Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 15os αιώναs π.Χ Μυκηναϊκός πολιτισμός

Αρχή του μυκηναϊκού πολιτισμού στον ελλαδικό χώρo κυριαρχούν οι Αχαιοί

Ποια τα χαρακτηριστικά της ομηρικής κοινωνίας; Κύρια πηγή πληροφοριών ήταν τα ομηρικά έπη. Σκληρός και ανικανοποίητος λαός. Συχνές εκστρατείες. (Τρωικός Πόλεμος)

Ποια η αντιμετώπιση των γυναικών στην ομηρική εποχή; Πιο υποβαθμισμένη η θέση της γυναίκας απο του άντρα. Οχι όμως δουλικη. Σεβαστές με αξιοπρόσεκτη ελευθερία. Η συμπεριφορά των ανδρών προς τις γυναίκες τους είχε κτητικό χαρακτήρα (π.χ προσφορά γυναικών ως δώρα-απο τον Αχιλλέα στους αγώνες).

Πώς παρουσιάζει ο Όμηρος τις γυναίκες; Ο ποιητής δείχνει ευαίσθητος στη γοητεία τους. Παρουσιάζει ποικίλα «πορτρέτα» γυναικών Δείχνει τον θαυμασμό του προς αυτές μέσω των περιγραφών του. Τις βάζει να περιστρέφονται δορυφορικά γύρω από τους πρωταγωνιστές.

Πώς διαμορφώνονταν οι κοινωνικές τάξεις των γυναικών; Βασίλισσες. Βασιλοπούλες. Υπηρέτριες-σκλάβες. Αιχμάλωτες-σκλάβες. (Τέως αρχόντισσες- η ήττα της πόλης τους τις έριξε στα χέρια των νικητών). Ορισμένες από αυτές στάθηκαν τυχερές, διότι κατάφεραν να συγκινήσουν τους νικητές (παράδειγμα Βρισηίδας).

Τι σήμαινε «μονογαμική κοινωνία» για τις γυναίκες; Αυστηρά αφοσιωμένη στον άντρα. Αυτό αποτελούσε αρετή για μια γυναίκα και το αντίθετο αφορμή για αιματοχυσία.

Τι σήμαινε «μονογαμική κοινωνία» για τους άντρες; Επιτρεπόταν να έχουν μόνο μία επίσημη σύζυγο. Παράλληλα κι όσες άλλες «παράνομες» ήθελαν, τις οποίες και διάλεγαν από το μεγάλο αριθμό των δούλων- γυναικών.

Πώς αντιμετωπίζουν οι νόμιμες σύζυγοι τις περιπτύξεις των συζύγων τους με τις σκλάβες; Οι περισσότερες το δέχονται- καταλαβαίνουν ότι είναι η κοινωνική ηθική της εποχής (π.χ Πηνελόπη και Οδυσσέας.). Άλλες δεν το δέχονται (π.χ η Αντίκλεια).

Τι ίσχυε για τον θεσμό του γάμου στην μυκηναϊκή κοινωνία; Ο γαμπρός αγόραζε την νύφη από τον πατέρα. Έδεινε αρκετά στον πατέρα της κόρης, προκειμένου να την κερδίσει, τα λεγόμενα έδνα, δώρα δηλαδή, τα οποία ήταν αντικείμενα ή ζώα. Υπήρχε ο θεσμός της προίκας (σε ακίνητα). Σε ορισμένες περιπτώσεις τα παραπάνω δεν ισχύουν, όπως πχ. στην περίπτωση του Αχιλλέα με την κόρη του Αγαμέμνονα.

Ποια η σημασία της τεκνογονίας για τις γυναίκες; Αρχή της αρρενογονίας . Διαιώνιση του ονόματος του άρχοντα.

Πως ήταν διαμορφωμένα τα σπίτια των Αχαιών; Οι γυναίκες και άντρες κατείχαν ξεχωριστό χώρο στο σπίτι. Η σύζυγος μαζί με τις θυγατέρες της, είχαν τα υπνοδωμάτιά τους στον επάνω όροφο. (γυναικωνίτες) Τα υπνοδωμάτια των αντρών ήταν στο ισόγειο, δίπλα στα δωμάτια των σκλάβων. Οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα να μπουν στο δωμάτιο των αντρών τους.

Τι συνέβαινε την ώρα του φαγητού; Οι γυναίκες αποσύρονταν κι έτρωγαν μόνες τους. Ο άντρας καλούσε φίλους του στην μεγάλη αίθουσα του σπιτιού, όπου τα μόνα θηλυκά ήταν οι σκλάβες που σερβίριζαν.

Ποιος ο ρόλος των γυναικών μέσα στο σπίτι;(και η σχέση τους με τον άντρα) Δεν ήταν καταθλιπτική η ζωή τους. Μπορούσαν να βρίσκονται με τους άντρες τους (τις υπόλοιπες ώρες της μέρας) Μπορούσαν να συζητούν και να λένε ελεύθερα την γνώμη τους. Είχαν τον έλεγχο ολόκληρου του νοικοκυριού. Επέβλεπαν τις οικιακές εργασίες. Διεύθυναν το υπηρετικό προσωπικό. Έλεγχαν την οικιακή παραγωγή.

Ποιες ήταν οι δραστηριότητες των γυναικών εκείνης της εποχής; Η υφαντική στον αργαλειό (π.χ υπόδειξη Έκτορα στην Ανδρομάχη, υπόδειξηΤηλέμαχου στην Πηνελόπη). Το κέντημα. Το μαγείρεμα. Το ζύμωμα.

Πώς ήταν η ενδυμασία των γυναικών τότε; Φορούσαν φαρδύ μακρύ φόρεμα, από μαλακό μαλλί με φαντακτερά χρώματα ή απο αστραφτερό λινάρι. Τα κοσμήματά τους στόλιζαν σχεδόν όλο το σώμα. Το υλικό απο το αποίο ηταν κατασκευασμένα τα κοσμήματα ήταν χαρακτηριστικό την κοινωνικής τους θέσης. Η «πόρπη» αποτελούσε κόσμημα κάθε γυναίκας. Οι γυναίκες φορούσαν στα πόδια τους πέδιλα με ιμάντες.

Πώς παρουσιάζεται η γυναίκα-πρότυπο μέσα απο τα ομηρικά έπη; Όμορφη. Ευγενική. Τέλεια οικοδέσποινα. Να έχει προικιά. Να έχει δική της γνώμη. Να κάνει με φροντίδα τις δουλείες του σπιτιού. Σεμνή. Πιστή. Αφοσιωμένη. Στοργική. Υπομονετική. Με χάρη. Με επιβλητικότητα.

Ποιες γυναικείες μορφές μέσα απο τα έπη εντυπωσιάζουν τον αναγνώστη; Πηνελόπη Ανδρομάχη Ελένη Κίρκη Καλυψώ Ναυσικά Αρήτη Αθηνά Ήρα Αφροδίτη

Πηνελόπη Αθεράπευτα πιστή σύζυγος Υπομονετική(αρνήθηκε να ξαναπαντρευτεί ακόμη κι όταν θεωρούσε τον άντρα της νεκρό).

Ανδρομάχη Υπέρβαση του παραδοσιακού ρόλου μιας συζύγου (δίνει λύση για την τύχη του αντρα της). Υπερβολική αγάπη.

Ελένη Ανυπέρβλητη ομορφιά Αίτιο για αφανισμό ηρώων (Τρωικός Πόλεμος)

Κίρκη Ενυπωσιακή. Βοηθάει τον Οδυσσέα χωρις υστεροβουλία. Επικίνδυνη. Νοιαζεται μόνο για τον εαυτό της.

Καλυψώ Ερωτευμένη. Εγωίστρια. Αναποφάσιστη αν και θέλει πάντα να κερδίζει.

Ναυσικά Ακτινoβoλεί μία σεμνή χάρη. Έχει νεανική απλότητα. Είναι καλόκαρδη.

Αθηνά Συνδυασμός σύνεσης και εξυπνάδας Συνδυασμός δύναμης και γενναιότητας

Ήρα Σύζυγος ζηλότυπη. Δηκτική και δύστροπη. Ορισμένες φορές γοητευτική.

Συνοψίζοντας... Η γυναίκα στην ομηρική εποχή, παρά το γεγονός ότι ήταν υποδεέστερη του άντρα, δεν πέρναγε απαρατήρητη. Η μέρα της κυλούσε ευχάριστα και αρκετά συχνά κάποια γυναίκα κατάφερνε να βρεθεί στο επίκεντρο.