Επικοινωνίες και Διαδίκτυο ΚΜ

Internet Ένα δίκτυο υπολογιστών που συνδέει άλλα δίκτυα (τοπικά ή ευρείας περιοχής) ή μεμονωμένους υπολογιστές ονομάζεται Διαδίκτυο (Δίκτυο Δικτύων). Με τον όρο όμως Internet εννοούμε το παγκόσμιο διαδίκτυο που εκτείνεται σε όλη την υδρόγειο και ενώνει εκατομμύρια δίκτυα ακαδημαϊκού, επαγγελματικού, εμπορικού και κυβερνητικού σκοπού, τοπικής ή παγκόσμιας εμβέλειας. ΚΜ Internet

Πρωτόκολλο διαδικτύου TCP/IP Το πρωτόκολλο IP (Internet Protocol) είναι υπεύθυνο για τη διακίνηση των πακέτων πληροφορίας από κόμβο σε κόμβο (μεταγωγή πακέτων). Το πρωτόκολλο TCP (Transmission Control Protocol) διασφαλίζει την αξιόπιστη παράδοση της πληροφορίας. ΚΜ Internet

IP διευθύνσεις - Domain Name System Η μοναδική διεύθυνση που χαρακτηρίζει κάθε κόμβο στο Internet και τον διαχωρίζει από τους άλλους ονομάζεται IP διεύθυνση. Πρόκειται για έναν συνδυασμό που αποτελείται από 4 επιμέρους αριθμούς, οι οποίοι διαχωρίζονται μεταξύ τους με τελεία ( . ) π.χ. 192.168.0.123. Καθώς όμως είναι δύσκολο να θυμόμαστε αριθμούς με τόσα ψηφία, αναπτύχθηκε ένα Σύστημα Περιοχών Ονομάτων (Domain Name System), το οποίο αντιστοιχεί σε κάθε IP διεύθυνση ένα μοναδικό όνομα, το λεγόμενο Domain Name. Το Domain Name αποτελείται από λέξεις ειδικής σημασίας, χωρισμένες με τελείες. Π.χ. www.in.gr ΚΜ Internet

ISP – Internet Service Provider Για σύνδεση με το Internet χρειαζόμαστε Υπολογιστή και modem, τηλεφωνική γραμμή, λογαριασμό σε μια εταιρία που παρέχει πρόσβαση στο Internet, φυλλομετρητή ιστού – Web browser. ISP – Internet Service Provider: Κάθε χρήστης, για να έχει πρόσβαση στο Internet, πρέπει να έχει μια σύνδεση σε έναν παροχέα υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP) -συνήθως επί πληρωμή. ΚΜ Internet

Υπηρεσίες διαδικτύου - www Υπηρεσίες διαδικτύου: Ο παγκόσμιος ιστός (Web), μηχανές αναζήτησης και θεματικοί κατάλογοι, το ηλεκτρονικό εμπόριο, η ηλεκτρονική αλληλογραφία (e-mail), forums, chat, τηλεδιάσκεψη, FTP υπηρεσία κ.α. Ο Παγκόσμιος Ιστός (World Wide Web, WWW, ή W3) είναι ένα σύστημα διασυνδεδεμένων εγγράφων κειμένου (ή ήχου, βίντεο και εικόνας) στο Internet, ένας τρόπος πρόσβασης σε πληροφορίες του διαδικτύου. ΚΜ Internet

Παγκόσμιος Ιστός: Βασικές έννοιες (1) Υπάρχουν τμήματα κειμένου τα οποία ενεργοποιούν υπερσυνδέσμους (hyperlinks ή links), δηλαδή συνδέσεις (αναφορές) προς άλλα έγγραφα. Το ειδικό λογισμικό με το οποίο ο χρήστης πλοηγείται στο Web ονομάζεται (Web) Browser, ή φυλλομετρητής. Γνωστοί Web Browsers είναι οι: Internet Explorer, Firefox Mozilla, Google Chrome, Opera, κ.α. Η γλώσσα περιγραφής υπερκειμένου, δηλαδή συγγραφής των ιστοσελίδων είναι η HTML (HyperText Markup Language). Το ειδικό λογισμικό που τρέχει σε έναν server και εξυπηρετεί τις αιτήσεις παγκόσμιου ιστού ονομάζεται Web Server (εξυπηρετητής ιστού). ΚΜ Internet

Παγκόσμιος Ιστός: Βασικές έννοιες (2) Το βασικό πρωτόκολλο του Παγκόσμιου Ιστού που χρησιμοποιείται για την επικοινωνία μεταξύ των web servers και των browsers λέγεται HTTP (HyperText Transfer Protocol). Υπερσύνδεσμος ή URL (Uniform Resource Locator) είναι η διεύθυνση μιας ιστοσελίδας. Ένα URL έχει την παρακάτω μορφή: http://www.in.gr/index.html com Εμπορικός οργανισμός gr Ελλάδα edu Εκπαιδευτικό ίδρυμα fr Γαλλία gov Κυβερνητικός οργανισμός it Ιταλία org Μη κερδοσκοπικός οργανισμός uk Μεγάλη Βρετανία ΚΜ Internet

Υπηρεσία FTP H υπηρεσία FTP αποτελεί βασική υπηρεσία του Internet για μεταφορά αρχείων από ένα τοπικό υπολογιστή σε έναν απομακρυσμένο υπολογιστή. Η σύνδεση σε FTP server γίνεται είτε από τον φυλλομετρητή, ή με χρήση κατάλληλου λογισμικού προγράμματος (FTP client). ΚΜ Internet

Αναζήτηση πληροφορίας στο Web Για την ανεύρεση της κατάλληλης πληροφορίας στο Διαδίκτυο χρησιμοποιούνται: Μηχανές Αναζήτησης (Search Engines), δηλ. προγράμματα που επιτρέπουν την αναζήτηση στο Web με βάση λέξεις-κλειδιά. www.google.com, www.yahoo.com, www.altavista.com, www.lycos.com, www.bing.com, κ.α. Θεματικοί Κατάλογοι (Web Directories), δηλαδή διαδικτυακοί κατάλογοι που κατηγοριοποιούν θεματικά ιστοτόπους του Web. http://dir.yahoo.com, www.in.gr, www.ert.gr,www.flash.gr κ.α. Οι Πύλες - Portals παρέχουν μία ποικιλία υπηρεσιών (ειδησεογραφία, χρηματιστήριο, καιρός, chat, e-mail, λεξικό, forums, θεματικό κατάλογο, μηχανή αναζήτησης, κλπ.). www.msn.com, www.in.gr κ.α. ΚΜ Internet

Ασφάλεια στο διαδίκτυο Φιλτράρισμα των ιστοσελίδων που επισκέπτεται ο χρήστης, δηλ. ο πάροχος με ειδικούς μηχανισμούς ερευνά για ύποπτο και ακατάλληλο υλικό με βάση λέξεις-κλειδιά. Φιλτράρισμα των mails που δέχεται ο χρήστης, δηλ. ο πάροχος ερευνά για την ύπαρξη ιών στα επισυναπτόμενα αρχεία, και παρέχει υπηρεσία φίλτρων προστασίας από spam mails. Προσεκτική ανάγνωση των προειδοποιητικών μηνυμάτων (alerts) κατά την πλοήγηση. Αναδυόμενα παράθυρα (pop up windows): ενδεδειγμένες ενέργειες είναι να κλείνουν άμεσα. Προσοχή κατά τη μεταφόρτωση και εγκατάσταση (download / installation) αρχείων και προγραμμάτων για ενδεχόμενους ιούς. Προσοχή κατά την καταχώριση προσωπικών δεδομένων. Εγκατάσταση τειχών προστασίας (firewalls). ΚΜ Internet

Ασφάλεια στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Ιοί: Υπάρχουν συνήθως στα συνημμένα αρχεία. Ενεργοποιήστε τον έλεγχο της εισερχόμενης και εξερχόμενης αλληλογραφίας στο antivirus. Μην ανοίγετε μηνύματα από άγνωστο αποστολέα. Απενεργοποιείτε το παράθυρο προεπισκόπησης μηνυμάτων στον email client. Προστασία προσωπικών δεδομένων: Μην πληκτρολογείτε προσωπικά στοιχεία, αριθμούς πιστωτικών καρτών και κωδικούς πρόσβασης σε μηνύματα. Αλλάζετε τακτικά τον κωδικό πρόσβασης στον λογαριασμό email. Ενοχλητική αλληλογραφία (spam mail): Αποστέλλονται με σκοπό την εξαπάτηση των παραληπτών και της υπερφόρτωσης των δικτύων. Δεν πρέπει να απαντάτε σε spam μηνύματα. ΚΜ Internet

Αντιμετώπιση Ιών Bασικότερα είδη ιών: Δούρειοι ίπποι (Trojan horses), Σκουλήκια (Worms), Spyware, Crimeware, Adware, κ.α. Αντιβιοτικά προγράμματα (antivirus): ειδικό λογισμικό για τον εντοπισμό και αντιμετώπιση των ιών. Μπορείτε να προστατευτείτε αποτελεσματικά από ιούς: Επιλέξτε ένα καλό antivirus. Ανιχνεύετε (scan) τακτικά τα αποθηκευτικά μέσα του υπολογιστή σας. Κάντε συχνά ανανέωση (update) του αντιβιοτικού σας. Τηρείτε αντίγραφα ασφαλείας (back up) όλων των σημαντικών αρχείων σας. Ενεργοποιήστε στον υπολογιστή σας την αυτόματη ενημέρωσητων Windows για την εγκατάσταση κρίσιμων ενημερώσεων και το τείχος προστασίας των Windows. ΚΜ Internet

Τείχος προστασίας Ένα τείχος προστασίας ή firewall είναι μία εφαρμογή λογισμικού σε έναν υπολογιστή συνδεδεμένο σε δίκτυο, η οποία ελέγχει την κυκλοφορία δεδομένων που διακινούνται και απαγορεύει ή επιτρέπει τη δίοδο των δεδομένων βάσει μιας ομάδας κανόνων. Το τείχος προστασίας συνεργάζεται με το αντιβιοτικό πρόγραμμα για την καλύτερη προστασία του υπολογιστή σας. Windows: Έναρξη  Ρυθμίσεις  Πίνακας Ελέγχου ΚΜ Internet

Ψηφιακά πιστοποιητικά (1) Κρυπτοσύστημα Δημόσιου Κλειδιού: Σύστημα κρυπτογράφησης για την ασφάλεια των δεδομένων στο Διαδίκτυο. Βασίζεται στη μέθοδο της ασύμμετρης κρυπτογράφησης: η κρυπτογράφηση και αποκρυπτογράφηση γίνονται με χρήση ενός ζεύγους κλειδιών, το ιδιωτικό κλειδί (private key) και το δημόσιο κλειδί (public key). Το δημόσιο κλειδί ενός χρήστη ή οργανισμού είναι δημοσιευμένο και μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ελεύθερα όλοι όσοι επιθυμούν να αποστείλουν ένα μήνυμα στον κάτοχό του. Το ιδιωτικό κλειδί κρατείται μυστικό από τον κάτοχό του. Μηνύματα κρυπτογραφημένα με το δημόσιο κλειδί κάποιου χρήστη, μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν μόνο από το ιδιωτικό κλειδί που κατέχει ο ίδιος. ΚΜ Internet

Ψηφιακά πιστοποιητικά (2) Στα συστήματα κρυπτογράφησης δημόσιου κλειδιού οι αποστολείς χρησιμοποιούν Ψηφιακές Υπογραφές και υπογράφουν το αποστελλόμενο μήνυμα. Τα δημόσια κλειδιά συνοδεύονται από έγκυρα Ψηφιακά Πιστοποιητικά, τα οποία πιστοποιούν την ταυτότητα του κατόχου του δημόσιου κλειδιού. Τα ψηφιακά πιστοποιητικά εκδίδονται από τις Αρχές Πιστοποίησης. Τα ψηφιακά πιστοποιητικά χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στο ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce) και στις online τραπεζικές συναλλαγές (ebanking) και γενικά στις οικονομικές συναλλαγές μέσω Διαδικτύου. ΚΜ Internet

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο Το Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο (ή Ηλεκτρονική Αλληλογραφία ή e-Mail ή email) είναι μια μέθοδος ανταλλαγής ηλεκτρονικών μηνυμάτων μέσω δικτύων επικοινωνίας. Οι Εξυπηρετητές ή Διακομιστές Ηλεκτρονικής Αλληλογραφίας (email Servers) δέχονται, αποθηκεύουν και παραδίδουν μηνύματα για λογαριασμό των χρηστών. Οι χρήστες συνδέονται στον εξυπηρετητή από τον υπολογιστή τους μέσω Webmail υπηρεσίας ή email προγράμματος, για να αποστείλουν ή να λάβουν μηνύματα. ΚΜ Internet

Διεύθυνση Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου Οι χρήστες μπορούν να έχουν μια μοναδική διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email address) στο Internet, μια μοναδική ταυτότητα, όπως η IP διεύθυνση και το DNS όνομα για τους υπολογιστές και τα δίκτυα. Μια διεύθυνση email έχει τη μορφή: username@domain_Provider όπου username είναι το αναγνωριστικό όνομα χρήστη και domain_Provider είναι το domain του παροχέα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. ΚΜ Internet

Πρωτόκολλα Ηλεκτρονικής Αλληλογραφίας Το πρωτόκολλο SMTP (Simple Mail Transfer Protocol),που είναι πρωτόκολλο εξερχόμενης αλληλογραφίας. Το πρωτόκολλο POP (Post Office Protocol), που είναι πρωτόκολλο εισερχόμενης αλληλογραφίας. Με το πρωτόκολλο POP η επικοινωνία είναι μονής κατεύθυνσης – από τον mail Server στον mail Client. Το πρωτόκολλο IMAP (Internet Message Access Protocol), που είναι και αυτό πρωτόκολλο εισερχόμενης αλληλογραφίας. Σε αντίθεση με το POP, το πρωτόκολλο IMAP προσφέρει επικοινωνία διπλής κατεύθυνσης μεταξύ του email server και του email client. ΚΜ Internet

Mail Clients και Webmail (1) Για να λάβετε ή να στείλετε ηλεκτρονικά μηνύματα μέσω ενός email παρόχου, μπορείτε: Να χρησιμοποιήσετε την υπηρεσία Webmail του παρόχου - απευθείας από τον φυλλομετρητή σας. Αν χρησιμοποιείτε μόνο webmail, τα μηνύματα σας είναι αποθηκευμένα στον email server. Να συνδεθείτε με τον email server του παρόχου μέσω ειδικού email προγράμματος διαχείρισης email (email Client) – εγκατεστημένου τοπικά στον υπολογιστή σας. Στην περίπτωση αυτή, μπορείτε να διαλέξετε να λαμβάνετε μηνύματα μέσω POP ή IMAP. ΚΜ Internet

Mail Clients και Webmail (2) Παραδείγματα: Yahoo! Mail (www.yahoomail.com), Gmail (www.gmail.com), Hotmail (www.hotmail.com), κ.α. Με τη χρήση email Client, τα emails αποθηκεύονται τοπικά στον υπολογιστή σας και είναι πιο άμεσα προσβάσιμα, ακόμα και offline. Δημοφιλή email προγράμματα είναι το Outlook Express, το Outlook,το Opera Mail, το Eudora κ.α. ΚΜ Internet