5. Η διεθνής ακτινοβολία του Βυζαντίου

α. Η βυζαντινή διπλωματία Στο Μεσαίωνα: Κάθε διακρατικό ζήτημα ρυθμιζόταν με ευκαιριακή αποστολή πρέσβεων. Οι πρεσβευτές ήταν, σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο, πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα.

Μέσα άσκησης της βυζαντινής διπλωματίας Η συχνότατη αποστολή πρέσβεων σε ξένες χώρες. Η παροχή χορηγιών (χρήμα ή δώρα) σε ξένους ηγεμόνες. Η σύναψη συμμαχιών (συχνά με επιγαμίες). Η σύναψη εμπορικών συνθηκών. Ο εκχριστιανισμός άλλων λαών.

Υποδοχή ξένου πρεσβευτή Μπροστά στον αυτοκρατορικό θρόνο στεκόταν ένα χάλκινο, επιχρυσωμένο δέντρο, από το οποίο έβγαιναν φωνές διαφόρων πτηνών Ο θρόνος του αυτοκράτορα ήταν με τόση τέχνη κατασκευασμένος, που, ενώ προς στιγμή βρισκόταν χαμηλά, ύστερα σηκωνόταν ψηλότερα και αμέσως μετά φαινόταν πανύψηλος. Τεράστια λιοντάρια, από ξύλο ή από μέταλλο επιχρυσωμένο, στέκονταν φρουροί του θρόνου και βρυχώνταν με ανοιχτό στόμα και κινούμενη γλώσσα, ενώ χτυπούσαν με την ουρά στο δάπεδο. Σ' αυτή την αίθουσα οδηγήθηκα μπροστά στον αυτοκράτορα στηριζόμενος στους ώμους δύο ευνούχων. Κατά την είσοδο μου τα λιοντάρια βρυχώνταν και τα πουλιά τιτίβιζαν.(...) Ύστερα από τριπλή προσκύνηση μπροστά στον αυτοκράτορα σήκωσα το κεφάλι και είδα τον αυτοκράτορα, ενώ προηγουμένως καθόταν σε ένα μικρό υπερυψωμένο θρόνο, να έχει ανυψωθεί σχεδόν ως την οροφή της αίθουσας και να είναι ντυμένος με άλλη στολή. Λιουτπράνδος, Ανταπόδοσις, VI, 5.

β. Οι σχέσεις με τους Άραβες Η σφοδρότητα των αραβοβυζαντινών συγκρούσεων στο αποκορύφωμα: Σημαντική απώλεια η άλωση της Θεσσαλονίκης (904). Λήψη μέτρων για την ενίσχυση του βυζαντινού στόλου. Ιωάννης Κουρκούας: μέσα 10ου αι. - ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς του Μεσαίωνα. - Αποκορύφωμα των επιτυχιών του:  η άλωση της συριακής Έδεσσας (944).  Η ανάκτηση του ιερού μαντηλίου με τη μορφή του Χριστού.

‼! Οι σχέσεις με τους Άραβες, όχι πάντα εχθρικές: Οι επιτυχίες του Κουρκούα προετοίμασαν την ανάκτηση Κρήτης (961) και Κύπρου (965). Νικηφόρος Φωκάς: Ιωάννης Τζιμισκής: Η Κιλικία και η Συρία, όπου υπήρχαν ισχυρές βάσεις του αραβικού στόλου, προσαρτήθηκαν στο Βυζάντιο ‼! Οι σχέσεις με τους Άραβες, όχι πάντα εχθρικές: - Συχνά υπογράφονται συνθήκες ειρήνης → επιτρέπουν: - την ανταλλαγή αιχμαλώτων, - την ανάπτυξη πολιτιστικών επαφών, - εμπορικές ανταλλαγές. Επεκτάθηκαν ξανά τα σύνορα ως τη Συρία και την Παλαιστίνη

γ. Οι σχέσεις με τους Βουλγάρους γ1. Οι Βούλγαροι υπό τον Συμεών γ. Οι σχέσεις με τους Βουλγάρους γ1. Οι Βούλγαροι υπό τον Συμεών Ο Συμεών: Μετέφερε την πρωτεύουσα από την Πλίσκα στην Πρεσλάβα. Χαρακτηρίστηκε ημιαργείος (=ημιέλληνας). [Είχε σπουδάσει στην Κων/πολη, στη σχολή της Μαγναύρας] Απέβλεπε στη δημιουργία μιας βουλγαροβυζαντινής αυτοκρατορίας με αυτοκράτορα τον ίδιο → αντικατέστησε τον αρχαίο τίτλο των βουλγάρων ηγεμόνων χάνος με τον βυζαντινό βασιλεύς.

Το 913 έφθασε μπροστά στα τείχη της Κων/πολης → απέτυχε. Προχώρησε σε διαπραγματεύσεις με τον πατριάρχη (με καθήκοντα αντιβασιλέα τότε) Νικόλαο Μυστικό → ο πατριάρχης ενίσχυσε με την ευχή του το ηθικό κύρος του Συμεών. Ο Συμεών εκμεταλλεύθηκε το ηθικό κύρος και τις επιτυχίες του κατά των Βυζαντινών για να αυτοαναγορευθεί αργότερα Βασιλεύς των Βουλγάρων και Ρωμαίων. Οι Βυζαντινοί δεν του αναγνώρισαν ποτέ τον τίτλο: οι βυζαντινές πηγές τον αναφέρουν πάντοτε ως άρχοντα της Βουλγαρίας.

Το 924 ξαναεμφανίσθηκε μπροστά στα τείχη της Κων/πολης → απέτυχε: - Δεν διέθετε στόλο. - Οι διαρκείς αγώνες με τους Σέρβους και τους Κροάτες είχαν εξασθενίσει τις δυνάμεις του.

Επί Συμεών: Η νέα πρωτεύουσα διακοσμήθηκε με μεγαλοπρεπή κτίρια. Ενθαρρύνθηκε η μετάφραση έργων της βυζαντινής λογοτεχνίας. Η παλαιοσλαβική εκκλησιαστική λογοτεχνία γνώρισε την πρώτη ακμή της.

Ο διάδοχός του Πέτρος: - νυμφεύθηκε την εγγονή του αυτοκράτορα Ρωμανού Λεκαπηνού → έλαβε τον τίτλο που με τόσο πάθος είχε επιζητήσει ο πατέρας του: βασιλεύς της Βουλγαρίας.

Κέντρο του η βορειοδυτική Μακεδονία (Πρέσπα-Αχρίδα). γ2. Η ίδρυση του νέου βουλγαρικού κράτους από τον Σαμουήλ. Η υποταγή του στο Βυζάντιο 976: Ο νέος ηγεμόνας Σαμουήλ γίνεται ο αρχιτέκτονας ενός νέου βουλγαρικού κράτους. Κέντρο του η βορειοδυτική Μακεδονία (Πρέσπα-Αχρίδα). Επεκτείνει τις βουλγαρικές κτήσεις μέχρι το Δούναβη και την κεντρική Ελλάδα.

Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄: Ανησυχεί. Περιορίζεται αρχικά σε διπλωματικά μέτρα, γιατί αντιμετωπίζει εσωτερικά προβλήματα. Αργότερα αναπτύσσει έντονη στρατιωτική δράση κατά των Βουλγάρων: 997: νίκη στον Σπερχειό (Νικηφόρος Ουρανός) 1014: νίκη στο Κλειδί (Νικηφόρος Ξιφίας)

Η νίκη των Βυζαντινών κατά των Βουλγάρων

Μάχη στο Κλειδί. Τύφλωση των Βουλγάρων Μέσα 12ου - 13ος αιώνας (Εθνική Βιβλιοθήκη, Μαδρίτη)

Καθοριστική η νίκη στο Κλειδί. 1018: η Βουλγαρία υποτάσσεται και προσαρτάται στο Βυζάντιο. Το Βυζάντιο εφαρμόζει πολιτική εντατικού εξελληνισμού της Παλαιοβουλγαρικής Εκκλησίας

δ. Οι σχέσεις με τους Ρώσους Οι Ρώσοι απειλούν πολλές φορές το Βυζάντιο. Το κράτος του Κιέβου αναπτύσσει παράλληλα εμπορικές σχέσεις μαζί τους που ρυθμίζονται με ειδικές συνθήκες. 957: η ηγεμονίδα των Ρώσων Όλγα επισκέπτεται την Κωνσταντινούπολη. → τίθενται οι βάσεις του 2ου και οριστικού εκχριστιανισμού των Ρώσων. Τέλη 10ου αι.: ο εκχριστιανισμός ολοκληρώνεται: Ο Βασίλειος Β΄ υπόσχεται να δώσει στον ρώσο ηγεμόνα Βλαδίμηρο ως σύζυγο την αδελφή του Άννα, αν ο ίδιος και το έθνος του ασπαστούν τον χριστιανισμό.

Η ηγεμονίδα του Κιέβου Όλγα

Σκυλίτσης: Η ηγεμονίδα του Κιέβου Όλγα στην Κωνσταντινούπολη Εθνική Βιβλιοθήκη Μαδρίτης

Η βάπτιση του Βλαδίμηρου πιθανότατα στη Χερσώνα. Ο γάμος του με την πορφυρογέννητη πριγκίπισσα το μέσο για να αποκτήσει η Ρωσία διεθνές κύρος και τα αγαθά που συνεπάγεται η διάδοση της Ορθοδοξίας και του βυζαντινού πολιτισμού σε αυτήν. Με τις βυζαντινές ιεραποστολές στοιχεία κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης, θεσμοί, η βυζαντινή τέχνη και ο βυζαντινός πολιτισμός εισάγονται στη Ρωσία και αποτελούν τη βάση του ρωσικού πολιτισμού και της ρωσικής πνευματικής παράδοσης.

ε. Η βυζαντινή πολιτική στην Ιταλία και η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ακολουθεί την πολιτική των προκατόχων του στην Ιταλία για να - προστατεύσει τις εκεί βυζαντινές επαρχίες από τους Άραβες και να ενισχύσει τη βυζαντινή επιρροή στη Ρώμη και στα ημιαυτόνομα κρατίδια της κεντρικής Ιταλίας. 962: στέψη του Όθωνα Α΄ ως αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Ίδρυση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους. → τα κρατίδια αυτά γίνονται το μήλο της έριδας μεταξύ Βυζαντίου και Γερμανικής Αυτοκρατορίας.

Ο Νικηφόρος αρνείται να αναγνωρίσει τον αυτοκρατορικό τίτλο του Όθωνος. Απαιτεί την αποχώρησή του από τα βυζαντινά εδάφη που είχαν κατακτήσει πρόσφατα οι Γερμανοί. Από τις σπουδαιότερες πρεσβείες που ανταλλάχθηκαν, αυτή του επισκόπου Κρεμόνας Λιουτπράνδου (968) → Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε ναυάγιο. → Ο πρεσβευτής αναγκάζεται να επιστρέψει στη χώρα του.

Ο Λιουτπράνδος επισκέπτεται την Πόλη για δεύτερη φορά (968-969) Στη 4 Ιουνίου... φτάσαμε στην Κωνσταντινούπολη, απέναντι από τη Χρυσή Πύλη, και περιμέναμε εκεί έφιπποι μέχρι τις έντεκα η ώρα κάτω από καταρρακτώδη βροχή. Κατά τις έντεκα η ώρα ο Νικηφόρος, παραβλέποντας την πρεσβευτική ιδιότητά μας και κρίνοντας ότι δεν είμαστε άξιοι να εισέλθουμε έφιπποι στην Πόλη, διέταξε να μας οδηγήσουν πεζούς στο μαρμάρινο, μισητό, άνυδρο και ανοιχτό μέγαρο, που αναφέραμε πιο πάνω. Στις 7 Ιουνίου...οδηγήθηκα μπροστά στον κουροπαλάτη και λογοθέτη Λέοντα, τον αδελφό (του Νικηφόρου), όπου φιλονικήσαμε εντονότατα για την αυτοκρατορική τιτλοφορία Σας. Γιατί αυτός δεν σας αποκαλούσε αυτοκράτορα, δηλαδή βασιλέα στη γλώσσα του, αλλά ρήγα από το δικό μας regem. Αλλά όταν του έκανα την παρατήρηση, ότι η σημασία είναι η ίδια και μόνο ο χαρακτηρισμός είναι διαφορετικός, μου απάντησε ότι πήγα όχι για ειρήνη, αλλά για φιλονικία... Αναφορά του Λιουτπράνδου για την πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη, 2-4, Β. Σ. Καραγεώργος, Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τομ.Α ,Αθήνα 1987,499-501.

Οι σχέσεις των δύο αυτοκρατοριών βελτιώνονται επί Ιωάννη Τζιμισκή, ιδίως από τότε που ο διάδοχος του Όθωνα Α΄, ο Όθων Β΄, λαμβάνει ως σύζυγό του την ανεψιά του βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοφανώ. Η Θεοφανώ φέρνει στην αυλή των Οθωνιδών τις συνήθειες και τις παραδόσεις του βυζαντινού πολιτισμού. 1071: οι ιταλικές κτήσεις χάνονται οριστικά για το Βυζάντιο: τις κατακτούν οι Νορμανδοί.

Οι γάμοι Όθωνος Β' και Θεοφανούς. Ελεφαντοστό του 10ου αι Οι γάμοι Όθωνος Β' και Θεοφανούς.  Ελεφαντοστό του 10ου αι.  (Παρίσι, Μουσείο Cluny)

στ. Το Σχίσμα μεταξύ των δύο Εκκλησιών 1054: οριστικό σχίσμα των δύο Εκκλησιών → διευκολύνει τη νορμανδική κατάκτηση: Προκαλεί έντονη αντιβυζαντινή διάθεση στην Ιταλία και παρεμποδίζει τη συνεργασία Ρώμης και Κωνσταντινούπολης. Η έριδα ξεκινά από διαφωνίες αναφερόμενες σε θεολογικά και δογματικά ζητήματα, όπως: Η νηστεία του Σαββάτου. Η αγαμία του κλήρου. Η χρήση των αζύμων στη Θεία Λειτουργία, και, κυρίως Το δόγμα περί εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος και από τον Υιό (filioque).

Κύρια αιτία του Σχίσματος: Η διεκδίκηση, εκ μέρους της Ρώμης, της πρωτοκαθεδρίας στον χριστιανικό κόσμο, την οποία δεν μπορούσε να αποδεχθεί η Κωνσταντινούπολη. Μεγάλες ευθύνες για το Σχίσμα αποδίδονται: στον πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλάριο και στον καρδινάλιο Ουμβέρτο. → οι δύο αδιάλλακτοι ιεράρχες εξωθούν τα πράγματα στα άκρα: οι συζητήσεις τερματίζονται με αμοιβαίους αφορισμούς. Οι σύγχρονοι δεν δίνουν στο γεγονός ιδιαίτερη προσοχή. Η κοσμοϊστορική σημασία του Σχίσματος γίνεται αντιληπτή αργότερα, κυρίως στις παραμονές της Άλωσης.

ζ. Οι σχέσεις με τις ιταλικές ναυτικές πόλεις 10ος αι.: Αναπτύσσονται οικονομικά οι ιταλικές πόλεις, κυρίως η Βενετία. Γίνονται στενότερες οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο. Ο Βασίλειος Β΄ συνάπτει μαζί τους μια ευνοϊκή εμπορική συνθήκη, για να τους ανταμείψει που μετέφεραν με τα πλοία τους τα βυζαντινά στρατεύματα στο θέμα της Λογγοβαρδίας. → Εγκαινιάζεται μια πολιτική παραχώρησης προνομίων στο ιταλικό, ιδίως το βενετικό εμπορικό κεφάλαιο. Μακροπρόθεσμα απέβη μοιραία για τα συμφέροντα της αυτοκρατορίας.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων 1. Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βασιλεύς, Μαγναύρα, ημιαργείος, ένταση, χάνος, χαγάνος, ύφεση, πατρίκιος. Ο Συμεών, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ______ , δηλαδή ημιέλληνας, επειδή είχε σπουδάσει στη σχολή της ______ στην Κωνσταντινούπολη, ξεκίνησε μια νέα περίοδο ______στις βυζαντινο-βουλγαρικές σχέσεις. Ο Συμεών αποσκοπούσε στη δημιουργία μιας μεγάλης αυτοκρατορίας με αυτοκράτορα τον ίδιο, γι’ αυτό αντικατέστησε τον τίτλο των Βουλγάρων ηγεμόνων ______ με τον βυζαντινό τίτλο ______.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων 2. Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις ακόλουθες λέξεις /φράσεις (τρεις περισσεύουν): αυτοκράτορας, διπλωματία, χορηγία, επιγαμία, φιλανθρωπία, εκχριστιανισμός, Λογοθέτης του Γενικού, Λογοθέτης του Δρόμου. Η βυζαντινή διπλωματία χρησιμοποιούσε ένα ευρύτατο φάσμα από τρόπους και μέσα, για να επιτύχει τους σκοπούς της. Τέτοια μέσα ήταν οι ______, σε χρήμα ή δώρα, στους ξένους ηγεμόνες, η σύναψη συμμαχιών που βασίζονταν συχνά σε ______, οι εμπορικές συνθήκες και, το σπουδαιότερο, ο ______ άλλων λαών. Ο ______ χάραζε τις κατευθυντήριες γραμμές της εξωτερικής πολιτικής. Ο ______ , ήδη από τον 7ο αιώνα, ήταν υπεύθυνος για την υποδοχή ξένων πρεσβευτών, τον ορισμό των μελών των βυζαντινών πρεσβειών κ.ά.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων 3. Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): Σαμουήλ, Βασίλειος Β' Δούναβης, Σπερχειός, Κλειδίον, Συμεών, Ματζικέρτ, Ρωμανός Δ ' Διογένης. Ο Βούλγαρος ηγεμόνας ______ επέκτεινε τις κτήσεις του μέχρι τον ______ και την κεντρική Ελλάδα. Αρχικά ο αυτοκράτορας ______, περιορίστηκε σε διπλωματικά μέτρα. Στη συνέχεια, όμως, οι Βυζαντινοί ανέπτυξαν έντονη στρατιωτική δράση κατά των Βουλγάρων με πρώτη επιτυχία στην περιοχή του ______ από τον στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό. Αργότερα, στη μάχη του ______, κοντά στον Στρυμόνα, οι Βυζαντινοί νίκησαν τους Βουλγάρους.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους γράφοντας τη λέξη «σωστό» ή «λάθος» δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση.  1. Επί βασιλείας του Βούλγαρου χάνου Συμεών εγκαινιάζεται μια περίοδος έντασης στις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις. 2. Η επέμβαση της εκκλησίας της Ρώμης στη Βουλγαρία τον 9ο αι. οδήγησε στο Πρώτο Σχίσμα μεταξύ των δύο χριστιανικών Εκκλησιών. 3. Η πριγκίπισσα Άννα, αδελφή του αυτοκράτορα Βασιλείου Β', μετέφερε στη Γερμανία τις συνήθειες και τις παραδόσεις του Βυζαντινού κράτους. 4. Ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β' διέλυσε τις υπάρχουσες εμπορικές σχέσεις του Βυζαντίου με τις ιταλικές ναυτικές πόλεις. 5. Ο Νικηφόρος Φωκάς αναγνώρισε στον Όθωνα Α' τον τίτλο του αυτοκράτορα των Ρωμαίων. 6. Το Βουλγαρικό κράτος υποτάσσεται στο Βυζάντιο όταν χάνος των Βουλγάρων ήταν ο Κρούμος.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 1. Μία από τις δογματικές διαφωνίες που οδήγησαν στο οριστικό Σχίσμα των δύο Εκκλησιών ήταν: α. η Εικονομαχία. β. το Δόγμα της εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος και από τον Υιό. γ. η υπαγωγή της Βουλγαρικής Εκκλησίας στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. δ. οι ανεικονικές αντιλήψεις. 2. Ιδρυτής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους ήταν: α. ο Όθων Α'. β. ο Όθων Β'. γ. ο Κάρολος ο Μέγας. δ. ο Πιπίνος.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 3. Ένα από τα μέσα άσκησης της βυζαντινής διπλωματίας ήταν: α. η παροχή δανείων σε ξένους ηγεμόνες. β. ο εκχριστιανισμός άλλων λαών. γ. η αιχμαλωσία ξένων ηγεμόνων. δ. η υποκίνηση κινημάτων στο εσωτερικό των άλλων κρατών. 4. Ένας από τους τρόπους της βυζαντινής διπλωματίας ήταν: α. η αποστολή στρατευμάτων σε ξένες χώρες. β. η υπόθαλψη επαναστατικών κινημάτων σε ξένες χώρες. γ. οι χορηγίες προς τους ξένους ηγεμόνες. δ. η παροχή δανείων σε ξένους ηγεμόνες.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 5. Το Βουλγαρικό Κράτος του Σαμουήλ ηττήθηκε και υποτάχθηκε στο Βυζάντιο από: α. τον Αλέξιο Α' Κομνηνό. β. τον Ηράκλειο. γ. τον Βασίλειο Β' Μακεδόνα. δ. τον Μιχαήλ Β'. 6. Την πολιτική παραχώρησης εμπορικών προνομίων στους Βενετούς εγκαινίασε: α. ο Βασίλειος Β' Μακεδών. β. ο Νικηφόρος Φωκάς. γ. ο Λέων Γ' Ίσαυρος. δ. ο Ιωάννης Τζιμισκής.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 7. Κύρια αιτία του οριστικού Σχίσματος των δύο Εκκλησιών ήταν: α. η υπαγωγή της Βουλγαρικής Εκκλησίας στο Πατριαρχείο Κωνσταντι- νουπόλεως. β. η εκδίωξη των μαθητών του Κυρίλλου και του Μεθοδίου από τη Μοραβία. γ. η διεκδίκηση εκ μέρους της Κωνσταντινούπολης της πρωτοκαθεδρίας στον χριστιανικό κόσμο. δ. η διεκδίκηση εκ μέρους της Ρώμης της πρωτοκαθεδρίας στον χριστιανικό κόσμο.  8. Ο Βασίλειος Β' Μακεδών: α. συνέβαλε στον οριστικό εκχριστιανισμό των Ρώσων. β. εκχριστιάνισε τους Σλάβους στη Μοραβία. γ. αναγνώρισε τον Όθωνα Α' ως αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους. δ. εκχριστιάνισε τους Βουλγάρους.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 9. Ιδρυτής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους ήταν: α. ο Όθων Α'. β. ο Όθων Β'. γ. ο Κάρολος ο Μέγας. δ. ο Πιπίνος. 10. Μεγάλες ευθύνες για το οριστικό Σχίσμα των Εκκλησιών αποδίδονται στους: α. πατριάρχη Φώτιο και πάπα Νικόλαο. β. πατριάρχη Σέργιο και πάπα Ουρβανό Β'. γ. καρδινάλιο Ουμβέρτο και πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλάριο. δ. πατριάρχη Νικόλαο Μυστικό και πάπα Ιννοκέντιο Γ'.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ιστορικές πληροφορίες: 11. Ιδρυτής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους ήταν: α. ο Βονιφάτιος ο Μονφερατικός. β. ο Κάρολος Μαρτέλος. γ. ο Κάρολος ο Μέγας. δ. ο Όθων Α'. 12. Μία από τις διαφωνίες που οδήγησαν στο οριστικό Σχίσμα των δύο Εκκλησιών ήταν: α. η Εικονομαχία. β. το Δόγμα της εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος και από τον Υιό. γ. η υπαγωγή της Βουλγαρικής Εκκλησίας στο Πατριαρχείο Κωνσταντινου-πόλεως. δ. οι ανεικονικές αντιλήψεις.

Ερωτήσεις Τράπεζας Θεμάτων ΘΕΜΑ Α 2 Για ποιους λόγους οδηγήθηκαν οι δύο Εκκλησίες στο Πρώτο Σχίσμα; (μονάδες 12) Να εξηγήσετε με ποιους τρόπους ασκούσε τη διπλωματία το Βυζαντινό κράτος. (μονάδες 12) Ποια ήταν η αιτία και ποιες ήταν οι θεολογικές διαφωνίες που οδήγησαν στο οριστικό Σχίσμα των δύο Εκκλησιών; (μονάδες 13) Ποιες ήταν οι φιλοδοξίες του τσάρου της Βουλγαρίας Συμεών; (μονάδες 13) Πώς διαμορφώθηκαν οι σχέσεις του Βυζαντίου με την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους επί Όθωνος Α'; (μονάδες 12) Πώς και πότε υποτάχθηκε το Βουλγαρικό κράτος του Σαμουήλ στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία; (μονάδες 13)