«Οι Δρόμοι του Νερού – Η Λίμνη της Καστοριάς» Εργαστηριακές Ασκήσεις με Μικροσκόπιο Η συγκεκριμένη εργαστηριακή άσκηση είναι μια αφορμή για : κατανόηση της έννοιας της βιοποικιλότητας και της αξίας της για τη διατήρηση της ζωή προσέγγιση των συστημάτων ταξινόμησης της ζωής και γνωριμία με τα πέντε “Βασίλεια του Έμβιου Κόσμου” προσέγγιση των σχέσεων που αναπτύσσονται ανάμεσα στους οργανισμούς και μεταξύ αυτών και των αβιοτικών στοιχείων του περιβάλλοντός τους κατανόηση της έννοιας της “Φυσικής Επιλογής” και της βιολογικής εξέλιξης μέσω ανάπτυξης προσαρμογών για επιβίωση και αναπαραγωγή εξοικείωση με τη χρήση οπτικού μικροσκοπίου και την προετοιμασία μικροσκοπικών παρασκευασμάτων προσέγγιση του μικρόκοσμου και γνωριμία με αντιπροσωπευτικούς οργανισμούς του γλυκού νερού 1
Μορφές ζωής σε μια σταγόνα γλυκού νερού. Στάδια άσκησης: Παρακολούθηση ολιγόλεπτης βιντεοταινίας - Προσαρμογές και συμπεριφορά πρωτόζωων. Συζήτηση για την ποικιλία μορφών ζωής στον πλανήτη μας (μακροσκοπικών και μικροσκοπικών). Μορφές ζωής σε μια σταγόνα γλυκού νερού. Συζήτηση για τις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στους οργανισμούς του γλυκού νερού (τροφικές αλυσίδες, τροφικά πλέγματα) και μεταξύ αυτών και των αβιοτικών στοιχείων του περιβάλλοντός τους (προσαρμογές για επιβίωση). 1 2 3 4 5 6 7 8 1. Paramecium caudatum, 2. Volvox globator, 3. Vorticella nebulifera, 4. Stentor polymorphus, 5. Amoeba proteus, 6. Trichodina pediculus, 7. Chlamydomonas simplex, 8. Chilomonas paramecium φυτοπλαγκτόν κύκλωψ προνύμφη εντόμου πλατίκα τούρνα κορμοράνος Μορφές ζωής σε μια σταγόνα γλυκού νερού Απλοποιημένη σχηματική απεικόνιση τροφικής αλυσίδας σε λίμνες 2
Εξοικείωση με τη χρήση οπτικού μικροσκοπίου. Παρατήρηση έτοιμων μικροσκοπικών παρασκευασμάτων αντιπροσωπευτικών ζωοπλαγκτονικών και φυτοπλαγκτονικών οργανισμών του γλυκού νερού (Cyclops, Daphnia, Spirogyra, Paramecium, Euglena, Microcystis) και σχηματική απεικόνισή τους. προσοφθάλμιοι φακοί διοφθάλμιος οπτικός σωλήνας περίστρεπτο σύστημα βραχίονας αντικειμενικός φακός παρασκεύασμα οδηγητής παρασκευασμάτων κοχλίας μακρομετρικής κίνησης της τράπεζας μικροσκόπησης Δάφνια Κύκλωψ τράπεζα συμπυκνωτής / ίριδα κοχλίας μικρομετρικής κίνησης της τράπεζας μικροσκόπησης φωτεινή πηγή Παραμήκιο Ευγλήνη διακόπτης λειτουργίας ρυθμιστής έντασης φωτός κοχλίας για την κάθετη μετακίνηση του παρασκευάσματος βάση μικροσκοπίου Οπτικό μικροσκόπιο Μικροκύστη Σπειρογύρα κοχλίας για την οριζόντια μετακίνηση του παρασκευάσματος Ζωοπλαγκτονικοί και φυτοπλαγκτονικοί οργανισμοί του γλυκού νερού 3
Ταξινόμηση των οργανισμών στα πέντε «Βασίλεια του Έμβιου Κόσμου» ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΜΟΝΗΡΗ ΠΡΩΤΙΣΤΑ ΜΥΚΗΤΕΣ ΦΥΤΑ ΖΩΑ απλοί, μονοκύτταροι, προκαρυωτικοί οργανισμοί ευκαρυωτικοί πολυκύτταροι συνήθως οργανισμοί με εξειδικευμένα κύτταρα απορροφούν την τροφή τους από το περιβάλλον τους (μερικά φωτοσυνθέτουν) φωτοσυνθέτουν, απορροφούν ή προσλαμβάνουν την τροφή τους τους φωτοσυνθέτουν από το περιβάλλον τους βακτήρια, κυανοβακτήρια πρωτόζωα, πρωτόφυτα μούχλες, μανιτάρια βρύα, φτέρες, γυμνόσπερμα και αγγειόσπερμα φυτά ασπόνδυλα (π.χ. αρθρόποδα, δακτυλιοσκώληκες, μαλάκια) και σπονδυλόζωα (ψάρια, αμφίβια,ερπετά, πτηνά, θηλαστικά ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Προετοιμασία παρασκευασμάτων για μικροσκόπηση από δείγμα νερού της λίμνης της Καστοριάς. Παρατήρηση φυτοπλαγκτού, ζωοπλαγκτού. 4