαστικό -γιατί δεν πρέπει να το προτιμάμε- Δυσκολίες στην ανακύκλωση Η μεγάλη ποικιλία (50 περίπου είδη) Δύσκολα αναγνωρίζονται τα είδη μεταξύ τους Πληθώρα προσμίξεων Η επαναθέρμανση υποβαθμίζει την ποιότητα του ανακυκλωμένου πλαστικού γι΄αυτό παίρνουμε συνεχώς πλαστικά κατώτερης ποιότητας και δεν ανακυκλώνεται πολλές φορές.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τα απορρίμματά μας; Να μην αγοράζουμε προϊόντα μιας χρήσης και ειδικά προϊόντα σε πλαστικές συσκευασίες. Γενικά να προτιμάμε τις λιγότερο πολύπλοκες και ογκώδεις συσκευασίες. Όποτε μπορούμε να αγοράζουμε τρόφιμα και ποτά χύμα και όχι συσκευασμένα. Να ζητάμε από τα καταστήματα όπου ψωνίζουμε χάρτινες σακούλες και όχι πλαστικές. Να προτιμούμε τις επιστρεφόμενες γυάλινες φιάλες για αναψυκτικά, ποτά, γάλα, κλπ και να τις επιστρέφουμε στο προμηθευτή όταν αδειάσουν. Οι φιάλες αυτές δεν χρειάζεται να μπουν στο κάδο ανακύκλωσης.
Να μην πετάμε χρηστικά ή διακοσμητικά αντικείμενα, αλλά να τα διαθέτουμε για φιλανθρωπικούς σκοπούς ή να τα χαρίζουμε. Να επιστρέφουμε συσκευασίες φαρμάκων που έχουν λήξει στο φαρμακείο. Να αναπτύξουμε τη φαντασία μας και τη δημιουργικότητά μας κατασκευάζοντας νέα αντικείμενα. Να ανακυκλώνουμε
Πρώτη δραστηριότητα των μαθητών Στις 03/04/2013 οι μαθητές συγκέντρωσαν διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά…
…τα διαχώρισαν και τα τοποθέτησαν σε αντίστοιχα κιβώτια στην αυλή του σχολείου τους και…
… πηγαίνοντας σε μέρος όπου υπήρχαν κάδοι ανακύκλωσης τα τοποθέτησαν σε αυτούς.
Δεύτερη δραστηριότητα των μαθητων Στις 19/04/2013 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στις εγκαταστάσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ, όπου ο κ. Τρίκας Γ., χημικός μηχανικός, μας ενημέρωσε σχετικά με τον όγκο των απορριμμάτων που φθάνουν καθημερινά, τον τρόπο διαχείρισής και επεξεργασίας τους, αλλά και για τα έργα που γίνονται, όπως το νέο κύτταρο που κατασκευάζεται, έτσι ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των απορριμμάτων όσο το δυνατόν καλύτερα
Βασικές κατηγορίες ανακυκλώσιμων απορριμμάτων που καταλήγουν στη ΔΙΑΔΥΜΑ
Κατά τη επίσκεψή μας Οι μαθητές ενημερώθηκαν από τον κ Τρίκα για θέματα σχετικά με την διαχείριση και την ανακύκλωση των απορριμμάτων…
… και ξεναγήθηκαν στις εγκαταστάσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ μαθαίνοντας για τις δραστηριότητες και τις εργασίες που συντελούνται εκεί.
Συμπεράσματα Σχετικά με τους αρχικούς στόχους του προγράμματος, αυτοί επιτεύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Οι μαθητές έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη συλλογή στοιχείων για τα προβλήματα που δημιουργούν τα απορρίμματα στο περιβάλλον, αλλά και για τα σημαντικά οφέλη που αποκομίζουμε ανακυκλώνοντας κάποια από αυτά. Τελικά μέσα από την ενασχόλησή μας με το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής αγωγής συνειδητοποιήσαμε ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι ένα ζήτημα που αφορά όχι μόνο κάποιους υπεύθυνους αλλά και τον καθένα μας ξεχωριστά.