ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΕΡΙΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Υγρών, Ηλεκτρολυτών & Οξεοβασικής Ισορροπίας 7ο Σεμινάριο Διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας 20 & 21 Σεπτεμβρίου 2013, ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΕΡΙΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ Κωνσταντίνος Αδαμίδης, Νεφρολόγος

Διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας Ρυθμιστικές ενώσεις – ρυθμιστικά συστήματα ΗCO3- + Η+  H2CO3  Η2Ο + CO2↑ HPO42- + H+  H2PO4- Pr- + H+  HPr Διατήρηση της σταθερότητας του pH του περιβάλλοντος

Διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας ↑CO2 ↑CO2 ↑CO2 H2PO4- NH4+ H+

Διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας Συντονισμένη λειτουργία αναπνευστικού και νεφρών   (Henderson-Hasselbach)   (Kassirer & Bleich, 1965)

Ερμηνεία αερίων αίματος Patient ID:…………………. pH: PaO2: PaCO2 : SatO2: Na+ : K+ : Cl- : HCO3- : Lac - : Ht: Hb:

Ερμηνεία αερίων αίματος Εργαστηριακή έκφραση παθολογικών καταστάσεων

ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ερμηνεία αερίων αίματος ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΕΡΙΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΛΟΙΠΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ερμηνεία αερίων αίματος Σημασία του ιστορικού & της κλινικής εξέτασης Νόσος ΟΒ διαταραχή Σήψη Αναπνευστική αλκάλωση Καταπληξία Γαλακτική οξέωση (↑ ΧΑ) ΧΝΑ (ήπια) Μεταβολική οξέωση (φυσιολ. ΧΑ) ΧΝΑ (σοβαρή) Μεταβολική οξέωση (↑ ΧΑ) Διάρροιες Σακχαρώδης Διαβήτης Διαβητική κετοξέωση (↑ΧΑ) Έμετοι – παρουσία LEVIN Μεταβολική αλκάλωση Διουρητικά - υπογκαιμία Ηπατική ανεπάρκεια Εγκυμοσύνη ΧΑΠ Αναπνευστική οξέωση

Ερμηνεία αερίων αίματος 1ο ΒΗΜΑ: Επιβεβαίωση ακρίβειας αποτελεσμάτων pH [H+] nEq/L 6,80 158 6,90 126 7,00 100 7,10 79 7,20 63 7,30 50 7,40 40 7,50 32 7,60 25 7,70 20 7,80 16   Παράδειγμα: Έστω τα παρακάτω εργαστηριακά: pH:7,5 PaCO2:36mmHg HCO3-:18mEq/L Έχουμε: (H+) = 24x36/18 = 48mEq/L

Ερμηνεία αερίων αίματος 2ο ΒΗΜΑ: Αναγνώριση της πρωτοπαθούς διαταραχής pH ? Οξυαιμία pH < 7,35 Αλκαλαιμία pH > 7,45 ↑PaCO2 Αναπνευστική Οξέωση ↓HCO3- Μεταβολική Οξέωση ↓PaCO2 Αναπνευστική Αλκάλωση ↑HCO3- Μεταβολική Αλκάλωση

Ερμηνεία αερίων αίματος 2ο ΒΗΜΑ: Αναγνώριση της πρωτοπαθούς διαταραχής Παράδειγμα: pH:7,25 PaCO2:44 mmHg HCO3-:18 mEq/L Ποσοστό μεταβολής HCO3- & PaCO2 από φ.τ. ? Έχουμε: ΔHCO3- (%) = 24-18/24 = 25% ΔPaCO2 (%) = 44-40/40 = 10% Άρα: αφού ΔHCO3- (%) > ΔPaCO2 (%), η πρωτοπαθής διαταραχή είναι μεταβολική

Ερμηνεία αερίων αίματος 3ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός της αντιρρόπησης

Ερμηνεία αερίων αίματος 3ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός της αντιρρόπησης Πρωτοπαθής διαταραχή Αντιρρόπηση Μεταβολική οξέωση Ελάττωση της PaCO2 κατά 1,2 mmHg για κάθε 1 mEq/L μείωσης της [HCO3-] Μεταβολική αλκάλωση Αύξηση της PaCO2 κατά 0,7 mmHg για κάθε 1 mEq/L αύξησης της [HCO3-] Οξεία αναπνευστική οξέωση Αύξηση της [HCO3-] κατά 1 mEq/L για κάθε 10 mmHg αύξησης της PaCO2 Χρόνια αναπνευστική οξέωση Αύξηση της [HCO3-] κατά 3,5 mEq/L για κάθε 10 mmHg Οξεία αναπνευστική αλκάλωση Ελάττωση της [HCO3-] κατά 2 mEq/L για κάθε 10 mmHg μείωσης της PaCO2 Χρόνια αναπνευστική αλκάλωση Ελάττωση της [HCO3-] κατά 5 mEq/L για κάθε 10 mmHg

Ερμηνεία αερίων αίματος 3ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός της αντιρρόπησης Αναμενόμενη PaCO2=1,5x(HCO3-ορού)+8±2 (μεταβολική οξέωση) Αναμενόμενη PaCO2=0,9x(HCO3-ορού)+15,6 (μεταβολική αλκάλωση) (ΔΗ+)(nEq/L)=0,8x(ΔPaCO2) (οξεία αναπνευστική οξέωση) (ΔΗ+)(nEq/L)=0,3x(ΔPaCO2) (χρόνια αναπνευστική οξέωση) (ΔΗ+)=0,8x(ΔPaCO2) (οξεία αναπνευστική αλκάλωση) (ΔΗ+)=0,17x(ΔPaCO2) (χρόνια αναπνευστική αλκάλωση)

Ερμηνεία αερίων αίματος 3ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός της αντιρρόπησης Η αντιρρόπηση είναι η αναμενόμενη; Ναι Όχι Απλή ΟΒ διαταραχή Μικτή Αναπνευστική & Μεταβολική διαταραχή ή Δεν δόθηκε ο χρόνος να ολοκληρωθεί

Ερμηνεία αερίων αίματος 3ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός της αντιρρόπησης Η αντιρρόπηση ποτέ δεν επαναφέρει πλήρως το pH Υπερ-αντιρρόπηση; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Το οξυαιμικό ή αλκαλαιμικό pH μας δείχνει ότι η πρωτοπαθής διαταραχή είναι οξέωση ή αλκάλωση αντίστοιχα

Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ορού Αρχή της ηλεκτρικής ουδετερότητας [Na++K++Ca2++Mg2+] [HCO3-+Cl-+Λευκωματίνη-+Οργανικά ανιόντα-+SO42-+PO43-] ΧΑ = [μη μετρούμενα ανιόντα στον ορό] = = [μετρούμενα κατιόντα] – [μετρούμενα ανιόντα] = = [Na++K++Ca2++Mg2+] - [HCO3-+Cl-] = 25 mΕq/L ή ΧΑ = [Na+] - [HCO3-+Cl-] = 10-12 mΕq/L

Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ορού Αύξηση του ΧΑ ↑ μη μετρήσιμων ανιόντων α) ↓ απέκκριση ανιόντων (ΧΝΑ) β) ↑ παραγωγή μη μετρήσιμων ανιόντων (οξέος) Διαβητική κετοξέωση Γαλακτική οξέωση Δηλητηρίαση από σαλικυλικά, μεθανόλη, αιθυλενογλυκόλη γ) Εξωγενής χορήγηση μη μετρήσιμων ανιόντων (καρβενικιλλίνη) δ) Μεταβολική αλκάλωση (αύξηση του αρν. φορτίου των λευκωμάτων) 2. ↓ μη μετρήσιμων (μη υπολογιζόμενων) κατιόντων α) Υπασβεστιαιμία β) Υπομαγνησιαιμία γ) Υποκαλιαιμία ΧΑ = [Na+] - [HCO3-+Cl-]

Ελάττωση του ΧΑ (σπανιότερα) Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ορού ΧΑ = [Na+] - [HCO3-+Cl-] Ελάττωση του ΧΑ (σπανιότερα) 1. ↓ μη μετρήσιμων ανιόντων α) υπολευκωματιναιμία 2. ↑ μη μετρήσιμων κατιόντων α) Πολλαπλό μυέλωμα με μεγάλη ποσότητα παραπρωτεΐνης (θετικά φορτισμένης) 3. Υπερεκτίμηση του Cl- α) Δηλητηρίαση με Br- 4. Ψευδοϋπονατριαιμία

Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ορού ΧΑ = [Na+] - [HCO3-+Cl-] Αυξημένο (>20 mEq/L) Φυσιολογικό ΧΝΑ (σοβαρή) Κετοξέωση (διαβητική, αλκοολική, ασιτία) Γαλακτική οξέωση Δηλητηρίαση (σαλικυλικά, μεθανόλη, αιθυλενογλυκόλη) Διάρροιες Νεφροσωληναριακή οξέωση Υπολογισμός ΧΑ ούρων Υπολογισμός ΔΧ

! Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Xάσμα ανιόντων ορού-Χρησιμότητα Παράδειγμα Έστω ένας ασθενής με τα παρακάτω αέρια: pH:7,4 PaCO2: 40 mmHg HCO3-: 24 mEq/L Ηλεκτρολύτες ορού: Na+: 134 mEq/L, Cl-:84 mEq/L Έχουμε: ΧΑ = [Na+] - [HCO3-+Cl-] = 134 – (24+84) = 26mEq/L ! Άρα υπάρχει ΜΟ αυξημένου ΧΑ

Ερμηνεία αερίων αίματος 4ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ορού- Χρησιμότητα ↑ ΧΑ > 20 mEq/L σημαίνει παρουσία ΜΟ Παθοφυσιολογική διάκριση των οξεώσεων Φυσιολογικού ΧΑ Αυξημένου ΧΑ Διάγνωση συγκεκαλυμμένων & μικτών ΟΒ διαταραχών

↑ΧΑ = [Na+] - [↓HCO3- + Cl- ] Ερμηνεία αερίων αίματος 5ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του δέλτα χάσματος (ΔΧ) ↑CO2 HCO3- H2Ο + A- HΑ ΗA + HCO3-  H2Ο + ↑CO2 + A- Μη μετρήσιμο ↑ΧΑ = [Na+] - [↓HCO3- + Cl- ] ↑ ΧΑ συνοδεύεται από περίπου ίση ελάττωση των HCO3-

ΔΧ = [Na+] – [Cl-] – 39 φ.τ. (-6) - (+6) Ερμηνεία αερίων αίματος 5ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του δέλτα χάσματος (ΔΧ) Η διαφορά μεταξύ της αύξησης του ΧΑ (ΔΧΑ) και της ελάττωσης των HCO3- (ΔHCO3-) δηλαδή: ΔΧ = ΔΧΑ - ΔHCO3- → ΔΧ = (ΧΑ – 12) – (27 - HCO3-) → ΔΧ = [Na+] - [HCO3-+Cl-] – 12 – 27 – HCO3- → ΔΧ = [Na+] – [Cl-] – 39 φ.τ. (-6) - (+6)

Ερμηνεία αερίων αίματος 5ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του δέλτα χάσματος (ΔΧ) Σε μεταβολική οξέωση αυξημένου ΧΑ ΔΧ = [Na+] – [Cl-] – 39 φ.τ. (-6) - (+6) < -6 > +6 Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & υπερχλωραιμικής μεταβολικής οξέωσης Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & μεταβολικής αλκάλωσης

Ερμηνεία αερίων αίματος Δέλτα Χάσμα – χρησιμότητα Διάγνωση & Προσδιορισμός μικτών μεταβολικών διαταραχών Κάποια διαταραχή αφαιρεί επιπλέον HCO3- Αν ΔΧ < -6, τότε ΔΧΑ< ΔHCO3- Αν ΔΧ > +6, τότε ΔΧΑ >> ΔHCO3- Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & υπερχλωραιμικής μεταβολικής οξέωσης Κάποια διαταραχή προσθέτει επιπλέον HCO3- Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & μεταβολικής αλκάλωσης

Ερμηνεία αερίων αίματος «Ισοδύναμα» Δέλτα Χάσματος Πηλίκο ΔΧΑ/ ΔHCO3- ΔΧΑ / ΔHCO3- > 1,6 ΔΧΑ / ΔHCO3- < 1 Υπολογιζόμενα HCO3- = ΔΧΑ + (HCO3-ασθενούς) Υπολογ. HCO3- > 30 Υπολογ. HCO3- < 23 Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & μεταβολικής αλκάλωσης Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & υπερχλωραιμικής ΜΟ Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & μεταβολικής αλκάλωσης Συνύπαρξη ΜΟ με ↑ΧΑ & υπερχλωραιμικής ΜΟ

Ερμηνεία αερίων αίματος 6ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ούρων Χάσμα Ανιόντων ούρων (ΧΑΟ) Na+ + K + +Ca 2++ Mg 2++ NH4 + (Μη μετρήσιμα κατ.) Cl- + HCO3- + SO42- + PO43- + Οργ.ανιόντα (Μη μετρήσιμα ανιόντα) ΧΑΟ = Μετρήσιμα κατιόντα - Μετρήσιμα ανιόντα ΧΑΟ = Na+ + K + - Cl-

Έμμεση έκφραση της ικανότητας παραγωγής NH4 + Ερμηνεία αερίων αίματος 6ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ούρων ↑Cl- + HCO3- + SO42- + PO43- + Οργ. ανιόντα Na+ + K + +Ca 2++ Mg 2++ ↑NH4 + ΧΑΟ = Na+ + K + - Cl- ↑NH4 + → ↑Cl- [Cl-] >> [Na+ + K +] Έμμεση έκφραση της ικανότητας παραγωγής NH4 + Αρνητικό ΧΑΟ

Νεφροσωληναριακή οξέωση Ερμηνεία αερίων αίματος 6ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του χάσματος ανιόντων ούρων Σε μεταβολική οξέωση φυσιολογικού ΧΑ XAO = (Na++ Κ+)-[Cl-] Αρνητικό ΧΑ Θετικό ΧΑ Προσοχή στις ΠΑΓΙΔΕΣ! ! Νεφροσωληναριακή οξέωση Απώλειες από ΓΕΣ HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 - HCO3 -

Ερμηνεία αερίων αίματος 6ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του ΧΑΟ - Παγίδες Παορυσία μη-μετρήσιμων αρνητικά φορτισμένων μορίων στα ούρα Cl- + HCO3- + SO42- + PO43- + Οργ. ανιόντα + ↑Α- Na+ + K + +Ca 2++ Mg 2++ ↑NH4 + ΧΑΟ = Na+ + K + - Cl- ↑NH4 + → ↑Α- → ↓Cl- [Cl-] < [Na+ + K +] Θετικό ΧΑΟ παρά την ικανοποιητική απέκκριση NH4 +

Ερμηνεία αερίων αίματος 6ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του ΧΑΟ - Παγίδες Παρουσία μεγάλης ποσότητας αρνητικά φορτισμένου (μη-μετρήσιμου) μορίου στα ούρα Θεραπεία με πενικιλλίνες Παρουσία υδροξυβουτυρικού ή σαλυκιλικών Λοίμωξη από μικρόβια που διασπούν την ουρία (παρουσία μεγάλης ποσότητας HCO3- ) Σοβαρή υπογκαιμία

Ερμηνεία αερίων αίματος 7ο ΒΗΜΑ: Ωσμωτικό χάσμα ούρων (ΩΧΟ) Διαπίστωση της παρουσίας μη-μετρήσιμου ανιόντος στα ούρα ΩΧΟ = Μετρούμενη Ωσμωτικότητα - Υπολογιζόμενη Ωσμωτικότητα Na+ Κ+ Cl- ουρία γλυκόζη A- NH4+ Το 50% περίπου του ΩΧΟ αποδίδεται στην παρουσία του ΝΗ4+

Ερμηνεία αερίων αίματος 7ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του ωσμωτικού χάσματος ούρων Ιστορικό & κλινική εξέταση μη-συμβατό με νεφροσωληναριακή οξέωση Θετικό χάσμα ανιόντων ούρων ΝΑΙ Το 50% περίπου του ΩΧΟ αποδίδεται στο ΝΗ4+ ΑΥΞΗΜΕΝΟ Ωσμωτικό χάσμα ούρων? Καλή οξινοποιητική ικανότητα των νεφρών

Ερμηνεία αερίων αίματος 8ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του ωσμωτικού χάσματος ορού Διαπίστωση της παρουσίας μη-μετρήσιμης ουσίας στον ορό Νόσος ΟΒ διαταραχή Μεθανόλη Μετ. Οξέωση με ΧΑ Αιθυλενογλυκόλη Γαλακτική οξέωση Κετοξέωση ΧΝΑ (GFR<10ml/min) Ισοπροπανόλη Απουσία ΜΟ Αιθανόλη Μαννιτόλη Υπερπρωτεϊναιμία/Υπερλιπιδαιμία Δ.δ. της δηλητηρίασης από μεθανόλη & αιθυλενογλυκόλη

Μεταβολική οξέωση με αυξημένο χάσμα ανιόντων Υποψία δηλητηρίασης με: Ερμηνεία αερίων αίματος 8ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός του ωσμωτικού χάσματος ορού Μεταβολική οξέωση με αυξημένο χάσμα ανιόντων Ιστορικό & κλινική εξέταση μη-συμβατό με: Κετοξέωση ή Γαλακτική οξέωση Υποψία δηλητηρίασης με: Μεθανόλη ή Αιθυλενογλυκόλη Ωσμωτικό χάσμα ορού ? Διάγνωση ! ΩΧ>25mOsm/kG

Τιτλοποίηση Φωσφορικών Ερμηνεία αερίων αίματος 9ο ΒΗΜΑ: Συνεκτίμηση pH ούρων Επαναρρόφηση HCO3- Σχηματισμός Αμμωνίου ΝΗ3 + H+  ΝΗ4+ Τιτλοποίηση Φωσφορικών HPO42- + H+  H2PO4- Έκκριση [H+] 0,04mEq/L pH ούρων 4,5-5

Νεφροσωληναριακή Οξέωση τύπου IV Ερμηνεία αερίων αίματος 9ο ΒΗΜΑ: Συνεκτίμηση pH ούρων Νεφροσωληναριακή Οξέωση τύπου IV Δομική βλάβη νεφρού Υποαλδοστερονισμός Ελάττωση της έκκρισης Η+ στο αθροιστικό σωληνάριο Ελάττωση της έκκρισης Κ+ Υπερκαλιαιμία Ελάττωση σύνθεσης ΝΗ3/ΝΗ4+ pH ούρων > 5,5 Ελάττωση της καθαρής απέκκρισης H+ pH ούρων < 5,5

Νεφροσωληναριακή οξέωση τύπου Ι Ερμηνεία αερίων αίματος 9ο ΒΗΜΑ: Συνεκτίμηση pH ούρων H+ HPO42- + H+  H2PO4- NH3 + H+  NH4+ pH pH < 5,3 pH > 5,3 Εξωνεφρικά αίτια Νεφροσωληναριακή οξέωση τύπου Ι

Ερμηνεία αερίων αίματος 10ο ΒΗΜΑ: Συνεκτίμηση ηλεκτρολυτών ορού & ούρων ΜΟ με φυσιολογικό ΧΑ Σοβαρή ένδεια Κ+ Κ+ ορού ↑ Κ+ ορού ↓ ΝΣΟ τύπου IV Υποαλδοστερονισμός Σακχαρώδης Διαβήτης Φάρμακα Διαταραχές επινεφριδίων Διάμεση Νεφρική νόσος ΝΣΟ τύπου Ι & ΙΙ Αναστολείς καρβονικής ανυδράσης Διάρροιες

Ερμηνεία αερίων αίματος 10ο ΒΗΜΑ: Συνεκτίμηση ηλεκτρολυτών ορού & ούρων Μεταβολική Αλκάλωση Cl- ούρων < 25 mEq/L Cl- ούρων > 25 mEq/L Υπογκαιμική χλωριοευαίσθητη ΜΑ Έμετοι-LEVIN Διουρητικά Μεθ-υπερκαπνική ΜΑ Χλωριοανθεκτική ΜΑ Υπεραλδοστερονισμός Σύνδρομο Bartter Σύνδρομο Gitelman Σοβαρή υποκαλιαιμία

Ερμηνεία αερίων αίματος – Μεταβολική αλκάλωση Πρωτοπαθής διαταραχή ? Μικτή αναπνευστική & μεταβολική ΟΒ διαταραχή Ναι Η Αντιρρόπηση είναι η αναμενόμενη? Όχι MA Απλή ΟΒ διαταραχή Αυξημένο (>20 mEq/L) Xάσμα ανιόντων? Συνύπαρξη ΜΟ ↑ΧΑ Φυσιολογικό UCl- <25 UCl- >25 Χλωριοευαίσθητη Χλωριοανθεκτική

Ερμηνεία αερίων αίματος – Μεταβολική οξέωση Πρωτοπαθής διαταραχή ? MO Μικτή αναπνευστική & μεταβολική ΟΒ διαταραχή Ναι Η Αντιρρόπηση είναι η αναμενόμενη? Όχι Απλή ΟΒ διαταραχή Φυσιολογικό Χάσμα ανιόντων? Αυξημένο (>20 mEq/L) ΩΧ? Χάσμα ανιόντων ούρων ? Δέλτα Χάσμα? <-6 >+6 ΜΟ με ↑ΧΑ & ΜΑ Θετικό ΜΟ με ↑ΧΑ & ΜΟ χωρίς ΧΑ Αρνητικό Αυξ. Εξωνεφρικά αίτια ΩΧ? κφ ΝΣΟ

ΑΣΘΕΝΗΣ 22 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΤΕΠ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΕΜΕΤΟΥΣ & ΥΠΕΡΠΝΟΙΑ Ερμηνεία αερίων αίματος – Παράδειγμα 1 ΑΣΘΕΝΗΣ 22 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΤΕΠ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΕΜΕΤΟΥΣ & ΥΠΕΡΠΝΟΙΑ   2ο ΒΗΜΑ Πρωτοπαθής διαταραχή: Οξυαιμία Μεταβολική οξέωση 5ο ΒΗΜΑ ΔX = 134 – 80 – 39 =15 mEq/L Άρα συνυπάρχει και μεταβολική αλκάλωση 4ο ΒΗΜΑ XA: 134 – (90+5) = 39mEq/L Άρα ΜΟ με αυξημένο ΧΑ 3ο ΒΗΜΑ Αντιρρόπηση: 40 - 1,2x(24-5) = 17,2mmHg Εργαστηριακά pH: 7,1 HCO3-: 5mEq/L PaCO2: 16mmHg Na+: 134mEq/L Cl-: 80mEq/L Σάκχαρο: 360mg/dl Κετόνες ούρων: +++ Διάγνωση: Διαβητική κετοξέωση με συνυπάρχουσα MA εξαιτίας των εμέτων

ΑΣΘΕΝΗΣ 84 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΤΕΠ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΔΙΑΡΡΟΙΕΣ & ΣΥΓΧΥΣΗ Ερμηνεία αερίων αίματος – Παράδειγμα 2 ΑΣΘΕΝΗΣ 84 ΕΤΩΝ ΣΤΟ ΤΕΠ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΔΙΑΡΡΟΙΕΣ & ΣΥΓΧΥΣΗ 5ο ΒΗΜΑ – Υπολογισμός ΔΧ ΔΧΑ= 140 – 112 – 39 = -11mEq/L Άρα συνύπαρξη υπερχλωραιμικής ΜΟ 4ο ΒΗΜΑ – Υπολογισμός ΧΑ ΧΑ= 140 – 112 – 5 = 23mEq/L Άρα ΜΟ αυξημένου ΧΑ 3ο ΒΗΜΑ - Αντιρρόπηση: PaCO2= 40-1,2x(24-5)= 17mmHg Αντιρρόπηση μικρότερη από την αναμενόμενη- άρα συνυπάρχει και αναπνευστική οξέωση 2ο ΒΗΜΑ - Πρωτοπαθής διαταραχή: Οξυαιμία-Μεταβολική οξέωση   Εργαστηριακά pH: 7,0 HCO3-: 5mEq/L PaCO2: 21mmHg Na+: 140mEq/L Cl-: 112mEq/L Διάγνωση: ΜΟ φυσιολογικού χάσματος εξαιτίας των διαρροιών ΜΟ αυξημένου χάσματος εξαιτίας της υπογκαιμίας Αναπνευστική οξέωση

Ερμηνεία αερίων αίματος – Παράδειγμα 3 ΑΣΘΕΝΗΣ 55 ΕΤΩΝ ΜΕ ΠΙΘΑΝΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΥΠΕΡΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΣΠΕΙΡΟΝΟΛΑΚΤΟΝΗ 300 mg/ημ Εργαστηριακά pH: 7,28 HCO3-: 12mEq/L PaCO2: 26mmHg Na+: 136mEq/L Cl-: 112mEq/L Κ+: 6,2mEq/L ΧΑΟ: θετικό pH ούρων: 5,1 1ο ΒΗΜΑ : Επαλήθευση? 2ο ΒΗΜΑ : Οξυαιμία-Μεταβολική οξέωση 3ο ΒΗΜΑ : Αντιρρόπηση? 4ο ΒΗΜΑ : ΧΑ= 136 – 112 – 12 = 12 mEq/L (κ.φ.) 5ο ΒΗΜΑ : XAούρων= θετικό 6ο ΒΗΜΑ : pH όξινο < 5,5 Διάγνωση: ΝΣΟ τύπου IV, εξαιτίας της σπειρονολακτόνης pHούρων < 5,5 εξαιτίας ελαττωμένης παραγωγής ΝΗ3/ΝΗ4+

Ευχαριστώ πολύ !!!